XI GC 424/14 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2016-09-27
Sygn. akt XI GC 424/14
Sprawa była rozpoznawana w postępowaniu zwykłym
UZASADNIENIE
Dnia 29 października 2012 roku powód S. S. wniósł przeciwko pozwanym (...) spółce akcyjnej w O. oraz (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w O. pozew o zapłatę kwoty 59 163,55 złotych tytułem odszkodowania za utracone korzyści w 2010 roku oraz kwoty 1175 złotych tytułem zwrotu czynszu za dzierżawiony lokal od stycznia do lipca 2010 roku wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 6 października 2010 roku do dnia zapłaty, a także złożył wniosek o zasądzanie kosztów procesu wg norm przepisanych.
W uzasadnieniu wskazał, że powoda i pozwaną łączy umowa dzierżawy lokalu gastronomicznego. W styczniu 2010 roku pozwany uniemożliwił powodowi korzystanie z energii elektrycznej, a w marcu całkowicie uniemożliwił dostęp do lokalu. W przedmiotowym lokalu powód prowadził działalność gospodarczą z tytułu której osiągał miesięczny dochód w wysokości 4930 złotych. Nadto w okresie od stycznia do lipca uiszczał za wynajmowany lokal czynsz w wysokości 250 złotych miesięcznie. Powód bezskutecznie wzywał pozwane do zapłaty.
W odpowiedzi na pozew pozwane wniosły o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych.
W pierwszej kolejności zgłosiły zarzut niewłaściwości miejscowej sądu, wskazując, że sprawa ma charakter gospodarczy i powinna być rozpoznana przez wydział gospodarczy. W dalszej kolejności pozwane spółki zauważyły, że z treści pozwu nie wynika z którą ze spółek łączyła powoda umowa dzierżawy oraz jakiego obiektu gastronomicznego dotyczyła. Następnie wskazała, że powoda łączyły z pozwaną (...) spółką akcyjną w O. dwie umowy najmu zawarte w dniu 2 stycznia 2009 roku, natomiast (...) spółką akcyjną w O. (a wcześniej (...) spółką akcyjną w O.) dzierżawiła od pozwanej (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w O. przedmiotowy teren. Umowa dzierżawy została wypowiedziana przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w O. z końcem 2009 roku, co doprowadziło do wygaśnięcia z dniem 31 grudnia 2009 roku wskazanych umów najmu. Dalej pozwane spółki wskazały, że roszczenie powoda jest nadużyciem prawa i nie powinno korzystać z ochrony, albowiem powód został prawomocnie skazany za to, że w okresie od października 2008 roku do 12 maja 2009 roku dokonał nielegalnego poboru energii elektrycznej, czym działał na szkodę (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w O., a obecnie wobec powoda toczy się inne postępowanie karne, w którym poszkodowanym jest (...) spółka akcyjna w O.. Pozwane zaprzeczyły też, że to ze względu na ich działanie powód zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej ze względu na grożącą mu karę grzywny, której wysokość jest skorelowana z możliwości zarobkowych skazanego, a także prowadzonego postępowania egzekucyjnego z wniosku wierzyciela (...) für M.” w V. (L.)., w ramach którego zajęto należące do powoda ruchomości stanowiące wyposażenie obu punktów gastronomicznych. Pozwane podważyły też twierdzenia powoda w kwestii osiąganego dochodu, wskazując, że gdyby nie naruszał prawa, koszty prowadzenia działalności byłyby wyższe, przez co niższy były dochód. Pozwane też zakwestionowały żądanie powoda odnośnie zapłaty kwoty 1175 złotych tytułem zwrotu czynszu za dzierżawiony lokal, skoro czynsz ten wynosił kwotę 250 złotych miesięcznie. Kończąc zaakcentowano, że skoro powód po wygaśnięciu umowy najmu korzystał z lokalu, to jest powinien uiścić odszkodowanie, które de facto odpowiada wartości czynszu.
W replice powód podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko, wskazując, że umowa dzierżawy nigdy nie została skutecznie wypowiedziana, fakt nielegalnego poboru energii nie miał wpływu na wysokość szkody, a z powodu zajęcia komorniczego działalność gospodarcza została zawieszona na jeden dzień.
Postanowieniem Sądu Rejonowego w Gryfinie z dnia 31 marca 2014 roku sprawę przekazano do rozpoznania Sądowi Rejonowemu Szczecin-Centrum w Szczecinie, wydziałowi gospodarczemu.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powód S. S. do dnia 31 grudnia 2012 roku prowadził działalność gospodarczą na targowisku w O., pozwane (...) spółka akcyjna w O. oraz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. są przedsiębiorcami.
Dowód:
-wydruk z rejestru REGON oraz odpisy KRS pozwanych, k. 122-124, 127-129 i 142.
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest właścicielem targowiska znajdującego się w O.. Powód w okresie od dnia 2004 roku do dnia 2010 roku był pracownikiem tej spółki, a także członkiem jej zarządu. W ramach obowiązków służbowych nadzorował pracę innych pracowników spółki, w tym ekip konserwacyjnych obejmujących elektryków. Na targowisku powód prowadził też własną działalność gospodarczą, to jest punkt gastronomiczny (...) (wybudowany przez powoda od podstaw, a następnie objęty w dzierżawę) oraz kawiarnię (...) (przejęty po innym dzierżawcy). Dnia 1 sierpnia 2004 roku powód zawarł z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w O. umowę najmu, której przedmiotem było udostępnienie do korzystania punktu gastronomiczno-handlowego określonego jako sklep (...) wraz z przyległym terenem – umowa została zawarta na czas określony do dnia 30 lipca 2019 roku, czynsz ustalono na kwotę 100 złotych miesięcznie. Tego samego dnia została zawarta druga umowa najmu obejmująca obiekt o charakterze gastronomicznym, to jest (...) wraz z przyległym terenem – umowa została zawarta na czas określony do dnia 30 lipca 2019 roku, czynsz ustalono na kwotę 150 złotych miesięcznie. Następnie umowy o niemal identycznej treści zawarła z powodem pozwana (...) spółka akcyjna w O., dzierżawca nieruchomości na której znajdowały się rzeczone obiekty (umowy zostały zawarte na czas określony do dnia 31 grudnia 2017 roku). Większość spraw związanych z prowadzeniem działalności gospodarcze powód powierzył swojej żonie, której udzielił pełnomocnictwo. Podczas budowy (...) powód zlecił podlegającemu mu pracownikowi wykonanie instalacji elektrycznej w tym obiekcie, przy czym polecił mu, aby część tej instalacji została podłączona do sieci zasilającej targowisko z pominięciem licznika energii elektrycznej przeznaczonego dla (...). W rezultacie podczas funkcjonowania punktu gastronomicznego kilka urządzeń cechujących się większym poborem prądu (np. zamrażarka) pobierało energię elektryczną, której zużycie nie było wykazywane licznikiem mierzącym zużycie prądu w (...). W opisany sposób powód kradł energię elektryczną w okresie od października 2009 roku do 12 maja 2010 roku, kiedy nastąpiło zakończenie jego działalności w tym obiekcie. Podczas prowadzonego pod nadzorem powoda remontu kawiarni (...), na polecenie powoda, wprowadzono w części kuchennej budynku szereg gniazd elektrycznych do których prąd doprowadzany został z sieci targowiska z pominięciem licznika energii elektrycznej przeznaczonego dla danego obiektu. Do gniazd tych podłączono różne urządzenia, dzięki czemu w okresie od października 2009 roku do lutego 2010 roku powód kradł energię elektryczną w rzeczonej kawiarni, zasilając nią niektóre pracujące w tym punkcie urządzenia z obejściem licznika poboru prądu. Za wyżej opisane przestępstwa powód został prawomocnie skazany wyrokiem sądu karnego.
Dowód:
-odpis wyroku Sądu Rejonowego w Gryfinie z dnia 28 grudnia 2012 roku wraz z uzasadnieniem, k. 169-173;
-odpis wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 24 czerwca 2013 roku, k .174.
- umowy najmu k. 7 i 46-49 akt I C 64/10
Dnia 20 września 1999 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. zawała z (...) spółka akcyjną w O. umowę, której przedmiotem była dzierżawa nieruchomości nierolniczych zabudowanych, stoisk handlowych, magazynów, pomieszczeń biurowych, pomieszczeń usługowych, lokali gastronomicznych stanowiących własność wydzierżawiającego oraz urządzeń i rzeczy ruchomych w postaci sprzętu (samochody ciężarowe, koparka, ciągnik, komputery, inny sprzęt i urządzenia będące własnością wydzierżawiającego). Przedmiotem umowy były obiekty znajdujące się na działkach (...). Pismem z dnia 25 listopada 2009 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. wypowiedziała pozwanej (...) spółce akcyjnej w O. do dnia 31 grudnia 2009 roku umowę dzierżawy.
Dowód:
-kopia umowy dzierżawy, k. 3-4;
-kopia pisma, k. 175.
W dniach 29 kwietnia 2010 roku, 24 maja 2010 roku, 28 czerwca 2010 roku, 30 lipca 2010 roku, 21 stycznia 2010 roku, 22 lutego 2010 roku oraz 22 marca 2010 roku powód dokonał szeregu wpłat na rzecz (...) spółki akcyjnej w O. na łączną kwotę w wysokości 1750 złotych ( po 250 złotych każda). W dniach 29 kwietnia 2010 roku oraz 25 stycznia 2010 roku powód dokonał trzech wpłat na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w O. na łączną kwotę w wysokości 1385,58 złotych.
Dowód:
-wydruki zleconych transakcji, k. 12-21.
Na podstawie wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 13 lutego 2009 roku (sygn. akt IC 945/07) oraz wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 21 października 2009 roku (sygn. akt IAca 192/09), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w dniu 7 maja 2010 roku, w wniosku wierzyciela (...) für M.” w V. (L.). W dniu 12 maja 2010 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Gnieźnie M. G. zajął ruchomości znajdujące się w kawiarni (...) oraz punkcie gastronomicznym (...). Powód w ciągu 3 dni spłacił dług, ale przez kolejne około pół roku zajęte ruchomości faktycznie nie zostały mu zwrócone.
Dowód:
-kopia protokołu zajęcia wraz z załącznikami, k. 179-182;
-zeznania R. S., k. 267.
-przesłuchanie powoda k. 488v
Sporządzono dokument „zestawienie roczne za 2010 rok” z którego wynika, że powód w 2010 roku osiągnął stratę w wysokości 39 368,99 złotych. Sporządzono dwa dokumenty (...) księga przychodów i rozchodów” za 2009 i 2010 rok, z których wynika, że w 2009 roku powód osiągnął zysk w wysokości 235 579,55 złotych (377 931,25 zł – 142 351,70 zł), zaś w 2010 roku stratę w wysokości 20 629,17 złotych (19 519,91 zł – 40 149,08 zł).
Dowód:
-zestawienie, k. 5
-podatkowe księgi przychodów i rozchodów za 2009 i 2010 rok, k. 6-8;
-zeznania E. P., k. 227-228.
Sąd zważył, co następuje.
Powództwo podlegało oddaleniu w całości.
Powód żądał zapłaty kwoty 59 163,55 złotych tytułem kwoty odszkodowania za utracony dochód za okres od stycznia do grudnia 2010 roku. Powód podniósł, że prowadząc działalność gospodarczą w 2009 roku jego przychody wyniosły 377 931,25 złotych, zaś koszty uzyskania przychodu 318 767,70 złotych. Strona pozwana zakwestionowała swoją odpowiedzialność, tak co do zasady jak i wysokości roszczenia. Zdaniem powoda pozwana uniemożliwiała mu korzystanie z lokalu, w którym prowadził działalność gospodarczą, przez co wyrządziła mu szkodę majątkową do której naprawienia jest zobowiązana na podstawie art. 415 k.c. Szkoda miała w tym wypadku postać nie straty, lecz utraconych korzyści, które powód mógłby osiągnąć, gdyby szkody mu nie wyrządzono (art. 361 § 2 k.c.). Nadto powód zażądał kwoty 1175 złotych tytułem zwrotu uiszczanego czynszu.
Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił na podstawie dokumentów, których autentyczność nie została zaprzeczona przez strony, znajdujących się w aktach sprawy, a także zeznań. W zakresie ustalenia kwoty utraconego hipotetycznego wynagrodzenia Sąd pominął dowód z opinii biegłego, ponieważ był spóźniony i nieprzydatny dla rozpoznania niniejszej sprawy.
Zeznania powoda albo dotyczyły okoliczności niespornych, albo do sprawy nic nie wnosiły. Podobnie jak zeznania N. G. i H. M.. Osoby te wyraziły też swoja ocenę w zakresie niezwiązania w 2010 roku umową z powodem. Zdaniem Sądu ocena ta jest nietrafna. Pełnomocnik pozwanych powołał się na art. 668 § 2 k.c. w zw. z art. 694 k.c., ale norma znajdująca się w tym przepisie na znajduje zastosowania w sprawie. W tej mierze sąd Rejonowy podziela stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 listopada 1997 r., III CKN 249/97 (OSNC 1998, nr 3, poz. 53), stwierdzając, że do poddzierżawy nie ma zastosowania art. 668 k.c. o najmie. Podzielając ten pogląd, który znalazł aprobatę w doktrynie, podnieść należy, że zakończenie stosunku dzierżawy nie powoduje rozwiązania z mocy prawa stosunku poddzierżawy. Przeciwnie, mimo rozwiązania umowy dzierżawy, trwająca nadal umowa poddzierżawy wiąże wydzierżawiającego z poddzierżawcą (por. też wyrok Sądu Najwyższego z 20 li0pca 2-006 r. w sprawie V CSK 200/06)
Powód dochodzi roszczenia w oparciu o przepisy o czynach niedozwolonych, wskazując że pozwani swoim nielegalnym działaniem uniemożliwili mu osiąganie dochodu.
Podstawę roszczenia powoda stanowił przepis art. 415 k.c. zgodnie, z którym kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Powołany przepis art. 415 k.c. statuuje odpowiedzialność na zasadzie winy. Doktryna stoi w większości na stanowisku, że wina łączy się z koniecznym wystąpieniem dwóch jej elementów: obiektywnego, czyli bezprawności zachowania i subiektywnego, zakładającego podstawy do postawienia zarzutu z punktu widzenia powinności i możliwości przewidywania szkody oraz przeciwdziałania jej wystąpieniu co określić można jako subiektywno-obiektywną teorię winy (por. Kodeks cywilny. Komentarz pod redakcją Edwarda Gniewka, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2011, wyd. 4, s. 706). W konsekwencji subiektywny element winy może stanowić umyślność (zamiar bezpośredni lub zamiar ewentualny) lub zarzucalną nieumyślność (lekkomyślność, niedbalstwo). Dopiero czyn bezprawny może być oceniany w kategoriach czynu zawinionego w rozumieniu art. 415 k.c. Bezprawność czynu oznacza jego sprzeczność z obowiązującym porządkiem prawnym. Winę można natomiast przypisać sprawcy czynu w sytuacji, w której istnieją podstawy do negatywnej oceny jego zachowania z punktu widzenia zarówno obiektywnego, jak i subiektywnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 07 maja 2008 roku, II CSK 4/08, LEX nr 424363). Nieodzowną przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej przewidzianej w art. 415 k.c. jest istnienie związku przyczynowego w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. między zawinionym zachowaniem danej osoby, a wyrządzoną szkodą. Zgodnie z treścią powołanego przepisu zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Istota regulacji art. 361 § 1 k.c. pozwala na przyjęcie odpowiedzialności sprawcy szkody na podstawie art. 415 k.c. tylko za typowe, a więc normalne skutki jego zawinionych zachowań, a nie za wszelkie możliwe ich następstwa, które w ciągu zdarzeń dają się nawet połączyć w jeden łańcuch przyczynowo-skutkowy. Za adekwatne, typowe następstwo określonego zachowania można więc uznać występowanie tylko takiego skutku, który daje się przewidzieć w zwykłym porządku rzeczy, a więc takiego, który - przy uwzględnieniu zasad doświadczenia życiowego - jest charakterystyczny dla danej przyczyny, jako normalny rezultat określonego zachowania, w tym także zawinionego deliktu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2004 roku, IV CK 395/03 LEX nr 182102). Kolejno art. 361 § 2 k.c. stanowi, iż naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wynika z niego, iż szkoda majątkowa w rozumieniu prawa cywilnego występuje w dwóch postaciach: straty, którą poniósł poszkodowany w wyniku zdarzenia szkodzącego (damnum emergens) oraz nie uzyskania przez niego korzyści (lucrum cessans). Utrata korzyści polega przy tym na niepowiększeniu się czynnych pozycji majątku poszkodowanego, które pojawiłyby się w tym majątku, gdyby nie zdarzenie wyrządzające szkodę. Szkoda związana z utraconymi korzyściami, w tym utraconym zarobkiem, ma zawsze charakter hipotetyczny, a więc musi być wykazana przez poszkodowanego z tak dużym prawdopodobieństwem, że w świetle doświadczenia życiowego uzasadnia przyjęcie, iż utrata spodziewanych korzyści rzeczywiście nastąpiła (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 1979 roku, sygn. akt II CR 304/79). Ocena wartości utraconych korzyści jako szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym powinna być przy tym zrelatywizowana do możliwości zarobkowych zindywidualizowanego poszkodowanego (J. Jastrzębski, Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2001 roku, sygn. akt II CKN 578/99, „Przegląd Prawa Handlowego” 2003, nr 4, s. 50). Z natury rzeczy, wysokość szkody polegająca na utracie spodziewanych korzyści ma charakter hipotetyczny i jest obliczana przeważnie jedynie szacunkowo, w większości przypadków nie da się bowiem jej obliczyć w sposób ścisły a zarazem pewny. W związku z tym na stronie zgłaszającej takie roszczenie spoczywa ciężar wykazania, iż osiągnęłaby spodziewane korzyści w określonej wysokości z bardzo dużym prawdopodobieństwem, graniczącym z pewnością.
Dodatkowo jeszcze w sprawie istotne znaczenie ma art. 11 k.p.c., zgodnie z którym Ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. Jednakże osoba, która nie była oskarżona, może powoływać się w postępowaniu cywilnym na wszelkie okoliczności wyłączające lub ograniczające jej odpowiedzialność cywilną oraz art. 363 - 366 k.p.c. regulujące instytucje powagi rzeczy osądzonej w procesie cywilnym
Powód dochodził utraconych korzyści za okres od stycznia 2010 roku do lipca 2010 r., gdy tymczasem z prawomocnego wyroku skazującego powoda za kradzież prądu wynika, że prowadził on działalność do 12 maja 2010 r.. Ustalenie to wiąże się bezpośrednio z okresem kradzieży prądu i Sąd w niniejszej sprawie jest nim związany. Nie ma zatem mowy o bezprawnym działaniu pozwanych w okresie od początku stycznia 2010 roku do 12 maja 2010 r., gdyż w tym okresie powód w swoim punkcie kradł prąd. Także w uzasadnieniu w sprawie I C 64/10 wskazane zostało, że niemożność prowadzenia działalności przez powoda datuje się co najmniej od maja 2010 roku. Ustalenia faktyczne będące postawa wyroków w sprawie VI K 263/11 i I C 64/10 są zatem zbieżne w tym zakresie i tut. Sąd jest niemi związany
Co do pozostałego okresu to zgodnie z prawomocnym wyrokiem w sprawie I C 64/10 nastąpiło naruszenie posiadania przez pozwana spółkę H.A.K. i tym ustaleniem także tut. Sąd jest związany. W uzasadnieniu nie ma podanej dokładnej daty odebrania posiadania, ale na podstawie wyroku w sprawie VI K 263/11 przyjąć należy datę 12 maja 2010 roku. Tu sytuacja jest odwrotna dla powoda - Sąd jest związany ustaleniem w tym zakresie zawinionego działania strony pozwanej – spółki H.A.K., co jednak nie było wystarczające do uwzględnienia powództwa, ponieważ oprócz wykazania zawinionego działania lub zaniechania strony pozwanej konieczne jest jeszcze wykazanie szkody pozostającej w związku przyczynowo - skutkowym z ww. działaniem lub zaniechaniem
Dla wykazania wysokości dochodzonego roszczenia powód przedłożył zestawienie roczne za 2009 rok (k.8) z którego wynika, że prowadząc działalność gospodarczą osiągnął przychód w wysokości 377 931,25 złotych, przy kosztach jego uzyskania wynoszącymi 323 166,05 złotych– dochód wyniósł więc kwotę 54 765,20 złotych, co w przeliczeniu na miesiąc daje kwotę 4563,77 złotych. Na marginesie wskazać należy, że powód błędnie wskazał (k. 31), że koszt uzyskania przychodu wyniósł 318 767,70 złotych, a tym samym nieco zawyżył wysokość rocznego dochodu. Przede wszystkim należy zauważyć, że przedłożone przez powoda zestawienie nie ma nawet charakteru dokumentu prywatnego, przez co nie może korzystać z domniemania zgodności z prawdą tego, co zostało w nim oświadczone. Trudno zatem uznać, że przedłożonym dokumentem powód wykazał wysokość dochodu osiąganego w 2009 roku, a tym bardziej spodziewany dochód w następnym roku. Zauważyć przy tym należy, że powód wniósł o zasądzenie odszkodowania za nieuzyskany dochód w okresie, w którym prowadząc punkt gastronomiczny (...) oraz kawiarnię (...) kradł energię elektryczną (do 12 maja 2010 roku). Oznacza to ni mniej, ni więcej, że do dnia 12 maja 2010 roku koszt uzyskania przychodu był wyższy, aniżeli ten wskazany przez powoda - to z kolei implikowało osiągnięciem proporcjonalnie niższego dochodu. Nie było podstaw do dopuszczenia dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości, ponieważ taki biegły nie miałby żadnego wiarygodnego materiału (bo w aktach takiego brak), dla sporządzenia opinii. Same wiadomości specjalne muszą mieć zawsze oparcie w dostępnych danych wyjściowych. Te dostarczone przez powoda nie dość że bardzo lakoniczne (gdyby je uznać za wiarygodne to także należałby oddalić wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, gdyż dla ich analizy wiadomości specjalne nie są potrzebne), to jeszcze obarczone celowym błędem powoda który nie uwzględnił w nich faktu kradzieży prądu, co zmieniłoby deklarowane kwoty dochodu
Sąd na podstawie art. 217 § 1 k.p.c., pominął wniosek dowodowy zgłoszony przez powoda w piśmie procesowym z dnia 24 lutego 2014 roku o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu księgowości na okoliczność ustalenia wysokości straty, uznając też że był on spóźniony, a powód nie uprawdopodobnił, że nie zgłosił go wcześniej bez swej winy. W ocenie Sądu obowiązek zgłoszenia takiego dowodu istniał już na etapie wnoszenia pozwu, gdyż już wtedy istniała potrzeba jednoznacznego ustalenia wysokości szkody. Ponadto przypomnieć należy, że zgodnie z art. 227 k.p.c. przedmiotem dowodu są tylko fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie, zaś jak już wcześniej wykazano, rzeczony wniosek dowodowy nie miał znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, przez co był nieprzydatny i prowadziłby do zwłoki w rozpoznaniu sprawy.
Nadto jak wynika z zebranego materiału dowodowego, na okres 3 dni rzeczywistą przyczyną wstrzymania przez powoda wykonywania działalności gospodarczej był również fakt prowadzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela (...) für M.” w V.. W wyniku tego postępowania, dniu 12 maja 2010 roku, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Gnieźnie M. G. zajął ruchomości znajdujące się w kawiarni (...) oraz punkcie gastronomicznym (...).
W zakresie roszczenia dotyczącego kwoty 1175 złotych tytułem zwrotu czynszu, należy zauważyć, że powód jako profesjonalny przedsiębiorca powinien wiedzieć, że skoro twierdzi, że nie był zobowiązany do świadczenia, a nie spełniał swojego świadczenia z zastrzeżeniem zwrotu, to stosownie do postanowień przepisu art. 411 k.c. nie może teraz domagać się jego zwrotu. W wyroku z dnia 25 lipca 2000 roku (sygn. akt II CKN 294/00) Sąd Najwyższy stwierdził, że: „art. 411 pkt 1 k.c. zakłada, że skoro ktoś wiedząc, że nie jest zobowiązany, świadczenie spełnia, powinien skutki tego ponieść i nie może zaprzątać sądów pozwami o zwrot”. Okoliczności niniejszej sprawy jednoznacznie przemawiają za tym, że powód miał świadomość, w rozumieniu omawianego przepisu, o braku obowiązku świadczenia.
Marginalnie wreszcie kwestia nadużycia prawa nie powinna być podnoszona przez spółkę H.A.K., co do której zapadł wyrok nakazujący przywrócenie naruszonego posiadania. Nie może powoływać się na nadużycie prawa osoba – nawet gdy jest poszkodowanym przestępstwa kradzieży gdy sama nadużywa prawa – prowadząc w istocie eksmisję bez tytułu wykonawczego. W ocenie Sądu, część roszczenia strony powodowej w stosunku do drugiego pozwanego należy rozpatrywać jako nadużycie prawa. Zgodnie z treścią art. 5 k.c., nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Innymi słowy wyżej wymieniony przepis, w określonych sytuacjach, pozbawia stronę dochodzącą realizacji swojego roszczenia ochrony prawnej. Sprzeczność zachowania uprawnionego z zasadami współżycia społecznego Sąd uwzględnia z urzędu, bez względu na to, czy druga strona podnosi taki zarzut (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 maja 2013 roku, sygn. akt IV CSK 660/12), przy czym dopuszcza się stosowanie art. 5 k.c. również w stosunkach między przedsiębiorcami (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 2000 roku, sygn. akt III CKN 522/99). W ocenie tutejszego Sądu, okoliczności faktyczne niniejszej sprawy dowodzą, że zachodzi w niej wyjątkowy przypadek uzasadniający zastosowanie art. 5 k.c. Bezsporne w niniejszej sprawie było to, że podczas budowy (...) powód zlecił podlegającemu mu pracownikowi wykonanie instalacji elektrycznej w tym obiekcie, przy czym polecił mu, aby część tej instalacji została podłączona do sieci zasilającej targowisko z pominięciem licznika energii elektrycznej przeznaczonego dla (...). W rezultacie podczas funkcjonowania punktu gastronomicznego kilka urządzeń cechujących się większym poborem prądu (np. zamrażarka) pobierało energię elektryczną, której zużycie nie było wykazywane licznikiem mierzącym zużycie prądu w (...). W opisany sposób powód kradł energię elektryczną w okresie od października 2009 roku do 12 maja 2010 roku, kiedy nastąpiło zakończenie jego działalności w tym obiekcie. Podczas prowadzonego pod nadzorem powoda remontu kawiarni (...), na polecenie powoda, wprowadzono w części kuchennej budynku szereg gniazd elektrycznych do których prąd doprowadzany został z sieci targowiska z pominięciem licznika energii elektrycznej przeznaczonego dla danego obiektu. Do gniazd tych podłączono różne urządzenia, dzięki czemu w okresie od października 2009 roku do lutego 2010 roku powód kradł energię elektryczną w rzeczonej kawiarni, zasilając nią niektóre pracujące w tym punkcie urządzenia z obejściem licznika poboru prądu. Za wyżej opisane przestępstwa powód został prawomocnie skazany wyrokiem sądu karnego. Roszczeniem powoda jest objęta kwota 59 163,55 złotych z tytułu utraconych korzyści w okresie od stycznia do grudnia 2010 roku, a więc okresie, w którym kradł energię elektryczną. Niewątpliwie domaganie się przez stronę powodową odszkodowania za utracony dochód od podmiotu, którego wskutek notorycznie dokonywanej kradzieży samemu pozbawiło się uprawnionego dochodu, należy zakwalifikować jako zachowanie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i jako takie nie może korzystać z ochrony prawnej.
Rozstrzygnięcie o kosztach procesu oparto na treści art. 98 k.p.c., według którego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na zasądzoną w punkcie II kwotę składa się 3600 zł wynagrodzenia pełnomocnika (§ 6 pkt 5 i § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu), 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa i 280,70 zł wykorzystanej zaliczki na poczet kosztów tłumaczeń.
Na zasądzoną w punkcie III kwotę składa się 3600 zł wynagrodzenia pełnomocnika (§ 6 pkt 5 i § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu) i 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
O zwrocie nadpłaconych kosztów sądowych orzeczono na podstawie art. 84 ust. 1 u.k.s.c. – pozwanej (...) spółce akcyjnej w O. nakazano zwrócić 1219,30 zł zaś powodowi 2000 zł – niewykorzystanych zaliczek
ZARZĄDZENIE
1. (...)
2. (...)
3. (...)
20.10.2016.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: