Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 20 września 2018 r. Z. K. wniósł przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 6164 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Powód jako nabywca wierzytelności od poszkodowanego zdarzeniem drogowym, którego sprawca ubezpieczony był z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego, dochodził dopłaty do odszkodowania tytułem poniesionych kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu oraz kosztów najmu wynajętego od powoda pojazdu zastępczego, który wyniósł 3505,50 zł, a pozwana zwróciła z tego tytułu 1291,50 zł.

Nakazem zapłaty z dnia 5 października 2018 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany zakład ubezpieczeń wniósł od ww. nakazu zapłaty sprzeciw, zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany podniósł zarzut braku legitymacji czynnej powoda, albowiem z dokumentów załączonych do pozwu wynika, ze poszkodowany uiścił należność ujętą w fakturze. Zarzucił, że okres najmu uległ nieuzasadnionemu wydłużeniu, zaś dobowa stawka najmu przyjęta przez strony została znacznie zawyżona, albowiem poszkodowany został poinformowany przez pozwanego o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego oraz wysokości akceptowalnych stawek, z czego nie skorzystał.

Wobec ograniczenia powództwa postanowieniem z dnia 15 kwietnia 2019 r. sąd umorzył postępowanie w części, tj. ponad kwotę 2214 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W wyniku kolizji drogowej z dnia 17 maja 2016 r. uszkodzeniu uległ samochód marki S. (...) nr rej. (...) należący do M. B.. Sprawca zdarzenia ubezpieczony był z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego, któremu szkoda została zgłoszona w dniu zdarzenia przez Z. K., do którego warsztatu odstawiono na lawecie uszkodzone auto.

Niesporne, nadto dowód:

- akta szkody nr (...) płyta CD k. 61;

- dokumentacja zdjęciowa k.48,

- kalkulacja (...) k. 14-18;

- zeznania świadka M. B. k.92-94,

- przesłuchanie powoda Z. K. k. 94-95.

W trakcie telefonicznego zgłoszenia szkody Z. K. poinformował o cesji roszczeń poszkodowanego na swoją rzecz, podał swój adres e-mail oraz numer telefonu. Uzgodniono termin oględzin na 20 maja 2016 r. Konsultant pozwanej poinformował, że właściciel ma prawo wynająć auto z OC sprawcy oraz do jakiej wysokości ubezpieczyciel będzie refundować najem, wyliczając klasy pojazdu i stawki dobowe za wynajem. W przypadku pojazdu klasy B wskazano m.in. stawki dobowe od 65 do 85 zł netto, a w przypadku klasy C – 75-100 zł.

Dowód:

- nagranie na płycie CD k. 61;

- przesłuchanie powoda Z. K. k. 94-95.

Poszkodowany zlecił powodowi przeprowadzenie naprawy uszkodzonego pojazdu, przy wykorzystaniu części używanych. Dnia 17 maja 2016 r. poszkodowany zawarł z powodem umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelał na rzecz powoda wierzytelność przysługującą mu z tytułu zdarzenia z dnia 17 maja 2016 r. w szczególności z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego w stosunku do (...) Spółki Akcyjnej w W..

W dniu 20 maja 2016 r. odbyły się oględziny uszkodzonego pojazdu z udziałem przedstawiciela pozwanej.

Dowód:

- raport z wystawienia aukcji k.41-42,

- decyzja pozwanej z dnia 25.05.2016 r. k.43 verte-44,45,

- kalkulacja powoda nr (...) k. 9-12,

- faktura Vat nr (...) k.13,

- zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu k.29-30

- umowa cesji z dnia 17.05.2016 r. k. 28;

- zeznania świadka M. B. k.92-94;

- przesłuchanie powoda Z. K. k. 94-95.

Poszkodowany na czas naprawy swojego auta zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego marki D. D. nr rej. (...) od dnia 17 maja 2016 r. do dnia 7 czerwca 2016 r. W umowie najmu strony ustaliły dobową stawkę najmu na kwotę 150 zł netto.

Odszkodowanie za szkodę całkowitą zostało wypłacone przez ubezpieczyciela w dniu 7 czerwca 2016 r., czyli w dniu zakończeniu przez poszkodowanego najmu samochodu zastępczego. Dnia 7 czerwca 2016 r. poszkodowany zwrócił powodowi wynajęty pojazd i odebrał naprawiony samochód, który przeszedł badanie techniczne.

Dowód:

- umowa najmu z dnia 17 maja 2016 r. k.22-23;

- protokół zdawczo odbiorczy k. 24;

- zeznania świadka M. B. k.92-94,

- przesłuchanie powoda Z. K. k. 94-94.

Dnia 2 marca 2017 r. powód wystawił na rzecz poszkodowanego fakturę VAT nr (...) tytułem najmu pojazdu zastępczego na łączną kwotę 3505 zł brutto. Powód zastosował zniżkę, wobec czego stawka dobowa wynosiła 128,54 zł netto (166,93 zł brutto). Poszkodowany nie zapłacił powodowi czynszu najmu, na który opiewała ww. faktura, gdyż formą rozliczenia była zawarta z powodem umowa cesji wierzytelności.

Niezaprzeczone oraz dowód:

- faktura VAT nr (...) k. 25;

- zeznania świadka M. B. k.92-94,

- zeznania Z. K. k. 94-95.

Powód dokonał zgłoszenia wierzytelności ubezpieczycielowi sprawcy, który przyznał mu odszkodowanie tytułem najmu pojazdu zastępczego w kwocie 1291,50 zł, uznając za uzasadniony okres najmu 15 dni, przy dobowej stawce najmu zweryfikowanej do kwoty 86 zł brutto.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 10.04.2017 r. k. 26, 47,

- potwierdzenie przelewu k. 27;

- decyzja z dnia 06.06.2016 r. k.46,

- wydruk cenników najmu z umowami o współpracy k. 33-36; 49-60,

Powód wezwał ubezpieczyciela sprawcy szkody do wypłaty dalszego odszkodowania tytułem najmu pojazdu zastępczego.

Decyzją z dnia 5 maja 2017 r. (...) Spółka Akcyjna w W. podtrzymał dotychczasową decyzję, odmawiając wypłaty dalszego odszkodowania.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 5 maja 2017 r. k. 14.

W sprawie zachodziła szkoda całkowita, albowiem naprawa uszkodzonego pojazdu była nieopłacalna, choć poszkodowany naprawę zrealizował.

Stawki za wynajem samochodu zastępczego na rynku lokalnym w klasie samochodów odpowiadających marce uszkodzonego samochodu S. (...), czyli w klasie (...) przy założeniu wynajmu na okres ponad 14 dni, gdyż taki był rzeczywisty i możliwy do przewidzenia czas trwania wynajmu, a także przy uwzględnieniu zniesienia udziału własnego w szkodach i przy pełnym ubezpieczeniu AC/OC/NW w I połowie 2016 roku zawierały się w opcji bez limitu kilometrów w przedziale w zakresie 110-157 zł, przeciętnie około 129 zł netto za dobę. Wynajęty samochód marki D. D. należał do segmentu C.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego W. S. k. 114-125.

Stan faktyczny w zakresie, w jakim nie był bezsporny, Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów, w tym zapisu rozmowy zgłoszeniowej oraz akt szkody na płycie CD, zeznań M. B. oraz posiłkowo przesłuchania powoda. Sąd w całości dał wiarę tym dowodom, w szczególności brak było jakichkolwiek podstaw do kwestionowania prawdziwości zeznań świadka i powoda. Sąd bazował także na pisemnej opinii biegłego sądowego, przyjęta przez biegłego metodologia wyceny nie budziła zastrzeżeń i została w sposób przekonywający wyjaśniona. Zgodnie z tą opinią stawka dobowa wynajętego auta (segment C) jak w umowie najmu, mieściła się w przedziale ówczesnych średnich stawek na rynku lokalnym dla aut z segmentu B, jak uszkodzony. Pozwane towarzystwo ubezpieczeń nie zakwestionowało opinii, ani wniosków z nich płynących oraz nie zaprzeczyło twierdzeniom powoda o zastosowanej zniżce w wystawionej fakturze VAT, iż stawka dobowa najmu wynosiła ostatecznie 128,54 zł netto.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo (po jego ograniczeniu) zasługiwało na uwzględnienie.

Jego podstawę prawną stanowi przepis art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie natomiast z § 4 art. 822 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Kwestionowana przez stronę pozwaną w toku niniejszego procesu legitymacja czynna powoda, choć nie była przedmiotem sporu podczas postępowania likwidacyjnego, wynikała z przywołanego wyżej art. 822 § 4 k.c. oraz przelewu wierzytelności z tytułu odszkodowania, przysługującemu M. B. (art. 509 k.c.). W umowie cesji wierzytelności z dnia zawartej pomiędzy poszkodowanym a powodem strony wskazały zbytą na rzecz powoda wierzytelność, tj. prawo do odszkodowania celem zaspokojenia wierzytelności cesjonariusza z tytułu m.in. najmu pojazdu zastępczego. Przy czym odnośnie do zarzutu pozwanej niewykazania kauzy umowy przelewu wierzytelności sąd podziela argumentację prawną wyrażoną w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy z dnia 23 maja 2019 r., sygnatura akt VIII Ga 94/19. Zgodnie z nim „oczywistym jest, że umowy przelewu zawierane z podmiotami świadczącymi jednocześnie usługi w zakresie najmu pojazdów zastępczych mają na celu umożliwienie dochodzenia przez wynajmującego roszczeń wobec ubezpieczycieli z pominięciem poszkodowanego.” W niniejszej sprawie nie zachodzą również podstawy do uznania umowy przelewu za nieważną, w szczególności brak jest naruszenia normy wynikającej z art. 510 § 2 k.c.

Dla przyjęcia odpowiedzialności ubezpieczyciela konieczne jest zaistnienie przesłanek odpowiedzialności, a więc zdarzenia, z którym umowa wiąże obowiązek odszkodowawczy, powstania szkody oraz związku przyczynowego między zdarzeniem sprawczym a faktem, z którego szkoda wynika, przy czym zgodnie z art. 361 k.c. powinien to być adekwatny związek przyczynowy. W rozpoznawanej sprawie niesporny był fakt zawarcia przez sprawcę zdarzenia umowy ubezpieczenia OC z pozwanym i zaistnienie powodującego szkodę zdarzenia, za które odpowiadała osoba ubezpieczona. Strona pozwana zakwestionowała roszczenie powoda co do wysokości, zarzucając, iż poszkodowany nie skorzystał z oferty zorganizowania pojazdu zastępczego przez ubezpieczyciela. Kwestia zastosowanych stawek najmu jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17 - wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. W świetle poczynionych ustaleń faktycznych w dniu zdarzenia to powód telefonicznie zgłosił szkodę ubezpieczycielowi oraz poinformował o cesji z poszkodowanym. Jednakże jak wynika z zapisu rozmowy, konsultant infolinii poinformował o prawie wynajęcia auta zastępczego z OC sprawcy oraz do jakich stawek ubezpieczyciel zrefunduje najem. Ubezpieczyciel nie zaproponował, że sam zapewni auto poszkodowanemu, a ciężar wykazania, że faktycznie zapewnił auto zastępcze na czas naprawy, spoczywał w tym przypadku na pozwanym (art. 6 k.c.). Sama informacja, do jakiej wysokości zrefunduje najem, czy też, że poszkodowanemu służy auto zastępcze z OC, nie oznacza jeszcze oferty najmu pojazdu zastępczego za pośrednictwem ubezpieczyciela. Nie wskazał również, że konsekwencją nieskorzystania z oferty najmu pojazdu zastępczego ubezpieczyciela będzie redukcja stawek do poziomu akceptowanego przez stronę pozwaną. Nie sposób więc przypisać poszkodowanemu naruszenia art. 354 § 2 k.c. poprzez podejmowanie działań zmierzających zwiększeniu szkody. Wobec czego poszkodowany, nie dysponując innym pojazdem, którym mógł się poruszać, zasadnie wynajmował pojazd zastępczy od powoda i zwrócił go po otrzymaniu naprawionego pojazdu.

