XI GC 700/19 - uzasadnienie Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2020-02-12
Sygn. akt XI GC 700/19
UZASADNIENIE
Powodowie M. R. i F. S. wnieśli przeciwko pozwanemu (...) Spółce akcyjnej o zapłatę kwoty 5100 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz o zasądzenie kosztów procesu, tytułem pokrycia pełnych kosztów najmu pojazdu zastępczego wraz z kosztami montażu taksometru z ubezpieczenia OC sprawcy szkody.
Nakazem zapłaty sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.
W przepisanym terminie pozwany (...) Spółce akcyjnej wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty zaskarżając nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Dnia 25 grudnia 2017 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki S. (...) o nr rej. (...), należący do M. B. (1). Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wykupioną w pozwanym (...) Spółce akcyjnej.
Uszkodzony samochód był przystosowany do przewozu osób jako taksówka i głównie do tego celu użytkował go poszkodowany, w pozostałym zakresie korzystał z niego do celów nie związanych z prowadzona działalnością.
Bezsporne.
Poszkodowany nie posiadał innego samochodu, którym mógłby się poruszać zarówno w celach prywatnych jak i w charakterze taxi. Chcąc kontynuować działalności i osiągać zarobek konieczny dla codziennego utrzymania, poszkodowany w dniu 5 stycznia 2018r. najął pojazd zastępczy – przystosowany do przewozu taxi – od powodów. W umowie ustalono stawkę najmu na kwotę 350 zł netto.
Dowód:
- umowa najmu, k. 14
- zeznania M. B., k. 90-93.
W dniu 2 stycznia 2018r. poszkodowany przekazał pojazd do warsztatu naprawczego i tego samego dnia odbyły się oględziny uszkodzonego pojazdu. 4 stycznia pozwany przesłał do poszkodowanego M. B. (1) kalkulację naprawy pojazdu na kwotę 12632,11 zł, gdzie do naprawy zastosowano części jakości O i P.
W dniu 5 stycznia 2018r. poszkodowany nie zgodził się z wyceną, wskazując na konieczność zastosowania do naprawy części nowych, oryginalnych i wnosząc o ponownie przeliczenie kosztów naprawy.
Pozwany nie ustosunkował się do odwołania poszkodowanego, dlatego 11 stycznia poszkodowany ponownie wnosił o przeliczenie kosztów naprawy na częściach oryginalnych, wskazując, na brak możliwości podjęcia decyzji w zakresie sposobu naprawy pojazdu.
Następnie 15 stycznia 2018r. zakład naprawy na wniosek poszkodowanego sporządził samodzielnie kosztorys naprawy, przy uwzględnieniu cen części oryginalnych oraz uwzględniając części zamienne nie objęte kosztorysem pozwanego.
W braku odpowiedzi pozwanego na odwołanie, poszkodowany 18 stycznie przesłał do pozwanego kosztorys zakładu naprawczego.
19 stycznia 2018r. pozwany zweryfikował ten kosztorys, nanosząc własne poprawki i uwzględniając go do kwoty 18661,19 zł, a następnie przesyłał stosowną informację poszkodowanemu.
Dowód:
- protokół oględzin, k. 162 – akta szkody na płycie CD,
- wiadomość e-mail z 5.01.2018r., k. 162 – akta szkody na płycie CD,
- wiadomość e-mail z 11.01.2018r., k. 162 – akta szkody na płycie CD,
- kalkulacja naprawy z 15.01.2018r, k. 162 – akta szkody na płycie CD,
- potwierdzenie wysłania maila z 19.01.2018r., k. 162 – akta szkody na płycie CD.
Dnia 31 stycznia 2018r. pozwany wydał decyzję o przyznaniu odszkodowania z tytułu naprawy pojazdu.
Dowód:
- decyzja z 31.01.2018r., k. 162 – akta szkody na płycie CD.
Dnia 17 lutego 2018r. poszkodowany zakończył najem pojazdu i zwrócił najmowany samochód powodom.
Dowód:
- potwierdzenie zwrotu, k. 15.
22 lutego 2018r warsztat zamówił części zamienne, a 26.02.2018r. przystąpił do naprawy która zakończyła się 12.03.2018r.
