Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

UZASADNIENIE

W dniu 28 maja 2018 roku powód Raport Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w K. wniósł do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydziału Cywilnego pozew, w którym zażądał zasądzenia od I. K. kwoty 28275,89 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 maja 2018 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych. Powołując się na umowę cesji z (...) Bank S.A. powód dochodził pozwem kwoty 23.027 zł niespłaconego kapitału udzielonej pożyczki (kredytu), odsetek umownych w kwocie 2182,83 zł naliczonych od dnia 10 czerwca 2017 r. do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu, odsetek umownych i karnych naliczonych przez bank do dnia 31 marca 2017 r. w kwocie 3066,06 zł.

W dniu 9 czerwca 2018 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydziale Cywilnym stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty i przekazał sprawę do Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie XI Wydział Gospodarczy w dniu 18 września 2018 roku wydał w sprawie zarejestrowanej pod sygnatura akt XI GC 1027/18 wyrok zaoczny, w którym uwzględnił powództwo w całości, nadając wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności. W dniu 6 listopada 2018 roku Sąd stwierdził jego prawomocność z dniem 24 października 2018 roku, a postanowieniem z dnia 26 lutego 2018 roku Sąd nadał na ten wyrok klauzulę wykonalności.

W dniu 12 listopada 2020 roku pozwana zwróciła się o prawidłowe doręczenie odpisu pozwu wraz z załącznikami oraz odpisu wyroku zaocznego wskazując, że sprawa winna być rozpoznawana przez wydział cywilny, korespondencja sądowa powinna zostać skierowana pod aktualny adres jej zamieszkania, a ta doręczona pod adres prowadzonej przez nią działalności gospodarczej została podjęta przez osobę nieupoważnioną, której pozwana w ogóle nie zna i nie została jej dalej przekazana. O wydanym wyroku pozwana powzięła wiedzę z korespondencji otrzymanej od powoda.

Jednocześnie pozwana złożyła wniosek o przywrócenie terminu na wniesienie sprzeciwu od wyroku zaocznego z dnia 18 września 2018 roku (sygn. akt XI GC 1027/18) oraz złożyła sprzeciw od wyroku zaocznego, w którym pozwana zaskarżyła wyrok zaoczny w całości, wniosła o jego uchylenie i zasądzenie od powoda kosztów procesu. Wniosła także o uchylenie postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności, uchylenie rygoru natychmiastowej wykonalności nadanego temu wyrokowi. Pozwana podniosła zarzut niewłaściwości miejscowej tut. Sądu i wniosła o przekazanie sprawy właściwemu wg miejsca jej zamieszkania Sądowi Rejonowemu Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie, zakwestionowała legitymacją czynną powoda do występowania w niniejszej sprawie, zakwestionowała powództwo co do zasady i co do wysokości oraz podniosła zarzut przedawnia roszczenia dochodzonego pozwem. Pozwana wniosła także o zwolnienie jej w całości z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w sprawie.

Postanowieniem z dnia 20 listopada 2020 roku, sygn. XI GC 1040/20 Sąd przywrócił pozwanej termin do wniesienia sprzeciwu od wyroku zaocznego z dnia 18 września 2018 roku wydanego przez Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, XI Wydział Gospodarczy w sprawie XI GC 1027/18; uchylił rygor natychmiastowej wykonalności nadany wyrokowi zaocznemu z dnia 18 września 2018 roku wydanemu przez Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, XI Wydział Gospodarczy w sprawie XI GC 1027/18; zaświadczył, że wyrok zaoczny z dnia 18 września 2018 roku wydany przez Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, XI Wydział Gospodarczy w sprawie XI GC 1027/18 został uznany za doręczony pozwanej pod adresem przy ul. (...) w S. ze skutkiem na dzień 9 października 2018 r., w trybie określonym w art. 139 § 1 k.p.c. oraz z urzędu stwierdził, że uchylono pkt 2 zarządzenia z dnia 23 października 2018 r. o stwierdzeniu prawomocności, a tym samym uznaniu tego wyroku za doręczony pozwanej; uchylił klauzulę wykonalności nadaną dnia 26 lutego 2019 r. wyrokowi zaocznemu z dnia 18 września 2018 roku wydanemu przez Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, XI Wydział Gospodarczy w sprawie XI GC 1027/18 i oddalił wniosek powódki o nadanie klauzuli wykonalności temu wyrokowi oraz zwolnił pozwaną od kosztów sądowych w całości.

