Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w S. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) spółki akcyjnej w W. kwoty 1672,80 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 18 czerwca 2018 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Powódka jako nabywca wierzytelności od poszkodowanego zdarzeniem drogowym dochodzi dopłaty do odszkodowania tytułem najmu pojazdu zastępczego wypłaconego od pozwanego ubezpieczyciela sprawcy szkody jak dotychczas w kwocie 2263,20 zł

Dnia 15 listopada 2018 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem powoda.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Pozwany zakwestionował zastosowaną stawkę najmu, wskazując, iż została ona znacznie zawyżona, zaś pozwany zaproponował organizację najmu pojazdu zastępczego z czego poszkodowany nie skorzystał, naruszając obowiązek minimalizacji szkody.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 4 kwietnia 2018 roku w S. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzony został pojazd marki V. (...) nr rej. (...) należący do J. M.. Sprawca kolizji posiadał ważne ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawarte z (...) Spółką Akcyjną w W..

Samochód J. M. na skutek tej kolizji nie nadawał się do dalszej jazdy i został odwieziony z miejsca zdarzenia na lawecie. Od pracownika służb drogowych poszkodowany otrzymał kontakt do (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w S., z którą skontaktował się w celu pomocy w dochodzeniu odszkodowania.

Wobec niemożności korzystania z własnego pojazdu w dniu 5 kwietnia 2018 r. J. M. zawarł z (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w S. umowę najmu auta zastępczego – V. (...) nr rej. (...). W umowie najmu strony ustaliły dobową stawkę najmu na kwotę 200 zł netto. Umowa została zawarta na czas nieokreślony.

W tym samym dniu przedstawiciel powódki - S. H. dokonał zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy, który wszczął postępowanie likwidacyjne. Zgłaszając szkodę wskazał adres zamieszkania i nr telefonu poszkodowanego, jak i swój numer telefonu oraz adres poczty elektronicznej powódki.

Dowód:

- akta szkody PL 2018040900616, płyta CD k. 62;

- druk zgłoszenia szkody k. 45-49;

- umowa najmu z dnia 4 kwietnia 2018 r. k. 22;

- OWU k. 223;

- zeznania świadka J. M. k. 69-71.

J. M. z samochodu korzystał m.in. w celu dojazdów do pracy i na wizyty lekarskie w S. z miejsca swojego zamieszkania w P., codziennych dojazdów na działkę.

Dowód:

- zeznania świadka J. M. k. 69-71.

Dnia 9 kwietnia 2018 r. ubezpieczyciel sporządził pismo skierowane do poszkodowanego o przyjęciu zgłoszenia przedmiotowej szkody, do którego załączono m.in. informację w przedmiocie zasad wynajmu pojazdu zastępczego wraz z wysokością stawek dobowych najmu akceptowanych przez pozwanego, w tym dla pojazdów z segmentu D w kwocie 115 zł netto za dobę przy najmie trwającym od 15-21 dni. Pismo to zostało wysłane listem zwykłym w dniu 10 kwietnia 2018 r. z W. pod adres zamieszkania poszkodowanego w P.. Poszkodowany nie otrzymał przedmiotowego pisma, ani też nie otrzymał ww. informacji o zasadach wynajmu pojazdu zastępczego podczas oględzin uszkodzonego pojazdu dokonanych z udziałem przedstawiciela ubezpieczyciela. Poszkodowany nie otrzymał od ubezpieczyciela sprawcy szkody propozycji najmu pojazdu zastępczego.

Dowód:

- pismo z dnia 9 kwietnia 2018 r. k. 47-49v;

- wydruki – k. 122-123;

- zeznania świadka J. M. k. 69-71.

Pismem z dnia 11 kwietnia 2018 r. ubezpieczyciel sprawcy poinformował poszkodowanego o zakwalifikowaniu szkody w jego pojeździe jako całkowitej.

Dowód:

- pismo z dnia 11 kwietnia 2018 r. k. 39;

Decyzją z dnia 13 kwietnia 2018 r. pozwany zakład ubezpieczeń zakwalifikował szkodę w pojeździe poszkodowanego jako szkodę całkowita, przyznając jednocześnie odszkodowanie z tego tytułu w kwocie 8485,50 zł brutto.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 13 kwietnia 2018 r. k. 18-19, 42;

- kalkulacja naprawy z dnia 11 kwietnia 2018 r. k. 40;

- raport z zamknięcia aukcji k. 41;

- lista wypłat odszkodowań k. 44;

Dnia 20 kwietnia 2018 r. J. M. zwrócił powódce wynajęty pojazd zastępczy. Tego samego dnia poszkodowany zawarł z powódką umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelał na powódkę wierzytelność przysługująca mu z tytułu zdarzenia z dnia 5 kwietnia 2018 r. w tym z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Dnia 15 maja 2018 r. powódka wystawiła na jego rzecz fakturę VAT nr (...) na kwotę 3936 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego przez okres od dnia 5 kwietnia 2018 r. do dnia 20 kwietnia 2018 r. tj. 16 dni, przy dobowej stawce najmu wynoszącej 200 zł netto/doba.

Dowód:

- umowa cesji z dnia 20 kwietnia 2018 r. k. 25;

- faktura VAT k. 24;

- zeznania świadka J. M. k. 69-71.

Pismem z dnia 14 maja 2018 r. powódka dokonała zgłoszenia wierzytelności z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego, wnosząc o zapłatę kwoty 3936 zł.

Dowód:

- pismo z dnia 14 maja 2018 r. k. 14;

- potwierdzenie nadania k. 15;

- wydruk śledzenia przesyłek k. 16-17;

Decyzją z dnia 23 maja 2018 r. (...) Spółka Akcyjna w W. przyznał odszkodowane w kwocie 2263,20 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego, uznając za uzasadniony cały okres najmu tj. 16 dni, przy dobowej stawce najmu zweryfikowanej do kwoty 115 zł netto, wobec złożonej propozycji zorganizowania najmu pojazdu zastępczego.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 23 maja 2018 r. k. 21;

- decyzja (...) z dnia 29 maja 2018 r. k. 43;

- lista wypłat odszkodowań kk. 44;

- zeznania świadka J. M. k. 69-71;

(...) Spółka Akcyjna w W. współpracuje z szeregiem wypożyczalni w zakresie wynajmu pojazdów zastępczych w oparciu o ustalony wzór umowy.

Bezsporne, a nadto dowód:

- lista podmiotów współpracujących z (...) k. 111-121 wraz z wzorem umowy.

Pojazd poszkodowanego, jak również pojazd wynajęty, należały do klasy „D kombi”.

Rynkowe stawki za najem pojazdu zastępczego porównywalnego standardem do pojazdu uszkodzonego wynosiły w opcji rozliczenia gotówkowego z limitem kilometrów bez uwzględnienia żadnych dodatkowo płatnych opcji/usług 162-198 zł netto/doba, średnio 180,20 zł, natomiast w opcji rozliczenia bezgotówkowego z limitem kilometrów 174-212 zł netto/doba, średnio 192,80 zł netto/doba. Wypożyczalnie na runku lokalnym za dodatkowe opcje pobierały opłaty, takie jak np. zniesienie udziału własnego w kwocie 35 zł za dobę.

Dowód:

- opinia biegłego sadowego M. M. k. 81-99.

Uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego wynosił 16 dni.

Bezsporne.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów, w tym akt szkody zapisanych na płycie CD oraz zeznań świadka J. M.. Sąd w całości dał wiarę tym dowodom, w szczególności brak było jakichkolwiek podstaw do kwestionowania prawdziwości zeznań ww. świadka. W sprawie nie wykazano przy tym, iżby poszkodowany lub powód otrzymał od pozwanego pismo datowane na 9 kwietnia 2018 r. nt. warunków zorganizowania poszkodowanemu za pośrednictwem ubezpieczyciela auta zastępczego, przy czym ww. świadek kategorycznie zaprzeczył, aby doręczono mu przedmiotowe pismo i aby w ogóle pozwany ubezpieczyciel złożył mu jakąkolwiek propozycję (w innej formie) w tym przedmiocie. Pozwany na dowód nadania tego pisma poszkodowanemu powołuje się na zapisy w wewnętrznym systemie informatycznym. Nawet gdyby przyjąć, że pismo jak na k. 47-49v rzeczywiście zostało wygenerowane przez pozwanego, to z przedłożonego wydruku wynika, że miało ono zostać wysłane listem zwykłym w dniu 10 kwietnia 2018 r. „szablonem 7-dniowym”, a więc gdy sporny najem trwał od 5 dni. Biorąc pod uwagę obieg korespondencji, list zwykły z W. mógł dotrzeć do P. po ok. 7 -10 dniach, a więc dopiero pod koniec najmu, który zakończył się 20 kwietnia 2018 r. Jeszcze raz należy podkreślić, że zgodnie z wiarygodnymi zeznaniami świadka nie otrzymał on przedmiotowego pisma, a pozwany poza wydrukiem, że taka korespondencja została wygenerowana w systemie, nie przedłożył żadnego dowodu jej doręczenia poszkodowanemu.

Sąd bazował także na pisemnej opinii biegłego sądowego, a przyjęta przez biegłego metodologia wyceny nie budziła zastrzeżeń. Biegły wykonując opinię, oparł się na dostępnym w sprawie materiale dowodowym, w sposób precyzyjny uzasadnił jej treść. W tym miejscu odnotować należy, że biegły wyliczając stawki średnie najmu przyjął opcje z limitem kilometrów bez uwzględnienia żadnych dodatkowo płatnych opcji/usług. Niemniej jednak z treści opinii biegłego wynika, że wypożyczalnie stosowały opłaty dodatkowe, np. za zniesienie udziału własnego w szkodzie. Strony nie kwestionowały wniosków biegłego i wartości dowodowej przedmiotowej opinii.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne w całości.

Jego podstawę prawną stanowi przepis art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie natomiast z § 4 art. 822 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Legitymacja powódki nie była przez pozwaną kwestionowana, a wynikała z przywołanego wyżej art. 822 § 4 k.c. oraz przelewu wierzytelności z tytułu odszkodowania w związku z koniecznością najmu pojazdu zastępczego, przysługującemu poszkodowanemu J. M. (art. 509 k.c.). Legitymacja czynna nie budziła wątpliwości sądu, który podziela przy tym argumentację prawną wyrażoną w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy z dnia 23 maja 2019 r., sygnatura akt VIII Ga 94/19. Zgodnie z nim „oczywistym jest, że umowy przelewu zawierane z podmiotami świadczącymi jednocześnie usługi w zakresie najmu pojazdów zastępczych mają na celu umożliwienie dochodzenia przez wynajmującego roszczeń wobec ubezpieczycieli z pominięciem poszkodowanego.” W niniejszej sprawie nie zachodzą również podstawy do uznania umowy przelewu za nieważną, w szczególności brak jest naruszenia normy wynikającej z art. 510 § 2 k.c.

Dla przyjęcia odpowiedzialności ubezpieczyciela konieczne jest zaistnienie przesłanek odpowiedzialności, a więc zdarzenia, z którym umowa wiąże obowiązek odszkodowawczy, powstania szkody oraz związku przyczynowego między zdarzeniem sprawczym a faktem, z którego szkoda wynika, przy czym zgodnie z art. 361 k.c. powinien to być adekwatny związek przyczynowy. W rozpoznawanej sprawie niesporny był fakt zawarcia przez sprawcę zdarzenia umowy ubezpieczenia OC z pozwanym i zaistnienie powodującego szkodę zdarzenia, za które odpowiadała osoba ubezpieczona. Bezsporny był również okres najmu pojazdu zastępczego. Pozwana zakwestionowała jedynie wysokość stawki pojazdu zastępczego, zarzucając, że mogła zorganizować poszkodowanemu auto zastępczego po niższej stawce. Kwestia zastosowanych stawek najmu jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17 - wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. W świetle poczynionych ustaleń faktycznych poszkodowany nie dysponując innym pojazdem, dzień po zdarzeniu drogowym rozpoczął najem pojazdu zastępczego od powoda. Sąd ustalił, że poszkodowany nie otrzymał propozycji najmu pojazdu zastępczego organizowanego za pośrednictwem ubezpieczyciela. Zgodnie z regułą rozkładu ciężaru dowodu (art. 6 k.c.) pozwana nie wykazała, że doręczyła poszkodowanemu czy powódce pismo datowane na 9 kwietnia 2018 r. w przedmiocie najmu auta zastępczego. Przy czym nawet gdyby pozwany rzeczywiście wysłał przedmiotowe pismo listem zwykłym, to dotarłoby ono dopiero pod koniec przedmiotowego najmu. W takich okolicznościach ubezpieczyciel powinien był liczyć się z tym, że informacja o możliwości zorganizowania najmu auta zastępczego przez ubezpieczyciela, wysłana listem zwykłym, nie dotrze do poszkodowanego i znajdzie wypożyczalnię we własnym zakresie (co też miało miejsce w niniejszej sprawie). Ubezpieczyciel dysponował przy tym numerem telefonu poszkodowanego, a mimo to nie przedstawił choćby telefonicznie kontroferty zorganizowania nieodpłatnego najmu, polegającej w tych konkretnych okolicznościach na zamianie (podstawieniu) poszkodowanemu innego auta zastępczego za akceptowalną przez pozwaną stawkę. Wobec powyższego poszkodowany miał prawo wynajmować pojazd zastępczy od powódki, zgodny klasowo z autem uszkodzonym.

Powódka zastosowała stawkę dobową najmu w wysokości 200 zł netto. Stawka ta mieści się w przedziale stawek najmu pojazdów klasy D+, jak dla rozliczeń bezgotówkowych, tj. od 174-212 zł netto, a nieznacznie, bo jedynie o 2 złote przekracza górną dobową stawkę jak dla rozliczeń gotówkowych, tj. 162-198 zł netto. Niemniej jednak oba warianty dotyczą najmu z limitem kilometrów i bez wykupionych opcji dodatkowych. Sąd nie może stracić z pola widzenia treści umowy najmu między powódką a poszkodowanym oraz konieczność dojazdów poszkodowanego do pracy poza miejscowość, w której zamieszkuje (ok. 50 km w jedną stronę). W takiej sytuacji adekwatna byłaby nawet opcja najmu bez limitu kilometrów i ze zniesionym udziałem własnym w szkodzie, które zgodnie z wyliczeniami biegłego wiązały się z dodatkowymi opłatami (np. 35 zł za dobę). Mając to na uwadze, uzasadniony koszt najmu pojazdu zastępczego wynosił 3.936 zł brutto stanowiący iloczyn 16 dni najmu oraz dobowej stawki najmu w kwocie 200 zł netto. W związku z powyższym zasądzono kwotę 1.672,80 zł, stanowiącą różnicę pomiędzy ww. kosztami najmu a dotychczas wypłaconym odszkodowaniem przez pozwaną z tego tytułu (2.263,20 zł).

Odsetki od zasądzonej w punkcie I sentencji kwoty liczone od 18 czerwca 2018 r. należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.), a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku; gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe.

Stąd orzeczono jak w punkcie I wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 98 k.p.c., mając na uwadze, że powód wygrał proces. Powód poniósł opłatę od pozwu w kwocie 84 zł, opłatę skarbową 17 zł, 900 zł tytułem wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) oraz wydatek w kwocie 362,89 zł na wynagrodzenie biegłego pokryty częściowo z jego zaliczki w kwocie 800, razem 1.363,89 zł. Koszty te zasądzono na rzecz powoda od strony pozwanej, jako przegrywającej sprawę.

W punkcie III sąd obciążył pozwaną jako przegrywającą sprawę tymczasowo pokrytymi przez Skarb Państwa kosztami stawiennictwa świadka przed sądem wezwanym w kwocie 132,32 zł.

Przy czym przewodniczący zwrócił stronom nadpłacone koszty sądowe (zaliczki) – powódce kwotę 437,11 zł, a pozwanej (uwzględniając koszty, o których mowa w pkt III sentencji wyroku i wydatek na wynagrodzenie biegłego w kwocie 389,83 zł) - kwotę 277,85 zł.

Zarządzenia:

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)