Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2022 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, X Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Radosław Ochał

Protokolant: Marta Kieca

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 listopada 2022 r. w S.

sprawy z powództw R. W., M. G.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o zapłatę

I. Oddala powództwa.

II. Zasądza od powodów R. W. i M. G. na rzecz pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwoty po 3.600 (trzy tysiące sześćset) złotych oraz solidarnie kwotę 17 (siedemnaście) złotych tytułem kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powodowie R. W. i M. G. wnieśli o zasądzenie na rzecz każdego z nich od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwot po 18.153 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 8 grudnia 2020 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu pozwu wskazali, że w ramach działalności gospodarczej prowadzonej pod nazwą (...) spółka cywilna, zawarli w dniu 1 1 kwietnia 2017 r. z pozwaną umowę o świadczenie usług agencji celnej. Zgodnie z §1 zawartej umowy, jej przedmiotem było wykonywanie przez pozwaną usług agencji celnej w procedurze celnej dopuszczenia do wolnego obrotu z jednoczesnym wprowadzeniem na rynek krajowy zakupionych przez powodów towarów z rozliczeniem podatku VAT od importu deklaracją podatkową, działając jako przedstawiciel bezpośredni powodów. W szczególności pozwana zobowiązana była do:

- przygotowania wniosków określonych w przepisach celnych, niezbędnych do dokonania zgłoszenia celnego i odprawy celnej,

- podejmowania towarów po dokonaniu odprawy celnej,

- prowadzenia ewentualnego postępowania odwoławczego od decyzji organów celnych.

Zgodnie natomiast z § 4 ww. umowy, pozwana przyjęła na siebie odpowiedzialność za dotrzymanie wszelkich terminów związanych ze zgłoszeniem i odprawą celną, a wynikających z przepisów prawa oraz za prawidłowe naliczenie wszelkich należności celnych.

Przedmiotem współpracy stron objętej w/w umową było dokonywanie odpraw celnych towarów zakupionych przez powodów — włazów i wpustów żeliwnych, wytwarzanych z żeliwa sferoidalnego. W ramach realizacji umowy pozwana dokonała m.in. zgłoszenia celnego z dnia 3 października 2017 r. (...). Zgłoszenie dokonane zostało z wpisaniem 475 sztuk włazów żeliwnych. Dla kwestii opłat celnych i transportowych znaczenie ma tonaż, także w zleceniu transportowym wskazano jako przedmiot transportu ogólnie 475 sztuk włazów żeliwnych — natomiast faktycznie transport obejmował 375 sztuk włazów żeliwnych (o wadze 51,5 kg/sztuka) oraz 100 sztuk wpustów żeliwnych (o wadze 42 kg/sztuka). Postanowieniem z dnia 7 lipca 2020 r. Naczelnik (...) Skarbowego wszczął z urzędu postępowanie w sprawie określenia podatku od towarów i usług z tytułu importu towarów objętych ww. zgłoszeniem celnym (...) z dnia 3 października 2017 r. W toku postępowania organ podatkowy ustalił, iż w dniu 11 września 2017 r. pozwana jako przedstawiciel bezpośredni powodów dokonała wpisu do rejestru procedur uproszczonych ( (...)) dotyczącego towarów (włazy żeliwne) importowanego z C.. Na podstawie powyższego wpisu towar zwolniono do wnioskowanej procedury. Następnie, w dniu 3 października 2017 r. w Oddziale Celnym „Terminal kontenerowy” zostało zarejestrowane zgłoszenie celne uzupełniające pod pozycją (...). Importowane towary, zgodnie ze zgłoszeniem, zostały zaklasyfikowane do kodu (...), obejmującego pozostałe odlewane artykuły z żeliwa ciągliwego. W stosunku do w/w towarów zastosowano stawkę celną erga omnes w wysokości 2,7%. Należności celne A00 określono w wysokości 2.092 zł, a podatek VAT z tytułu importu, w wysokości 18.945 zł. Pismem z dnia 3 października 2019 r. Naczelnik (...) Urzędu Skarbowego wezwał powodów do nadesłania informacji, czy włazy żeliwne objęte zgłoszeniem (...) to włazy z żeliwa sferoidalnego. W odpowiedzi na powyższe, pismem z dnia 10 października 2019 r. powodowie potwierdzili, że importowane towary to włazy z żeliwa sferoidalnego. To stanowiło podstawę do kontroli zgłoszenia celnego (...) w zakresie klasyfikacji taryfowej towarów. W wyniku analizy zebranego materiału dowodowego, Naczelnik (...) Urzędu Skarbowego decyzją z dnia 11 września 2020 r. zmienił klasyfikację importowanego towaru, co skutkowało określeniem stawki cła antydumpingowego w wysokości 38,1% oraz określeniem niezaksięgowanej kwoty ostatecznego cła antydumpingowego (A30) podlegającej retrospektywnemu zaksięgowaniu w wysokości 29.517 zł. Dokonana zmiana klasyfikacji taryfowej importowanych włazów żeliwnych, określenie stawki cła antydumpingowego, a tym samym zmiana należnego cła ma wpływ na wysokość podstawy opodatkowania oraz podatku od towarów i usług. Co za tym idzie, kolejną decyzją z dnia 11 września 2020 r. Naczelnik (...) Urzędu Skarbowego orzekł o wysokości podatku od towarów i usług z tytułu importu towarów w wysokości 25.734 zł. Różnica pomiędzy podatkiem uiszczonym przez powodów, a stwierdzonym w/w decyzją wyniosła 6.789 zł. Z decyzji tych wynika, że pozwana przy zgłoszeniu nr (...) podała błędną klasyfikację taryfową towaru, co skutkowało niewłaściwym naliczeniem stawki cła oraz w konsekwencji nieprawidłowym rozliczeniem podatku VAT. Zaległość celna wyniosła 29.517, a zaległość w podatku od towarów i usług 6.789 zł. Konsekwencją tych decyzji są też zaległości odsetkowe od tych należności publicznoprawnych. O błędnej klasyfikacji powodowie powzięli wiedzę dopiero w wyniku wszczęcia wskazanych wyżej postępowań. Błąd przy klasyfikacji towarów wynikał w całości z niestarannego działania pozwanej przy wykonywaniu umowy z dnia 22 kwietnia 2017 r. i polegał na błędnym zakwalifikowaniu zgłoszenia (...) z numerem kodu (...) towaru. Pozwana dla przedmiotowego zgłoszenia przypisała kod (...), natomiast prawidłowy kod to (...).

Uzasadniając winę pozwanej za poniesioną szkodę powodowie wskazali, że od początku współpracy stron charakter towarów importowanych przez powodów nie uległ zmianie - były to żeliwa ciągliwe (sferoidalne) o kodzie (...). Pozwana od początku współpracy przypisywała towarom powodów kod (...), który obejmował pozycję „pozostałe; z żeliwa ciągliwego; pozostałe”. (...) jest prowadzoną przez Komisję Europejską internetową bazą danych zawierającą informacje o aktualnej taryfie celnej Unii Europejskiej. Baza ta jest codziennie aktualizowana. Formalnie (...) nie jest źródłem prawa, jednak korzysta z niej administracja celna. (...) wykorzystuje dziesięciocyfrowy kod (...), który opiera się na kodzie zharmonizowanego systemu (HS) oraz na Nomenklaturze Scalonej (CN), zawiera również unikalny dwucyfrowy element (...).

Dnia 16 lipca 2017 roku wydane zostało rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) (...) nakładające tymczasowe cło antydumpingowe na przywóz niektórych artykułów z żeliwa pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej. Rozporządzenie było wynikiem przeprowadzonego przez Komisję Europejską dochodzenia antydumpingowego w odniesieniu do przywozu do Unii niektórych artykułów z żeliwa płatkowego (żeliwa szarego) lub żeliwa sferoidalnego (zwanego również żeliwem ciągliwym) oraz ich części (artykuły z żeliwa) pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej i Indii. Produktem objętym postępowaniem były niektóre artykuły z żeliwa płatkowego i żeliwa sferoidalnego oraz ich części. W toku prowadzonego dochodzenia, Komisja stwierdziła, iż import żeliwa sferoidalnego przyczynia się do powstania szkody w interesach UE i wprowadziła tymczasowe cło antydumpingowe na przywóz niektórych artykułów z żeliwa płatkowego lub żeliwa sferoidalnego oraz ich części obecnie objęte kodami CN ex (...) (kod (...)) i ex (...) (kod (...)) i pochodzące z Chińskiej Republiki Ludowej. W/w rozporządzenie weszło w życie 18 sierpnia 2017 r. Również w dniu 18 sierpnia 2017 r. dokonana została aktualizacji bazy danych i w klasyfikacji (...)wyodrębniona” została pozycja o kodzie (...), obejmująca „żeliwo sferoidalne (zwane również żeliwem ciągliwym) oraz ich części, stosowane do przykrywania systemów naziemnych lub podziemnych lub otworów do systemów naziemnych lub podziemnych, a także umożliwiania dostępu do systemów naziemnych lub podziemnych lub umożliwiania wglądu w systemy naziemne lub podziemne.

W tym stanie rzeczy powodowie uznali, że pozwana dokonując zgłoszenia w dniu 3 października 2017 r. miała pełną wiedzą o charakterze importowanych przez nich towarów. Wielokrotnie informowali oni pozwaną, iż są to towary z żeliwa ciągliwego, sferoidalnego. Co więcej, w sierpniu 2017 r. powód M. G. rozmawiał z pracownikiem oddziału pozwanej w G. o nadchodzących cłach antydumpingowych (związanych z wejściem w życie rozporządzenia 2017/1480). Prosił wówczas o informację w jakiej wysokości i od kiedy będą zmieniane cła na towary. Zapewniono go, że będzie to nadal stawka 2,7% (a więc jak dla kodu dotychczasowego). Rozmowy te powód zapoczątkował właśnie z uwagi na fakt, iż towary importowane wykonane były z żeliwa sferoidalnego. Po kilku rozmowach telefonicznych, powód wysłał nawet na adres email pracownika pozwanej treść rozporządzenia wykonawczego z prośbą o zapoznanie się z nim i ponowne zweryfikowanie ceł. Pracownik pozwanej nie zmienił stanowiska i postanowił odprawić kontener wskazując kod (...). Tym samym pozwana ponosi odpowiedzialność za nienależyte wykonanie umowy z dnia 11 kwietnia 2017 r.

Szkoda powodów przejawia się w poniesionej stracie w zyskach z działalności gospodarczej. Różnica pomiędzy uiszczoną kwotą opłaty celnej a kwotą należną to 29.517 zł (31.609 zł - 2.092 zł), natomiast różnica w podatku VAT wyniosła 6.789 (25.734 zł - 18.945 zł). Łącznie różnica wyniosła więc 36.306 zł. Powodowie prowadząc działalność kalkulowali korzyści i zyski z każdej z dokonywanych transakcji. Zakupując materiały w C. dokonywali kalkulacji, czy jest to opłacalne, również przy wzięciu pod uwagę kosztów transportu, w tym ceł. Dokonując takiej kalkulacji w przypadku wskazanych w pozwie transakcji, brali pod uwagę wysokość cła oraz podatku VAT. Na tej podstawie decydowali się na zlecanie określonych transportów. Przy prawidłowej wysokości cła oraz podatku nie zdecydowaliby się na realizację przedmiotowego transportu. Nie było bowiem możliwości sprzedaży zakupionych towarów po cenie, która umożliwiałaby osiągnięcie zysku. Koszt zakupu 475 elementów żeliwnych wyniósł 21.357,78 USD netto, w tym zakupiono 375 sztuk włazów żeliwnych za kwotę 16.647,38 USD oraz 100 sztuk wpustów żeliwnych za kwotę 3.620,40 USD. Przeliczając tę kwotę po kursie z dnia transportu, tj. 3 października 2017 r., łączna cena zakupu wyniosła 77.473 zł netto. Zgodnie z fakturą zakupową z dnia 23 czerwca 2017 r. waga jednego włazu żeliwnego to 51,5 kg. Cena za 1 kg to 0,862 USD, co daje cenę 44,39 USD za sztukę. W przeliczeniu wg kursu z dnia transportu cena za 1 sztukę włazu wyniosła ok. 161 zł netto. W przypadku wpustów - waga jednego wpustu to 42 kg, cena za 1 kg również wyniosła 0,862 USD, co daje cenę 36,20 USD za sztukę. W przeliczeniu wg kursu z dnia transportu cena za 1 sztukę włazu wyniosła ok. 131,31 zł netto. Kalkulując cenę sprzedaży, powodowie do kwoty zakupu netto doliczali koszty transportu oraz koszty podatkowo-celne. Koszty transportu w omawianym przypadku wyniosły 3.322,35 zł, co dawało 6,99 zł w przeliczeniu na jeden element. Wysokość cła uiszczona przez powodów wg zaniżonej stawki 2,7% wyniosła 2.092 zł, w przeliczeniu jeden element to 4,40 zł. Podatek VAT natomiast wyniósł 18.945 zł, a w przeliczeniu na jeden element 39,88 zł. Tak wyliczony koszt nabycia jednego elementu włazu wynosił ok. 212,27 zł netto, natomiast wpustów - ok. 182,27 zł. Do tej kwoty powodowie doliczali marżę, średnio ok. 15 - 20%, w tym zaś mieściło się zwykle ok. 6% zysku. Powodowie sprzedawali włazy żeliwne za ceny rynkowe wahające się więc w granicach ok. 250 zł, natomiast wpusty — ok. 235 zł. Przy wzięciu pod uwagę zwiększonych opłat celno-skarbowych, zachowując schemat wyliczeń zastosowany powyżej koszty transportu pozostałyby takie same, tj. ok. 6,99 zł w przeliczeniu na jeden element. Wysokość cła uiszczona przez powodów wg stawki prawidłowej wyniosłaby 31.609 zł, w przeliczeniu na jeden element ok. 66,54zł. Podatek VAT natomiast wyniósłby 25.734 zł, w przeliczeniu na jeden element ok. 54,17 zł. Tak wyliczony koszt netto nabycia jednego elementu (zakupu oraz transportu) włazu żeliwnego wynosi ok. 340 złotych, natomiast wpustu - ok 310 złotych. Sprzedając przedmiotowe żeliwa za kwoty ok. 235-250 zł, powodowie sprzedawali więc towary poniżej kosztów i ponieśli z tego tytułu wymierną stratę. Gdyby nie błędne wyliczenie opłat celno-skarbowych przez pozwaną, powodowie nie zdecydowaliby się na zlecenie przedmiotowego transportu, a więc w efekcie, jak się okazało, nie sprzedaliby omawianych elementów żeliwnych po cenach poniżej kosztów ich nabycia. Tym samym zarazem kwota opłat celno-skarbowych, do których uiszczenia zobowiązana jest strona powodowa, równa jest wysokości poniesionej przez nią szkody, kwota ta stanowi bowiem stratę poniesioną tytułem sprzedaży objętych przedmiotowym transportem żeliw po cenie niższej niż koszt ich nabycia. Aby pokryć koszty działalności oraz osiągnąć zysk, powodowie musieliby zaoferować na rynku jeden element za kwotę minimum 350 zł. Byłaby to cena nierealna, albowiem cena rynkowa wynosiła ok. 250 zł.

Uzasadniając żądanie zasądzenia na rzecz powodów kwot po 18.153 zł, wskazali oni, iż łączyła ich umowa spółki cywilnej. Została ona rozwiązana z dniem 31 lipca 2018 r. Tym samym każdy wspólnik może samodzielnie dochodzić przypadającej mu części wierzytelności, w granicach przysługującego udziału w tym majątku. Udział w majątku wspólnym każdego z powodów wynosi 50%, stąd też każdy z nich uprawniony jest do żądania zapłaty połowy świadczenia pieniężnego należnego od pozwanej. Pomiędzy powodami zachodzi zarazem współuczestnictwo materialne.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie w całości uwzględnił roszczenia powodów. Nakaz ów został w całości zaskarżony przez pozwaną, która w sprzeciwie wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu przyznała, że od 2014 r. współpracuje z powodami, którzy pierwotnie w kontaktach występowali (...) s.c. M. G., R. W.. Podstawą tej współpracy było zlecenie spedycyjne o charakterze stałym z dnia grudnia 2014 r. oraz umowa o świadczenie usług agencji celnej w procedurze dopuszczenia towaru do wolnego obrotu z rozliczeniem podatku VAT od importu deklaracją podatkową z dnia 11 kwietnia 2017 r. Przedmiotem współpracy było dokonywanie przez pozwaną odpraw celnych towaru pod nazwą „włazy żeliwne”, a nie, jak powodowie wskazują, towaru pod nazwą „włazy i wpusty żeliwne wytwarzane z żeliwa sferoidalnego”. Na podstawie w/w zlecenia, umowy oraz przekazywanych przez powodów informacji i dokumentów, pozwana dokonywała zgłoszeń celnych, w tym m. in. zgłoszenia celnego (...) z dnia 3 października 2017 r., którego przedmiotem było 475 sztuk włazów żeliwnych. Z uwagi na przedmiot tego zgłoszenia, który na podstawie informacji przekazanej przez powodów, zaklasyfikowano do kodu T. (...), obejmującego pozostałe odlewane artykuły z żeliwa ciągliwego, pozwana dokonała wpisu do procedur uproszczonych ( (...)). Pomimo powyższego zgłoszenia oraz wcześniej przekazywanych informacji i dokumentów, powodowie, pismem z dnia 10 października 2019 r. poinformowali (...) Urząd C.-Skarbowy w G., że sprowadzane towary to „włazy z żeliwa sferoidalnego”, które należy zakwalifikować kodem T. (...). Konsekwencją powyższego, było nałożenie na (...) s.c. dodatkowych należności celnych oraz podatkowych. O powyższych działaniach powodów pozwana dowiedziała się dopiero wraz z przesłaniem przez powodów dokumentów dotyczących sprawy, tj. pisma Naczelnika (...)Skarbowego w G. z dnia 7 lipca 2020 r.,znak (...) - (...). (...).194.2020.PT, decyzji Naczelnika (...)Skarbowego w G. z dnia 11 września 2020 r., znak: (...) - (...). (...), (...).2020, oraz decyzji Naczelnika (...)Skarbowego w G. z dnia 11 września 2020 r., znak: (...) - (...). (...).194.2020.PT. Wątpliwości co do prawidłowości klasyfikacji sprowadzanego towaru oraz konieczności uwzględnienia ceł antydumpingowych, a co za tym idzie ewentualna odpowiedzialność pozwanej powstałyby, gdyby powodowie w wszelkich przekazywanych dokumentach, używaliby słowa „spheroidal" (z ang. sferoidalny), którego tłumaczenie występuje w dostępnych powszechnie w internecie słownikach angielsko-polskich. Używanie słowa „ductile” w przekazywanej pozwanej dokumentacji stanowi potwierdzenie prawidłowości jej działania. Żeliwo sferoidalne oraz żeliwo ciągliwe różnią się bowiem pod względem składu i metody ich produkcji. Nawet jeżeli żeliwo sferoidalne wykazuje podobne właściwości do ciągliwego ( (...)), stanowi ono oddzielną kategorię ( (...)), co potwierdza rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) (...) z dnia 18 lutego 2019 r. dotyczące klasyfikacji niektórych towarów według Nomenklatury scalonej i uchylające rozporządzenie wykonawcze (UE) (...), jak i również orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE.

Brak notyfikacji pozwanej o zmianie stanowiska powodów co do rodzaju sprowadzanego towaru pozbawił ją możliwości dokonania korekty zgłoszeń celnych, która uchroniłaby od wydania decyzji w sprawie (...) - (...). (...).2020.PT oraz w sprawie (...) - (...). (...). (...).2020.

Pozwana podniosła zarzut, iż zgodnie z § 3 ust. 7 umowy łączącej strony powodowie przejęli pełną odpowiedzialność za prawdziwość danych i informacji zawartych w przekazanych dokumentach handlowych do dokonania odpraw celnych. Pozwana przy dokonywaniu wszelkich zgłoszeń celnych w zakresie rodzaju sprowadzanego towaru na rzecz powodów opierała się jedynie na informacjach pochodzących od nich samych. Dokumenty handlowe i celne, które trafiały do pracowników pozwanej nie dawały podstawy do tego, aby pozwana miała obiektywny powód do samodzielnej zmiany określenia sprowadzanego przez powodów towaru i zmiany jego klasyfikacji. Nadto pozwana była uprawniona do występowania do powodów o dodatkowe dokumenty, informacje i dane, które uzna za niezbędne do realizacji umowy. Z uprawnienia tego skorzystała i zażądała przekazania mu tego typu dokumentów, ale ci do dnia sporządzania sprzeciwu takich dokumentów nie przekazali. Przez to należy uznać, że nie zrealizowali oni kluczowych części umowy.

Odnosząc się do argumentu, iż gdyby powodowie wiedzieli o cle, to nie zamawialiby towarów, pozwana wskazała, że powodowie po dokonaniu odprawy towarów objętych zgłoszeniem (...) dokonali zgłoszenia celnego (...), które dotyczyło tych samych towarów, ale sprowadzonych już z Malezji, a nie z C.. Powyższe oznacza, że powodowie musieli wiedzieć o cle antydumpingowym decydując się na wysyłkę tego samego towaru z Malezji w celu uniknięcia wyższej kwoty cła.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie usług agencyjnych, w tym agencji celnej oraz usług spedycyjnych. Powodowie prowadzili działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej (...), w ramach której zajmowali się handlem sprowadzanych z Chińskiej Republiki Ludowej (dalej: ChRL) elementów metalowych zakrywających dostęp do ulicznych systemów kanalizacyjnych.

Strony współpracowały ze sobą od grudnia 2014 r. W ramach tej współpracy powodowie zlecili pozwanej obsługę spedycyjną importu włazów żeliwnych (manhole covers), która obejmowała fracht morski, obsługę portową, transport krajowy, ubezpieczenie i odprawę celną.

Powód M. G. odpowiadając na zapytanie pracownika pozwanej o nazwę sprowadzonych produktów wskazał, że są to włazy kanalizacyjne z żeliwa ciągliwego.

W dniu 11 kwietnia 2017 r. strony zawarły umowę o świadczenie usług agencji celnej w procedurze dopuszczenia towaru do wolnego obrotu z rozliczeniem podatku Vat od importu deklaracją podatkową. Na jej podstawie pozwana zobowiązała się do wykonywania na rzecz powodów usług agencji celnej w procedurze celnej dopuszczenia do wolnego obrotu z jednoczesnym wprowadzeniem na rynek krajowy towarów zakupionych przez powodów z rozliczeniem podatku Vat od importu deklaracją podatkową działając jako bezpośredni przedstawiciel powodów. W szczególności zobowiązanie pozwanej obejmowało przygotowanie wniosków określonych w przepisach celnych, niezbędnych do dokonania zgłoszenia celnego i odprawy celnej w procedurze, podejmowanie towarów po dokonaniu odprawy celnej, prowadzenie ewentualnego postępowania odwoławczego od decyzji organów celnych, z wyłączeniem zaskarżenia decyzji skargą do sądu administracyjnego i prowadzenia postępowania sądowo-administracyjnego. Pozwana miała realizować umowę zgodnie z obowiązującymi przepisami, w oparciu o dokumenty, dane i informacje uzyskane od powodów. Mogła wystąpić do powodów o dodatkowe dokumenty, informacje i dane, które uznała za niezbędne do realizacji umowy. W razie wątpliwości co do treści otrzymanych informacji lub dokumentów handlowych, pozwana miała prawo do żądania wyjaśnień od powodów. Powodowie byli odpowiedzialni za prawdziwość danych i informacji zawartych w dokumentach handlowych przekazanych do dokonania odpraw celnych. Pozwana była odpowiedzialna za dotrzymanie wszelkich terminów związanych ze zgłoszeniem i odprawą celną, a wynikających z przepisów prawa oraz za prawidłowe naliczenie wszelkich należności celnych, chyba że niedotrzymanie terminów lub nieprawidłowe naliczenie należności wynikło z okoliczności niezawinionych przez nią. Miała tez obowiązek niezwłocznego informowania powodów o zmianach w wysokości opłat publicznoprawnych związanych z dopuszczeniem towarów do wolnego obrotu lub wprowadzenia nowych opłat tego typu, które nie obowiązywały w dacie zawarcia umowy.

Dowód:

- wydruki z (...) k. 19-24

- wydruk z KRS k. 25-32

- zlecenie spedycyjne k. 151

- umowa k. 149-150v

- wydruk wiadomości k. 160

- przesłuchanie M. G. k. 218-218v

W dniu 23 czerwca 2017 r. powodowie nabyli od (...) Ltd w C. w ChRL 375 złazów żeliwnych oraz 100 sztuk wpustów żeliwnych o łącznej wartości 21.357,78 USD. W dokumencie handlowym obejmującym zakup tych towarów wskazano jako przedmiot transakcji „D400 locker ductile iron manhole cover”. Tożsame określenie używane było w dokumentach handlowych obejmujących towary wcześniej zaimportowane przez powodów.

Po sprowadzeniu w/w towarów transportem morskim do G., zajmujący się spedycją pracownik pozwanej – T. S., na dokumencie handlowym od producenta zamieścił wzmiankę, iż dokument ten obejmuje włazy żeliwne uliczne. Na tej podstawie R. S., która sporządzała dokumenty niezbędne do odprawy przypisała im w zgłoszeniu kod T. (...). Kod ten był przez nią stosowany przy dokonywaniu wcześniejszych zgłoszeń celnych towarów sprowadzanych przez powodów.

W dniu 3 października 2017 r. pozwana dokonała zgłoszenia celnego sprowadzonych artykułów przypisując im kod T. (...) i opisując jako włazy żeliwne. Od wartości podanej w dokumencie handlowych naliczyła cło w wysokości 2.092 zł przyjmując stawkę 2,7% oraz podatek Vat w wysokości 18.945 zł (przy stawce 23%).

Dowód:

- zgłoszenie celne k. 33 (154)

- dokumenty handlowe k. 34, 157-157v, 158v

- powiadomienie k. 35

- zeznania M. B. k. 206-206v

- zeznania T. S. k. 206v-207

- zeznania R. S. k. 207-207v

- przesłuchanie M. G. k. 218-218v

Na dzień 3 października 2017 r. w systemie Zintegrowanej Taryfy Celnej Wspólnot Europejskich (T.) produktom z żeliwa sferoidalnego (zwanego również żeliwem ciągliwym) oraz ich częściom, stosowanym do: – przykrywania systemów naziemnych lub podziemnych lub otworów do systemów naziemnych lub podziemnych, a także – umożliwiania dostępu do systemów naziemnych lub podziemnych lub umożliwiania wglądu w systemy naziemne lub podziemne, przypisany był kod (...). Przyjęty przez pozwaną kod (...) obejmował pozostałe artykuły z żeliwa ciągliwego, dla których stawka celna wynosiła 2,7%.

Jeszcze przed dokonaniem tego zgłoszenia, w dniu 17 sierpnia 2017 r. Komisja Europejska mocą rozporządzenia wykonawczego nr 2017/1480 z dnia 16 sierpnia 2017 r. nakładającego tymczasowe cło antydumpingowe na przywóz niektórych artykułów z żeliwa pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej, wprowadziła tymczasowe cło antydumpingowe na przywóz niektórych artykułów z żeliwa płatkowego (żeliwa szarego) lub żeliwa sferoidalnego (zwanego także żeliwem ciągliwym) oraz ich części objęte kodami CN ex (...) (kod (...)) i ex (...) (kod (...)) i pochodzące z Chińskiej Republiki Ludowej. Wynosiło ono 42,8% - w odniesieniu do producentów nie wymienionych w rozporządzeniu. Ostatecznego określenia ceł antydumpingowych dokonano w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) (...) z dnia 29 stycznia 2018 r. nakładające ostateczne cło antydumpingowe i stanowiące o ostatecznym pobraniu cła tymczasowego nałożonego na przywóz niektórych artykułów z żeliwa pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej oraz kończące dochodzenie dotyczące przywozu niektórych artykułów z żeliwa pochodzących z Indii. W odniesieniu do produktów nie pochodzących z przedsiębiorstw wymienionych w rozporządzeniu stawka cła wyniosła 38,1%.

Bezsporne

Powód M. G. jeszcze przed 17 sierpnia 2017 r. rozmawiał z T. S. informując go, że rozporządzenie wykonawcze nr 2017/1480 dotyczy żeliw sprowadzanych przez powodów. Jednak powodowie nie przedstawili pozwanej specyfikacji importowanych towarów, z której wynikałoby, że przedmiotem importu są artykuły z żeliwa ciągnionego sferoidalnego, choć wiedzę taką posiadał.

Dowód:

- zeznania T. S. k. 206v-207

- zeznania R. S. k. 207-207v

- przesłuchanie M. G. k. 218-218v

Pismem z dnia 3 października 2019 r. Naczelnik (...)Skarbowego w G. wezwał powodów do nadesłania informacji, czy włazy żeliwne objęte zgłoszeniem z 3 października 2017 r. to włazy z żeliwa sferoidalnego, stosowane do przykrywania systemów naziemnych/podziemnych lub otworów do tych systemów, jak również umożliwienia dostępu do tych systemów lub wglądu w nie.

Pismem z 10 października 2019 r. powodowie potwierdzili, iż importowane przez nich towary wytworzono z żeliwa sferoidalnego.

Decyzją z 11 września 2020 r., znak (...) - (...). (...).194.2020.PT, Naczelnik (...)Skarbowego w G. zakwalifikował towar objęty zgłoszeniem z 3 października 2017 r. jako włazy z żeliwa sferoidalnego o kodzie T. (...). Określił dla nich stawkę cła antydumpingowego w wysokości 38,1%. Orzekł o zaksięgowaniu wymaganej kwoty należności celnych w wysokości 29.517 zł oraz o odpowiedzialności powodów za dług celny oraz odsetki.

Tego samego dnia Naczelnik (...)Skarbowego w G. wydał decyzję o znaku (...) - (...). (...). (...).2020, w której określił wysokość podatku Vat od towarów objętych w/w zgłoszeniem na kwotę 25.734 zł.

Bezsporne

Powodowie oferowali do sprzedaży sprowadzone włazy i wpusty za kwoty 245-275 zł (włazy) i 230-235 zł (wpusty). Przy tym transport objęty zgłoszeniem z 3 października 2017 r. nie był ostatnim w roku 2017. Powodowie sprowadzili dodatkową partię włazów z Malezji.

