Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 17 grudnia 2018 roku M. S. wniósł do Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty (...).50 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od dnia 31 marca 2016 roku do dnia zapłaty, a także o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu swego żądania powód wskazał, iż na skutek pochlapania pojazdu zanieczyszczeniami emitowanymi przez Zakłady (...) S.A. uszkodzony został samochód należący do D. K.. Zakłady (...) S.A. w dniu szkody posiadały zawartą z pozwanym towarzystwem ubezpieczeń umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, które wypłaciło odszkodowanie w wysokości 10.835,65 zł. Powód będąc nabywcą wierzytelności od poszkodowanego, zlecił sporządzenie prywatnej kalkulacji, w której koszty naprawy zostały ustalone na kwotę 14.403,15 zł.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu wedle norm przepisanych. Pozwana podniosła zarzut braku legitymacji czynnej do wystąpienia z niniejszym powództwem, a także zakwestionowała wysokość kosztów naprawy wynikający z kalkulacji powoda. Zarzuciła, że poszkodowany przyczynił się do powstania szkody w co najmniej 50%, gdyż nie usunął osadów z lakieru i miał świadomość, w jaki sposób emisja substancji z (...) P. wpływa na stan lakieru.

Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie II Wydział Cywilny stwierdził swą niewłaściwość i przekazał sprawę według właściwości tut. Sądowi.

W toku procesu strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

D. K. od 1986 roku jest pracownikiem Zakładów (...) S.A. Do pracy dojeżdżał m.in. samochodem marki C. (...) i parkował pod zakładami na wskazanym przez pracodawcę miejscu parkingowym. Samochód ten D. K. nabył w 2014 roku. Pojazd mył 2-3 razy w miesiącu. W dniu 28 lutego 2016 r. uszkodzona została powłoka lakiernicza ww. samochodu na skutek pochlapania pojazdu zanieczyszczeniami emitowanymi przez Zakłady (...) S.A., które posiadały zawartą z pozwanym towarzystwem ubezpieczeń umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. D. K. zauważył plamy i wżery w karoserii, jakie spowodował osad z zakładów, w myjni samochodowej, gdyż nie dało się ich usunąć. W dniu 29 lutego 2016 roku zgłosił szkodę w swoim pojeździe ww. ubezpieczycielowi.

Bezsporne, a nadto dowody:

- akta szkody, płyta CD, k.54;

- umowa ubezpieczenia OC k.55-59;

- zeznania świadka D. K. k.183.

Decyzją z dnia 6 czerwca 2016 r. Towarzystwo (...) S.A. w W. przyznało na rzecz D. K. odszkodowanie z tytułu szkody w pojeździe w wysokości 8989,74 zł i wypłaciło tę kwotę poszkodowanemu.

Bezsporne, nadto dowód:

- decyzja wraz z informacją o wysokości szkody w pojeździe i kalkulacją naprawy k.60-72.

D. K. uważał, że przyznane odszkodowanie jest zaniżone i zwrócił się o pomoc w dochodzeniu dalszego odszkodowania do rzeczoznawcy samochodowego J. Z., będącego także biegłym sądowym, któremu udzielił pełnomocnictwa do reprezentowania w sprawie przedmiotowej szkody. Po rozpatrzeniu odwołania ubezpieczyciel dopłacił poszkodowanemu dalsze odszkodowanie w kwocie 1845,91 zł. Kwota ta w ocenie poszkodowanego nadal była zaniżona.

J. Z. nawiązał kontakt z powodem M. S., który po analizie decyzji ubezpieczyciela nabywał wierzytelności odszkodowawcze od poszkodowanych pracowników zakładów chemicznych. Za pośrednictwem J. Z. przekazywał umowę przelewu wierzytelności do jej podpisu przez poszkodowanych. Następnie po jej podpisaniu przez poszkodowanego J. Z. przesyłał umowę powodowi, który wypłacał poszkodowanym umówione wynagrodzenie na wskazany przez nich w umowie numer rachunku bankowego.

W taki też sposób w dniu 10 lutego 2017 r. D. K. zawarł z M. S. umowę cesji praw, na podstawie której przelał na rzecz powoda wierzytelność wynikającą ze szkody z dnia 28 lutego 2016 r. w pojeździe o nr rej. (...), zarejestrowaną w pozwanym zakładzie ubezpieczeń pod oznaczonym numerem. Ubezpieczyciel został poinformowany o dokonanym przelewie wierzytelności.

W związku z dokonaną cesją w dniu 27 lutego 2017 r. powód uiścił na rzecz poszkodowanego kwotę 300 zł.

D. K. nie zdecydował się na naprawę ww. pojazdu, kierując się doświadczeniem z napraw w poprzednich swoich pojazdach, zanieczyszczonych chemikaliami z zakładów chemicznych. Naprawy te okazały się bezcelowe. Emisje z zakładów ponownie powodowały szkody w karoserii.

Dowód:

- decyzja wraz z informacją o wysokości szkody w pojeździe i kalkulacją naprawy k.16-27;

- umowa k.14,

- załącznik k. 132;

- potwierdzenie przelewu k. 133;

- zeznania świadka D. K. k.183,

- zeznania świadka J. Z. k.181-182.

M. S. sporządził kalkulację naprawy, w której koszty naprawy przedmiotowego pojazdu zostały ustalone na kwotę 14.403,15 zł (brutto).

Dowód:

- kalkulacja, k.28-33.

Poszkodowany dojeżdżając do pracy samochodem i parkując pod wskazanym przez zakłady chemiczne miejscu parkingowym, nie przyczynił się do powstania szkody. Zadaszenia na parkingu (...) P. zostały zlikwidowane 30 lat temu. Poszkodowany nie miał jak zabezpieczyć samochodu, będąc w pracy. Nie ma fizycznej możliwości, aby poszkodowany uniknął szkody – zanieczyszczeniem chemikaliami z zakładów chemicznych, nawet przy regularnym czyszczeniu samochodu. Poszkodowany musiałby parkować samochód poza P..

Dowód:

- zeznania świadka – eksperta J. Z. k.181-182.

Koszt naprawy samochodu C. (...) w zakresie uszkodzeń będących wynikiem zdarzenia z dnia 28 lutego 2016 r. wynosił 12.795,54 zł wraz z podatkiem VAT.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego, k.147-163.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie w zakresie, w jakim nie był on bezsporny, został oparty o przedłożone dokumenty, których autentyczności strony nie kwestionowały, wyciągając jedynie odmienne wnioski. Jako wiarygodne i szczere Sąd ocenił zeznania świadków, uznając, że korespondują one ze zgormadzonym materiałem dokumentarnym. Świadek D. K. w ocenie sądu zgodnie z prawdą zeznał, że na bieżąco kilka razy w miesiącu mył samochód i właśnie podczas mycia samochodu w myjni ujawnił szkody w karoserii wynikające z emisji substancji przez (...) P.. Z kolei zeznania świadka J. Z. nie potwierdziły, jak to podnosiła strona pozwana, że poszkodowany przyczynił się w min. 50% do szkody. Wymieniony świadek przesłuchany został również w charakterze eksperta. J. Z. jest rzeczoznawcą samochodowym, biegłym sądowym. Tego typu szkodami chemicznymi zajmuje się od roku 1990, a w latach 2005-2015 współpracował z pozwanym zakładem ubezpieczeń i wykonywał wyceny wszystkich szkód chemicznych związanymi z emisją z zakładów chemicznych. W tym miejscu podkreślić należy, że z uwagi na ograniczone ramy czasowe rozprawy treść protokołu skróconego – pisemnego nie oddaje pełnej wypowiedzi świadka, zarejestrowanej w protokole elektronicznym.

Wyliczając wartość kosztów naprawy pojazdu, Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego, zważywszy na to, że strony oszacowały wartość szkody na podstawie własnych kalkulacji, stanowiących dokumenty prywatne (art. 245 k.p.c.). Zwraca uwagę, że prywatne kosztorysy stron różnią się stawkami za roboczogodzinę, przy czym powód w swojej kalkulacji zastosował stawkę w wysokości 115 zł. Biegły w swojej opinii potwierdził zasadność stawki przyjętej przez powoda, a ponadto w ocenie sądu stawka ta nie jest zawyżona, mając na uwadze miejsce zamieszkania poszkodowanego w P.. Występowanie stawek za rbg prac w warsztatach na terenie P. w kwotach do 120 zł potwierdził także świadek – ekspert J. Z.. Ponadto wysokość średnich stawek na terenie S. i P. , i to nawet na wyższym poziomie, znana jest sądowi oraz stronom niniejszego procesu z innej sprawy o sygn. akt XI GC 2161/18 z powództwa M. S. przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W., w której także dopuszczono na tę okoliczność dowód z opinii biegłego sądowego.

Biegły przekonywająco wyjaśnił również, dlaczego w kosztorysie uwzględnił części klasy O, jako że brak było dostępnych zamienników części oryginalnych. Metodologia przyjęta przez biegłego nie może budzić zastrzeżeń, dlatego sąd uznał opinię za w pełni wartościowy materiał dowodowy.

Z tych przyczyn sąd na rozprawie pominął wniosek pozwanej o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego sądowego, gdyż zmierza on jedynie do przedłużenia postępowania art. 235 (2) §1 pkt.5 k.p.c.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się częściowo zasadne.

Podstawę prawą żądania pozwu stanowi norma wyrażona w art. 822 § 1 k.c.

W niniejszej sprawie bezsporne było, że Zakłady (...) S.A. emitujące opary, które uszkodziły karoserię samochodu D. K., ubezpieczone były od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. Odpowiedzialność ubezpieczyciela pokrywa się z odpowiedzialnością sprawcy szkody. Strona pozwana swojej odpowiedzialności również nie kwestionowała. Zarzucała natomiast brak legitymacji czynnej i kwestionowała wysokość szkody.

Legitymacja powoda do dochodzenia roszczeń na własną rzecz wynika z przedłożonej przez niego umowy cesji oraz z art. 509 k.c. Pozwana kwestionowała legitymację powoda z uwagi na to, iż strony umowy cesji nie określiły w jej treści wysokości wynagrodzenia oraz brak jest kauzy. Interpretacja tego przepisu zaprezentowana przez pozwaną w sprzeciwie oznaczałaby w istocie wprowadzenie zakazu umów cesji, a takowego ustawodawca nie wprowadził. Sąd w niniejszej sprawie nie dopatrzył się nieważności przedmiotowej umowy przelewu z uwagi na normę wynikającą z art. 510 § 2 k.c. Przelana wierzytelność poszkodowanego jest w sposób dostateczny oznaczona, a nadto uiszczono na jego rzecz z tego tytułu kwotę 300 zł, a zatem zachowany jest element odpłatności. Sąd w tym zakresie podziela argumentację prawną wyrażoną w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy z dnia 23 maja 2019 r., sygnatura akt VIII Ga 94/19. Powód był więc czynnie legitymowany do dochodzenia niniejszym pozwem roszczenia z tytułu szkody w pojeździe należącym do D. K..

Przedmiotem sporu była także wysokość odszkodowania – powód skalkulował je jako hipotetyczny koszt naprawy. W tym miejscu należy odnotować najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r II CNP 43/17, LEX nr 2490615 i przywołane tam inne orzeczenia SN), zgodnie z którym powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym jego zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Innymi słowy, niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał już odpowiedniej naprawy samochodu, to "sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawił się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał go naprawić" (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018 r II CNP 32/17, LEX nr 2497991). Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r II CNP 41/17, LEX nr 2481973). Podobnie wyraził się Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 7 grudnia 2018 r. o sygn. akt III CZP 51/18, 64/18, 72-74/18 publikowanych na (...) Powyższe stanowisko zaaprobował Sąd Okręgowy w Szczecinie, czemu dał wyraz w wyroku z dnia 15 czerwca 2018 r., sygn. akt VII Ga 278/18 (niepublikowany), w którym wyjaśnił, że wysokość odszkodowania powinna być ustalona na podstawie hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu ustalonych niezależnie od poniesionych przez poszkodowanego kosztów naprawy.

Tym samym podnoszona w sprzeciwie kwestia, że dla ustalenia rzeczywistych kosztów naprawy kluczowe jest faktyczne poniesienie kosztów naprawy przez poszkodowanego nie ma istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Przy czym w świetle ustalonego stanu faktycznego poszkodowany ostatecznie zdecydował się samochodu nie naprawiać, z uwagi na wcześniejsze doświadczenia z naprawami poprzednich pojazdów, zanieczyszczonych chemikaliami z zakładów. Przeprowadzone naprawy okazywały się bezcelowe, jako że po jakimś czasie ponownie karoseria ulegała uszkodzeniu na skutek wyziewów. Treść zeznań świadka oraz świadka – eksperta J. Z. nie potwierdziła również zarzutu pozwanej, iż poszkodowany przyczynił się do zwiększenia rozmiaru szkody. Wręcz przeciwnie, ustalono, że poszkodowany regularnie czyścił samochód, plamy na karoserii nie dały się usunąć, co ujawniono właśnie w myjni samochodowej. Świadek – ekspert J. Z. wskazał, że nie było możliwości uniknięcia szkody, nawet przy regularnym myciu pojazdu. Poszkodowany musiałby parkować pojazd poza P., a nie w wyznaczonym do tego przez pracodawcę miejscu parkingowym na terenie zakładów chemicznych, ubezpieczonych w pozwanym zakładzie ubezpieczeń.

Z tych przyczyn zasądzono kwotę 1959,89 zł stanowiącą różnicę pomiędzy ustalonymi przez Sąd kosztami naprawy pojazdu (to jest 12.795,54 zł), a kwotą dotychczas wypłaconego odszkodowania z tego tytułu (10.835,65 zł). Odsetki od zasądzonej w punkcie I sentencji kwoty należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.), a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c..

W pkt II Sąd dalej idące powództwo oddalił.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. Powód poniósł opłatę sądową w kwocie 179 zł; zaliczkę w kwocie 1200 zł, z której pokryto koszty wynagrodzenia biegłego w kwocie 820,92 zł oraz koszty stawiennictwa świadka w kwocie 82,31 zł (przy czym zwrócono powodowi nadpłaconą zaliczkę w kwocie 296,77 zł), a także 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 900 zł tytułem wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika zgodnie z § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800), razem 1999,77 zł (uwzględniając zwrot nadpłaconej zaliczki). Strona pozwana poniosła koszty zawodowego pełnomocnika w kwocie 900 zł i opłaty skarbowej w kwocie 17 zł, razem 917 zł. Powód wygrał sprawę w przybliżeniu w 55%, zaś pozwana utrzymała się z obroną w 45%, stąd po wzajemnym skompensowaniu kosztów procesu w stosunku, w jakim strony traktowane są jako wygrane, na rzecz powoda zasądzono kwotę 687 zł (1100 zł – 413 zł).

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...) (...)

4.  (...)