Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2017 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Mariusz Zawicki

Protokolant: Maciej Żuchowski

po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2017 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko Miejskie Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Miejskie Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na rzecz powoda (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwotę 16.427 (szesnaście tysięcy czterysta dwadzieścia siedem) złotych i 88 (osiemdziesiąt osiem) groszy z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15 marca 2015 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.639 (pięć tysięcy sześćset trzydzieści dziewięć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt: XI GC 1627/16

Sprawa była rozpoznawana w postępowaniu zwykłym

UZASADNIENIE

W dniu 25 października 2016 roku powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wniosła przeciwko pozwanej Miejskie Przedsiębiorstwo (...) w S. pozew o zapłatę kwoty 16 427,88 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 15 marca 2015 roku do dnia zapłaty, a także złożyła wniosek o zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że pozwana zorganizowała przetarg nieograniczony, a jej oferta została uznana za najkorzystniejszą. Wskutek powyższego strony zawarły umowę, której przedmiotem był remont sieci wodociągowej znajdującej się na osiedlu (...) w S.. Umowa obejmowała dwie niezależne inwestycje, to jest remont sieci wodociągowej na ulicy (...) oraz remont sieci wodociągowej na osiedlu (...). Termin realizacji każdej z inwestycji wynosił 4 miesiące od dnia zawarcia umowy, co oznaczało, że prace remontowe sieci wodociągowej na osiedlu (...) winny być zakończone do dnia 21 listopada 2014 roku. W określonych sytuacjach termin zakończenia robót mógł ulec zmianie. Pozwana zobowiązała się do zapłaty wynagrodzenia za wykonane i odebrane roboty w wysokości 235 tysięcy złotych plus należny podatek VAT (ulica (...) oraz osiedle (...)). Po przekazaniu placu budowy, powódka niezwłocznie rozpoczęła wykonywanie powierzonych jej prac, zlecając W. K. wykonanie siedmiu przewiertów sterowanych (zgodnie z technologią określoną w SIWZ). Firma realizująca przewierty napotkała trudności, które spowodowały między innymi zniszczenie głowicy. Do czasu zakupu nowej głowicy prace nie mogły być kontynuowane. O powyższym powódka powiadomiła pozwaną, która uznała, że nie są to obiektywne przyczyny opóźnienia. Zdaniem strony powodowej zagruzowanie terenu z całą pewnością stanowi czynnik, którego nie można przewidzieć na etapie składania ofert, jak również przed przystąpieniem do przewiertów. Pozwana nie potrafiła też wskazać gdzie należało dokonać włączenia w istniejącą sieć, co również było przyczyną opóźnienia prac. Po wykonaniu prac powódka wystawiła pozwanej fakturę VAT na kwotę 130 380,00 złotych z terminem płatności na dzień 14 marca 2016 roku. Za powstałe opóźnienie, pozwana naliczyła powódce karę umowną w wysokości 16 427,88 złotych i odmówiła zapłaty pełnej kwoty należności wynikającej z przedmiotowej faktury VAT. Zdaniem powódki kara umowna została naliczona bezpodstawnie również z tego powodu, że odbiór robót został zgłoszony dużo wcześniej, aniżeli wynika to z wystawionej noty odsetkowej.

Dnia 4 listopada 2016 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem powódki.

W przepisanym terminie pozwana złożyła sprzeciw i wniosła o oddalenie powództwa w całości, a także złożyła wniosek o zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że powódka rozpoczęła roboty budowalne dopiero w dniu 4 listopada 2014 roku, a więc 3,5 miesiąca po zawarciu umowy i 2 tygodnie przed jej zakończeniem. Pozwana przyznała, że w trakcie wykonywania przewiertów doszło do uszkodzenia głowicy, jednak okoliczność ta nie jest wystarczająca dla uznania braku winy po stronie powodowej. Dalej wskazała, że zgłoszenie gotowości odbioru robót było niekompletne, gdyż nie zostały do niego dołączone odpowiednie dokumenty, a więc między innymi protokoły z próby ciśnieniowej, badania bakteriologiczne wody, dokumentacja powykonawcza, atesty i aprobaty techniczne. Kolejne zgłoszenie o zakończeniu robot również nie było kompletne. Zdaniem pozwanej, samo zgłoszenie przez powódkę gotowości do odbioru robót budowalnych było niewystarczające do przystąpienia przez pozwaną do użytkowania wyremontowanych rurociągów. Strona pozwana wskazała, że powódka nie wykazała okoliczności, które potwierdziłyby, że nie popadła w zwłokę realizując przedmiotowe zadania, wobec czego potrącenie było uprawnione i należne wynagrodzenie za wykonaną pracę uległo zmniejszeniu o kwotę potrąconej kary umownej.