Dowód:

- faktury Vat k. 86-105

- zgłoszenia celne i dokumenty handlowe k. 163-167v

- przesłuchanie M. G. k. 218-218v

Pismem z 6 lipca 2021 r. powodowie wezwali pozwaną do zapłaty kwoty 36.306 zł tytułem odszkodowania za zwiększone opłaty celno-skarbowych. Pozwana w odpowiedzi zaproponowała zapłatę 12.102 zł w ramach polubownego zakończenia sporu.

Dowód:

- pismo z 06.07.21 r. k. 106-108

- pismo z 13.07.21 r. k. 109-111

- zeznania M. B. k. 206-206v

Sąd zważył, co następuje:

Powództwa okazały się bezzasadne.

Powodowie domagali się od pozwanej zrekompensowania im szkody wynikającej z przyjęcia przez nią w zgłoszeniu celnym z dnia 3 października 2017 r. nieprawidłowej stawki cła, a przez to konieczności dopłaty tak cła, jak i podatku Vat od sprowadzonych artykułów żeliwnych. Skoro odpowiedzialność pozwanej wynikać miała z nienależytego wykonania zobowiązania umownego, to podstawy prawnej żądań powodów należało upatrywać w art. 471 k.c. Stanowi on, że dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W sprawie poza sporem było to, że pozwana organizowała dla powodów usługi spedycyjne i z zakresu agencji celnej. Powodowie od grudnia 2014 r. za pośrednictwem pozwanej sprowadzali z ChRL do kraju włazy żeliwne. Pozwana dokonywała ich zgłoszenia do procedury celno-podatkowej i wyliczała ciążące na nich należności celno-podatkowe. Artykułu importowane przez powodów od początku współpracy stron kwalifikowane były przez pozwaną jako pozostałe artykuły z żeliwa ciągliwego, którym w bazie T. przypisany był kod (...). Objęte były cłem w wysokości 2,7%. Po zmianach w zintegrowanej taryfie celnej wprowadzonych z dniem 17 sierpnia 2017 r. artykuły te zostały objęte cłem antydumpingowym. Dodatkowo w sekcji XV, dziale 73 bazy T. w ramach pozostałych artykułów z żeliwa ciągliwego wyodrębniono żeliwo sferoidalne (zwane również żeliwem ciągliwym) oraz ich części, stosowane do: – przykrywania systemów naziemnych lub podziemnych lub otworów do systemów naziemnych lub podziemnych, a także – umożliwiania dostępu do systemów naziemnych lub podziemnych lub umożliwiania wglądu w systemy naziemne lub podziemne. Przypisano im kod (...). Ostateczne cło nałożone na produkty importowane przez powodów wyniosło 38,1%. Powodowie w wyniku decyzji wydanych 11 września 2020 r. przez Naczelnika (...)Skarbowego w G. zobligowani zostali do zapłaty różnicy między należnym cłem i podatkiem Vat i dotychczas uiszczonym. Różnica ta wyniosła łącznie 36.306 zł i została przez powodów uregulowana.

Specyfika stosunku prawnego łączącego strony, jak i treść umowy z dnia 11 kwietnia 2017 r. nie pozostawia wątpliwości co do tego, że gwarantem należytego jej wykonania była współpraca stron. Podstawą zgłoszeń celnych dokonywanych przez pozwaną były dokumenty i informacje przekazywane jej przez powodów odnośnie sprowadzanych towarów. Nierzetelność powodów w tym zakresie mogła stanowić przyczynę nieprawidłowego sklasyfikowania towarów przez pozwaną. Na to skądinąd powoływała się pozwana w treści sprzeciwu. Według niej, to właśnie w oparciu o informacje powodów włazy i wpusty objęto kodem T. (...). Gdyby powodowie uprzedzili, że sprowadzają włazy z żeliwa sferoidalnego, nie doszłoby do domiaru należności celno-podatkowych.

Zgodnie z treścią 472 k.c. jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności. Jednakże należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności (art. 355 § 2 k.c.). Sama umowa z 11 kwietnia 2017 r. przewidywała odpowiedzialność pozwanej za dotrzymanie wszelkich terminów związanych ze zgłoszeniem i odprawą celną, a wynikających z przepisów prawa oraz za prawidłowe naliczenie wszelkich należności celnych, chyba że niedotrzymanie terminów lub nieprawidłowe naliczenie należności wynikło z okoliczności niezawinionych przez nią.

Pozwana jako profesjonalista zobligowana była wiedzieć o zmianach w taryfie celnej wprowadzonych 17 sierpnia 2017 r. Nadto umowa z 11 kwietnia 2017 r. obligowała ją do poinformowania powodów o tych zmianach.

Z zeznań świadków w osobach pracowników pozwanej – T. S. i R. S. wynika, że mieli oni świadomość wprowadzenia ceł antydumpingowych na niektóre artykuły żeliwne. T. S. przyznał, iż rozmawiał z powodem M. G. na ten temat. Nie wykluczył również tego, że powód informował go, „że rozporządzenie dotyczy żeliwa, które on sprowadza”. Jednak to nie on klasyfikował towary, ale R. S.. Tymczasem wedle jej relacji, nie miała ona świadomości o tym, że powodowie sprowadzają włazy z żeliwa sferoidalnego. Koresponduje to z relacją M. G., wedle której pozwana wiedziała, że „sprowadzamy żeliwo ciągnione”. M. G., mimo świadomości nadchodzących zmian w zakresie ceł, nie przedstawił pozwanej specyfikacji importowanych towarów, z której wynikałoby, że przedmiotem importu są artykuły z żeliwa ciągnionego sferoidalnego, choć wiedzę taką posiadał.

W tym stanie rzeczy należało uznać za niewykazaną okoliczność dysponowania przez pozwaną wiedzą o konieczności przypisania towarom objętym zgłoszeniem z 3 października 2017 r. kodu T. (...). Dokument handlowy dotyczący tych towarów nie zawierał informacji o ich specyfikacji.

Odpowiedzialność kontraktowa określona w art. 471 k.c. aktualizuje się, gdy doszło do nienależytego wykonania umowy przez jedną jej stroną, a nadto druga strona poniosła szkodę. Ta, w świetle art. 361 § 2 k.c., jest rozumiana jako rzeczywista strata (damnum emergens) lub utracone korzyści (lucrum cessans).

Powodowie szkodą określili różnicę między cłem i podatkiem Vat wynikającym ze zgłoszenia z 3 października 2017 r., a cłem i podatkiem wynikającym z decyzji z 11 września 2020 r. wydanych przez Naczelnika (...)Skarbowego w G.. Wskazali przy tym, że gdyby pozwana udzieliła im informacji o ostatecznej wysokości cła i podatku, nie zdecydowaliby się na realizację transportu włazów i wpustów, albowiem nie mięliby gwarancji, iż sprzedadzą je odnotowując zysk.

W ocenie Sądu szkoda powodów nie powinna być mierzona zwiększonym wymiarem cła i podatku Vat. Powodowie nabyli 475 sztuk włazów i wpustów jeszcze 23 czerwca 2017 r. W tej dacie żadna ze stron nie mogła wiedzieć, iż w sierpniu 2017 r. wejdzie w życie rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) (...) z dnia 16 sierpnia 2017 r. (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 211/14), a ostateczne stawki celne zostaną określone w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) (...) z dnia 29 stycznia 2018 r. nakładającym ostateczne cło antydumpingowe i stanowiące o ostatecznym pobraniu cła tymczasowego nałożonego na przywóz niektórych artykułów z żeliwa pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej oraz kończące dochodzenie dotyczące przywozu niektórych artykułów z żeliwa pochodzących z Indii (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 25/6).

Skoro zatem jeszcze przed 17 sierpnia 2017 r. powodowie nabyli w ChRL 475 sztuk wpustów i włazów, to zaniechanie ich sprowadzenia do Polski skutkowałoby powstaniem szkody w ich majątku w wysokości 21.357,78 USD. Tyle bowiem zainwestowali w zakup. Sam transport i koszty odprawy zamknęły się kwotą 3.322,35 zł (k. 85), a domiar cła i podatku Vat wyniósł 36.306 zł. Dlatego nawet przy zwiększonym cle powodowie więcej straciliby rezygnując ze sprowadzenia włazów i wpustów, aniżeli decydując się na ich wprowadzenie do obrotu w Polsce.

Istotnym dla Sądu było to, iż powód M. G. miał świadomość zmian związanych z wejściem w życie rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) (...) z dnia 16 sierpnia 2017 r., w szczególności tego, że obejmie ono artykuły importowane przez powodów. O swoich wątpliwościach rozmawiał wszak z T. S. jeszcze przed datą jego wejścia w życie. Nie pokusił się jednak o wyjaśnienie ich w formie pozwalającej na przypisanie pozwanej braku należytej staranności, w szczególności nie zadbał o to, by dokument handlowy przedstawiony . Tym samym to jemu można postawić zarzut jej niedochowania.

Szkoda powodów zasadniczo winna być mierzona korzyściami przy przyjęciu cła na poziomie 2,7% z korzyściami przy przyjęciu stawki 38,1% w powiązaniu ze średnimi krajowymi cenami rynkowymi. Nie musiała się ona zamykać kwotą 36.306 zł. W celu jej wykazania powodowie winni byli udowodnić koszty zakupu towarów objętych zgłoszeniem z 3 października 2017 r. i osiągnięty zysk. Do nich należało także wykazanie średniej krajowej ceny rynkowej sprowadzonych towarów. Wszystko to dawałoby obraz braku korzyści wynikających z niedoszacowania opłat celno-podatkowych przez pozwaną.

Powodowie tymczasem przedstawili faktury Vat, w których ceny oferowanych przez nich towarów różnią się od siebie w zależności od daty i przedmiotu transakcji. Nadto nie obejmują wszystkich elementów zgłoszenia z 3 października 2017 r. Nie było zatem możliwym zweryfikowanie wysokości szkody.

Ostatecznie Sąd zdecydował się na odmowę udzielenia ochrony prawnej żądaniom powodów, czemu dał wyraz w pkt I wyroku.

W pkt II zawarto rozstrzygnięcie o kosztach procesu. Zapadło ono w oparciu o przepis art. 98 §1 k.p.c. Powodowie przegrali proces, więc powinni zwrócić pozwanej poniesione przez nią koszty. Składały się na nie kwoty po 3.600 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł).