Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. działając w oparciu o treść art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.2023.2780 t.j.) decyzjami: z dnia 22 maja 2023 r. znak (...), z dnia 2 czerwca 2023 r., znak (...) oraz z dnia 22 czerwca 2023 r., znak (...) odmówił K. K. prawa do zasiłku chorobowego za okresy: od dnia 1 kwietnia 2023 r. do dnia 9 maja 2023 r., od dnia 10 maja 2023 r. do dnia 2 czerwca 2023 r., od dnia 3 czerwca 2023 r. do dnia 30 czerwca 2023 r.

W tożsamych uzasadnieniach tych decyzji organ rentowy wywodził, iż zgodnie z powołanym przepisem zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy kontynuuje działalność zarobową lub podjęła działalność zarobkową stanowiąc tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby. Dalej organ rentowy wskazywał, że K. K. do dnia 31 marca 2023 r. była zatrudniona w firmie (...) i z tego tytułu złożyła wniosek o wypłatę zasiłku chorobowego za okres po ustaniu zatrudnienia. Po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego kontynuowała jednak pracę zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, tj. umowę zlecenia z firmą (...). Wobec tego nie przysługiwało jej prawa do zasiłku chorobowego za okresy objęte zaskarżonymi decyzjami.

W złożonych odwołaniach od powyższych decyzji K. K. domagała się ich zmiany poprzez przyznanie jej prawa do zasiłku chorobowego za poszczególne okresy niezdolności do pracy, a łącznie za okres od dnia 1 kwietnia 2023 r. do dnia 30 czerwca 2023r.

Odwołująca zaprzeczyła jakoby po ustaniu zatrudnienia w firmie (...). kontynuowała pracę zarobkową. Wskazała, iż od sierpnia 2021 r. nie świadczyła usług na podstawie umowy zlecenia zawartej z firmą (...)i nie osiągała z tego tytułu dochodów. Pozostawała jednocześnie w przeświadczeniu, iż umowa ta przestała obowiązywać.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. w odpowiedziach na powyższe odwołania wnosił o ich oddalenie oraz zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniach tych odpowiedzi organ rentowy podtrzymał swoją argumentację wskazaną w uzasadnieniach zaskarżonych decyzji, wskazując, że ubezpieczona w okresie od dnia 1 kwietnia 2020 r. do dnia 31 marca 2023 r. była zatrudniona na podstawie umowy o pracę w firmie (...). W okresie od 29 marca do 9 maja 2023 r. była niezdolna do pracy. Z dniem 31 marca 2023 r. skarżącej ustał tytuł ubezpieczenia. Następnie z danych Centralnego Rejestru Ubezpieczonych ZUS wynika, iż skarżąca kontynuowała wcześniej podjętą w dniu 15 kwietnia 2013 r. umowę zlecenia w firmie (...) która obowiązywała od dnia 12 maja 2020 r. ZUS podkreślił także, że z uwagi na treść art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej skarżąca utraciła prawo do zasiłku chorobowego, albowiem kontynuowała działalność zarobkową.

Powyższe odwołania K. K. zostały połączone do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie na podstawie art. 219 k.p.c. (k. 26, 54).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. K. była zatrudniona w oparciu o umowę o pracę na czas nieokreślony w (...) z siedzibą w B. do dnia 31 marca 2023 r. W okresie od 29 marca 2023 r. do 30 czerwca 2023 r. ubezpieczona pozostawała niezdolna do pracy.

Niesporne, a nadto: rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem, k. 11, 38, 69; zaświadczenie lekarskie, akta organu – nienumerowane; zaświadczenie płatnika składek, akta organu – nienumerowane; wniosek o zasiłek chorobowy, akta organu – nienumerowane; oświadczenie do wniosku o zasiłek chorobowy, akta organu – nienumerowane; przesłuchanie K. K., k. 124.

W okresie od dnia 1 kwietnia 2023 r. do dnia 30 czerwca 2023 r. K. K. nie była uprawniona do renty z tytułu niezdolności do pracy, emerytury z powszechnego systemu ubezpieczeń, nie podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników, nie miała wypłacanego zasiłku dla bezrobotnych ani innych świadczeń przez urząd pracy.

Dowody: zaświadczenie płatnika składek, akta organu – nienumerowane; wniosek o zasiłek chorobowy, akta organu – nienumerowane; oświadczenie do wniosku o zasiłek chorobowy, akta organu – nienumerowane

12 maja 2020 r. K. K. zawarła z (...)umowę zlecenia na czas nieokreślony, na podstawie której zobowiązała się do prowadzenia rejestrów (...) i wykonywania prac (...). Za wykonanie przedmiotu umowy miała otrzymać wynagrodzenie w kwocie 19,30 zł/godz. Umowa mogła zostać rozwiązana: a) przez każdą ze stron z zachowaniem 2-tygodniowego terminu wypowiedzenia, b) za porozumieniem stron, zgodnie z zawartym przez strony porozumieniem, c) przez zleceniodawcę, ze skutkiem natychmiastowym, w przypadku naruszenia przez zleceniobiorcę istotnych warunków wykonywania umowy (w tym przypadku zleceniobiorcy nie przysługuje zwrot kosztów poniesionych na realizację wykonania zadania).

Dowody: umowa zlecenia nr (...), k. 12-13, 39-40, 70-71; aneks (...), k. 14, 41, 72; aneks (...), k. 15, 42, 73; aneks (...), k. 16, 43, 74.

Ubezpieczona K. K. w okresie od sierpnia 2021 r. do maja 2023 r. nie wykonywała pracy zarobkowej w ramach umowy zlecenia z (...) tym samym w ww. okresie nie osiągnęła przychodu. Ostatnia należność z tytułu zawartej umowy zlecenia została wypłacona ubezpieczonej w sierpniu 2021 r. za zlecenie wykonane w lipcu 2021 r.

K. K. była zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu umowy zlecenia przez płatnika składek (...)z siedzibą w S. w okresie od dnia 12 maja 2020 r. do dnia 30 maja 2023 r. z podstawą wymiaru składek: (...) – 0.00, (...) – 0,00.

Dowód: zaświadczenie, k. 18, 47, 76; pismo ZUS z dnia 15 listopada 2023 r., k. 97; pismo (...) z 20 listopada 2023 r., k. 98; zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego/wyrejestrowanie z ubezpieczeń, k. 99-100; przesłuchanie K. K., k. 124.

Umowa zlecenia zawarta 12 maja 2020 r. pomiędzy (...)z siedzibą w S., a K. K. została rozwiązana za porozumieniem stron z dniem 30 maja 2023 r. Ostatnim miesiącem wykonywania umowy i wypłaty wynagrodzenia był lipiec 2021 r.

Dowód: rozwiązanie umowy, k. 17, 44, 75; przesłuchanie K. K., k. 124.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie dokumentów załączonych do akt sprawy, akt zasiłkowych oraz przesłuchania ubezpieczonej. Zgromadzone w niniejszej sprawie dowody sąd ocenił jako w pełni wiarygodne. Na żadnym etapie rozpoznawania sprawy strony postępowania nie zakwestionowały jakiegokolwiek dowodu, nie podniosły jego nieautentyczności lub niezgodności ze stanem rzeczywistym. Były one zatem nie tylko spójne wewnętrznie, ale i korespondowały ze sobą, tworząc logiczną całość. W istocie zresztą okoliczności faktyczne pozostawały niesporne. Organ rentowy nie zarzucał bowiem K. K. faktycznego realizowania czynności z umowy zlecenia w okresie objętym zaskarżonymi decyzjami, a odmówił ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego za łączny okres od dnia 1 kwietnia 2023 r. do dnia 30 czerwca 2023 r., po ustaniu zatrudnienia u płatnika składek (...) z siedzibą w B., wskazując, że kontynuuje ona zatrudnienie na umowę zlecenia zawartej z (...) z siedzibą w S..

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania ubezpieczonej były zasadne.

Zaskarżone trzy decyzje organu rentowego dotyczą łącznie okresu od dnia 1 kwietnia 2023 r. do dnia 30 czerwca 2023 r., w którym ubezpieczona nie posiadała już pracowniczego tytułu do ubezpieczenia, gdyż została wyrejestrowany przez pracodawcę. K. K. nie wykonywała w tym czasie także innej pracy zarobkowej.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.2023, poz. 2780, zwaną dalej „ustawa zasiłkowa”), zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Jeśli niezdolność do pracy powstanie w czasie zatrudnienia i trwa nadal po jego ustaniu, byłemu pracownikowi nadal przysługuje prawo do zasiłku chorobowego. Wówczas funkcją zasiłku chorobowego nie jest już rekompensata utraconego zarobku wskutek niezdolności do pracy, lecz zapewnienie środków na okres konieczny do pozyskania nowych źródeł dochodu, przy słusznym założeniu, że niezdolność do pracy stanowi przeszkodę w ich uzyskaniu (zob. wyrok SN z 5.08.1999 r., II UKN 68/99, OSNP 2000, nr 19, poz. 726, uchwała SN z 12.06.2002 r., III UZP 4/02, OSNP 2002, nr 24, poz. 601).

W myśl art. 7 pkt 1 ustawy zasiłkowej, zasiłek chorobowy przysługuje również osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała m.in. nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego. Prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia to rozszerzenie ochrony ubezpieczeniowej przysługującej co do zasady osobom ubezpieczonym. Zasiłek chorobowy ma rekompensować okresowy brak dochodu osobie czasowo, bez swojej winy, z uwagi na stan zdrowia pozbawionej możliwości zarobkowania. Osoba nieposiadająca tytułu ubezpieczenia takiego stałego dochodu nie osiąga, jej sytuacja finansowa w czasie choroby nie ulega zatem pogorszeniu. Jeśli jednak niezdolność do pracy pojawia się bezpośrednio po ustaniu tytułu ubezpieczenia, gdy osoba chora nie miała jeszcze realnych możliwości uzyskać nowego tytułu ubezpieczenia, ustawodawca przewiduje zapewnienie jej środków utrzymania w postaci zasiłku chorobowego nie widzi jednak podstaw do rozszerzenia ochrony ubezpieczeniowej na osoby, które osiągają dochód z innych źródeł stałych wynikających z podlegania powszechnemu systemowi ubezpieczeń (emerytura, renta z tytułu niezdolności do pracy, zasiłek dla bezrobotnych etc) albo które mogą otrzymać zasiłek chorobowy z innego istniejącego tytułu ubezpieczenia, ewentualnie mogłyby go uzyskać gdyby z tego tytułu przystąpiły do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, czego z własnej woli nie uczyniły.

W konsekwencji, stosownie do treści art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej, zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby.

W sprawie bezspornym było, że po dniu 31 marca 2023 r. (tj. dacie ustania stosunku pracy) ubezpieczona miała zawartą umowę zlecenia z (...) z siedzibą w S.. Zleceniobiorcy (pomijając zbieg tytułów ubezpieczeń) podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, a na swój wniosek mogą dobrowolnie podlegać też ubezpieczeniu chorobowemu (art. 12. ust. 2 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych).

W okresie od dnia 1 kwietnia 2023 r. do dnia 30 czerwca 2023 r., czyli w okresie którego łącznie dotyczyły zaskarżone decyzje, wspomniana umowa zlecenia łączyła strony, czyli ubezpieczoną i (...)w S.. Jednak od prawie dwóch lat umowa nie była wykonywana. W okolicznościach niniejszej sprawy sąd, doszedł do przekonania, że po ustaniu zatrudnienia w (...) z siedzibą w B., ubezpieczona nie kontynuowała działalności zarobkowej. Zauważyć należy, że samo formalne związanie ubezpieczonej umową zlecenia z (...)z siedzibą w S., bez żadnej aktywności w tym zakresie, zmierzającej do uzyskania przychodu, nie może być traktowane, jako kontynuowanie działalności zarobkowej, a zatem negatywna przesłanka przyznania zasiłku chorobowego. Okoliczność braku uzyskiwania zarobków ubezpieczonej z umowy cywilnoprawnej była bezsporna gdyż z pisma procesowego organu z dnia 15 listopada 2023 r. (k. 97) wynika, że podstawa wymiaru składek deklarowana przez (...). z siedzibą w S. wynosiła 0 zł.

Odwołująca od sierpnia 2021 r. nie wykonywała żadnej pracy w ramach umowy zlecenia, a zatem po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie wykonywała pracy zarobkowej i nie świadczyła dla (...) z siedzibą w S. żadnych usług, jak również nie otrzymywała wynagrodzenia, a jedynie była formalnie związana zawartą wcześniej umową. W dniu 30 maja 2023 r. umowa zlecenia została rozwiązana.

W przypadku umów zlecenia dla spełnienia wskazanej w art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej przesłanki negatywnej kontynuowania wcześniej podjętej działalności zarobkowej konieczne jest zaś wykazanie rzeczywistej aktywności ukierunkowanej na uzyskanie dochodu, a nie sam fakt formalnego związania zawartymi wcześniej umowami zlecenia (zob. postanowienie SN z 9.06.2022 r., (...) 463/21, LEX nr 3451291). W okolicznościach rozpatrywanej sprawy, gdzie nie było sporne, iż od sierpnia 2021 r. ubezpieczona nie wykonywała żadnych czynności z tytułu wcześniej zawartej umowy zlecenia, oznacza to, że zachowuje ona prawo do zasiłku chorobowego z tytułu ubezpieczenia chorobowego związanego z umową o pracę, która ustała w dniu 31 marca 2023 r.

Mając na uwadze powyższe sąd, na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 2 k.p.c., w pkt I – III wyroku zmienił zaskarżone decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K. z dnia 22 maja 2023 r. znak (...) w ten sposób, że przyznał K. K. prawo do zasiłku chorobowego za okres od dnia 1 kwietnia 2023 r. do dnia 9 maja 2023 r., decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K. z dnia 2 czerwca 2023 r., znak (...) w ten sposób, że przyznał K. K. prawo do zasiłku chorobowego za okres od dnia 10 maja 2023 r. do dnia 2 czerwca 2023 r. oraz decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K. z dnia 22 czerwca 2023 r., znak (...) w ten sposób, że przyznał K. K. prawo do zasiłku chorobowego za okres od dnia 3 czerwca 2023 r. do dnia 30 czerwca 2023 r.,

W pkt IV wyroku zasądzono od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K., jako strony przegrywającej proces, z uwagi na zmianę zaskarżonych trzech decyzji, na rzecz ubezpieczonej kwotę 1080 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, na podstawie § 9 ust 2 z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w wersji obowiązującej w dniu wyrokowania. Z uwagi na zmianę trzech decyzji organu rentowego kwota kosztów zastępstwa wyniosła 1080 (3 razy 360 zł).

Z:

(...)

(...)

- (...)

4.4.2025 r.(...)