W toku procesu strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 lipca 2014 roku powódka Miejskie Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. (zamawiający) zawarła z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. (wykonawca) umowę, której przedmiotem był remont sieci wodociągowej na ulicy (...) i osiedlu (...) w S., zgodnie z dokumentacją techniczną będącą załącznikiem do wskazanego postępowania. Wykonawca zobowiązał się do wykonania przedmiotu umowy w zakresie określonym w §1 ust. 1., zgodnie z dokumentacją techniczną, Specyfikacją Techniczną Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych, postanowieniami umowy, specyfikacją istotnych postanowień zamówienia, obowiązującymi przepisami prawa oraz zasadami sztuki budowalnej, wiedzy technicznej i wymogami poczynionych uzgodnień (§1 umowy). Maksymalny termin realizacji przedmiotu umowy ustalono na 4 miesiące licząc od daty zawarcia umowy. Przed termin realizacji przedmiotu umowy rozumie się termin protokolarnego odbioru końcowego robót składających się na przedmiot umowy, po usunięciu wszystkich stwierdzonych podczas dokonywania czynności odbiorowych wad oraz uzupełnieniu niekompletności w przedłożonej dokumentacji odbiorowej (w przypadku stwierdzenia wad w wykonanych robotach lub niekompletności w przedłożonej dokumentacji odbiorowej) lub termin pisemnego powiadomienia zamawiającego przez wykonawcą o gotowości do odbioru końcowego przedmiotu umowy (w przypadku, gdy wady nie zostaną stwierdzone, a przedłożona dokumentacja odbiorowa była kompletna)- §2 ust. 1 i 2 umowy. Ustalony termin realizacji umowy mógł ulec zmianie w przypadku: a) zamiany terminu zakończenia prac, spowodowane czynnikami, których nie można było przewidzieć lub zapobiec, b) zmian będących następstwem działania organów administracji (przekroczenie zakreślonych przez prawo terminów wydania przez organy administracji pozwoleń zajęcia pasów drogowych, protokołów odbioru terenu po zakończeniu robót przez (...) w przypadku, gdy wina braku odbioru terenu nie leży po stronie wykonawcy), c) zmiany zakresu rzeczowego przedmiotu zamówienia, której nie można było przewidzieć (np. konieczność wykonania robót dodatkowych), d) ujawnienia w trakcie wykonywania robót niezinwentaryzowanych urządzeń, obiektów lub budowli, które mają wpływ na realizację umowy, e) wystąpienia konieczności wykonania robót dodatkowych lub uzupełniających (§ 2 ust. 3 umowy). Zamawiający zobowiązał się do przekazania placu budowy w terminie 7 dni od daty zawarcia umowy (§3 ust. 1 umowy). Za wykonanie przedmiotu umowy, wykonawca miał otrzymać wynagrodzenie ryczałtowe w wysokości 235 tysięcy złotych netto plus należny podatek VAT. Płatność miała nastąpić w terminie 30 dni od dnia otrzymania faktury, zaś podstawą jej wystawienia były bezusterkowe protokoły odbiory przedmiotu umowy (§5 umowy). Wykonawca był zobowiązany do zgłoszenia gotowości do odbioru końcowego przedmiotu umowy po zakończeniu robót składających się na przedmiot umowy i uznania ich przez inspektora nadzoru za prawidłowo wykonane oraz złożenia przez kierownika budowy kompletnej dokumentacji odbiorowej, to jest w szczególności: a) protokołów z próby ciśnieniowej rurociągów, b) badania bakteriologiczne sieci wodociągowej potwierdzone przez uprawnione laboratorium, c) protokołu odbioru terenu po zakończeniu robót przez właściwych (...) wraz ze stwierdzeniem, że nawierzchnia została przywrócona do stanu poprzedniego – dotyczy robót prowadzonych w pasach drogowych, d) atestów, świadectw dopuszczenia do stosowania w budownictwie, certyfikatów zgodności względnie aprobat technicznych dla wszystkich materiałów użytych podczas budowy, e) dokumentacji powykonawczej z naniesionymi zmianami i uzgodnieniami, f) inwentaryzacji geodezyjnej powykonawczej sieci i urządzeń, g) szkiców polowych wraz ze współrzędnymi na nośniku elektronicznym, h) oznakowania zamontowanej armatury zgodnie z obowiązującą normą, i) zestawienie wykonanych sieci wodociągów w rozbiciu na rodzaj materiału, średnicę, długości i wartości netto oraz przebieg ww. sieci w rozbiciu na ulice lub działki, j) oświadczenia kierownika budowy o zgodności wykonanych robót z projektem. Kompletność ww. dokumentów odbiorowych oraz zawarte w nich pozytywne oceny stanowić miały podstawę do sporządzenia protokołu odbioru końcowego przedmiotu umowy (§6 ust. 1 umowy). Zamawiający był zobowiązany do wyznaczenia terminu i rozpoczęcia odbioru końcowego robót składających się na przedmiot umowy po otrzymaniu od inspektora nadzoru potwierdzenia, że otrzymał on komplet dokumentów odbiorowych, nie później jednak niż w ciągu 5 dni roboczych od daty pisemnego zawiadomienia go o osiągnięciu gotowości do odbioru (przeslanie pisemnego zawiadomienia o gotowości do odbioru bez uprzedniego przedłożenia inspektorowi nadzoru kompletu dokumentów odbiorowych z pozytywną ich weryfikacją, miało zostać uznane jako niebyłe). Ustalono kary umowne, między innymi za niedotrzymanie terminu wykonania przedmiotu umowy, terminu przystąpienia lub terminu usuwania awarii i usterek stwierdzonych w okresie trwania gwarancji jakości, w wysokości 0,2% wartości wynagrodzenia umownego brutto za wykonanie przedmiotu umowy, za każdy dzień zwłoki ponad podane w ofercie odpowiednio terminy realizacji przedmiotu umowy, termin przystąpienia usuwania awarii i usterek w okresie gwarancyjnym lub ich usunięcia. Wykonawca wyraził zgodę na potrącenie kar umownych z należnego mu wynagrodzenia za wykonane roboty (§8 ust. 1 umowy). Sporządzono specyfikację dotyczącą inwestycji na osiedlu (...) wraz z załącznikiem numer 2 – wymogi materiałowe i zestawienie materiałów. Sporządzono Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia remontu sieci wodociągowej na ulicy (...) i osiedl K. w S. z załącznikami.