Dowód:
- historia naprawy, k. 33.
Dnia 28 i 29 lutego 2018r. powodowie zawarli z poszkodowanym umowy przelewu wierzytelności przysługujących mu wobec pozwanego, wynikających z faktur za najem pojazdu oraz w związku z montażem i legalizacją taksometru.
Dowód:
- umowa cesji, k. 41, 32.
Decyzją z 25 maja 2018r. pozwany przyznał łącznie odszkodowanie z tytuł najmu pojazdu zastępczego w wysokości 1722 zł uznając 14 dni najmu pojazdu zastępczego za stawkę 100 zł netto.
Bezsporne.
Rynkowa stawka dla jednego dnia wynajmu pojazdu odpowiadającego pojazdowi uszkodzonemu, typu taxi w opcji bez limitu kilometrów, przy uwzględnieniu pełnego zakresu ubezpieczenia OC/AC/NW oraz z wykupionym udziałem własnym w szkodach wynosiła od 212-250 zł netto.
Dowód:
- opinia zasadnicza i uzupełniająca biegłego sądowego, k. 100-123, 155-158.
Technologiczny czas naprawy uszkodzonego pojazdu wynosił 7 dni. Do realnego wykonania naprawy konieczne było doliczenie dodatkowego dnia na utwardzenie powłoki lakierniczej, 1 dnia na czynności organizacyjne przy przyjęciu pojazdu, 1 dnia na zakończenie prac i wydanie pojazdu, 1 dnia oczekiwania na części zamienne. Przy zachowaniu właściwej procedury, rzeczywista naprawa powinna trwać od 2.01.2018r. (przyjęcie pojazdu do naprawy) do 31.01.2018r. Łącznie uzasadniony czas ustalania zakresu naprawy, kosztów naprawy i procesu naprawy powinien wynieść 30 dni roboczych.
Dowód:
- opinia zasadnicza i uzupełniająca biegłego sądowego, k. 100-123, 155-158,
- protokół oględzin, k. 162 – akta szkody na płycie CD,
- wiadomość e-mail z 5.01.2018r., – akta szkody na płycie CD,
- wiadomość e-mail z 11.01.2018r., – akta szkody na płycie CD,
- kalkulacja naprawy z 15.01.2018r, – akta szkody na płycie CD,
- potwierdzenie wysłania maila z 19.01.2018r., – akta szkody na płycie CD.
W związku z uszkodzeniem pojazdu konieczna była ponowna instalacja taksometru oraz jego legalizacja w samochodzie wynajętym, a później ponownie w pojeździe naprawionym, za co poszkodowany uiścił na rzecz wykonawcy usługi łącznie 750 zł
Dowód:
- faktury vat, k. 18, 19,
- świadectwo ponownej legalizacji, k. 17.
Sąd zważył, co następuje.
W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz na podstawie poczynionych ustaleń roszczenie powodów podlegało uwzględnieniu w całości.
Roszczenie przedstawione przez powodów ma charakter odszkodowawczy, znajdując oparcie w przepisach art. 822 § 1 i 2 k.c., art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152, ze zm.) oraz art. 436 § 1 k.c. i 415 k.c. Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 k.c. Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Między stronami nie było sporu co do okoliczności kolizji, legitymacji biernej i czynnej. Spór dotyczył uzasadnionego okresu naprawy pojazdu, najmu samochodu zastępczego, celowości najmu, stawki najmu, uchybienia obowiązkowi minimalizacji szkody.
Badając z urzędu legitymację procesową czynną, sąd doszedł do przekonania, że wynika on z umowy cesji i treści art. 509 § 1 i 2 k.c. oraz art. 510 kc.
W zakresie zarzutu pozwanej co do uchybienia przez poszkodowanego obowiązkowi minimalizacji szkody i przyczynieniu się do jej zwiększenia, z uwagi na odmowę skorzystania z przedstawionej oferty najmu, uznano go za niezasadny. Na poszkodowanym oczywiście ciąży obowiązek zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c). Kwestia ta była przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17. Zasadnicze jednak znaczenie dla rozstrzygnięcie tej kwestii ma okoliczność, że poszkodowany wyrażał wolę najęcia pojazdu od pozwanej, jednakże pozwany nie był w stanie zapewnić mu najmu pojazdu typu taxi. Wynikało to nie tylko z niekwestionowanych zeznań świadka, lecz również nagrania rozmowy i akt szkody.
Nie był również zasadny zarzut pozwanego, dotyczący braku uzasadnionej ekonomicznie potrzeby najmu pojazdu zastępczego. Przede wszystkim należy wskazać, że poszkodowany swoją taksówkę wykorzystywał nie tylko w celach zarobkowych, lecz również prywatnych, ponieważ nie dysponował innym samochodem. Jeśli więc poszkodowany wynająłby tańszy pojazd do celów prywatnych, lecz nie przystosowany do przewozu taxi, to nadal byłby uprawniony do dochodzenia odszkodowania za utracony zarobek. Takie zaś działanie nie przyczyniłoby się do zmniejszenia rozmiaru zobowiązania pozwanego, a wręcz mogłoby spowodować jego wzrost. Nadto należy zauważyć, że taksówkarz uzyskuje dochód każdego dnia pracy. Potrzebując więc środków na codzienne utrzymanie musi zarabiać systematycznie. Ewentualne więc zaniechanie najmu pojazdu zastępczego, w okresie naprawy, a następnie oczekiwanie na rozpoznanie wniosku, składanie ewentualnych reklamacji, odwołań i wypłatę odszkodowania, naraziłoby poszkodowanego na brak jakiegokolwiek dochodu przez co najmniej kilka tygodni. Już więc z tej przyczyny stanowisko pozwanego nie było trafne.
Zdaniem sądu zarzut pozwanego w zakresie okresu najmu okazał się uzasadniony w części. Jak wynikało ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego – w szczególności akt szkody - poszkodowany w dniu 2.01.2018r. oddał pojazd o warsztatu naprawczego i tego dnia nastąpiły jego oględziny, 4.01.2018r. pozwany przesłał własną kalkulację naprawy, z którą już 5.01.2018r. nie zgodził się poszkodowany wnosząc o ponowne przeliczenie przy uwzględnieniu wyłącznie części oryginalnych. Jak wynika z dokumentów, w tym korespondencji mailowej odwołanie poszkodowanego pozostawało bez jakiejkolwiek reakcji pozwanej. Poszkodowany monitował pozwanego o odpowiedź i ponowną wycenę dwukrotnie 11.01. i 15.01., kiedy to przesłał pozwanemu własne wyliczenie. Ostatecznie pozwany w zasadniczej mierze zaakceptował stanowisko poszkodowanego i dopiero 19.01.2018r. przesłał mu zweryfikowany kosztorys naprawy (łączny koszt naprawy ustalił na 18661,19 zł, przy pierwotnie ustalonej kwocie 12632,11 zł). Zdaniem sądu dopiero więc z tym dniem ustalono zakres i rodzaj naprawy, a poszkodowany był w stanie podjąć decyzję o sposobie naprawy. Jak wynikało bowiem z jego korespondencji z pozwanym, poszkodowany chciał naprawić samochód częściami oryginalnymi, lecz bez decyzji pozwanego w tym zakresie nie mógł zlecić warsztatowi właściwej naprawy, a co więcej nie mógł zobowiązać się wobec warsztatu do poniesienia kosztów związanych z naprawą przy użyciu części oryginalnych. Zdaniem sądu nie można przerzucać na poszkodowanego ryzyka związanego z kosztem naprawy. W razie gdyby zlecił naprawę częściami oryginalnymi, a nie otrzymałby w tym zakresie stosownego odszkodowania, poniósłby niewątpliwie stratę. Co więcej poszkodowany nie musi znać się na technicznych aspektach naprawy, jak i nie miał obowiązku posiadania wiedzy w zakresie tego jakie części przywrócą jego pojazd do stanu poprzedniego. Obowiązek taki ciążył na pozwanym, który winien przeprowadzić rzetelny proces likwidacji szkody, tym bardziej, że w tamtym czasie poszkodowany nie miał pełnomocnika i samodzielnie podejmował próby ustalenia rzeczywistego zakresie naprawy. Skoro więc dopiero 19.01.2018r. poszkodowany dowiedział się o akceptacji zaproponowanego przez niego sposobu naprawy, to od tego dnia warsztat mógł przystąpić do właściwego procesu naprawczego. Jak wynikało z opinii biegłego i historii naprawy zamówienie części zajęło jeden dzień, zaś jak ustalił biegły technologiczny czas naprawy wynosił 7 dni. Hipotetycznie więc 20.01. (sobota) warsztat powinien był już dysponować częściami zamiennymi i 22.01. (poniedziałek) przystąpić do naprawy, która powinna zakończyć się 29.01. Jak ustalił również biegły do tego czasu niezbędny był również 1 dodatkowy dzień na schnięcie powłoki lakierniczej i 1 dzień na zdanie pojazdu. Tym samym cały proces naprawy winien zakończyć się 31.01.2018r., co wyniosło 30 dni kalendarzowych. W tym zakresie ustalenia sądu są odmienne od ustaleń biegłego, gdyż jak wynikało z opinii uzupełniającej, biegły nie dysponował pełnymi aktami szkody, a tym samym nie mógł uwzględnić ww. okresu oczekiwania na ustalenie ostatecznego zakresu szkody. Dlatego biegły przyjął błędnie, że ustalenie zakresu naprawy nastąpiło już 4.01.2018r., mimo, że z ww. dokumentów wynika jednoznacznie, że w tym czasie był on jeszcze sporny. Mając jednak na uwadze, że tego rodzaju ustalenia nie wymagały wiedzy specjalistyczne, a jedynie analizy stanu faktycznego, zaś biegły ustalił czas naprawy technologicznej i czynności dodatkowych, sąd był w stanie poczynić pozostałe ustalenia samodzielnie. Tym samym 27 dni (od 5.01. do 31.01.) uznano za zasadny czas najmu pojazdu zastępczego.
Nadto dowód z opinii biegłego sądowego przeprowadzono również w przedmiocie uzasadnionej stawki najmu. W tym zakresie biegły wydał również dwie opinie, zaś w opinii uzupełniającej stwierdził, że istotnie z uwagi na specjalistyczny charakter wynajmowanego pojazdu ustalona przez niego w opinii pisemnej stawka winna być wyższa o 45 zł. Tym samym przyjęto, że w przedmiotowej sprawie rynkowe stawki najmu wynosiły od 212-250 zł netto i były ustalone dla rynku lokalnego, w okresie najmu trwającym 34 dni, bez limitu kilometrów, ze zniesionym udziałem własnym w szkodach i z pełnym ubezpieczeniem. Tym samym uznano, że uzasadniony koszt najmu pojazdu zastępczego wyniósł 6750 zł netto (8 302,50 zł brutto) (27 * 250 zł netto). Mając na uwadze, że pozwany wypłacić do tej pory 1722 zł brutto, roszczenie powoda o zapłatę 4300 zł było w pełni uzasadnione.
Podobnie za uzasadniony uznano koszt związany z legalizacją i montażem taksometr. Powodowie zdołali wykazać koniczność ponoszenia takich kosztów jak i ich wysokość, a co więcej nie było to kwestionowane przez pozwanego.
O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 § 1 k.p.c. od dnia 23 kwietna 2018 r., co wiąże się z 30-dniowy okres na właściwe ustalenie wysokości szkody.
Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje postawę prawną w art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c.,. Na poniesione przez powodów koszty złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika 1800 – zł, opłata od pełnomocnictwa w kwocie 34 zł, opłata od pozwu w kwocie 255 zł, oraz koszt sporządzenia opinii w kwocie 524,85 zł.
O zwrocie nadpłaconej przez strony zaliczki orzeczono na podstawie art. 84 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 623). Koszt opinii biegłego wyniósł łącznie 1049,69 zł, strony uiściły zaliczkę w kwocie po 800 zł. Tym samym do zwrotu pozostało 550,31 zł, co rozdzielono między strony jak w pkt III i IV.
W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.
Zarządzenia:
1. (...)
2. (...)
3. (...)
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: