Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 stycznia 2016 r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział X Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:	SSR Jarosław Łazarski
Protokolant:	stażysta Anna Zielińska

po rozpoznaniu w dniu 4 stycznia 2016 r. w Szczecinie

na rozprawie

w sprawie z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.

przeciwko (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powoda (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. na rzecz pozwanego (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 617,00 zł tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt X GC 571/14

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. wniosła do tutejszego Sądu pozew przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 3 707,37 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 listopada 2013 roku oraz kosztami postępowania według norm przepisanych. Uzasadniając żądanie pozwu powódka wskazała, że łączyła ją z pozwaną umowa leasingu, a dochodzone roszczenie znajduje swoje oparcie w art. 471 k.c. Zdaniem powódki na skutek nienależytego wykonania umowy przez pozwaną, poniosła szkodę w związku z brakiem dotrzymania terminu wypowiedzenia umowy ubezpieczenia przez powódkę, która została wyliczona na podstawie składki przypadającej na okres od 4 października 2012 roku do 3 października 2013 roku. Powódka podała, że uiściła kwotę wskazaną w pozwie na rzecz ubezpieczyciela, jednak nie odzyskała jej w związku ze sprzedażą pojazdu i brakiem złożenia wypowiedzenia umowy ubezpieczenia w terminie z uwagi na brak informacji od pozwanej o sprzedaży wraku.

W dniu 4 kwietnia 2014 roku Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, uwzględniając roszczenie powódki w całości.

Pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością siedzibą w W. (dawniej (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością siedzibą w W.) od przedmiotowego nakazu zapłaty wniosła sprzeciw, zaskarżając nakaz zapłaty w całości i wnosząc o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana zarzuciła, że niezasadne jest roszczenie o naprawienie szkody z tytułu nienależytego wykonania zobowiązana, albowiem nie można jej zarzucić uchybienia w wykonaniu zobowiązania. Zdaniem pozwanej nie miała ona obowiązku wymuszać na nabywcy pojazdu wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC. Nadto, pozwana wskazała, że cena uzyskana ze sprzedaży pojazdu uwzględniała koszt ubezpieczenia OC i została rozliczona na mocy porozumieniu z dnia 17 kwietnia 2013 roku. Jednocześnie pozwana podkreśliła, że w przedmiotowym porozumieniu strony zrzekły się wobec siebie wzajemnych roszczeń.

W odpowiedzi na sprzeciw powódka, podniosła, że zawarte przez strony porozumienie nie obejmowało rozliczenia uiszczonej przez powódkę składki ubezpieczenia OC pojazdu. Porozumienie to dotyczyło jedynie odszkodowania wynikającego umowy leasingu. Pozwana zaś nie wykazała, aby wartość składki OC była jednym z elementów kwoty uzyskanej ze sprzedaży pojazdu. Powódka podniosła, że zgodnie z umową leasingu oraz § 11 ust. 6 OWU od dnia zbycia pojazdu na rzecz osoby trzeciej nie była zobowiązana do uiszczania składki z tytułu ubezpieczenia. Powódka z ostrożności procesowej dodała, że podstaw jej roszczenia można upatrywać także w przepisie art. 415 k.c.

W dalszych pismach procesowych strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strony postępowania w dniu 29 września 2011 roku zawarły umowę leasingu nr (...) na podstawie której leasingodawca (pozwana) zobowiązała się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć i przekazać do używania leasingobiorcy (powódce) na czas trwania umowy ciągnik siodłowy M. (...), rok produkcji 2011, za co powódka zobowiązała się zapłacić pozwanej wynagrodzenie w uzgodnionych ratach.

Integralną część umowy stanowiły Ogólne Warunki Leasingu przyjęte uchwałą Zarządu (...) sp. z o.o. na 1 z dnia 24 marca 2009 roku (dalej (...)). Zgodnie z § 11 ust. 2 lit. b) (...) korzystający zobowiązany jest do zapewnienia ubezpieczenia przedmiotu leasingu, co najmniej w zakresie ryzyk OC i AC (w pełnym zakresie, tj. bez udziału własnego, franszyzy integralnej i innych tego rodzaju potrąceń) oraz NW, jeżeli przedmiotem leasingu jest pojazd, a jeżeli przedmiotem leasingu jest inna rzecz – od wszelkich ryzyk (tj. od uszkodzenia, zniszczenia, utraty, w tym kradzieży) poprzez refundację wszystkich kosztów ubezpieczenia przedmiotu leasingu w przypadku, gdy ubezpieczającym i ubezpieczonym jest finansujący – umowy ubezpieczenia zostaną w takim przypadku zawarte na warunkach właściwych dla pakietu ubezpieczeniowego wynegocjowanego przez finansującego. Według § 11 ust. 6 (...) korzystający ponosi wszelkie koszty związane z ubezpieczeniem przedmiotu leasingu do dnia zwrotu przedmiotu leasingu finansującemu lub do dnia przeniesienia własności przedmiotu leasingu na korzystającego lub osobę trzecią wskazaną przez korzystającego.

Zgodnie z § 18 pkt 1 (...) w przypadku wygaśnięcia lub wypowiedzenia umowy leasingu wpłacone raty leasingowe i inne świadczenia korzystającego wynikające z umowy leasingu nie podlegają zwrotowi, a finansujący może dochodzić od korzystającego: a) wszystkich niezapłaconych zobowiązań, wymagalnych od dnia wypowiedzenia umowy leasingu, w tym w szczególności zaległych rat leasingowych, odsetek za opóźnienie w zapłacie rat leasingowych i innych zobowiązań pieniężnych korzystającego, innych wymagalnych świadczeń obciążających korzystającego i kosztów, które zgodnie z umową leasingu ponosi korzystający (np. ubezpieczenie przedmiotu leasingu, podatek od środków transportu), b) odszkodowania określonego zgodnie z ust. 2 i ust. 3 (...).

Stosownie do § 16 ust. 2 lit. c) umowa leasingu wygasa w przypadku szkody całkowitej przedmiotu leasingu wynikającej z uszkodzenia przedmiotu leasingu – z dniem wydania przez ubezpieczyciela decyzji o uznaniu szkody za całkowitą.

Integralną część umowy stanowił także wniosek korzystającego o ubezpieczenie przedmiotu leasingu, w którym powódka upoważniła pozwaną do zawarcia w imieniu korzystającego i na rzecz finansującego – do momentu zwrotu przedmiotu leasingu lub przeniesienia prawa własności przedmiotu leasingu- umów ubezpieczenia przedmiotu leasingu, a w tym do podpisania i odbioru dokumentów związanych z zawarciem umowy ubezpieczenia.

W dniu 4 października 2011 roku pozwana zawarła z (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. wieloletnią umowę ubezpieczenia OC/AC/ (...) przedmiotu leasingu. W okresie ubezpieczenia obowiązującym od 4 października 2011 roku do 3 października 2012 roku składka ubezpieczenia OC wynosiła 4 590 zł, w okresie ubezpieczenia obowiązującym od 4 października 2012 roku do 3 października 2013 roku składka ubezpieczenia OC wynosiła 6 353 zł Tyle samo wynosiła składka ubezpieczenia w kolejnych okresach ubezpieczenia, tj. od 4 października 2013 roku do 3 października 2014 roku oraz od 4 października 2014 roku do 3 października 2015 roku.

Dowód:

- umowa leasingu z dnia 29 września 2011 roku wraz z załącznikami k. 60-75,

- Ogólne Warunki Leasingu k. 25-30, 114-118,

- polisa nr (...) k. 35,

- pismo pozwanej z dnia 18 lipca 2013 roku k. 37,

- zeznania świadka M. W. k. 259-261,

- zeznania świadka A. D. (dawniej S.) k. 271-274 wraz z tłumaczeniem k. 277-280.

W dniu 29 września 2011 roku pozwana nabyła przedmiot leasingu – ciągnik siodłowy marki M. (...) rok produkcji 2011 i przekazała go powódce do używania.

Dowód:

- umowa sprzedaży z dnia 29 września 2011 roku k. 31-31 v.,

- specyfikacja przedmiotu leasingu k. 32-33,

- protokół odbioru nr (...) k. 33 v.,

- zeznania świadka M. W. k. 259-261,

- zeznania świadka A. D. (dawniej S.) k. 271-274 wraz z tłumaczeniem k. 277-280.

W trakcie trwania umowy leasingu pojazd uległ uszkodzeniu, na skutek czego stwierdzona została szkoda całkowita.

Bezsporne, a nadto dowód:

- zeznania świadka M. W. k. 259-261,

- zeznania świadka A. D. (dawniej S.) k. 271-274 wraz z tłumaczeniem k. 277-280.

W związku z wygaśnięciem umowy strony kontaktowały się ze sobą w sprawie rozliczenia umowy leasingu. Pozwana przedstawiła powódce dwie możliwości, jedna miała polegać na zapłacie rat leasingowych i przejęciu na własność wraku pojazdu, a druga na sprzedaży wraku na giełdzie. Strony prowadziły także korespondencję elektroniczną w przedmiocie wzajemnych rozliczeń, w tym, rozliczeń składek z tytułu ubezpieczenia. W wiadomości e-mail z dnia 26 lutego 2013 roku, przedstawicielka powódki nie wyraziła zgody na przejęcie ubezpieczenia w zakresie OC, poprosiła o uzyskanie od kupującego wypowiedzenia albo powiększenie ceny sprzedaży o wartość OC. Pozwana e-mailem z dnia 27 lutego 2013 roku powiadomiła powódkę, że nie ma takiej możliwości z uwagi na to, że kwestię związaną z ubezpieczeniem OC reguluje ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, a nadto że nie ma możliwości doliczenia wartości polisy OC do faktury sprzedaży z uwagi na to, że podana wartość pozostałości została ustalona za pomocą giełdy internetowej i jest obowiązująca w takiej wysokości, jaka została tam wylicytowana.

Pozwana powiadomiła powódkę o zgłoszeniu się nabywcy na pozostałości pojazdu i w e-mailu z dnia 1 marca 2013 roku podała dane nabywcy, w tym dane kontaktowe. W wiadomości z dnia 7 marca 2013 roku pozwana zawiadomiła powódkę, że wrak został odebrany przez kupującego.

Dowód:

- zeznania świadka M. W. k. 259-261,

- wydruk wiadomości e-mail z dnia 26 lutego 2013 roku k. 47,

- wydruk wiadomości e-mail z dnia 1 marca 2013 roku k. 46,

- pismo powódki k. 48,

- wydruk wiadomości e-mail k. 111-113,

- wydruk wiadomości e-mail k. 131,

- wydruk wiadomości e-mail k. 186,

Pozostałości pojazdu zostały zbyte przez pozwaną na rzecz R. E. (1) w dniu 4 marca 2013 roku.

Bezsporne.

Pracownik powódki A. D. (dawniej S.) skontaktowała się z nabywcą i prosiła, aby ten wypowiedział umowę ubezpieczenia.

Dowód:

- zeznania świadka M. W. k. 259-261,

- zeznania świadka A. D. (dawniej S.) k. 271-274 wraz z tłumaczeniem k. 277-280.

Nabywca przedmiotu leasingu R. E. (1) w dniu 19 kwietnia 2013 roku wypowiedział umowę ubezpieczenia OC dotyczącą okresu ubezpieczenia od 4 października 2012 roku do 3 października 2013 roku z dniem 21 kwietnia 2013 roku.

Dowód:

- wypowiedzenie umowy ubezpieczenia OC k. 36.

Powódka uiszczała składki ubezpieczenia OC w okresie od 5 marca 2013 roku do 2 października 2013 roku.

Dowód:

- zeznania świadka M. W. k. 259-261,

- zeznania świadka A. D. (dawniej S.) k. 271-274 wraz z tłumaczeniem k. 277-280.

W dniu 17 kwietnia 2013 roku strony zawarły porozumienie do umowy leasingu nr (...) z dnia 29 września 2011 roku, zgodnie z którym korzystający przyjął do wiadomości i zaakceptował fakt, że a) kwota odszkodowania należnego finansującemu od korzystającego w związku z rozliczeniem umowy leasingu wynosi 263 518,33 zł, b) kwota otrzymanego przez finansującego od ubezpieczyciela odszkodowania ubezpieczeniowego z tytułu szkody całkowitej przedmiotu leasingu wynosi 154 262,76 zł, c) kwota, którą finansujący otrzymał ze sprzedaży pozostałości przedmiotu leasingu wynosi 143 477,24 zł netto (pkt 2 porozumienia). W pkt 3 porozumienia uzgodniono, że w związku z faktem, że suma odszkodowania ubezpieczeniowego i kwoty uzyskanej ze sprzedaży pozostałości przedmiotu leasingu jest wyższa od kwoty odszkodowania należnego finansującemu od korzystającego, finansujący wystawi korzystającemu notę uznaniową na kwotę 34 321,67 zł. W pkt 5 porozumienia strony oświadczyły, że po wykonaniu postanowień porozumienia uznają umowę leasingu za rozliczoną i nie będą wnosić w stosunku do siebie żadnych roszczeń z tytułu umowy leasingu w zakresie objętym porozumieniem.

W wykonaniu powyższego porozumienia, pozwana wystawiła na rzecz powódki notę uznaniową nr (...) na kwotę 34 321,67 zł.

Dowód:

- nota uznaniowa nr (...) k. 41,

- porozumienie z dnia 17 kwietnia 2013 roku k. 45,

- zeznania świadka M. W. k. 259-261,

- zeznania świadka A. D. (dawniej S.) k. 271-274 wraz z tłumaczeniem k. 277-280.

Pozwana wystąpiła do (...) S.A. o rozliczenie składek ubezpieczenia. Pozwana pismem z dnia 18 lipca 2013 roku powiadomiła powódkę, że rozliczyła i zwróciła składkę ubezpieczenia OC, AC, (...) za przyszłe okresy ubezpieczenia, tj. do 4 października 2013 roku do 3 października 2014 roku oraz od 4 października 2014 roku do 3 października 2015 roku. Za polisę zawartą na okres od 4 października 2012 roku do 3 października 2013 roku rozliczyła składkę AC i (...) dokonując zwrotu za okres od 4 marca 2013 roku (tj. daty zbycia pojazdu) do 3 października 2013 roku. Jednocześnie poinformowała powódkę, że w zakresie rozliczenia składki z ubezpieczenia OC wystąpiła do ubezpieczyciela z prośbą o analizę rozliczenia.

W dniu 18 lipca 2013 roku pozwana zwróciła się do (...) S.A. z prośbą o wyrażenia zgody na zwrot składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia ryzyka OC.

Pismem z dnia 22 sierpnia 2013 roku pozwana zawiadomiła powódkę o stanowisku ubezpieczyciela w przedmiocie rozliczenia składki OC, zgodnie z którym z uwagi na nieskorzystanie przez nabywcę pojazdu z prawa do wypowiedzenia umowy w terminie 30 dniowym, umowa ubezpieczenia ulegnie rozwiązaniu z upływem okresu, na który została zawarta, tj. upływem okresu ubezpieczenia w niej określonego.

Dowód:

- pismo pozwanej z dnia 18 lipca 2013 roku k. 37,

- pismo pozwanej z dnia 22 sierpnia 2013 roku k. 38,

- wydruk wiadomości e-mail z dnia 18 czerwca 2013 roku k. 39,

- wydruk wiadomości e-mail z dnia 5 kwietnia 2013 roku k. 42,

- wydruk wiadomości e-mail z dnia 5 kwietnia 2013 roku k. 43,

- wydruk wiadomości e-mail z dnia 19 kwietnia 2013 roku k. 44.

Pismem z dnia 24 października 2013 roku powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 3 707,37 zł tytułem rozliczenia polisy (...) nr (...) za okres od 5 marca 32013 roku do 3 października 2013 roku.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 24 października 2013 roku k. 40.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo okazało się nieuzasadnione i jako takie podlegało oddaleniu w całości.

Strony niniejszego postępowania łączyła umowa leasingu, unormowana w przepisach art. 709 ¹ i nast. k.c., która wygasła na skutek zdarzenia przewidzianego w postanowieniach § 16 ust. 2 lit. c) (...), tj. z powodu szkody całkowitej przedmiotu leasingu wynikającej z uszkodzenia tego przedmiotu leasingu.

Powódka swoje roszczenie wobec pozwanej wywodziła z dwóch podstaw prawnych, a mianowicie przepisu art. 471 k.c. regulującego odpowiedzialność kontraktową z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, ewentualnie z art. 415 k.c. ustanawiającego reżim odpowiedzialności deliktowej. Zachowaniem pozwanej, które w ocenie powódki należy kwalifikować jako nienależyte wykonanie zobowiązania ewentualnie jako czyn niedozwolony, było niepowiadomienie powódki przez pozwaną o zawarciu umowy sprzedaży pozostałości pojazdu (przedmiotu leasingu) z R. E. (1) i nieskłonienie wymienionego nabywcy do wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC. Powódka stała na stanowisku, że powyższe zaniechanie doprowadziło po jej stronie do szkody, gdyż nabywca nie wypowiedział w przewidzianym przepisami terminie umowy ubezpieczenia OC, a powódka obowiązana była uiścić składki OC w okresie od 5 marca 2013 roku do 3 października 2013 roku.

W niniejszej sprawie należało zatem rozstrzygnąć czy ziściły się przesłanki odpowiedzialności kontraktowej lub deliktowej po stronie pozwanej.

Zgodnie z art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Przytoczony przepis ma na celu wyrównanie uszczerbku wywołanego nieprawidłowym zachowaniem kontrahenta – strony umowy. Pamiętać jednak należy, że dla zaistnienia odpowiedzialności odszkodowawczej za nienależyte wykonanie bądź niewykonanie zobowiązania muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki: szkoda wierzyciela w postaci uszczerbku majątkowego, niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania przez dłużnika oraz związek przyczynowy między niewykonaniem/nienależytym wykonaniem zobowiązania a poniesioną szkodą, co innymi słowy oznacza, że szkoda musi być spowodowana niewykonaniem lub nienależycie wykonanym zobowiązaniem przez dłużnika. Podkreślić przy tym należy, iż to wierzyciela obciąża dowód wykazania powyższych przesłanek. Nie wykazanie przez wierzyciela którejkolwiek z trzech wymienionych wyżej przesłanek skutkuje uznaniem roszczenia odszkodowawczego za niezasadne.

Jeżeli natomiast chodzi o odpowiedzialność deliktową, podstawę tejże odpowiedzialności z uwagi na to, że pozwana jest osobą prawną (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością na mocy art. 12 k.s.h. z chwilą wpisu do właściwego rejestru uzyskuje osobowość prawną), stanowi przepis art. 416 k.c. Zgodnie z art. 416 k.c., osoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu. Przepis art. 416 k.c. stanowi podstawę przypisania osobie prawnej odpowiedzialności na zasadzie winy za szkodę wyrządzoną przez osobę fizyczną, która powołana została jako piastun organu tej jednostki organizacyjnej i działa w charakterze tego organu. Określona w treści art. 416 k.c. zasada, że odpowiedzialność osoby prawnej związana jest z winą organu oznacza konieczność ustalenia bezprawnego i zawinionego charakteru zachowania piastuna organu. Dla dokonania tych ustaleń zastosowanie znajdą zaś reguły, określone dla odpowiedzialności deliktowej z art. 415 k.c. Na gruncie przepisu art. 415 k.c. pojęcie „czyn niedozwolony” obejmuje wszelkie czyny zasługujące na społecznie ujemną ocenę, jeżeli tylko wywołały one szkodę. Bezprawność zachowania w rozumieniu tego przepisu polega zaś na przekroczeniu mierników i wzorców wynikających zarówno z wyraźnych przepisów, zwyczajów, utartej praktyki, czy wreszcie zasad współżycia społecznego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1986 r. IV CR 279/86). Chociaż prawo cywilne nie definiuje pojęcia winy, to korzystając w tym zakresie z dorobku prawa karnego, przyjmuje się, że pojęcie to zawiera dwa elementy składowe: obiektywny i subiektywny. Element obiektywny oznacza niezgodność zachowania się z obowiązującymi normami postępowania, a więc szeroko rozumianą bezprawność. Element subiektywny dotyczy stosunku woli i świadomości działającego do swojego czynu. Najkrócej rzecz ujmując, winę można przypisać podmiotowi prawa tylko wtedy, kiedy istnieją podstawy do negatywnej oceny jego zachowania z punktu widzenia obu tych elementów - tzw. zarzucalność postępowania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2003 r. IV CK 32/02). Przez wzgląd na istotę regulacji z art. 361 § 1 k.c. przyjęcie odpowiedzialności sprawcy szkody na podstawie art. 415 k.c. czy też art. 416 k.c. możliwe jest tylko za typowe, a więc normalne skutki jego zawinionych zachowań, a nie za wszelkie możliwe ich następstwa, które w ciągu zdarzeń dają się nawet połączyć w jeden łańcuch przyczynowo-skutkowy. Za adekwatne, typowe następstwo określonego zachowania można więc uznać występowanie tylko takiego skutku, który daje się przewidzieć w zwykłym porządku rzeczy, a więc takiego, który - przy uwzględnieniu zasad doświadczenia życiowego - jest charakterystyczny dla danej przyczyny, jako normalny rezultat określonego zachowania, w tym także zawinionego deliktu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2004 r. IV CK 395/03). Z powyższego wynika, że aby przyjąć, iż pozwana odpowiada za szkodę na zasadzie winy z art. 416 k.c., strona powodowa musiałaby wykazać nie tylko winę organu, a zatem wykazać bezprawne i zawinione zachowanie piastuna organu, ale z uwagi na to, że przy ustalaniu odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych znajdują zastosowanie przepisy ogólne dotyczące związku przyczynowego, szkody i sposobów jej naprawienia (art. 361–363 k.c.), także fakt zaistnienia szkody oraz związek przyczynowy między zawinionym działaniem/zaniechaniem organu a powstałą szkodą.

Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w toku niniejszego postępowania doprowadziła Sąd do wniosku, iż pozwanej nie sposób zarzucić nienależytego wykonania zobowiązania. Zaniechanie, które zostało zarzucone pozwanej nie znajdowało swojego źródła w umowie łączącej strony. Z przedłożonej umowy leasingu z dnia 29 września 2011 roku nie wynika, aby w razie wygaśnięcia umowy pozwana była zobowiązana do powiadomienia powódki o zawarciu umowy sprzedaży przedmiotu leasingu, do wskazywania danych nabywcy lub aby miała podjąć jakiekolwiek czynności zmierzające do rozwiązania umowy ubezpieczenia przedmiotu leasingu. Brak jest jakiegokolwiek innego dowodu świadczącego o tym, że takie zobowiązanie obciążało pozwaną na innej podstawie niż umowa leasingu. Zachowania pozwanej, a właściwie zachowania piastunów jej organów, nie sposób również traktować jako czynu niedozwolonego w rozumieniu art. 415 k.c. W toku niniejszego postępowania nie zostało wykazane, aby konkretne osoby pełniące funkcje organów pozwanej dopuściły się naruszenia konkretnych wzorców wynikających zarówno z wyraźnych przepisów, zwyczajów, utartej praktyki, czy wreszcie zasad współżycia społecznego. Nie jest zatem możliwe przypisanie tym osobom winy tak w sensie subiektywnym, jak i sensie obiektywnym. Na pozwanej w żadnym razie nie spoczywał ani obowiązek umowny, ani też powinność wynikająca z dobrych obyczajów obowiązujących w kontaktach handlowych między przedsiębiorcami, które zostałyby przez nią naruszone. Jak wynika z materiału dowodowego, strony ustaliły, że w związku ze szkodą całkowitą w przedmiocie leasingu i wygaśnięciem umowy leasingu, pozwana dokona zbycia pozostałości pojazdu, a następnie dokona rozliczenia wzajemnych roszczeń stron z tytułu umowy. Żaden przepis powszechnie obowiązującego prawa, ani też żadne postanowienie umowne nie nakładało na pozwaną obowiązku powiadomienia powódki o sprzedaży pojazdu, danych nabywcy czy też obowiązkach związanych z wypowiedzeniem umowy ubezpieczenia przedmiotu leasingu. Te ostatnie uregulowane zostały w przepisach ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Według treści art. 31 ust. 1 w/w ustawy w brzmieniu obowiązującym na dzień zawarcia umowy ubezpieczenia, w razie zbycia pojazdu mechanicznego, którego posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, na nabywcę pojazdu przechodzą prawa i obowiązki zbywcy wynikające z tej umowy. Umowa ubezpieczenia ulega rozwiązaniu z upływem okresu, na który została zawarta, chyba że nabywca wypowie ją przed upływem 30 dni od dnia nabycia pojazdu mechanicznego. W przypadku wypowiedzenia umowy, rozwiązuje się ona z upływem 30 dni następujących po dniu nabycia pojazdu mechanicznego. Z powyższego wynika, że do wypowiedzenia umowy w 30 – dniowym terminie zobowiązany był nabywca pojazdu, czyli R. E. (1). Nie ulega wątpliwości, że wymieniony nie uczynił tego w zakreślonym terminie, jednak konsekwencjami decyzji wymienionego kupującego nie można obciążyć pozwanej. Decydująca w przypadku wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC była regulacja art.31 ust. 1 ustawy i wola nabywcy pojazdu, nie zaś wola czy działanie pozwanej. W świetle okoliczności niniejszej sprawy nie sposób uznać, że powódka specjalnie doprowadziła do niewypowiedzenia umowy w terminie określonym w art. 31 ust.1 ustawy. Pozwana nie zataiła danych nabywcy, informowała powódkę o kolejnych czynnościach związanych ze zbyciem wraku pojazdu. Co istotne, pozwana ze swojej strony umożliwiła powódce kontakt z nabywcą - R. E. (1), bowiem jak wynika z wiadomości e-mail z dnia 1 marca 2013 roku, podała dane R. E. (2), wskazując, że jest on nabywcą pojazdu (k.131). Tak więc już w dniu 1 marca 2013 roku powódka była w posiadaniu danych kontaktowych kupującego i mogła zwrócić się do niego o wypowiedzenie umowy ubezpieczenia zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Dodać należy, że zarówno świadek M. W., jak i świadek A. D. (dawniej S.) potwierdziły, że powódka otrzymała ,,namiary’’ na kupującego. Świadek M. W. zeznała także, że pozwana przekazała informację, iż oczekuje na zapłatę ceny. Z zeznań wymienionych wynika nadto, że A. D. (dawniej S.) kontaktowała się z nabywcą już po otrzymaniu informacji od pozwanej, że wrak został odebrany przez kupującego, co nastąpiło e-mailem z dnia 7 marca 2013 roku (k. 186). Nie sposób przy tym zaaprobować stanowiska powódki, że wskazanie danych nabywcy nie było dla niej równoznaczne z przekazaniem informacji o zawarciu umowy sprzedaży. Zauważyć należy, że zawarcie umowy sprzedaży nie jest tożsame z jej wykonaniem. W momencie zawarcia umowy sprzedaży doszło do powstania zobowiązania– po stronie pozwanej do przeniesienia własności wraku a po stronie nabywcy do zapłaty ceny. Faktyczne wydanie pozostałości pojazdu i faktyczna zapłata ceny stanowi już wykonanie umowy. Brak zapłaty ceny nie spowodowałby, że umowa nie zostałaby zawarta, gdyż jedynym skutkiem braku zapłaty było uprawnienie pozwanej do powstrzymania się z wykonaniem świadczenia wzajemnego, tj. wydaniem pozostałości pojazdu.

Przede wszystkim zaś, to w interesie powódki leżało nawiązanie kontaktu z nabywcą i przeprowadzenie negocjacji z kupującym w przedmiocie wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC, a faktyczna możliwość w tym względzie pojawiła się już w dniu 1 marca 2013 roku. Pozwana jako zbywca pojazdu nie miała instrumentów faktycznych i prawnych, aby zmusić nabywcę do wypowiedzenia umowy OC, gdyż prawa i obowiązki z tytułu ubezpieczenia przeszły na nabywcę z mocy prawa z chwilą nabycia pozostałości pojazdu. Żaden akt woli pozwanej czy także powódki nie mógł w takiej sytuacji doprowadzić do nieziszczenia się skutków z art. 31 ust. 1 w/w ustawy. Powódka jako podmiot zainteresowany rozwiązaniem umowy ubezpieczenia winna przejąć inicjatywę i we własnym zakresie negocjować z nabywcą wypowiedzenie umowy.

Podkreślić należy, że nie ma podstaw, aby odrzucić wersję pozwanej, iż ubezpieczenie OC stanowiło czynnik cenotwórczy. Na wysokość ceny konkretnego dobra lub usługi wpływają bowiem różnego rodzaju czynniki. Jednym z nich może być właśnie objęcie ochroną ubezpieczeniową, zwłaszcza gdy chodzi o ubezpieczenie obowiązkowe OC. Kupujący jest bowiem wówczas zwolniony z obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC we własnym zakresie i poniesienia z tego tytułu kosztów. Przyjęcie zaś założenia, że ubezpieczenie OC stanowiło czynnik cenotwórczy, implikuje wniosek, że koszt ten wpłynął na wartość korzyści uzyskanej przez pozwaną ze sprzedaży wraku. Innymi słowy, wrak został sprzedany po wyższej cenie niż gdyby nie posiadał ubezpieczenia OC. Nadmienić należy, że korzyść uzyskana ze sprzedaży wraku została między stronami rozliczona w porozumieniu z dnia 17 kwietnia 2013 roku (k. 45). Na uwagę w tym względzie zasługuje wiadomości e-mail powódki z dnia 26 lutego 2013 roku (k.47), w której powódka sprzeciwiając się przejęciu ubezpieczenia w zakresie OC przez nabywcę, poprosiła pozwaną o uzyskanie wypowiedzenia albo powiększenie kwoty sprzedaży o wartość OC. Z powyższego wynika, że sama powódka uznała ubezpieczenie OC za czynnik cenotwórczy. Jak wynika natomiast z postanowienia pkt 3 porozumienia, w związku z faktem, że suma odszkodowania ubezpieczeniowego i kwoty uzyskanej ze sprzedaży pozostałości przedmiotu leasingu była wyższa od kwoty odszkodowania należnego pozwanej od powódki, pozwana wystawiła na rzecz powódki notę uznaniową na kwotę 34 321,67 zł.

Nie sposób przy tym zaaprobować stanowiska powódki, że wzajemne rozliczenie stron dokonane na mocy porozumienia z dnia 17 kwietnia 2013 roku (k.45) nie obejmuje roszczeń z tytułu umowy ubezpieczenia. Sprzeciwiają się temu chociażby takie okoliczności jak negocjacje stron zawarte w korespondencji e-mail w przedmiocie rozliczenia ubezpieczenia AC/OC/ (...). W pkt 5 porozumienia natomiast, zawartego już po tych negocjacjach, strony oświadczyły, że uznają umowę leasingu za rozliczoną. Porozumienie traktuje zatem o umowie leasingu jako całości, a nie o poszczególnych roszczeniach powstałych w związku z wygaśnięciem przedmiotowej umowy. Zawarcie umowy ubezpieczenia OC przedmiotu leasingu było natomiast ściśle powiązane z samą umową, o czym świadczy chociażby fakt, że jednym z warunków zawarcia umowy leasingu było ubezpieczenie przedmiotu leasingu. Sam zaś wniosek korzystającego o ubezpieczenie stanowił integralną część umowy.

Reasumując powyższe rozważania podkreślić należy, że powódka nie wykazała okoliczności pozwalających na zakwalifikowanie zachowania pozwanej jako nienależytego wykonania umowy rodzącego odpowiedzialność kontraktową, ani też jako czynu niedozwolonego powodującego odpowiedzialność deliktową.

W tym stanie rzeczy z uwagi na brak wykazania zdarzeń, z którymi obowiązujące przepisy prawa mogłyby wiązać odpowiedzialność kontraktową lub deliktową, nie sposób ustalić także pozostałych przesłanek z art. 471 k.c. czy 416 k.c., przede wszystkim zaś związku przyczynowo – skutkowego między zachowaniem pozwanej a kosztami jakie powódka poniosła na opłacenie składek OC w okresie od 5 marca 2013 roku do 4 października 2013 roku.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony. Żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości, a i w ocenie Sądu nie budziły one żadnych wątpliwości. Podobnie należy ocenić osobowe źródła dowodowe, tj. zeznania świadków M. W. i A. D. (dawniej S.), które uznał za wiarygodne w całości, ponieważ były logiczne, spójne i konsekwentne. Niemniej jednak zaproponowane przez powódkę dowody okazały się niewystarczające dla potwierdzenia zasadności jej twierdzeń.

Mając na uwadze powyższe Sąd w pkt I sentencji wyroku oddalił powództwo.

W pkt II rozstrzygnięto o koszach postępowania, na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 98 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Mając na względzie, że powódka przegrała proces w całości, obowiązana jest do zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanej. Koszty procesu po stronie pozwanej wyniosły łącznie 617 zł, a złożyły się na nie: kwota 600 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika ustalonego na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013, poz. 490 tekst jedn.) oraz kwota 17 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Sygn. akt X GC 571/14

Zarządzenia:

1.  Odnotować w kontrolce uzasadnień,

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć:

- pełnomocnikowi powoda

- pełnomocnikowi pozwanej – na adres we wniosku .

3.  Z apelacja lub za 21 dni.