Dowód:

-umowa z dnia 21 lipca 2014 roku, k. 26-31;

-specyfikacja z załącznikiem, k. 32-41;

-SIWZ z załącznikami, k. 112-122.

Teren budowy był bardzo zagruzowany. W zasadzie grunt składał się z mieszaniny gruzu i cegieł pozostałych po zniszczeniach wojennych w tej części miasta. Zlecone prace, w zwykłych warunkach powinny trwać trzy dni. Należało wyciąć asfalt i zacząć wyciągać gruz. Podczas cofania uległa uszkodzeniu głowica maszyny wiercącej. Ze względu na oczekiwanie na części do maszyny, prace zostały wznowione po około miesiącu, żadne inne przedsiębiorstwo nie chciało się ich podjąć. Zakład (...) nie były w stanie zlokalizować położenia podziemnego swojej sieci. Powód nie otrzymał od zlecającego planów geodezyjnych, a wyłącznie mapę, która nie odzwierciedlała rzeczywistego stanu – położenia infrastruktury podziemnej. Mieszkańcy okolicznych bloków wskazywali gdzie należy kopać.

Ł. K. musiał zwracać się o klucze od spółdzielni i mieszkańców, by dostać się do zaworów i przewodów. Powódka musiała stosować trójniki kołnierzowe - inaczej niż było to przewidziane w specyfikacji, co powodowało konieczność wykonania głębszych, szerszych wykopów i większych powierzchni do asfaltowania. Powódka kupiła nawiertki zgodne ze specyfikacją- okazało się, że pozwana nie ma do nich klucza, co spowodowało opóźnienie. Były problemy z lokalizacją rur – pozwana nie potrafiła w ustaleniu tej lokalizacji pomóc.

Następnie wspólnoty dokonywały odbioru przekazanego terenu, gdyż nawierzchnia musiała być przywrócona do stanu poprzedniego. Z uwagi na sposób prób szczelnościowych i ich długotrwałość oraz ograniczony czas pracy pracowników pozwanej, powódka mogła dokonać prób na kilku odcinkach dziennie. Badania bakteriologiczne zostały przeprowadzone po próbach szczelności.

Dowód:

-zeznania Ł. K., k. 180-183;

-zeznania W. K., k. 183

W dniu 25 lipca 2014 roku sporządzono protokół z przekazania placu budowy. Sporządzono dokument - protokół odbioru robót z dnia 26 stycznia 2015 roku. Wskazano w nim, że umowny termin zakończenia robót to 21 listopada 2014 roku, zaś rzeczywisty termin odbioru wykonanych prac i data protokolarnego odbioru robót do 26 stycznia 2015 roku. Wskazano, że ze względu na okres zimowy, do dnia 31 marca 2015 roku należy dostarczyć protokoły odbioru terenu przez właściwych zarządców.

Dowód:

-protokół przekazania, k. 123-124;

-protokół odbioru, k. 45

W piśmie z dnia 17 listopada 2014 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wskazała, że niezwłocznie po podpisaniu umowy przystąpiła do realizacji zadania i organizacji budowy sieci wodociągowej na osiedlu (...) w S., a ze względu na liczne interwencje mieszkańców oraz fakt, iż chodnik z polbruku jak i nasadzenia objęte są gwarancją, prowadzenie robót na otwartym wykopie stało się niemożliwe. Dalej wskazała, że w dniu 4 listopada 2014 roku rozpoczęła prace związane z wykonaniem przewiertu, a dwa dni później prace te zostały wstrzymane, ponieważ przewierty znajdowały się na terenie nasypowym i zagruzowanym, co uniemożliwiało wytyczenie dokładnej trasy przewiertu.

Dowód:

-pismo, k. 42-43

Pismem z dnia 18 grudnia 2014 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. poinformowała Miejskie Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. o zakończeniu prac budowalnych na osiedlu (...) w S..

Dowód:

-pismo, k. 49

Tytułem wykonania robót budowalno-montażowych dla zadania „Remont sieci wodociągowej na osiedlu (...) w S.”, dnia 13 lutego 2015 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wystawiła Miejskiemu Przedsiębiorstwu (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. fakturę VAT na kwotę 130 380 złotych brutto, zakreślając termin płatności na dzień 14 marca 2015 roku.

Dowód:

-faktura VAT, k. 47

W dniu 5 marca 2015 roku Miejskie Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wystawiła (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. notę obciążeniową na kwotę 16 427,88 złotych tytułem kary umownej za 63-dniowe opóźnienie w wykonaniu przedmiotu umowy na osiedlu (...). Pismem z dnia 16 lutego 2015 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wystąpiła do Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. o odstąpienie od naliczania kar umownych. Powódka wskazała, że nie była w stanie przewidzieć, iż teren osiedla (...) jest w całości zagruzowany ruinami przedwojennej zabudowy, a wykazana inwentaryzacja sieci uzbrojenia podziemnego na mapach pozyskanych od Ośrodka (...) kompletnie nie odpowiadała rzeczywistości, co doprowadziło do uszkodzenia przyłącza podczas wykonywania przewiertu. Nadto, ze względu na stanowisko wspólnot, niemożliwe było przeprowadzenie otwartego wykopu, co spowodowało większą opóźnienie w wykonaniu prac. W odpowiedzi z dnia 23 lutego 2015 roku pozwana podtrzymała swoje wcześniejsze stanowisko o naliczeniu kar umownych. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. odesłała notę obciążeniową. Pismem z dnia 28 kwietnia 2015 roku Miejskie Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. podtrzymało swoją wcześniejszą decyzję o zasadności naliczenia kary umownej, wskazując, że powódka do realizacji przedmiotowego zamówienia przystąpiła pod koniec października 2014 roku, a więc dopiero po upływie 3 miesięcy do dnia przekazania przez zamawiającego placu budowy.

Dowód:

-nota obciążeniowa nr (...), k. 48;

-pismo, k. 50-51;

-pismo, k. 52;

-pismo, k. 53;

-pismo, k. 55-57.

Pismem z dnia 3 października 2016 roku powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 18 351,97 złotych, z czego kwota 16 427,88 złotych stanowiła należność główną wynikającą z nieopłaconej w części faktury VAT nr (...) z dnia 13 lutego 2015 roku, a kwota 1924,09 złotych skapitalizowanych odsetek.

Dowód:

-wezwanie do zapłaty, k. 61-62.

W piśmie z dnia 6 listopada 2014 roku W. K. poinformował, że w okresie od dnia 4 do dnia 6 listopada 2014 roku na osiedlu (...) wykonał dwa próbne przewierty, które zostały wykonane na terenie nasypowym (gruzowisku), a także wskazał, że wskazany teren uniemożliwia wytyczenie dokładnej trajektorii przewiertu (brak sterowności przewiertu). Dodał, że dokumentacja techniczną związana z zagospodarowaniem mediów jest niezgodna z rzeczywistością.

Dowód:

-pismo, k. 44

Pismem z dnia 23 grudnia 2014 roku Miejskie Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. poinformowała (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w S., że zgodnie z zawartą umową, gotowość do odbioru prac wiąże się z wcześniejszym dostarczeniem kompletnej dokumentacji odbiorowej. Pismem z dnia 7 stycznia 2015 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. poinformowała o zakończeniu prac budowalnych na osiedlu (...).

Dowód:

-pismo, k. 127;

-pismo, k. 128.

W dniach: 30 grudnia 2014 roku i 8 stycznia 2015 roku sporządzono protokoły głównej próby szczelności. W dniach 12 stycznia 2015 roku (klatka nr 7e i 7h na osiedlu (...)), 19 stycznia 2015 roku (klata nr 1b, 1e, 4e, 3d, 7b na osiedlu (...)), 26 stycznia 2015 roku (klatka nr 2b, 2d. 6b, 6e na osiedlu (...)) sporządzono sprawozdania z badań próbek wody wodociągowej.

Dowód:

-sprawozdania z badań, k. 136-151

Pismem z dnia 10 lutego 2015 roku Prezydent S. wyraził zgodę na zajęcie pasa drogi wewnętrznej w celu prowadzenia robót związanych z remontem sieci wodociągowej.

Dowód:

-zgoda, k. 158.

Pismem z dnia 20 lipca 2015 roku Miejskie Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. poinformowało (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w S., że podczas wykonywania prac ziemnych wzdłuż budynku nr (...) na osiedlu (...) doszło do uszkodzenia przyłącza kanalizacyjnego.

Dowód:

-pismo, k. 152-153

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w całości zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powódka domagała się zasądzenia od pozwanej kwoty 16 427,88 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 15 marca 2015 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu wg norm przepisanych. Dochodzona pozwem kwota stanowiła część wynagrodzenia powódki za wykonane przez nią prace budowlane na podstawie umowy nr (...) z dnia 21 lipca 2014 roku. Kwota stanowiąca przedmiot żądania została potrącona przez pozwaną, stąd należność za wykonane prace została pomniejszona o wysokość naliczonych kar.

W toku procesu strona pozwana kwestionowała zasadność roszczenia strony powodowej, zarzucając jej nienależyte wykonanie zobowiązania, polegające na opóźnieniu w realizacji przedmiotu umowy, co skutkowało naliczeniem kar umownych w wysokości dochodzonej pozwem i potrąceniem ich z wzajemną wierzytelnością powódki o zapłatę wynagrodzenia.

Stosownie do treści art. 498 § 1 k.c. gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. W myśl treści § 2 przywołanej normy - wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

W niniejszej sprawie, sąd doszedł do przekonania, że do skutecznego potrącenia nie doszło, mimo formalnie poprawnego oświadczenia o potrąceniu (art. 499 k.c.).

Podstawę zapłaty wynagrodzenia w pełnej wysokości stanowi norma art. 647 k.c. stanowiąca, że przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

W sprawie ustalono, że powódka wykonała zlecone jej prace w całości, w stanie wolnym od wad.

Na gruncie rozpoznawanej sprawy niespornym było, że powódkę (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w S. łączyła z pozwaną Miejskim Przedsiębiorstwem (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. umowa o roboty budowlane nr (...) zawarta w dniu 21 lipca 2014 roku. Na mocy tejże umowy powódka została wykonawcą robót budowlanych, których przedmiotem był remont sieci wodociągowej znajdującej się na osiedlu (...) w S.. Powyższa umowa została zawarta w wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego przeprowadzonego bez zastosowania przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku- Prawo zamówień publicznych, w trybie przetargu nieograniczonego.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci protokołu z odbioru robót z dnia 26 stycznia 2015 roku wraz z informacją o oświadczeniu kierownika budowy o zgodności wykonania robót z projektem, protokołów z próby ciśnieniowej rurociągów oraz sprawozdań z badań bakteriologicznych sieci wodociągowej, jednoznacznie potwierdza okoliczność, iż powódka zrealizowała w sposób bezusterkowy pełny zakres robót objętych przedmiotową umową. Dokonany odbiór był podstawą do wystawienia przez powódkę faktury VAT nr (...) na kwotę 130 380 złotych brutto, obejmującą zagwarantowane jej w umowie wynagrodzenie. Z kwoty tej pozwana zapłaciła powódce część wynagrodzenia, pomniejszając je o naliczoną karę umowną w kwocie 16 427,88 złotych.

W ocenie Sądu, dokonane przez stronę pozwaną potrącenie w realiach przedmiotowej sprawy należało uznać za nieskuteczne wobec braku wzajemnej wierzytelności strony pozwanej, nadającej się do potrącenia.

W pierwszym rzędzie podkreślić należy, że stosownie do brzmienia umowy nr (...) w przypadku nieterminowego wykonania przedmiotu zamówienia, strona powodowa miała zapłacić zamawiającemu karę umowną w wysokości 0,2% wartości wynagrodzenia umownego brutto za wykonanie przedmiotu umowy – za każdy dzień zwłoki ponad podane w ofercie odpowiednio terminy realizacji przedmiotu umowy (§8 ust. 1 pkt 2 umowy). Termin realizacji przedmiotu umowy określono na: „do 4 miesięcy licząc od daty zawarcia umowy”. Umowa została zawarta w dniu 21 lipca 2014 roku. Przez termin realizacji przedmiotu umowy rozumiano termin protokolarnego odbioru końcowego robót składających się na przedmiot umowy, po usunięciu wszystkich stwierdzonych podczas dokonywania czynności odbiorowych wad oraz uzupełnieniu niekompletności w przedłożonej dokumentacji odbiorowej (w przypadku stwierdzenia wad w wykonywanych robotach lub niekompletności w przedłożonej dokumentacji odbiorowej) lub termin pisemnego powiadomienia zamawiającego przez wykonawcę o gotowości do odbioru końcowego przedmiotu umowy (w przypadku, gdy wady nie zostaną stwierdzone, a przedłożona dokumentacja odbiorowa była kompletna).

Na wstępie należy zauważyć, że teren budowy był zagruzowany, mianowicie okazało się, że w gruncie zamiast ziemi są praktycznie tyko odłamki rozkruszonej cegły, kamienia i tym podobne. Potwierdzają to zgodne zeznania świadków Ł. K., W. K. oraz P. P. (1). I tak świadek W. K. stwierdził, że stropień zagruzowania miał wyjątkowy charakter, a świadek P. P. (1) zaznaczył, że pierwszy raz w swojej trzydziestoletniej karierze spotkał się z tak zagruzowanym terenem. Potwierdza to zresztą fakt zniszczenia głowicy maszyny wiercącej, która wskutek powyższego utraciła sterowność. Świadek Ł. K., opisując przebieg prac, zauważył, że wszystkie odwierty, zgodnie z harmonogramem, powinny trwać maksymalnie trzy dni, podczas gdy ciągu dnia – ze względu na wyjątkowo niespotykane zagruzowanie terenu - nie udało się zrobić nawet jednego przewiertu. Ze względu na zniszczenie drogiego sprzętu, właściciel wynajętej przez powódkę firmy, zrezygnował z dalszego wykonywania odwiertów, a inne firmy nie chciały podjąć się tego zadania. Rzeczona firma wróciła dopiero po miesiącu i wykonała pracę, jednak szło to zdecydowanie wolniej, aniżeli w analogicznych sytuacjach. Należy przy tym zauważyć, że z przyczyn obiektywnych nie było możliwości wcześniejszego ukończenia odwiertów, gdyż jak zeznał świadek W. K., większy sprzęt jakim dysponowała firma był wtedy wykorzystywany przy drugiej budowie i czekano na jej zakończenie. Nie bez znaczenia jest również to, że pozwana nie wykonała odpowiednich badań geologicznych, które wskazywałyby, że przedmiotowy teren jest w rzeczywistości gruzowiskiem. O konieczności wykonania takich badań zeznawał przedstawiciel powódki a zeznaniom tym pozwana nie zaprzeczyła.

Kolejną kwestią, która na kanwie niniejszej sprawy jest istotna to nawiertki, które zgodnie z wymogami materiałowymi stanowiącymi załącznik do Specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowalno-montażowych były zdefiniowane przez określenie nazwy ich producenta i typu (typ VonRoll fig. (...) 100/40, k. 41), a jak się później okazało, strona pozwana nie była przygotowana do ich zastosowania, gdyż nie posiadała specjalistycznych kluczy. Jak zeznał świadek P. P. (2), należało dostarczyć nawiertki innego typu i od innego producenta, a jak zeznał świadek Ł. K., powyższe opóźniło wykonanie prac o trzy dni.

Dalej, opisując sekwencję wykonywanych czynności, świadek P. P. (2) zeznał, że jego pracownicy wchodzili do poszczególnych budynków, w których należało wykonać przyłącza, a także ustalano lokalizację głównego zaworu wodnego oraz właścicieli poszczególnych piwnic z którymi prowadzono rozmowy dotyczące terminu wykonania prac. Potwierdzają to zeznania świadka Ł. K., który wskazał, że by dostać się do zaworów i przewodów musiał zorganizować klucze od spółdzielni i mieszkańców. Nadto, często zdarzało się, że piwnice były zapełnione i należało je odpowiednio wcześniej przygotować – opróżnić, wyniesione ruchomości zabezpieczyć, a po wykonaniu prac umieścić je ponownie w pomieszczeniach piwnicznych. Sąd nie ma wątpliwości, że powyższe okoliczności w znacznym stopniu wydłużały termin wykonania prac, a strona powodowa nie miała obiektywnej możliwości tego przewidzieć.

Analizując okoliczności niniejszej sprawy, Sąd doszedł do przekonania, że protokół odbioru robót z dnia 26 stycznia 2015 roku ma charakter jedynie deklaratoryjny, a więc potwierdzający wykonanie remontu sieci wodociągowej na osiedlu (...) w S., co w rzeczywistości nastąpiło wcześniej. Zdaniem Sądu nie można bowiem abstrahować od tego, że powódka gotowość do odbioru prac zgłosiła już w dniu 18 grudnia 2014 roku (k. 49). Nadto, zdaniem Sądu, realna data przekazania ternu i placu budowy była późniejsza od dnia określonego w protokole z dnia 25 lipca 2014 roku (k. 123). Należy bowiem zauważyć, że zawarta jest w nim adnotacja o tym, że wszelkie uzgodnienia wejścia i korzystania z terenów należy dokonać z administratorami nieruchomości. Jak zeznał świadek P. P. (1), we wszystkich oświadczeniach przekazywanych przez R. K. była informacja o tym, że termin prowadzenia robót należy każdorazowo ustalić z właścicielami gruntów. Okolicznościom tym pozwana nie zaprzeczyła. Z przyczyn obiektywnych nie można było więc rozpocząć prac w dniu 25 lipca 2014 roku, mimo, że właśnie tą datą został opatrzony protokół z przekazania placu budowy. Podobna konstatacja tyczy się zresztą czynności związanych z odbiorem, bowiem jak zeznał świadek Ł. K., za każdym razem należało uzgodnić z właścicielami nawierzchni termin odbioru prac, odbywały się kolejne spotkania z poszczególnymi wspólnotami, co w sposób oczywisty przedłużało zakończenie zadania w sposób protokolarny, jednak zdaniem Sądu, nie oznacza to, że faktyczny termin wykonania prac miał miejsce dopiero pod koniec stycznia 2015 roku.

Kolejną przyczyną późniejszego wykonania zleconych prac była niezgodność map załączonych do specyfikacji technicznej zadania z rzeczywistym przebiegiem sieci. Strona pozwana nie zweryfikowała przebiegu sieci, przez co podczas wykonywania remontu sieci, dochodziło do kuriozalnych sytuacji, mianowicie jak zeznał świadek Ł. K., to mieszkańcy bloków wskazywali powódce gdzie należy kopać.

Zdaniem Sądu należy również rozgraniczyć remont sieci wodociągowej od wykonania prób szczelności i badań bakteriologicznych, gdyż one w zasadzie tylko certyfikują poprawność wykonania prac.

W ocenie Sądu, przedstawione dotychczas okoliczności pozwalają stwierdzić, iż po stronie powódki nie nastąpiło opóźnienie w wykonaniu robót budowlanych, skutkujące powstaniem uprawnienia pozwanej spółki do naliczenia kar umownych. Nieuzasadniona odmowa wyrażenia zgody na przedłużenie terminu realizacji przedmiotowej umowy, nie może skutkować oceną, iż powódka realizując z należytą starannością zlecone jej przez pozwaną prace, doprowadziła do powstania opóźnienia w realizacji kontraktu. Należy bowiem zauważyć, że zgodnie z §2 pkt. 3 umowy, ustalony termin realizacji przedmiotu umowy, mógł ulec zmianie między innymi w przypadku wystąpienia okoliczności, których nie można było przewidzieć lub zapobiec. Zdaniem Sądu, bez wątpienia taką okolicznością było przede wszystkim wyjątkowo duże zagruzowanie terenu, o czym strona powodowa nie została wcześniej uprzedzona. Należy zauważyć, że każdy z przewiertów trwał co najmniej dzień, podczas gdy w ciągu doby –w standardowych warunkach- można ich wykonać kilka. Nadto, przewierty musiały być wykonywane wolniej, by nie doprowadzić do kolejnego uszkodzenia maszyn oraz urządzeń i instalacji, których lokalizacja nie była znana, gdyż błędnie oznaczono podziemną infrastrukturę.

Mając na uwadze całokształt poczynionych rozważań, Sąd stanął na stanowisku, iż na gruncie rozpoznawanej sprawy nie zaktualizowały się przesłanki do naliczenia powódce przez stronę pozwaną kary umownej za opóźnienie w realizacji przedmiotowej umowy. Konsekwentnie należało więc uznać, iż pozwana spółka nie dysponowała wzajemną wierzytelnością względem powódki, która nadawałaby się do potrącenia z należnością dochodzoną niniejszym pozwem. Okoliczność ta przesądza zarazem ocenę, że dokonane przez pozwaną spółkę potrącenie kary umownej, zarówno to dokonane na etapie przedprocesowym, jak i zgłoszone w toku procesu, było nieskuteczne.

Sąd zwraca uwagę na jeszcze jedną kwestię, mianowicie, strona powodowa wskazała, że powódka do realizacji przedmiotu umowy przystąpiła dopiero w dniu 4 listopada 2014 roku, a więc po upływie ponad 3 miesięcy od daty zawarcia umowy. Zdaniem Sądu nie ma to jednak żadnego znaczenia, bowiem jak zeznał świadek Ł. K., wykonanie zleconych jej prac powinno zając dwa tygodnie – takim ustaleniom nie zaprzeczono. Trzeba mieć na względzie, że powódka wykonywała także inne prace na ulicy (...) w S. i jej wewnętrzną sprawą było to jak sobie je rozplanuje, by zmieścić się w nakreślonych umową ramach czasowych. W niniejszej sprawie istotne jest to, że uwzględniając stan wiedzy powódki przed przystąpieniem do realizacji umowy, a wynikający z treści przedmiotowej umowy oraz załączonej do niej specyfikacji technicznej, mogła ona przypuszczać, że prace na osiedlu (...) wykona w ciągu maksymalnie 2 tygodni. Jak już zostało wcześniej wskazane, trudno obwiniać powódkę za to, że teren na którym były wykonywane prace okazał się nie dość, że gruzowiskiem, to jeszcze wyjątkowo dużym, mapy nie odzwierciedlały rzeczywistego przebiegu infrastruktury podziemnej, a pozwana nie była przygotowana do zastosowania określonych przez siebie nawiertek. Dodać należy, że mieszkańcy rzeczonego osiedla wnieśli o to, aby prace wykonać po okresie wegetacji roślin i drzew, a nadto chodnik pod którym miały być wykonane prace został objęty gwarancją i dopiero późną jesienią udało się powódce porozumieć z wykonawcą chodnika w tym zakresie.

W świetle przytoczonych okoliczności Sąd w całości uwzględnił powództwo (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zasądzając na jej rzecz od pozwanej Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) w S. kwotę 16 427,88 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w myśl normy art. 481 k.c.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji orzeczenia.

O kosztach procesu orzeczono na zasadzie normy art. 98 k.p.c. Powód w całości sprawę wygrała, należy się mu zatem zwrot kosztów procesu.

Na koszty poniesione przez pozwanych składa się opłata od pełnomocnictw w kwocie 17 złotych, opłata od pozwu 822 złotych (karta 25) oraz wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 4.800 złotych ustalone na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu aktualnym na chwilę złożenia pozwu.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)