W toku procesu strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana w dniu 26 września 2008 r. zawarła z (...) Bank S.A. umowę o wydanie i użytkowanie karty kredytowej dla klienta indywidualnego nr (...).K/ (...). Zgodnie ze złożonym „Wnioskiem o wydanie karty kredytowej dla Klienta Indywidualnego” (...) Bank S.A. wydał na rzecz pozwanej Kartę V. C. z Limitem Kredytowym w wysokości 19.200 zł (§ 1 ust. 1). Bank zobowiązał się w terminie 5 dni do dokonania przelewu na wskazany rachunek kwoty 5.997,07 zł tytułem spłaty dotychczasowej karty kredytowej (ust. 2), a pozwana do zamknięcia w terminie 30 dni wszystkich kart kredytowych wydanych do rachunku wskazanego w ust. 2 i zamknięcia rachunku (ust. 3), pod rygorem rozwiązania umowy i żądania spłaty całości zadłużenia wraz z należnymi odsetkami w trybie natychmiastowym (ust. 5).

Pozwana zobowiązała się do zapłaty spłat zadłużenia z tytułu transakcji dokonanych kartą w terminach i wysokości określonych w regulaminie (§ 4 ust. 1). Niedokonanie spłaty dwóch minimalnych kwot do zapłaty spowoduje nieważnienie karty oraz wypowiedzenie umowy (ust. 7).

Umowa została zawarta na okres 24 miesięcy i ulegała automatycznemu przedłużeniu na skutek wznowienia karty przez bank na kolejnych 24-miesięfzny okres (§7 ust. 1 i 2).

W paragrafie 8 umowy przewidziano możliwość odstąpienia od umowy zgodnie z ustawą o elektronicznych instrumentach płatniczych oraz zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim. Pozwana otrzymała wzór oświadczenia w tym przedmiocie.

W paragrafowe 16 pozwana wyraziła zgodę na przelew wierzytelności banku na fundusz sekurytyzacyjny i złożyła oświadczenie w tym przedmiocie stanowiące załącznik do umowy.

W umowie pozwana wskazała również swój adres ul. (...) w S..

W załączniku do umowy określono także kwoty należnych Bankowi odsetek, opłat, kosztów i prowizji. Ponadto, pozwana złożyła oświadczenie o poddaniu się egzekucji do kwoty 28.800,00 zł, w przypadku powstania długu na skutek niewywiązywania się z zobowiązań wynikających z ww. umowy.

Bezsporne, a nadto dowód:

- umowa o wydanie i użytkowanie karty kredytowej z dnia 26 września 2008 r. wraz z załącznikami k.37 verte-43 verte.

Pismem z dnia 4 marca 2016 r., skierowanym pod adres przy ul. (...) wzgórzu 9 w S., (...) Bank S.A. wezwał pozwaną do całkowitej spłaty zadłużenia wymagalnego, wynikające z ww. umowy w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania. Wskazał, że na dzień 4 marca 2016 r. wynosi ono 23.631,09 zł, w tym kapitał w kwocie 23.026,99 zł, odsetki 574,10 zł , koszty, opłaty i prowizje 30 zł, wraz z dalszymi odsetkami karnymi 10% w skali roku. Pozwana nie uregulowała kwoty wynikającej z ww. wezwania.

Bezsporne, a nadto dowód:

- przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 04.03.2016 r. k.36 verte-37.

W dniu 9 czerwca 2017 r. (...) Bank S.A (zbywca) zawarł z powodem (nabywcą) umowę przelewu wierzytelności, na mocy której przeniósł w zamian za zapłatę ceny wierzytelności wraz z zabezpieczeniami wymienionymi w załączniku nr 1 do umowy (§ 3 ust. 1 umowy). W wyciągu z listy dłużników wskazano pozwaną, nr dokumentu dot. zadłużenia (...).K/ (...)_Kapitał, datę wymagalności 4 grudnia 2015 r. oraz kwotę należności głównej 23.027,00 zł. Wierzyciel pierwotny zawiadomił pozwaną o dokonanej cesji wierzytelności pismem z dnia 23 czerwca 2017 r., skierowanym pod adresem przy ul. (...) wzgórzu 9 w S..

Dowód:

- umowa cesji wierzytelności wraz z pełnomocnictwem k.20 verte-24

- zawiadomienie o cesji z dnia 23.06.2017 r. k.635 verte-36,

- wyciąg z listy dłużników k.35,

- odpis z KRS powoda k.24 verte-32,

Powód pismem z dnia 27 marca 2018 r., skierowanym pod adres przy ul. (...) w S. wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 27928,91 zł w terminie do dnia 6 kwietnia 2018 roku.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 27.03.2018 r. k.19,

Stan faktyczny ustalono na podstawie przywołanych wyżej dokumentów, których autentyczności nie kwestionowano, częściowo wyprowadzając odmienne wnioski.

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie nie zasługuje na uwzględnienie w pierwszym rzędzie z uwagi na skutecznie podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia.

Powód wywodził swoje roszczenie z umowy o przyznanie limitu kredytowego i wydanie karty kredytowej, a więc elektronicznego instrumentu płatniczego. Technicznie były to zatem dwie umowy, niemniej jednak integralnie połączone. Głównym celem zawarcia tych umów było bowiem spłata zadłużenia dotychczasowej karty kredytowej oraz umożliwienie pozwanej korzystania z karty kredytowej. Jak wynika bowiem z postanowień ogólnych umowy – karta kredytowa wydawana na podstawie umowy ma umożliwić korzystanie z limitu kredytowego. Limit kredytowy to natomiast określona przez bank dopuszczalna kwota, na jaką posiadacz rachunku kredytowego może się zadłużyć. W niniejszej sprawie limit ten wynosił 19.200 zł.

Powyższa umowa o przyznanie limitu kredytowego i wydanie karty kredytowej została zawarta w dniu 26 września 2008 roku. Dlatego też w niniejszej sprawie zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych (Dz. U. 2002 Nr 169 poz. 1385), w tym też przepis art. 6, w świetle którego roszczenia z tytułu umowy o elektroniczny instrument płatniczy przedawniają się z upływem 2 lat. Ustawa ta wprawdzie już nie obowiązuje, ale przepisy przejściowe ustawy z dnia 12 lipca 2013 r. o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 6 września 2013 r.) w art. 26 przewidują, że do przedawnienia roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie ustawy uchylającej i nieprzedawnionych, stosuje się przepisy dotychczasowe. Ustawa uchylająca weszła w życie 7 października 2013 roku, zatem odnośnie od roszczeń powstałych przed tą datą stosuje się termin dwuletni, a po wejściu w życie ustawy uchylającej – termin 3 letni, na zasadach ogólnych (art. 118 k.c.).

Z postanowień umowy wynika, że spłata zadłużenia miała następować w terminach i wysokości określonych w regulaminie (§ 4 ust. 1) , przy czym powód regulaminu tego nie złożył w sprawie. W przypadku zaś nieuregulowania przez posiadacza karty spłaty dwóch kwot minimalnych, miało to spowodować unieważnienie karty oraz wypowiedzenie całości umowy (ust. 7). Podobnie bank zastrzegł rozwiązanie umowy i postawienie całego zadłużenia w stan natychmiastowej wymagalności w razie braku zamknięcia w terminie 30 dni rachunku dotychczasowej karty (§ 1 ust. 5 umowy).

Zgodnie natomiast z przyjętą linią orzecznictwa, którą Sąd w niniejszym składzie w pełni podziela, jeżeli posiadacz karty kredytowej wydanej przez wystawcę na podstawie umowy zawartej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 września 2002 roku o elektronicznych środkach płatniczych zaprzestał wpłacania minimalnej kwoty zadłużenia podawanej każdorazowo w doręczanych mu wyciągach bankowych, bieg dwuletniego terminu przedawnienia roszczenia o zapłatę tych kwot rozpoczyna się z upływem dnia wskazanego w wyciągu jako termin zapłaty kwoty minimalnej, nie zaś dopiero po wyczerpaniu limitu kredytu, ustalonego w umowie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2008 roku, I CSK 243/08). Natomiast w doktrynie wymagalność roszczenia utożsamiana jest z chwilą, z której upływem wierzyciel może domagać się od dłużnika spełnienia świadczenia. Według niektórych autorów, przez wymagalność roszczenia powinno się rozumieć ostatni dzień, w którym dłużnik może spełnić świadczenie w sposób zgodny z treścią zobowiązania. Gdyby pozwany wpłacał tylko kwoty minimalne, takie zachowanie należałoby ocenić jako zgodne z umową, wymagalność pozostałego zadłużenia (ponad uiszczone kwoty minimalne) należałoby zatem wiązać dopiero z upływem dnia, w którym limit kredytu został osiągnięty, wcześniej bowiem strona powodowa nie mogła żądać spełnienia tego świadczenia. Inaczej należy ocenić sytuację, w której przyznany pozwanemu limit kredytu był wykorzystywany przy jednoczesnym niewpłacaniu kwot minimalnych, a zatem z naruszeniem przyjętego zobowiązania.

Powód nie przedłożył żadnych dowodów, z których wynika termin spłaty zadłużenia powstałego wskutek zaprzestania wpłacania przez pozwaną nawet kwot minimalnych, w szczególności regulaminu. Zwraca uwagę, że umowa z dnia 26 września 2008 roku została zawarta na czas określony 24 miesięcy; powód nie przedłożył żadnego dowodu, z którego wynika przedłużenie umowy na kolejny okres (§ 7 ust. 1 i 2), a w szczególności, że karta została wznowiona. Sąd na podstawie zaoferowanych dowodów nie jest w stanie ustalić, co było rzeczywistą przyczyną postawienia roszczenia w stan wymagalności, ani kiedy ta wymagalności rzeczywiście nastąpiła. Zwraca uwagę, że powód w toku procesu w pismach procesowych wskazał ogółem na 3 różne daty wymagalności roszczenia, m.in. datę wypowiedzenia z dnia 4 grudnia 2015 roku, ale żadna z nich nie została wykazana.

W szczególności nie sposób ustalić, czy wymagalność roszczenia, od którego rozpoczyna się bieg przedawnienia, tożsama jest z dniem wypowiedzenia / zakończenia umowy. W razie zaprzestania przez pozwaną wpłacania kwot minimalnych przez dwa pełne okresy stanowiło to już podstawę do wypowiedzenia umowy. I wówczas termin ten należy wiązać z zaprzestaniem przez pozwaną uiszczania minimalnej spłaty. W ocenie Sądu powód nie wykazał, w toku niniejszego procesu, początkowej daty wymagalności roszczenia, w szczególności terminu wypowiedzenia umowy. Okoliczność ta nie wynika również z uzasadnienia pozwu. Brak jest także informacji czy, kiedy i w jakiej wysokości pozwana regulowała na poczet zobowiązania jakiekolwiek kwoty, a w szczególności kiedy zaprzestała uiszczania spłat na poczet zobowiązania. Powód nie wykazał również, aby podejmowane były czynności powodujące przerwę biegu przedawnienia.

Wobec powyższego, skoro zobowiązanie powstało w dniu 26 września 2008 roku, a powód w uzasadnieniu pozwu wskazywał, że pozwana nie wywiązała się z niego, to zgodnie z postanowieniami umowy, powinna ona zostać wypowiedziana, a całe zadłużenie postawione w stan natychmiastowej wymagalności. W przedmiotowej sprawie powód złożył pozew w dniu 28 maja 2018 roku, natomiast zgodnie z treścią art. 6 ustawy z dnia 12 września 2002 roku o elektronicznych instrumentach płatniczych, roszczenia z tytułu umowy o elektroniczny instrument płatniczy – również o kartę kredytową – przedawniają się z upływem 2 lat. Jak stwierdził bowiem Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 listopada 2014 roku, II CSK 196/14, Lex nr 1622306 – do przerwania biegu przedawnienia nie wystarczy identyczność wierzytelności, niezbędna jest identyczność osób, na rzecz których/przeciwko którym dana czynność, obiektywnie zdolna do przerwania przedawnienia, została dokonana. Odnosząc zatem powyższe rozważania do wskazanego przez powoda w uzasadnieniu pozwu stanu faktycznego, należy uznać, że powód nie wykazał, że nabył na podstawie umowy cesji wierzytelności roszczenie jeszcze nieprzedawnione.

Niezależnie od powyższego powód nie wykazał, że pozwana zawarła przedmiotową umowę z bankiem jako przedsiębiorca w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Wręcz przeciwnie z dokumentów załączonych do pozwu wynika, że pozwana zawarła umowę jako konsument („klient indywidualny”), na co wskazuje także formularz oświadczenia o odstąpieniu od umowy na gruncie ustawy o kredycie konsumenckim. Kwestia rozpoznania niniejszej sprawy przez sąd gospodarczy nie miała wpływu na rozstrzygnięcie, gdyż postępowanie toczyło się z pominięciem procedury gospodarczej, na gruncie poprzednio obowiązujących przepisów procedury cywilnej (sprzed 7 listopada 2019 roku).

Powód nie wykazał również kwoty dochodzonej pozwem tytułem niezapłaconego kapitału plus skapitalizowane odsetki, która nie odpowiada kwocie wymienionej jak w załączniku do cesji. Ponadto powód nie przedłożył żadnych dokumentów źródłowych od wierzyciela pierwotnego, z których wynikałaby wysokość zadłużenia. Nie uprawdopodobnił wysokości roszczenia nawet wyciągiem z ksiąg (...) Banku S.A. Nie sposób w takiej sytuacji ustalić, jaka konkretnie wysokość wierzytelności była przedmiotem cesji. Co za tym idzie, powód nie wykazał, iż ma legitymację do dochodzenia roszczeń wobec pozwanego.

Dlatego też wyrok zaoczny uchylono i oddalono roszczenie powoda w całości (pkt I i II sentencji).

Dla porządku wskazać należy, że sąd uwzględnił wszystkie pozostałe wnioski pozwanej jak we wniosku o przywrócenie terminu do zaskarżenia wyroku zaocznego, czemu dał wyraz w postanowieniu z dnia 20 listopada 2020 r. , w całości podzielając argumentację przytoczoną przez jej pełnomocnika na ich poparcie. Przyjmuje ja za własną bez potrzeby powielania jej w tym miejscu.

O kosztach procesu na rzecz pozwanej orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. , zasądzając wynagrodzenie pełnomocnika wg stawki minimalnej adekwatnie do w.p.s. w kwocie 3600 zł oraz opłatę skarbową 17 zł.

Sygn. akt XI GC 1040/20

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)