XI GC 1008/19 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2020-02-15
Sygnatura akt XI GC 1008/19
UZASADNIENIE
Powód J. S. wniósł przeciwko pozwanemu (...) Spółce akcyjnej o zapłatę kwoty 1023,75 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 31.10.2018r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych, tytułem zasądzenia pełnego odszkodowania w związku z najmem pojazdu zastępczego.
Nakazem zapłaty Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.
Pozwane towarzystwo ubezpieczeń wniosło sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.
W toku postępowania strony podtrzymały swoje doczasowe stanowiska.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Dnia 2 października 2018 r. doszło do zdarzenia drogowego w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd B. nr rej. (...) należący do T. K. (1). Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z pozwanym (...) Spółką akcyjną.
Bezsporne.
Poszkodowany, za pośrednictwem uprawnionej do tego osoby, dokonał zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne.
W czasie telefonicznego zgłaszania szkody, osoba uprawniona została poinformowana o możliwości zorganizowania za pośrednictwem ubezpieczyciela, pojazdu zastępczego, za stawkę 125 zł dla pojazdu klasy D.
W odpowiedzi na zgłoszenie szkody, pozwany również za pośrednictwem wiadomości e-mail poinformował poszkodowanego o możliwości organizacji wynajmu pojazdu zastępczego wraz z pokryciem jego kosztów przez ubezpieczyciela.
Dowód:
- zeznania świadka T. K., k. 75-77,
- wiadomość e-mail z dnia 3.10.2018r., k 32-33,
- nagranie rozmowy telefonicznej, k. akta szkody k. 37.
Dnia 5 października 2018 r. poszkodowany zawarła z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego marki K. (...), ustalając w umowie dobową stawkę najmu na kwotę 300 zł brutto, co stanowiło stawkę rynkową.
Dowód:
- umowa najmu pojazdu zastępczego, k. 9,
- opinii biegłego sądowego, k. 80-86.
Dnia 12 października 2018 r. poszkodowany zwrócił powodowi wynajęty pojazd.
Dnia 17 października 2018r. powód wystawił na rzecz poszkodowanego fakturę VAT na kwotę 2100 zł brutto tytułem najmy pojazdu zastępczego przez okres 7 dni.
14 lutego 2019r. poszkodowany zawarł z powodem umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelała na jego rzecz wierzytelność przysługującą mu z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego w stosunku do pozwanego.
Dowód:
- faktura VAT, k. 12;
- umowa cesji, k. 11.
Ubezpieczyciel sprawcy szkody przyznał na rzecz powoda odszkodowanie w kwocie 1076,26 zł brutto tytułem najmu pojazdu zastępczego, uznając za uzasadniony cały okres najmu pojazdu zastępczego, weryfikując jednakże dobową stawkę najmy do kwoty 125 zł netto (153,75 zł brutto).
Bezsporne, a nadto dowód:
- potwierdzenie przelewu, k. 13.
Pismem z dnia 23 października 2018 r. powód wezwał ubezpieczyciela sprawcy szkody do zapłaty pozostałej kwoty odszkodowania w terminie 7 dni. Pozwana nie zmieniła decyzji w zakresie wysokości odszkodowania za najem pojazdu zastępczego.
Dowód:
- wezwanie do zapłaty, k. 14,
- odpowiedź pozwanej, k. 16.
Sąd zważył co następuje:
W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz na podstawie poczynionych ustaleń roszczenie powódki podlegało oddaleniu.
Roszczenie przedstawione przez powodów ma charakter odszkodowawczy, znajduje oparcie w przepisach art. 822 § 1 i 2 k.c., art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) (Dz.U. Nr 124, poz. 1152, ze zm.) oraz art. 436 § 1 k.c. i 415 k.c.
Okoliczności kolizji, jak i okres najmu pojazdu zastępczego nie były sporne pomiędzy stronami. Również legitymacja bierna pozwanego i czynna powodów nie były podważane i nie budzą wątpliwości Sądu. Nadto sam fakt konieczności najmu pojazdu zastępczego był niekwestionowany. Sporna była wyłącznie dobowa stawka najmu pojazdu zastępczego, a w konsekwencji wysokość szkody.
Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Nie budzi również żadnych wątpliwości, że poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania najtańszej oferty najmu pojazdu zastępczego. Tym niemniej ustawodawca nałożył na poszkodowanego obowiązek zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c. oraz art. 16 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...)), co określa się ogólnie obowiązkiem minimalizacji szkody. Kwestia ta była i jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17. Wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.
Sąd zdaje sobie przy tym sprawę, że często propozycja najmu jest tak skonstruowana, że niedostrzegalna w natłoku informacji, niekiedy jest iluzoryczna, a eksponowany koszt najmu nie zawiera w sobie wszystkich istotnych dla poszkodowanego elementów lub wiąże się z różnymi niedogodnościami, tyle że nie ma podstaw z góry zakładania takiej sytuacji. Poszkodowany powinien dać chociaż minimalną szansę ubezpieczycielowi, który ponosi koszty najmu, działania w tym zakresie. Wyprzedzając ewentualne zarzuty o braku przedstawienia do weryfikacji umowy najmu ubezpieczyciela, to jest on nietrafny, ponieważ najważniejszy element tj. brak konieczności ponoszenia kosztów, został wskazany, co oznacza literalnie brak konieczności ponoszenia jakichkolwiek opłat i angażowania jakichkolwiek środków, także w celu zabezpieczenia umowy. Analizowanie regulaminów wypożyczalni samochodowych jest bezcelowe, ponieważ wskazany e-mail zawierał indywidualną ofertę.
W rozpoznawanej sprawie na adres poszkodowanego – co zostało przez niego potwierdzone w toku zeznań - przesłano wiadomość dotyczącą możliwości organizacji najmu pojazdu zastępczego z podaniem stawki najmu. Podkreślona została nieodpłatność tej usługi i brak konieczności ponoszenia „żadnych dodatkowych kosztów”, podano dane kontaktowe dla skorzystania z oferty. Tym samym były to wszystkie niezbędne dla poszkodowanego dane – oferta na tym etapie była wystarczająco konkretna. Skorzystanie z oferty lub chociażby jej weryfikacja nie nastręczały żadnych kłopotów. Poszkodowany w ogóle nie skorzystała z tej możliwości, a powód nie wykazali jakiejkolwiek uzasadnionej przyczyny takiego postępowania. Poszkodowany w toku zeznań przez Sądem również nie wskazał żadnej rzeczywistej przyczyny, dla której nie skorzystał z oferty pozwanego.
Zgodnie z treścią art. 61 § 2 kc oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią. Z przedłożonego w aktach szkody i załączonego do sprzeciwu dowodu nadania wiadomości e-mail, wynikało jednoznacznie, że oświadczenie pozwanego zostało złożone prawidłowo.
Złożona telefonicznie przez pozwanego oferta, potwierdzona późniejszą informacją mailową była na tyle konkretna, zawierająca niezbędne informacje i indywidualna, że nie było uzasadnione odwoływanie się do regulaminów i treści umów łączących pozwaną z wypożyczalniami. Pierwszeństwo trzeba dać warunkom konkretnej oferty, a ta była dla poszkodowanego korzystana.
Zgodnie z art. 6 k.c. w zw. z art. 361 k.c. oraz 363 k.c. ciężar dowodu wysokości szkody spoczywa na poszkodowanym. W niniejszej sprawie obowiązkiem wykazania wysokości szkody był obciążony powód. Na powyższą okoliczność zgłoszony został dowód z faktury VAT i umowy najmu. Zwraca uwagę, że w przypadku tzw. bezgotówkowego najmu pojazdu zastępczego, czy innych działań związanych z usunięciem skutków kolizji drogowej, gdzie poszkodowany zawiera umowę cesji wierzytelności, po to aby przedsiębiorca oferujący pojazd zastępczy mógł bezpośrednio dochodzić odszkodowania od ubezpieczyciela, taki przedsiębiorca w istocie wystawia faktury sam dla siebie, stąd ich wartość dowodowa jest przez to znikoma i każdorazowo należy przy wykazywaniu szkody wykazać ją przez odniesienie się do stawek rynkowych. Wynika to z okoliczności, że tego rodzaju relacje nie są odzwierciedleniem rynkowych reguł gry, a ceny nie są efektem zjawisk rynkowych, tylko mogą być arbitralnie ustalane przez wynajmującego pojazd zastępczy. W kontekście przedstawienia przez pozwanego poszkodowanemu skutecznej oferty najmu i niewykazania uzasadnionych podstaw do nieskorzystania z tej oferty, opinia biegłego sądowego nie miała zasadniczego znaczenia w sprawie. Fakt, że biegły stwierdził, iż stawka dobowa najmu zastosowana przez powoda nie była wygórowana i mieściła się w granicach stawek rynkowych, nie mogło zmienić ustalenia, że pozwany oferował pojazd tej samej klasy za stawkę jeszcze niższą. Nie ma przy tym znaczenia czy stawka oferowana przez pozwanego była rynkowa. Zdaniem sądu teoretycznie możliwe byłoby również niemalże „bezkosztowe” oferowanie pojazdu zastępczego przez pozwanego, np. gdyby posiadał ona własną flotę pojazdów i chciała użyczyć własny pojazd poszkodowanemu. Wówczas poszkodowany w związku z obowiązkiem współdziałania i minimalizacji szkody, również powinien taką ofertę.
Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 108 § 1 k.p.c.). Powódka przegrała proces w całości i obowiązana jest do zwrotu pozwanemu celowych kosztów procesu (art. 98 k.p.c.), które stanowią kwotę 270 zł kosztów zastępstwa procesowego.
W wyroku orzeczono również o rozliczeniu zaliczki uiszczonej przez stronę powodową.
W tym stanie rzeczy orzeczono, jak w sentencji.
ZARZĄDZENIE
1. (...)
2. (...)
3. (...)
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: