IX U 504/21 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2025-10-22
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 13 lipca 2021 r., znak (...) - (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonej M. K. (1) prawa do zasiłku chorobowego za okres niezdolności do pracy od 19 kwietnia do 31 maja 2021 roku. W uzasadnieniu swojej decyzji wskazał, że ubezpieczona była niezdolna do pracy od 13 lipca 2020 r. do 10 stycznia 2021 r. i w dniu 10 stycznia 2021 r. wykorzystała okres zasiłkowy wynoszący 182 dni. Wskazał, że nowy okres zasiłkowy można otworzyć od 19 kwietnia 2021 r. jedynie wtedy, kiedy zostało dostarczone do płatnika zaświadczenie od lekarza uprawnionego do badań profilaktycznych zaświadczenie o braku przeciwskazań do pracy na określonym stanowisku po zakończonej długotrwałej niezdolności do pracy w dniu 31 marca 2021 roku. Organ rentowy stanął na stanowisku, że M. K. (2) nie odzyskała zdolności do pracy pomiędzy dniem 10 stycznia 2021 r. a 19 kwietnia 2021 r., co sprawia, ze powinna była ubiegać się o świadczenie rehabilitacyjne na okres po dniu 10 stycznia 2021 r.
Ubezpieczona odwołała się od powyższej decyzji domagając się przyznania prawa do zasiłku chorobowego we wskazanym wyżej okresie. Zaprzeczyła temu, by jej niezdolność do pracy wynikała z tej samej choroby. Podniosła, że w związku ze złamaniem palca prawej ręki była niezdolna do pracy od dnia 13 lipca 2020 r. do 10 stycznia 2021 r. (kod choroby T92). W dniu natomiast 19 stycznia 2021 r. wystąpiły u niej zaburzenia błędnika (kod choroby H81). W związku z tym podniosła, że niezdolność do pracy nie była spowodowana tą samą chorobą, okresy niezdolności nie podlegają zaliczeniu do jednego okresu zasiłkowego i niezdolność od dnia 19 stycznia 2021 r. powinna zostać zaliczona do nowego okresu rozliczeniowego.
W odpowiedzi na odwołanie organ wniósł o oddalenie odwołania w całości, wywodząc jak w uzasadnieniu decyzji.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
M. K. (2) podlegała od 9 stycznia 2017 r. ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu zatrudnienia u K. B..
Niepozorne : a nadto: zaświadczenie płatnika składek – k. 2-5 akt zasiłkowych, przesłuchanie ubezpieczonej – k. 45-46.
M. K. (1) udzielono zwolnień lekarskich w następujących okresach:
- 13.07.2020 – 31.07.2020 r. kod choroby T92 (zwolnienie z powodu urazu kciuka),
- 01.08.2020 – 16.08.2020 kod choroby T92 (zwolnienie z powodu urazu kciuka),
- 17.08.2020 – 07.09.2020 kod choroby T92 (zwolnienie z powodu urazu kciuka),
- 08.09.2020 – 21.09.2020 kod choroby T92 (zwolnienie z powodu urazu kciuka),
- 22.09.2020 – 23.10.2020 kod choroby T92 (zwolnienie z powodu urazu kciuka),
- 24.10.2020 – 23.11.2020 kod choroby T92 (zwolnienie z powodu urazu kciuka),
- 24.11.2020 – 18.12.2020 kod choroby T92 (zwolnienie z powodu urazu kciuka),
- 19.12.2020 – 18.01.2021 kod choroby T92 (zwolnienie z powodu urazu kciuka),
- 19.01.2021 – 07.02.2021 kod choroby H81 (zwolnienie z powodu zaburzeń układu
przedsionkowego),
- 8.02.2021 – 12.02.2021 opieka nad członkiem rodziny,
- 13.02.2021 – 01.03.2021 kod choroby H81 (zwolnienie z powodu zaburzeń układu przedsionkowego),
- 13.02.2021 – 01.03.2021 kod choroby H81 (zwolnienie z powodu zaburzeń układu przedsionkowego),
- 8.03.2021 – 31.03.2021 kod choroby H81 (zwolnienie z powodu zaburzeń układu przedsionkowego),
- 19.04.2021 – 10.05.2021 kod choroby N92 (obfite, częste i nieregularne miesiączki),
- 11.05.2021 – 31.05.2021.
