Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 29 października 2025 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie XI Wydział Gospodarczy w następującym składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Andrzej Muzyka

Protokolant: Andżelika Jasińska

po rozpoznaniu w dniu 29 października 2025 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa Towarzystwo (...) spółki akcyjnej w W.

przeciwko M. R.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 1674,68 zł (jeden tysiąc sześćset siedemdziesiąt cztery złote sześćdziesiąt osiem groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Andrzej Muzyka

Sygn. akt XI GC 164/25

UZASADNIENIE

Towarzystwo (...) SA w W. wniosła pozew przeciwko M. R. o zapłatę kwoty 1543,09 zł (jeden tysiąc pięćset czterdzieści trzy złote dziewięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 28 września 2024 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że dochodzi należności z nienależnego świadczenia, albowiem zostało ono wypłacone niezgodnie z zawartą umową autocasco, na skutek nieprawidłowego wyliczenia szkody przez powódkę.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Wskazał, że powódka wypłaciła odszkodowanie mniejsze niż należne oraz, że pozwany naprawił samochód po zweryfikowaniu kosztorysu przez powódkę.

W toku sprawy strony podtrzymały stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 6 grudnia 2023 r. miała miejsce kolizja drogowa. Uszkodzony został pojazd marki M. o nr rej. (...).

Szkodę do ubezpieczyciela Towarzystwa (...) SA w W. zgłosił poszkodowany T. K.. T. K. miał zawartą z ww. ubezpieczycielem umowę (...) Casco + Serwis (AC).

Ubezpieczyciel stwierdził szkodę częściową w pojeździe.

Zgodnie z upoważnieniem udzielonym przez poszkodowanego podmiotem uprawnionym do odbioru odszkodowania od strony powodowej za naprawę przedmiotowego pojazdu był M. R.. M. R. naprawił pojazd po szkodzie.

M. R. za naprawę pojazdu wystawił T. K. fakturę VAT nr (...) na kwotę 11675,22 zł brutto (9492,05 zł netto).

Towarzystwo (...) SA w W. wypłaciła na rzecz M. R. kwotę 10.037,54 zł. Wynikało to z faktu zweryfikowania kosztorysu w dniu 4 stycznia 2024 r. wobec wariantu z potrąceniem części zamiennych zgodnie z OWU AC w wysokości 60 %.

Dowód:

- polisa, k. 8-9,

- OWU, k. 10-11,

- zgłoszenie szkody, k. 12-13,

- zdjęcia, k. 14-21,

- upoważnienie do wypłaty, k. 22.

- oświadczenie, k. 22 v,

- wycena, k. 23-27,

- dowód wypłaty, k. 28, 30, 33.

- faktura, k. 29, k. 63, k. 66, k. 67

- pismo z dnia 31 stycznia 2024 r., k. 31-32,

- zlecenie, k. 50,

- email, k. 5, k. 62, k. 70.

- kalkulacja naprawy, k. 52-56,

- pismo z dnia 4 styczna 2024 r., k. 57-61,

- informacja o recepturze, k. 64-65, k. 68-69,

- zeznania świadka T. K., k. 94-97.

Po dokonaniu wypłaty Towarzystwo (...) SA w W. ustaliła, że wysokość szkody wynosiła nie 10.037,54 zł lecz 8494,45 zł. Różnica kwot 1543,09 zł wynikała zdaniem powódki z możliwości procentowego pomniejszenia wartości części po szkodzie zgodnie z OWU dla wariatu AC + SERWIS.

Pismem z dnia 19 kwietnia 2024 r. Towarzystwo (...) SA w W. wezwała M. R. do zwroty kwoty 1543,09 zł.

Dowód

- pismo z dnia 19 kwietnia 2024r., k. 34,

- pismo z dnia 23 sierpnia 2024 r., k. 35-36.

Zasadny koszt napraw pojazdu marki M. o nr rej. (...) z uwzględnieniem warunków wskazany w OWU AC (...) W. WARIANT SERWISOWY wynosił 14.315,87 zł brutto (11638,82 zł netto).

Koszt wskazany w fakturze na kwotę 11675,22 zł brutto (9492,05 zł netto) jest niższy od hipotetycznego dla wariantu serwisowego wobec czego jest to koszt uzasadniony.

Dowód:

- pisemna opinia biegłego sądowego W. S., k. 105-120.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Podstawą żądania powoda był przepis art. 405 kc w zw. z art. 410 § 1 kc. Powódka wskazywała, że częściowo świadczyła nienależnie wobec czego dochodziła w tym zakresie zwrotu korzyści majątkowej.

Zgodnie z art. 410 § 2 kc świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

Spośród powyższych kondykcji rozważyć należy, czy świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył.

Podstawa świadczenia nie odpadła ani nie ma podstaw do wskazywania, że zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty. Czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była ważna zarówno przed spełnieniem świadczenia jak i po.

Umową łączącą strony w oparciu o którą dokonano wypłaty była umowa ubezpieczenia AC. W OWU przewidziano wariant serwisowy, który umowa obejmowała. Umowa została zawarta w parciu o art. 805 § 1 kc stosownie, do którego przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Spór dotoczył wysokości roszczenia w kontekście OWU w (...)

Sąd oparł się w tym zakresie na opinii biegłego sądowego. Dowód z opinii biegłego stosownie do utrwalonych w nauce i orzecznictwie poglądów, ze względu na swoją specyfikę może być oceniany przez sąd jedynie w płaszczyźnie poprawności logicznej, zgodności z zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej (por. Wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2004r, sygn. akt II CK 572/04, Lex nr 151656). Sąd może oceniać opinię biegłego pod względem fachowości, rzetelności czy logiczności. Może pomijać pomyłki czy błędy rachunkowe. Nie może jednak nie podzielać poglądów biegłego, czy w ich miejsce wyprowadzać własne stwierdzenia (por. wyrok SN z dnia 19 grudnia 1990r sygn. akt I PR 148/90 opubl. Lex nr 5319, OSP 1991/11/300, wyrok SN z dnia 13 października 1987 r., II URN 228/87 opubl. PiZS 1988, nr 7, poz. 62, Komentarz do art.278 kodeksu postępowania cywilnego, [w:] Bodio J., Demendecki T., Jakubecki A., Marcewicz O., Telenga P., Wójcik M.P., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III.). Biegły sporządzający opinię jest stałym i długoletnim biegłym sądowym. Nie ma podstaw do podważania jego kwalifikacji, wyjaśnień i metodyki opartych na wiedzy i doświadczeniu. Opinia jest jasna i pełna.

Biegły wskazał, że zasadny koszt napraw pojazdu marki M. o nr rej. (...) z uwzględnieniem warunków wskazany w OWU AC (...) W. WARIANT SERWISOWY wynosił 14.315,87 zł brutto (11638,82 zł netto). Koszt wskazany w fakturze na kwotę 11675,22 zł brutto (9492,05 zł netto) jest niższy od hipotetycznego dla wariantu serwisowego wobec czego jest to koszt uzasadniony. Pozwana wypłaciła natomiast kwotę jeszcze mniejszą. Szkodę należało rozliczyć w kwotach brutto albowiem jest to szkoda z AC, niezależnie od tego T. K. nie jest płatnikiem podatku VAT i nie może go odliczyć (k. 22 verte).

Powódka przy wypłaceniu odszkodowania nie dokonała więc „nadpłaty”, tj. nie świadczyła częściowo nienależnie.

W myśl art. 411 kc nie można żądać zwrotu świadczenia: 1) jeżeli spełniający świadczenie wiedział, że nie był do świadczenia zobowiązany, chyba że spełnienie świadczenia nastąpiło z zastrzeżeniem zwrotu albo w celu uniknięcia przymusu lub w wykonaniu nieważnej czynności prawnej; 2) jeżeli spełnienie świadczenia czyni zadość zasadom współżycia społecznego; 3) jeżeli świadczenie zostało spełnione w celu zadośćuczynienia przedawnionemu roszczeniu; 4) jeżeli świadczenie zostało spełnione, zanim wierzytelność stała się wymagalna.

Niezależnie od powyższego w ocenie Sądu spełnienie przez ubezpieczyciela świadczenia w związku z naprawą szkody komunikacyjnej czyni zadość zasadom współżycia społecznego w myśl art. 411 pkt 2 kc. W konsekwencji nie można żądać jego zwrotu w realiach niniejszej sprawy.

Wynikająca z art. 411 pkt 2 k.c. norma znajduje zastosowanie w odniesieniu do tego, kto spełnił świadczenie nie będąc do tego prawnie zobowiązanym, ale można mu przypisać moralny obowiązek względem przyjmującego świadczenie, tak jak ma to miejsce w odniesieniu do świadczeń quasi - alimentacyjnych lub związanych ze stosunkiem pracy ( (...), Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2024 r.). W ocenie Sądy wypłata świadczenia przez ubezpieczyciela oceniającego wysokość odszkodowania mieści się również w kategorii zobowiązań charakterze moralnym względem poszkodowanego. Żądanie zwrotu świadczenia na gruncie niniejszej sprawy sprzeciwia się poczuciu sprawiedliwości nawet w sytuacji gdyby przyjąć, że było ono niezasadnie dokonane wobec OWU (Sąd podkreśla, że z opinii biegłego wynika, że świadczenie było należne, nawet zaniżone wobec zasadnej kwoty odszkodowania, o czym była mowa wyżej). Roszczenie o zwrot wynikał w zasadzie z ponownej analizy sprawy. (...) SA w W. wypłaciła na rzecz M. R. kwotę 10.037,54 zł, albowiem wynikało to z faktu zweryfikowania kosztorysu w dniu 4 stycznia 2024 r. wobec wariantu z potrąceniem części zamiennych zgodnie z OWU AC w wysokości 60 % (k. 59-61). Ubezpieczyciel ma za sobą aparat w zakresie ustalenia i wyliczenia szkód i jego własne „pomyłki” nie mogą być korygowane poprzez roszczenia zwrotne z nienależnego świadczenia względem poszkodowanych. Mowa to o „pomyłkach” w zakresie wysokości odszkodowania. W postanowieniu SN z dnia 14 czerwca 2023 r. (I CSK 3759/22 ) wskazano, że stosowanie art. 411 pkt 2 k.c. nie jest całkowicie wyłączone do zwrotu świadczeń z nieważnej umowy w szczególności kredytu. Bowiem artykuł 411 pkt 2 k.c. może mieć zastosowanie do świadczenia nienależnego, o którym jest mowa w art. 410 § 2 k.c. Czyli nawet do świadczeń z umów w przypadku ich nieważności, gdy jedną ze stron jest podmiot wyraźnie silniejszy Sąd Najwyższy dopuszcza możliwość stosowania art. 411 pkt 2 kc. W niniejszej sprawie też stroną umowy jest podmiot wyraźnie silniejszy, a jednak do nieważności umowy nie doszło. Nie ma tak doniosłego uchybienia prawa materialnego. Tym bardziej więc możliwe i zasadne staje się powołanie na przepis art. 411 pk 2 kc.

Istotne elementy materiału dowodowego omówione zostały we wcześniejszej fazie uzasadnienia. Dla porządku wskazać należy, że Sąd dokonał ustaleń w oparciu o częściowo niesporne twierdzenia stron, dowody z dokumentów, dowód z przesłuchania świadka T. K. oraz dowód z opinii biegłego.

Dodać dla jasności należy, wobec mowy w sprzeciwie również o wzajemnym potrąceniu kwot, że nie wykazano zarzutu potrącenia. Nie wykazano konkretnych oświadczeń woli, dat ich złożenia. Podmiotów uprawnionych do przyjęcia i odbioru oświadczenia i treści tych oświadczeń (art. 498 kc, art. 499 kc).

Autentyczność i treść dokumentów nie była kwestionowana, strony wyprowadzały z nich jedynie częściowo odmienne wnioski. Zeznania świadka Sąd uznał za wiarygodne. Korespondują one z dokumentami.

Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 108 § 1 k.p.c.).

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach stanowi art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1(1) kpc. Pozwana wygrała sprawę w całości.

Koszty procesu strony pozwanej to wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w stawce minimalnej 900 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł, oraz zaliczka na biegłego 757,68 zł. Łącznie to kwota 1674,68 zł.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

SSR Andrzej Muzyka

Sygn. akt XI GC 164/25, dnia 21.11.2025 r.

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

(...)

(...)