Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

4 czerwca 2025 roku

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	sędzia Sebastian Otto
Protokolant:	Stażysta Viktoria Wyrzykowska

po rozpoznaniu w dniu 4 czerwca 2025 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) z siedzibą w T. (Estonia)

przeciwko A. K.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  przyznaje kuratorowi – adw. M. P. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 442,80 zł (czterysta czterdzieści dwa złote osiemdziesiąt groszy) tytułem wynagrodzenia za pełnienie funkcji kuratora pozwanej, której miejsce pobytu nie jest znane;

III.  nakazuje ściągnąć od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie kwotę 82,80 zł (osiemdziesiąt dwa złote osiemdziesiąt groszy) tytułem wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sędzia Sebastian Otto

Sygn. akt III C 86/25

UZASADNIENIE

wyroku z 4 czerwca 2025 r.

W okresie trzech miesięcy od umorzenia postępowania w elektronicznym postępowaniu upominawczym, dnia 10 maja 2022 roku powód (...) z siedzibą w T. (Estonia) wniósł przeciwko A. K. pozew o zapłatę kwoty 1.414,36 złotych wraz z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie nie wyższymi jednak niż dwukrotność wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w skali roku liczonymi od dnia 24 maja 2019 r. do dnia zapłaty, a także złożono wniosek o zasądzenie kosztów procesu wedle norm przepisanych. Powództwo uzasadniono tym, że pozwaną i pierwotnego wierzyciela ( (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.) łączyła umowa pożyczki o nr (...) zawarta za pośrednictwem platformy internetowej. Legitymację do wytoczenia powództwa strona powodowa wywodzi z zawartej umowy cesji.

Kurator pozwanej w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniósł o oddalenie powództwa w całości, uznanie, że powodowa spółka nie posiada legitymacji czynnej w niniejszej sprawie i przyznanie od Skarbu Państwa na rzecz kuratora wynagrodzenia.

Ustalenia faktyczne.

3 lutego 2017 r. (...) sp. z o.o. zawarła z (...) umowę ramową na zawieranie transakcji.

Dowód:

- umowa ramowa 2002 k. 93-100.

19 marca 2018 r. A. K. zamieszkała w B. przelała na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 1 grosza. W tytule przelewu został wskazany nr rejestracji: (...).

Dowód:

- wyciąg z konta bankowego (...) sp. z o.o. k. 17v.

Sporządzono wydruk umowy pożyczki o nr (...), która miała zostać zawarta w dniu 9 kwietnia 2018 r. pomiędzy (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. (pożyczkodawcą) a A. K. (pożyczkobiorcą). Na podstawie tej umowy pożyczkodawca miał udzielić pożyczkobiorcy pożyczki na okres 10 dni, gdzie całkowita kwota pożyczki miała wynieść 1.200 zł. Termin spłaty został wyznaczony na dzień 19 kwietnia 2018 r. Powyższa umowa pożyczki może zostać udzielona osobie, będącej konsumentem, posiadającej aktywny profil klienta na stronie internetowej pożyczkodawcy, która uzyskała pozytywną ocenę zdolności kredytowej na podstawie informacji otrzymanych od wnioskodawcy/pożyczkobiorcy, z biur informacji gospodarczej oraz ze zbioru danych pożyczkodawcy i pośrednika kredytowego.

Dowód:

- wydruk z umowy pożyczki, k. 12-13,

- regulamin udzielania pożyczek k. 13v.-14.

9 kwietnia 2018 r. (...) sp. z o.o. przelał na rzecz A. K. kwotę 1.200 zł.

Dowód:

- wyciąg za okres 01.04.2018-30.04.2018 k. 18v.

Sporządzono wydruk porozumienia z 23 maja 2018 r. do umowy pożyczki nr (...), które miało zostać zawarte pomiędzy (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. (pożyczkodawcą) a A. K. (pożyczkobiorcą). Na podstawie tego porozumienia pożyczkodawca miał umożliwić pożyczkobiorcy wydłużenie terminu spłaty wymagalnych należności na warunkach określonych w porozumieniu.

Dowód:

- wydruk porozumienia z 23 maja 2018 r. k. 15-16.

2 października 2018 r. sporządzono potwierdzenie transakcji kredytowego instrumentu pochodnego (swapu ryzyka kredytowego). W warunkach ogólnych wskazano, że wierzytelność referencyjna to pożyczki o wydłużonym terminie spłaty udzielone przez kupującego podmiotom referencyjnym wymienione w załączniku A, w którym to widnieje pozycja oznaczona numerem pożyczki (...).

Dowód:

- potwierdzenie k. 101-103,

- załącznik A k. 104.

2 października 2019 r. sporządzono zawiadomienie o zdarzeniu kredytowym i zawiadomienie o rozliczeniu z fizyczną dostawą, których przedmiotem była wierzytelność wynikająca z umowy pożyczki o nr (...).

Dowód:

- zawiadomienia k. 105, 107,

- załączniki A k. 106-108.

Prokurent spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. złożył w dniu 25 sierpnia 2020 r. oświadczenie o przeniesieniu wierzytelności z tytułu pożyczki nr (...) udzielonej 9 kwietnia 2018 r. na rzecz (...) z siedzibą w T..

Dowód:

- oświadczenie o przeniesieniu wierzytelności k. 19.

Rozważania.

W niniejszej sprawie strona powodowa dochodziła wierzytelności wynikającej z umowy pożyczki nr (...) z dnia 9 kwietnia 2018 roku, zawartej między pozwaną A. K. a (...) sp. z o.o. z siedzibą w W..

W pierwszej kolejności należy odnieść się do kwestii legitymacji czynnej strony powodowej. Zgodnie z treścią art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Powódka, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika procesowego, winna przejawiać staranność w wykazaniu zasadności powództwa, w tym staranność udowodnienia legitymacji powódki w procesie.

Z przedłożonych przez stronę powodową dokumentów wynika, że pomiędzy powódką a wierzycielem pierwotnym dochodziło do cyklicznych transakcji polegających na sprzedaży wymagalnych wierzytelności. Zdaniem sądu strona powodowa nie w pełni udowodniła fakt przeniesienia wierzytelności dochodzonej w niniejszym pozwie albowiem w przedstawionym materiale dowodowym w załącznikach A wskazano jedynie numer umowy pożyczki (...), lecz bez żadnych danych osobowych pożyczkobiorcy jak chociażby jej imię, nazwisko, czy numer PESEL. W związku z tym nie ma jednoznacznej pewności co do tego, czy przedmiotem cesji była ta konkretna wierzytelność, której powód dochodzi w niniejszym postępowaniu.

Za wystarczający dowód pozwalający na uznanie skuteczności cesji wierzytelności nie można uznać również „oświadczenia o przeniesieniu wierzytelności” (k. 19), gdyż jest ono podpisane tylko przez jedną stronę i nie ma dowodu, że było doręczane pozwanej.

Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). W myśl wskazanych przepisów to strony obowiązane są przedstawiać dowody, a Sąd nie jest władny tego obowiązku nawet wymuszać, ani - poza zupełnie wyjątkowymi sytuacjami – zastępować stron w jego wypełnieniu. Ciężar udowodnienia spoczywa na stronie, a ów ciężar rozumieć należy z jednej strony jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami zaniechania realizacji tego obowiązku lub jego nieskuteczności. Tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik.

W związku z powyższym strona powodowa powinna zatem stosownym dokumentem wykazać, iż konkretna wierzytelność przysługująca wierzycielowi pierwotnemu przeciwko pozwanej podlegała cesji na jego rzecz. Takie stanowisko jest zgodne z orzecznictwem, bowiem jak w swoim wyroku zauważył Sąd Apelacyjny w Białymstoku z dnia 15 października 2015 r., sygn. akt I ACa 492/15: „nabycia wierzytelności w drodze cesji nie można domniemywać i okoliczność ta powinna wynikać wprost z dokumentów.”

W niniejszej sprawie nie powinno budzić wątpliwości, iż to rolą strony powodowej było wykazanie istnienia, wysokości i wymagalności roszczenia dochodzonego pozwem oraz przysługującej jej w sprawie legitymacji czynnej do jej dochodzenia. Strona powodowa nie wykazała jednak, że posiada legitymację do wytoczenia powództwa, i już tylko z tego względu powództwo podlegało oddaleniu. Nawet jeśli strona powodowa wykazałaby swoją legitymację, to powództwo i tak podlegałoby oddaleniu jako nieudowodnione co do zasady.

Zgodnie z treścią art. 720 § 1 k.c., przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Strona powodowa nie sprostała również ciężarowi dowodu co do tego, że pozwana zaciągnęła pożyczkę o nr (...). Wykazano jedynie, że (...) sp. z o.o. przelała na rachunek bankowy A. K. zamieszkałej w B. (którą niekoniecznie można jednoznacznie utożsamiać z pozwaną) w dniu 9 kwietnia 2018 roku kwotę 1.200 zł oraz że miesiąc wcześniej, tj. w dniu 19 marca 2018 roku A. K. przelała kwotę 1 grosza w związku z rejestracją nr (...) i akceptacją warunków umowy pożyczki. Jak też wynika z treści umowy kredytu konsumenckiego, przedłożonej przez powoda, warunkiem zawarcia kredytu jest właśnie rejestracja, lecz powyższego przelewu weryfikacyjnego nie sposób powiązać z umową pożyczki o nr (...). Numer pożyczki nie widnieje bowiem w tytule przelewu weryfikacyjnego, a ponadto przelew weryfikacyjny został wykonany miesiąc wcześniej w porównaniu z datą sporządzonego wydruku umowy pożyczki.

Jednocześnie strona powodowa nie przedstawiła żadnych dowodów, że pozwana wystąpiła o zawarcie umowy pożyczki w dniu wykonania przelew weryfikacyjnego (ażeby złożyła wniosek przez Internet). Brak jest jakichkolwiek dowodów na to, że takie czynności były dokonane przez pozwaną. Żądanie pozwu dotyczyło zwrotu pożyczki, a nie sumy pieniężnej na podstawie innego tytułu. Mając na uwadze powyższe strona powodowa nie wykazała, że istniała wierzytelność wynikająca z umowy pożyczki nr (...), a także że była o wartości wskazanej w pozwie, dlatego też powództwo podlegało oddaleniu.

Dodatkowo należy zauważyć, że sama ewentualna wypłata na rachunek bankowy pozwanej kwoty odpowiadającej pożyczce nie mogłaby stanowić podstawy do uznania zasadności powództwa o zapłatę wywiedzionego z umowy pożyczki. Ewentualny wpływ kwoty równej wartości pożyczki na rachunek bankowy pozwanego nie przesądzałby, że do zawarcia umowy doszło, a tym samym, że powództwo oparte na umowie pożyczki mogłoby zostać uwzględnione.

Z tych względów, Sąd, mając na uwadze zasadę rozkładu ciężaru dowodu wyrażoną w art. 6 k.c. oraz przywołane wyżej przepisy prawa oddalił powództwo w całości, o czym orzeczono w punkcie I wyroku.

W punkcie II wyroku przyznano kuratorowi – adw. M. P. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie kwotę 442,80 zł tytułem wynagrodzenia za pełnienie funkcji kuratora dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej, które wyniosło 40% x 900 zł = 360 zł. Podstawę prawną przyznania wynagrodzenia kuratorowi ustanowionemu dla reprezentowania pozwanej stanowią przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 roku w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej.

Do kwoty wynagrodzenia należnego kuratorowi doliczono podatek VAT w wysokości 82,80 zł, który nie był objęty zaliczką uiszczoną przez stronę powodową na poczet wynagrodzenia kuratora. Powód jako strona przegrywająca proces winna zatem ponieść koszt wynagrodzenia kuratora dla pozwanej w całości. Stąd nakazano w punkcie III wyroku ściągnąć od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie kwotę 82,80 zł, gdyż kwota ta stanowi wydatki tymczasowo poniesione przez Skarb Państwa.