Dowód: zestawienie zaświadczeń wybranego ubezpieczonego k. 12 akt zasiłkowych, karta zasiłkowa za okres 01.07.2020-01.09.2021 – k. 13-13v akt zasiłkowych, zaświadczenie płatnika składek k. 7-10 akt zasiłkowych, dokumentacja medyczna – koperta k. 51.
Decyzją z dnia z dnia 9 kwietnia 2021 r., znak (...) - (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonej M. K. (1) prawa do zasiłku chorobowego za okres niezdolności do pracy od 13 lutego do 1 marca 2021 r. i od 8 do 31 marca 2021 r. W uzasadnieniu swojej decyzji wskazał, że ubezpieczona była niezdolna do pracy od 13 lipca 2020 r. do 10 stycznia 2021 r. i w dniu 10 stycznia 2021 r wykorzystała okres zasiłkowy wynoszący 182 dni. Orzeczone natomiast niezdolności do pracy od 13 lutego do 1 marca 2021 r. i od 8 do 31 marca 2021 r. są kontynuacją niezdolności do pracy powstałej 13 lipca 2020 r.
Prawomocnym wyrokiem z dnia 18 listopada 2022 r. Sąd Rejonowy S. (...) w S. wydanym w postepowaniu (...) oddalił odwołanie M. K. (2) od tej decyzji uznając, że wyczerpała ona pełny okres zasiłkowy z dniem 10 stycznia 2021 r. i że ubezpieczona pozostawała nadal nieprzerwanie niezdolna do pracy do 12 lutego 2021 r., co uniemożliwiało otwarcie nowego okresu zasiłkowego.
Niesporne , a nadto: wyrok z uzasadnieniem – k. 69 i 75-77 akt sprawy (...).
Niezdolność do pracy M. K. (1) w okresie od 13.07.2020 r. do 18.01.2021 r. i w okresie od 19.01.2021 r. do 31.03.2021 r. oraz 19.04.2021 r. do 31.05.2021 r. powodowana była innymi schorzeniami, tj. w pierwszym okresie kod choroby T92, czyli następstwa urazów kończyny górnej, w drugim okresie schorzenie H81,czyli zaburzenia układu przedsionkowego, a w późniejszym okresie schorzenie N92, czyli obfite, częste i nieregularne miesiączki. W okresie od 8 do lutego 2021 r. M. K. (2) nie odzyskała zdolności do pracy.
W okresie od dnia 1 do 18 kwietnia 2021 r. M. K. (1) odzyskała zdolność do pracy. Korzystała z zasiłku opiekuńczego w związku z opieką nad chorym dzieckiem. W związku ze stanem epidemii, jaki panował w kraju od 20 marca 2020 r. do 15 maja 2022 r., zawieszono obowiązek wykonywania badań okresowych pracowników oraz kontrolnych badań lekarskich po długotrwałej niezdolności do pracy.
Dowód: przesłuchanie odwołującej się – k. 45, opinia biegłego z zakresu otolaryngologii – k. 29-30 akt sprawy (...) oraz opinia biegłego z zakresu chirurgii ogólnej i naczyniowej – k. 43-44 akt sprawy (...), opinia biegłego z zakresu otolaryngologii – k. 62.
Sąd zważył, co następuje:
Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił na podstawie zebranych w sprawie dokumentów, w szczególności zebranych przez organ rentowy oraz dokumentacji medycznej przedłożonej przez ubezpieczoną. Prawdziwości i rzetelności sporządzenia tych dokumentów strony nie kwestionowały. Również Sąd nie znalazł podstaw, aby odmówić im tych przymiotów. Stąd też, stały się one miarodajne dla poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie. Podstawę ustaleń stanowiły również opinie biegłych sądowych z zakresu otolaryngologii (dowód przeprowadzony w niniejszej sprawie oraz w sprawie (...)) i z zakresu chirurgii naczyniowej (dowód przeprowadzony w postępowaniu (...)).