Sąd w przedmiocie uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego przyjął za biegłym, iż zasadny był wynajem pojazdu zastępczego od dnia szkody i początku tego wynajmu, czyli od dnia 17 maja 2016 r. W przypadku szkody całkowitej uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego nie jest powiązany z czasem jego naprawy, nie zależy zatem od kwestii technicznych. W niniejszej sprawie odszkodowanie za szkodę całkowitą zostało wypłacone w dniu 7 czerwca 2016 r., czyli w dniu zakończenia przez poszkodowanego najmu samochodu zastępczego, kiedy to naprawa omawianego pojazdu uległa zakończeniu. Łącznie stanowi to 21 dni kalendarzowych uzasadnionego czasu wynajmu samochodu zastępczego i odpowiada czasowi wskazanemu w protokole zdawczo- odbiorczym.

Stawka 128,54 zł/dobę netto zastosowana przez powoda przy rozliczeniu kosztów najmu mieściła się w zakresie stawek stosowanych ówcześnie na rynku lokalnym przy wynajmach pojazdów z segmentu B, choć faktycznie wynajęty pojazd należał do klasy C, zatem nie można jej uznać za zawyżoną.

Mając powyższe na uwadze, uzasadniony koszt najmu pojazdu zastępczego wynosił 3505,50 zł brutto stanowiący iloczyn 21 dni najmu oraz dobowej stawki najmu w kwocie 128,54 zł netto (166,93 zł brutto), która mieściła się w przedziale ówczesnych stawek lokalnych i oscylowała wokół stawki średniej. Kwotę tę należało pomniejszyć o dotychczas wypłacone odszkodowanie tytułem najmu pojazdu zastępczego, czyli kwotę 1291,50 zł. Przy uwzględnieniu ww. wypłaconej kwoty podlegające uwzględnieniu roszczenie powoda w tym zakresie zamyka się kwotą 2214 zł.

Odsetki od zasądzonej w punkcie I sentencji kwoty liczone od 11 kwietnia 2017 r. należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.), a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku; gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Pozwany wydając decyzję w przedmiocie zwrotu kosztów najmu dysponował odpowiednim materiałem dowodowym do przyznania należnego odszkodowania z tytułu najmu auta zastępczego już w toku likwidacji szkody.

Stąd orzeczono jak w punkcie I wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 100 zd. 1 k.p.c. w zw. z art. 203 §3 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione albo stosunkowo rozdzielone. Mając na uwadze, że powód w zakresie, w jakim cofnął pozew ponad zasądzoną w pkt I sentencji kwotę, traktowany jest jak przegrywający sprawę, to ostatecznie wygrał spór w 36 %, natomiast pozwany utrzymał się z obroną w 64 %. Na koszty poniesione przez powoda w kwocie ogółem 2615,32 zł złożyły się: opłata sądowa od pozwu – 309 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 34 zł, koszty zastępstwa procesowego – 1800 zł (ustalone zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, Dz.U. z 2015 r. poz. 1800), wydatki na wynagrodzenie biegłego w kwocie 472,32 zł, pokryte z uiszczonej przez niego zaliczki w kwocie 800 zł (przy czym przewodniczący zwrócił powodowi nadpłaconą zaliczkę w kwocie 327,68 zł). 36 % tej kwoty wynosi w zaokrągleniu 941 zł. Natomiast na koszty poniesione przez pozwaną w kwocie ogółem 2289,32 zł składały się koszty zastępstwa procesowego - 1800 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz wydatki na wynagrodzenie biegłego w kwocie 472,32 zł, pokryte z uiszczonej przez niego zaliczki w kwocie 800 zł (przy czym przewodniczący zwrócił pozwanej nadpłaconą zaliczkę w kwocie 327,68 zł). 64 % tej kwoty wynosi w zaokrągleniu 1465 zł. W konsekwencji wzajemnej kompensaty kosztów, w zakresie w jaki strony traktowane są jak wygrane, powód obowiązany jest zwrócić na rzecz powoda kwotę 524 zł ( (...)-941 zł), o czym orzeczono w punkcie II sentencji wyroku.

(...) K. G.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)