Dokonując ustaleń faktycznych Sąd oparł się również na przesłuchaniu odwołującej się, albowiem jego treść koresponduje z okolicznościami wynikającymi z dokumentów. Ponadto Sąd uwzględnił materiał dowodowy zawarty w aktach sprawy (...) oraz rozstrzygniecie tej sprawy wraz z jego motywami jako wiążące Sąd w oparciu o przepis art. 365 § 1 k.p.c.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (jednolity tekst – Dz. U. z 2021 r., poz. 1133), zwanej dalej „ustawą zasiłkową”) zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia społecznego. W myśl art. 8 cytowanej ustawy zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 cytowanej ustawy – nie dłużej jednak niż przez 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy spowodowana jest gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży – nie dłużej niż przez 270 dni. Zgodnie zaś z art. 9 ust. 2 ustawy zasiłkowej, w brzmieniu sprzed dnia 1 grudnia 2022 r., do okresu zasiłkowego wlicza się okresy poprzedniej niezdolności do pracy, spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem nowej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni.
Odmawiając ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego w okresie od 19 kwietnia do 31 maja 2021 r. organ rentowy stał na stanowisku, że M. K. (2) z dniem 10 stycznia 2021 r. wyczerpała pełny okres zasiłkowy a następnie nie odzyskała zdolności do pracy w dalszym okresie do 18 kwietnia 2021 r., przez co otwarcie nowego okresu zasiłkowego stało się niemożliwe. Organ wskazywał, że po orzekanych w stosunku do niej niezdolnościach do pracy do 31 marca 2021 r. ubezpieczona nie przedstawiła zaświadczenia o zdolności do pracy wystawionego przez lekarza medycyny pracy.
Przepis art. 12a ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374 ze zm.), dale „ustawa (...)19”, stanowił, że w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii zawiesza się wykonywanie obowiązków dotyczących przeprowadzania: 1) okresowych badań lekarskich pracowników; 2) badań lekarskich kierowców wykonujących przewóz drogowy; 3) badań psychologicznych kierowców wykonujących przewóz drogowy; 4) okresowych badań lekarskich i psychologicznych maszynistów. Zawieszeniu podlegały następujące obowiązki: 1) wykonywanie badań okresowych pracowników (art. 229 § 2 zdanie pierwsze k.p.), 2) wydawanie przez pracodawcę skierowania na lekarskie badania okresowe (art. 229 § 4a k.p.); 3) wykonywanie okresowych badań lekarskich: a) po zaprzestaniu pracy w kontakcie z substancjami i czynnikami rakotwórczymi lub pyłami zwłókniającymi; b) po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami (art. 229 § 5 k.p.). Stan epidemii w Polsce został ogłoszony na okres od 20 marca 2020 r. do 15 maja 2022 r.
Przepis art. 229 k.p. oraz przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy 133 określają kwestie badań lekarskich osób przyjmowanych do pracy oraz pracowników. Zgodnie z art. 229 § 1 k.p. wstępnym badaniom lekarskim podlegają osoby przyjmowane do pracy oraz pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe. Na podstawie art. 229 § 2 k.p. pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku. Badania kontrolne obejmują także pracownika, który po wyczerpaniu okresu zasiłku chorobowego zgłosił swoją gotowość do pracy. Ważność tych badań jest określona w orzeczeniu lekarskim przez lekarza medycyny pracy. W sytuacji gdy ważność badania okresowego ulega zakończeniu albo gdy pracownik był nieobecny w pracy z powodu choroby powyżej 30 dni, powstaje obowiązek wykonania odpowiednio badania okresowego lub badania kontrolnego. W ustaleniu ważności badań lekarskich należy zwrócić uwagę na uregulowanie zawarte w art. 31m ustawy (...)19, z którego wynika, że orzeczenia lekarskie wydane w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, których ważność upłynęła po 7 marca 2020 r., zachowują ważność, nie dłużej jednak niż do upływu 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii.
Stan zagrożenia epidemicznego obowiązywał w Polsce w okresach: od 14 do 19 marca 2020 r. i od 16 maja 2022 r. do 30 czerwca 2023 r., a stan epidemii w okresie od 20 marca 2020 r. do 15 maja 2022 r. (rozporządzenia Ministra Zdrowia z 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego /Dz.U.2020.433/, z 20 marca 2020 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego /Dz.U. 2020.490/, z 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii /Dz.U. 2020.491/, z 12 maja 2022 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii /Dz.U. 2022.1027/, z 12 maja 2022 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego /Dz.U.2022.1028/, z 14 czerwca 2023r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego /Dz.U.2023.1118/).
W rezultacie stwierdzić należy, że aby potwierdzić odzyskanie zdolności do pracy w okresie od 1 do 18 kwietnia 2021 r. ubezpieczona nie miała obowiązku uzyskania zaświadczenia od lekarza medycyny pracy.
Poza sporem w niniejszej sprawie pozostawało, że ubezpieczona podlegała ubezpieczeniu chorobowemu. Spornym pozostawało, czy ubezpieczona była niezdolna do pracy w okresie od 01 do 18 kwietnia 2021 roku. Stwierdzić należy, iż przepis art. 9 ustawy zasiłkowej wskazuje, w jaki sposób liczony jest dany okres zasiłkowy i w jakich przypadkach liczony jest od nowa (jako nowy okres zasiłkowy), a kiedy daną niezdolność do pracy wliczamy do poprzedniego okresu zasiłkowego. Ma to duże praktyczne znaczenie, zważywszy, że zgodnie z art. 8 ustawy zasiłkowej ustawodawca ograniczył długość okresu zasiłkowego do 182 dni (w sytuacji niezdolności spowodowanej gruźlicą lub w przypadku, kiedy niezdolność do pracy spowodowana jest ciążą – do 270 dni), bez możliwości dalszego przedłużania tego okresu.
Przez określenie „nieprzerwana niezdolność do pracy” należy rozumieć jeden okres niezdolności do pracy, spowodowany tą samą chorobą lub różnymi chorobami, jeżeli nie występuje między nimi przerwa. Innymi słowy pracownik jest niezdolny do pracy „bez przerwy” i nie odzyskuje tej zdolności, nawet na jeden dzień. Natomiast jeśli pomiędzy poszczególnymi okresami niezdolności do pracy, spowodowanymi różnymi chorobami wystąpi choćby jeden dzień przerwy, w którym ubezpieczony był zdolny do pracy, okres zasiłkowy liczy się od nowa. Jeśli niezdolność do pracy trwa bez przerwy – to wszystkie dni tej niezdolności wlicza się w całości do jednego okresu zasiłkowego, bez względu na to, czy spowodowane zostały tą samą, czy inną chorobą.
Do jednego okresu zasiłkowego wlicza się dwa lub więcej okresów niezdolności do pracy, jeśli zostały spowodowane tą samą chorobą, a przerwa pomiędzy poprzednim a kolejnym okresem niezdolności nie przekroczyła 60 dni.
Okres zasiłkowy liczony jest na nowo wówczas, gdy niezdolność do pracy, która wystąpiła po przerwie (minimum jednodniowej) zostanie spowodowana inną chorobą, niż poprzedni okres niezdolności do pracy lub przerwa pomiędzy okresami niezdolności do pracy spowodowana tą samą chorobą przekroczy 60 dni.
W pojęciu „ta sama choroba” mieszczą się wszystkie schorzenia dotykające tego samego organu lub układu wchodzącego w skład organizmu człowieka. Pojęcia tego nie należy odnosić do identycznych numerów statystycznych, nadanych zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych (...)10, gdyż nie chodzi o identyczne objawy odpowiadające numerom statystycznym, lecz o opis stanu klinicznego konkretnego układu lub narządu, który – choć daje różne objawy, podpadające pod różne numery statystyczne – wciąż stanowi tę samą chorobę, skoro dotyczy tego samego narządu lub układu. Ta sama choroba rozciąga się również na zespół narządów, połączony w układ umożliwiający realizowanie określonych funkcji życiowych (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2012 r., sygn. I BU 14/11, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia z dnia 19 maja 2015 r., sygn. I UK 408/14, wyrok Sądu Najwyższego z 6 listopada 2008 r., sygn. II UK 86/08).
W niniejszej sprawie należało zatem rozważyć czy kolejne niezdolności do pracy ubezpieczonej przypadające w okresie spornym były spowodowane tą samą chorobą co poprzednia, a jeżeli tak, to czy od poprzedniej niezdolności powodowanej tym samym schorzeniem upłynęło co najmniej 60 dni. Rozstrzygnięcie sporu sprowadzało się do ustalenia czy po dniu 18 kwietnia 2021 r. ubezpieczonej otworzył się nowy okres zasiłkowy z uwagi na to, że stała się niedolna do pracy z powodu nowego schorzenia po przerwie w niezdolności do pracy trwającej co najmniej jeden dzień.
Z zestawienia zwolnień M. K. (2) zawartego w aktach zasiłkowych ZUS jednoznacznie wynika, że ubezpieczona nie korzystała ze zwolnień lekarskich w okresie od 1 do 18 kwietnia 2021 r. oraz że niezdolność do pracy począwszy od dnia 19 kwietnia 2021 r. spowodowana była przez schorzenie oznaczone symbolem N92 oznaczającym obfite, częste i nieregularne miesiączki. Tym samym M. K. (2) przebywała na zwolnieniu w związku z inną chorobą niż w okresie do 31 marca 2021 r. co warunkowało otwarcie nowego okresu zasiłkowego w przypadku uprzedniej przerwy w niezdolności do pracy.
W związku z rozbieżnymi stanowiskami stron w kwestii odzyskania przez odwołująca się w okresie od 1 do 18 kwietnia 2021 r. Sąd uznał za celowe dopuszczenie dowodu z opinii biegłej sądowej posiadającej wiadomości specjalne z zakresu otolaryngologii.
W sporządzonej na zalecenie Sądu opinii biegła otolaryngolog wskazała, że w okresie od 1 do 18 kwietnia 2021 roku M. K. (1) była zdolna do pracy. Zaburzenia układu przedsionkowego (w uchu środkowym) ustąpiły z dniem 31 marca 2021 r. Biegła zauważyła, że ubezpieczona nie korzystała z dalszych zwolnień w związku z tym schorzeniem i brak jest okoliczności świadczących o tym, aby taka potrzeba istniała.
Żadna ze stron nie kwestionowała opinii biegłej.
Wnioski biegłej korespondują ze zgromadzonym w aktach sprawy materiałem dowodowym, w szczególności dokumentacją medyczną, zeznaniami odwołującej się i zestawieniem jej zwolnień lekarskich. Opinia została sporządzona w oparciu o analizę akt sprawy i badanie ubezpieczonej. Wnioski opinii wydają się logiczne i skorelowane z poczynionymi przez biegłą ustaleniami i postawionymi rozpoznaniami. Stąd też uznał opinię za w pełni miarodajna dla poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie.
W rezultacie Sąd uznał, że począwszy od 19 kwietnia 2021 r. M. K. (2) pozostawała niezdolna od pracy po okresie zdolności do pracy trwającym od 1 do 18 kwietnia 2021 r. Jednocześnie schorzenie powodujące jej niezdolność do pracy w okresie od 19 kwietnia 2021 r. nie było tożsame z powodującym jej uprzednią niezdolność do pracy do 31 marca 2021 r. W tej sytuacji Sąd stwierdził, że ubezpieczona nabyła ponownie prawo do zasiłku chorobowego w ramach nowego okresu zasiłkowego. Wobec czego na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. Sąd zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z dnia 13 lipca 2021 r., znak (...) - (...), przyznając ubezpieczonej M. K. (1) prawo do zasiłku chorobowego za okres nieprzerwanej niezdolności do pracy objęty decyzją.
ZARZĄDZENIE
1. (...)
2. (...).
3. (...)
(...).
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: