Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

IX U 72/22 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2022-07-20

Sygn. akt (...)

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 grudnia 2021r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił P. K. prawa do świadczenia rehabilitacyjnego za okres 16 lipca 2014r. – 30 września 2016r. powołując się na przedawnienie roszczenia z argumentacją, iż wniosek o świadczenie złożony został przez ubezpieczonego dopiero na rozprawie sądowej w innym postępowaniu w dniu 26 kwietnia 2021r., a zatem po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia nim objętego. Nadto organ powołał się na niepodleganie P. K. ubezpieczeniu chorobowemu w okresie, za jaki ten dochodzi świadczenia oraz żądanie świadczenia za okres przekraczający maksymalny przewidziany przepisami.

P. K. wniósł odwołanie od tej decyzji domagając się przyznania świadczenia rehabilitacyjnego na okres roku od dnia 6 lipca 2014r., dalej zaś renty (o wysokości wyrównanej do wysokości zasiłku chorobowego) podnosząc, iż roszczenie nie mogło się przedawnić z uwagi na prowadzone wcześniej postępowanie sądowe dotyczące zasiłku chorobowego (sygn. akt (...)), bezpośrednio po zakończeniu którego wystąpił z wnioskiem uznawanym obecnie przez organ za spóźniony.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Na rozprawie w dniu 23 maja 2022r. ubezpieczony wskazał, iż dochodzi zmiany decyzji poprzez przyznanie mu świadczenia rehabilitacyjnego na okres roku (360 dni) począwszy od 16 lipca 2014r., a dalej renty z tytułu niezdolności do pracy

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

P. K. prowadzi działalność pozarolniczą i z tego tytułu podlega ubezpieczeniom społecznym. Poza ubezpieczeniami obowiązkowymi przedsiębiorca przystąpił też w przeszłości do ubezpieczenia chorobowego.

Niesporne

Od wielu lat P. K. choruje otrzymując zaświadczenia o niezdolności do pracy obejmujące różnej długości okresy, następujące bezpośrednio po sobie lub rozdzielone krótkimi przerwami.

Niesporne

Przed tutejszym sądem toczyło się i toczy szereg procesów o prawo do zasiłku chorobowego za takie okresy.

Przed Sądem Okręgowym w S. prowadzone były natomiast postępowania o rentę z tytułu niezdolności do pracy i o podleganie P. K. w różnych okresach ubezpieczeniu chorobowemu.

Niesporne, nadto decyzje organu oraz odpisy orzeczeń sądowych i uzasadnień w aktach zasiłkowych i aktach sądowych załączonych do akt sprawy

Jedno z toczących się przed tutejszym sądem postępowań zainicjowane było odwołaniami P. K. od kilku decyzji (...) Oddziału w S. odmawiających mu prawa do zasiłku chorobowego za różne okresy niezdolności do pracy przypadające w 2013r. po 10 kwietnia i rozdzielone przerwami nieprzekraczającymi 60 dni z uwagi na uznanie przez organ, iż z dniem 10 kwietnia 2013r. adresat decyzji wykorzystał pełny okres zasiłkowy.

Pierwsza z tych decyzji (znak (...) – (...) (...), numer (...)) pochodziła z dnia 28 września 2015r. i odmawiała ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za okres 11 kwietnia 2013r. – 31 maja 2013r. Kolejne, z dnia 7 października 2015r., dotyczyły okresów 2 lipca 2013r. – 17 sierpnia 2013r., 18 – 31 sierpnia 2013r. i 30 września – 28 października 2013r.

Wskazana wyżej decyzja z dnia 28 września 2015r. zawierała pouczenie o możliwości wystąpienia o świadczenie rehabilitacyjne albo rentę w przypadku dalszej niezdolności do pracy po wyczerpaniu zasiłku chorobowego.

Zainicjowane odwołaniami postępowanie toczyło się przed tutejszym sądem pod sygn. akt (...) i zostało zakończone w dniu 16 grudnia 2016r. wyrokiem oddalającym odwołania.

Sąd uznał m.in. iż od dnia 11 kwietnia 2013r. nie mógł rozpocząć biegu nowy okres zasiłkowy, bowiem nie wystąpiła żadna przerwa w okresach objętych zwolnieniami lekarskimi, a tylko w przypadku takiej przerwy znaczenie ma przyczyna niezdolności do pracy (jej tożsamość w okresie przed i po przerwie). Wskazał nadto, iż liczenie poprzedniego okresu zasiłkowego warunkował wydany w innym postępowaniu, jakie toczyło się przed tutejszym sądem pod sygn. akt (...) wyrok, zaś maksymalna długość tego okresu (182 dni) wynika z przepisów prawa.

W odniesieniu do dalszych okresów niezdolności do pracy sąd wskazał na ustanie ubezpieczenia chorobowego z powodu nieopłacania składki na to ubezpieczenie w pełnej wysokości (jej obniżenie przez ubezpieczonego proporcjonalnie do okresów niezdolności do pracy pomimo braku prawa do zasiłku chorobowego warunkującego możliwość takiego obniżenia).

Wyrok wydany w sprawie(...)uprawomocnił się z dniem 20 stycznia 2017r. po upływie terminu do wniesienia przez ubezpieczonego apelacji.

W odwołaniu, które zainicjowało omawianą sprawę ubezpieczony zawarł następujące zdanie: „jednocześnie upłynęło tyle czasu, że w odpowiednio podniesionym czasie wystąpiłbym o świadczenie rehabilitacyjne, tego faktu do dnia 28.09.2015 roku nie podnieśliście.”

Dowód: dokumenty z akt sprawy (...) tutejszego sądu, a to odwołanie, odpowiedź na nie, pismo procesowe ubezpieczonego z dnia 18 stycznia 2016r., wyrok sądu wraz z uzasadnieniem, zarządzenie w przedmiocie prawomocności – odpisy wszystkich koperta k. 65 załączonych do akt sprawy akt (...)tutejszego sądu, decyzja – k. 47 i k. 75 wskazanych akt (cześć tych dokumentów także w pl. II akt zasiłkowych)

W okresie 17 stycznia 2014r. - 5 lipca 2014r. P. K. pozostawał niezdolny do pracy otrzymując zaświadczenia o niezdolności do pracy.

Niesporne, nadto historia choroby – k. 292 – 293 w załączonych do akt sprawy aktach (...) tutejszego sądu

Organ rentowy kolejnymi decyzjami obejmującymi poszczególne okresy zwolnień odmówił ubezpieczonemu zasiłku chorobowego za cały ten czas, jednak wszystkie te decyzje zostały zmienione wyrokiem tutejszego sądu z dnia 20 maja 2015r. wydanym w sprawie (...) przyznającym ubezpieczonemu świadczenie.

Wyrok ten nie został zaskarżony i stał się prawomocny z dniem 26 czerwca 2015r.

Niesporne, nadto wyrok wraz z uzasadnieniem – k. 262, 264 – 265 w załączonych do akt sprawy aktach (...)tutejszego sądu, zarządzenie w przedmiocie prawomocności – k. 258 wskazanych akt

Kolejne zaświadczenie o niezdolności ubezpieczonego do pracy objęło okres 16 lipca 2014r. – 14 sierpnia 2014r.

Niesporne

Za okres ten organ odmówił ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego decyzją z dnia 13 października 2015r. znak (...) – (...) (...) uznając, że adresat decyzji nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu w dacie powstania niezdolności do pracy z uwagi na opłacenie zaniżonej (obniżonej do okresu choroby, za który odmówiono zasiłku) składki na ubezpieczenie społeczne za kwiecień 2013r.

Niesporne, nadto decyzja z dnia 13 października 2015r. nienumerowana, 40 od końca karta w pl. II akt zasiłkowych

Przed tutejszym sądem toczyło się pod sygn. akt (...) postępowanie dotyczące prawidłowości tej i kolejnych decyzji odmawiających P. K. zasiłku chorobowego za różne okresy przypadające w 2014 i 2016r., w tym ostatni 1 – 30 września 2016r.

Sąd Rejonowy (...) w S. wyrokiem z dnia 29 listopada 2017r. oddalił odwołania, acz w przypadku części decyzji z innych przyczyn niż wskazywana w ich uzasadnieniach (czyli niż niepodleganie ubezpieczeniu chorobowemu). W odniesieniu do okresu nieprzerwanej niezdolności do pracy od 16 lipca 2014r. uznał bowiem, iż choć ubezpieczenie jeszcze trwało, to świadczenie nie przysługuje, jako że okres ten wliczyć należy do poprzedniego okresu zasiłkowego.

P. K. był na ogłoszeniu wyroku, a pisemne uzasadnienie odebrał w dniu 15 grudnia 2017r.

Apelacja ubezpieczonego od wskazanego wyroku została oddalona przez Sąd Okręgowy w S. wyrokiem z dnia 5 czerwca 2018r. sygn. akt (...). Sąd Okręgowy podzielił ustalenia faktyczne i argumentację prawną sądu I instancji.

W uzasadnieniu wyroku Sądu Okręgowego znalazło się wskazanie, iż w przypadku dłużej niezdolności do pracy ochrona ubezpieczeniowa wchodzi w zakres innego rodzaju świadczeń niż zasiłek chorobowy, a to rehabilitacyjnego i rentowego, o które ubieganie się wymaga złożenia odpowiedniego wniosku.

Dowód: wyroki i uzasadnienia sądów obu instancji wydane w załączonych do akt sprawy aktach (...)tutejszego sądu – k. 424, 427 – 436, 475, 477 - 494 tych akt, protokół rozprawy – k. 423 tych akt, (...) k. 442 tych akt, decyzje odmawiające zasiłków – nienumerowane 36 – 39 od końca karty w pl. II akt zasiłkowych

W dniu 1 sierpnia 2017r. ubezpieczony złożył w ZUS Oddziale w S. na urzędowym formularzu wniosek o świadczenie rehabilitacyjne. We wniosku tym nie wskazał, za jaki okres dochodzi świadczenia rehabilitacyjnego, a jedynie zaznaczył w części dotyczącej kwestii rentowych, na wystąpienie o rentę z tytułu niezdolności do pracy w listopadzie 2016r. i badanie przez orzeczników organu na potrzeby rentowe.

W rozpoznaniu tego wniosku organ rentowy wydał decyzję z dnia 4 września 2017r. znak (...) – (...) (...) (...), nr sprawy (...) odmawiającą P. K. świadczenia rehabilitacyjnego ze wskazaniem, że wobec niewypłacania zasiłku chorobowego nie doszło do warunkującego przyznanie świadczenia wykorzystania okresu zasiłkowego.

Ubezpieczony wniósł odwołanie od wskazanej decyzji.

Sprawa zainicjowana tym i innymi odwołaniami P. K. dotyczącymi decyzji zasiłkowych toczyła się przed tutejszym sądem pod sygn. akt (...).

Sąd oddalił odwołanie od decyzji z dnia 4 września 2017r. ustalając uprzednio, iż przedmiotem sporu jest w tym zakresie prawo do świadczenia rehabilitacyjnego po okresie zasiłkowym rozpoczętym w dniu 16 stycznia 2017r.

W tym samym postępowaniu wśród szeregu odwołań było i takie, które dotyczyło decyzji organu rentowego z dnia 12 lipca 2017r. znak (...) – (...) (...) (...), nr sprawy (...) odmawiającej P. K. prawa do zasiłku chorobowego za okresy 2 lipca 2013r. – 31 sierpnia 2013r. i 30 września 2013r. - 28 października 2013r. Decyzja ta została zmieniona przez sąd poprzez przyznanie ubezpieczonemu dochodzonego zasiłku za objęte nią okresy. Sąd uznał bowiem, że po wyroku wydanym w sprawie (...)(dotyczącym m.in. tych okresów) ubezpieczony złożył wniosek o przywrócenie terminu płatności składek na ubezpieczenie chorobowe od kwietnia 2013r., a wydana w związku z tym wnioskiem decyzja organu o niepodleganiu P. K. ubezpieczeniu chorobowemu została zmieniona przez Sąd Okręgowy w S. w sprawie o sygn. akt (...) prawomocnym już wyrokiem z dnia 11 października 2017r. ustalającym iż w okresach 11 kwietnia – 31 maja 2013r. i 1 lipca 2013r. – 28 października 2013r. ubezpieczeniu chorobowemu odwołujący się podlegał. Sąd wskazał na związanie tym orzeczeniem, a tym samym zmianę sytuacji faktycznej ubezpieczonego i możliwość ponownego orzeczenia o zasiłku chorobowym.

Apelacja ubezpieczonego od wyroku tutejszego sądu wydanego w sprawie (...) została oddalona wyrokiem Sądu Okręgowego w S. z dnia 6 sierpnia 2021r. sygn. akt (...) i z wymienioną datą wyrok stał się prawomocny.

Niesporne, nadto dokumenty w załączonych do akt postępowania aktach sprawy(...) tutejszego sądu, w tym wyroki sądów obu instancji z uzasadnieniami – k. 397, k. 399 – 405,

W dniu 13 sierpnia 2018r. ubezpieczony wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o udzielenie świadczenia rehabilitacyjnego od dnia 11 kwietnia 2013r. w związku, jak wskazał, z wykładnią wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 5 czerwca 2018r. sygn. akt (...). Powołał się przy tym na część uzasadnienia wskazanego sądu dotyczącą ochrony ubezpieczeniowej w ramach innych świadczeń niż zasiłek chorobowy w przypadku długotrwałej niezdolności do pracy.

Niesporne, wniosek – oznaczona nr 4 karta w głębi pliku II akt zasiłkowych

W odpowiedzi organ rentowy skierował do ubezpieczonego pismo wskazując na przedawnienie roszczenia wobec złożenia pierwszego wniosku o świadczenie dopiero w sierpniu 2018r.

P. K. wystąpił wówczas do organu o wydanie formalnej decyzji.

Niesporne, nadto korespondencja stron – oznaczone nr 5, 6 karty w głębi pliku II akt zasiłkowych

Decyzja taka, odmawiająca prawa do świadczenia rehabilitacyjnego bez wskazania okresu objętego odmową, została wydana w dniu 20 września 2018r. (znak decyzji (...) numer sprawy (...)).

Jej prawidłowość była badana przez tutejszy sąd w zainicjowanym odwołaniem ubezpieczonego postępowaniu toczącym się pod sygn. akt (...)

P. K. domagał się we wskazanej sprawie świadczenia rehabilitacyjnego za okresy 11 kwietnia 2013r. – 28 października 2013r. i 16 lipca 2014r. – 30 września 2016r. Okresy te wskazał dopiero na rozprawie w dniu 26 kwietnia 2021r.

Sąd Rejonowy (...) w S. zbadał zakres rozpoznania sprawy przez organ uznając ostateczne, iż decyzja dotyczy prawa do świadczenia za okres 12 miesięcy (maksymalny okres niezdolności do pracy, na jaki może być przyznane świadczenie rehabilitacyjne) począwszy od 11 kwietnia 2013r. Sąd stwierdził, że wniosek P. K. z dnia 13 sierpnia 2018r. dotyczył w sposób jednoznaczny świadczenia za okres od 11 kwietnia 2013r. We wniosku wprawdzie nie oznaczono daty końcowej świadczenia, z uwagi jednak na regulacje ustawowe należało przyjąć, że chodzi o okres nieprzerwanej, maksymalnie rocznej niezdolności do pracy. Brak innego wskazania nie dawał żadnych podstaw do przyjęcia, że chodzi również o świadczenie za dalsze okresy niezdolności do pracy. Wobec powyższego sąd uznał, iż ubezpieczony nie wystąpił skutecznie do organu rentowego z wnioskiem o świadczenie rehabilitacyjne za lata 2014 – 2016r.

W tych warunkach sąd wyrokiem z dnia 15 lipca 2021r. przekazał żądanie świadczenia rehabilitacyjnego za wymienione lata do rozpoznania organowi, w pozostałym zaś zakresie odwołanie oddalił podzielając stanowisko organu o przedawnieniu roszczenia, w tym przyjmując, że prowadzenie sporu o zasiłek chorobowy nie było przeszkodą domagania się świadczenia rehabilitacyjnego, a stosowne pouczenia co do takiego świadczenia ubezpieczony uzyskał wcześniej niż w uzasadnieniu orzeczenia w sprawie (...).

Wskazany wyrok nie został zaskarżony i stał się prawomocny z dniem 18 sierpnia 2021r.

Niesporne, nadto dokumenty w załączonych do akt postępowania aktach sprawy (...) tutejszego sądu, w tym wyrok z uzasadnieniem – k. 109, 111 – 114, zarządzenie w przedmiocie prawomocności – k. 118, skrócony protokół rozprawy z dnia 26 kwietnia 2021r. – k. 76 tych akt, decyzja z dnia 20 września 2018r. w pl.II akt zasiłkowych znajdująca się w głębi pliku karta oznaczona nr 8,

Efektem przekazania sprawy było wydanie przez organ rentowy decyzji zaskarżonej w niniejszym postępowaniu.

Niesporne

Ubezpieczony odwoływał się także od decyzji organu z dnia 11 października 2018r. w przedmiocie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za okres lipiec 2014. – wrzesień 2016r. W odwołaniu datowanym na 5 listopada 2018r. wskazał, że od lipca 2014r. do września 2016r. przebywał na zwolnieniu lekarskim . Wedle wykładni Sądu Okręgowego w sprawie o sygn. akt (...) powinien korzystać ze świadczenia rehabilitacyjnego lub rentowego. Zwrócił się zatem o ten zasiłek i otrzymał decyzję odmowną ZUS z dnia 20 września 2018r.

Dowód: odwołanie w załączonych do akt postępowania aktach sprawy (...)

Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie nie podlegało uwzględnieniu.

Kwestię świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, do których należy świadczenie rehabilitacyjne regulują przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (obecnie t.j. 2021. (...) ), zwanej dalej ustawą zasiłkową.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy zasiłkowej świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie przez niego zdolności do wykonywania zatrudnienia. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy (art. 18 ust. 2 ustawy). Wyczerpanie zasiłku chorobowego, o jakim mowa w regulacji, oznacza wykorzystanie 182 dni okresu zasiłkowego, do którego zalicza się wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy oraz (wedle brzmienia przepisu w okresie objętym sporem i dacie wydania zaskarżonej decyzji) okresy niezdolności do pracy z tych samych przyczyn przypadające po przerwie nie dłuższej niż 60 dni. (art. 8, art. 9 ust. 1 i 2 ustawy zasiłkowej).

Roszczenia o wypłatę świadczeń z ubezpieczenia chorobowego ulegają przedawnieniu. Dotyczy to także świadczenia rehabilitacyjnego. Art. 69 ustawy zasiłkowej nakazuje bowiem odpowiednie stosowanie do tego świadczenia m.in. art. 67 tej ustawy.

Zgodnie z tym przepisem roszczenie o wypłatę zasiłku chorobowego, wyrównawczego, macierzyńskiego oraz opiekuńczego przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje (art. 67 ust. 1). Jeżeli jednak niezgłoszenie roszczenia nastąpiło z przyczyn niezależnych od uprawnionego termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia (art. 67 ust. 3), natomiast jeśli niewypłacenie zasiłku w całości lub w części było następstwem błędu płatnika składek będącego płatnikiem zasiłku albo ZUS roszczenie to przedawnia się po upływie 3 lat. (art. 67 ust. 4).

Jak już zaznaczono, świadczenie rehabilitacyjne przysługuje maksymalnie przez okres 12 miesięcy. Bieg wskazanego w art. 67 ust. 1 i 4 ustawy zasiłkowej okresu przedawnienia liczyć zatem należy od ostatniego dnia dwunastomiesięcznego okresu przypadającego po ostatnim dniu pobierania zasiłku chorobowego, albo od ostatniego dnia okresu, za który ubezpieczony dochodzi świadczenia, jeśli dochodzi go za okres krótszy niż 12 miesięcy. Odmienne przyjęcie czyli liczenie 6 miesięcy od dowolnej daty końcowej okresu objętego wnioskiem prowadziłoby do praktycznej martwoty przepisu. Początek biegu przedawnienia zależny byłby bowiem wyłącznie od woli ubezpieczonego, który dla zapobieżenia odmowie świadczenia mógłby podawać datę końcową okresu, za jaki go dochodzi, dowolnie odległą od daty początkowej (np. o 3, 5, 8 lat).

Dlatego w niniejszej sprawie dniem początkowym liczenia terminu przedawnienia jest 360 dzień od dnia początkowego okresu objętego wnioskiem (zgodnie z art. 11 ust. 5 w zw. z art. 22 ustawy zasiłkowej przez miesiąc rozumieć należy 30 dni). Zresztą sam ubezpieczony ostatecznie wskazywał, że za dalszy okres dochodzi świadczenia rentowego.

Przy tak ustalonym początku biegu terminu stanowisko organu rentowego o przedawnieniu roszczenia należało uznać za prawidłowe. Półroczny okres liczony od 10 lipca 2015r. upływał bowiem w dniu 10 stycznia 2016r.

Niezależnie zatem od tego, czy przyjąć, że ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o świadczenie w dniu 1 sierpnia 2017r., w dniu 13 sierpnia 2018r. czy w dniu 26 kwietnia 2021r. byłoby to po upływie wskazanego terminu.

Brak jednak podstaw do przyjęcia złożenia wniosku w jednej z dwóch wcześniejszych dat z uwagi na prawomocne wyroki wydane w sprawach (...) i (...). W obu tych sprawach sądy rozstrzygając o prawidłowości decyzji organu w przedmiocie świadczenia rehabilitacyjnego przyjęły, jakich okresów dotyczyły wskazane wnioski z sierpnia 2017r. i sierpnia 2018r.

Prawomocny wyrok sądu korzysta z powagi rzeczy osądzonej, co oznacza niemożność poczynienia w innym toczącym się postępowaniu ustaleń pozostających z nim w sprzeczności. Zgodnie bowiem z art. 365 § 1 k.p.c. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i organy państwowe. Rozpoznając niniejszą sprawę Sąd Rejonowy związany wskazanymi wyrokami nie mógł dokonywać innych ustaleń co do zakresu wniosków. Z prawomocnością orzeczenia sądowego związana jest bowiem powaga rzeczy osądzonej (art. 366 k.p.c.). Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami. Chociaż powagą rzeczy osądzonej objęta jest w zasadzie jedynie sentencja wyroku, a nie jego uzasadnienie, to w orzecznictwie trafnie zwraca się uwagę, że powaga ta rozciąga się również na motywy wyroku w takich granicach, w jakich stanowią one konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia, niezbędne dla wyjaśnienia jego zakresu. W szczególności, powagą rzeczy osądzonej mogą być objęte ustalenia faktyczne w takim zakresie, w jakim indywidualizują one sentencję jako rozstrzygnięcie o przedmiocie sporu i w jakim określają one istotę danego stosunku prawnego. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia (...). (...)i powołane tam orzeczenia).

Nawet jednak przyjęcie braku związania sądu ustaleniami w sprawie (...) co do daty złożenia wniosku o świadczenie za lata 2014 – 2016 i uznanie, że intencją ubezpieczonego przy składaniu wniosku w dniu 13 sierpnia 2018r. było uzyskanie decyzji co do świadczenia i za ten lata, na co mogłaby wskazywać przytoczona w stanie faktycznym treść odwołania inicjującego sprawę (...), nie zmieniałoby, co już wskazywano, sytuacji prawnej ubezpieczonego.

W ocenie sądu nie było bowiem żadnych przeszkód do wystąpienia przed wymienioną datą z wnioskiem o świadczenie. Nawet gdyby uznać, że P. K. mógł pozostawać przez pewien czas w przekonaniu, że w związku z brakiem tożsamości schorzeń z dniem 16 lipca 2014r. rozpocząć powinien nowy okres zasiłkowy (decyzja odmawiająca zasiłku z dnia 13 października 2015r. powoływała się na inną okoliczność, a to niepodleganie ubezpieczeniu chorobowemu), to przekonanie to pozostawałoby już nieuzasadnione od wydania wyroku przez Sąd Rejonowy w sprawie(...), a najpóźniej od doręczenia ubezpieczonemu uzasadnienia tego wyroku (od dnia 15 grudnia 2017r.).

Pomimo kwestionowania tego wyroku ubezpieczony w dobrze pojętym własnym interesie powinien co najmniej wówczas wystąpić o świadczenie rehabilitacyjne. Dalsze ubieganie się na drodze sądowej o zasiłek chorobowy nie stanowiło ku temu przeszkody. Dlatego nie można uznać, że dopiero prawomocny wyrok wydany w sprawie (...) pozwolił wystąpić z wnioskiem o świadczenie rehabilitacyjne. Podkreślenia wymaga, iż prowadząc przez wiele lat procesy sądowe z ZUS ubezpieczony pozostaje zorientowany w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych. Odwołujący od wielu lat przedstawia zwolnienia lekarskie za okres nieomal ciągły (przerwy pomiędzy okresami niezdolności do pracy są krótkotrwałe), musi zatem liczyć się z oceną, że wyczerpał dany okres zasiłkowy. Informacja o prawie do świadczenia rehabilitacyjnego w przypadku długotrwałej niezdolności do pracy objęta uzasadnieniem wyroku Sądu Okręgowego nie jest pierwszą, jaką w tej materii pozyskał ubezpieczony. Podobną zawierała chociażby decyzja z dnia 28 września 2015r. odmawiająca ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za okres 11 kwietnia 2013r. – 31 maja 2013r. W tym miejscu wskazać należy, iż rozbieżność w treści wskazanej decyzji – egzemplarza doręczonego ubezpieczonemu, a przedłożonego sądowi (w aktach (...)), choć potwierdza nieprawidłowe i niestaranne działanie organu, nie ma znaczenia dla wyniku sprawy. W obu egzemplarzach bowiem informacja o świadczeniu rehabilitacyjnym jest zawarta.

W tych warunkach na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. sąd oddalił odwołanie w przedmiocie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego.

Jak już wskazywano, ubezpieczony domagał się zmiany decyzji poprzez przyznanie mu za część objętego nią okresu renty z tytułu niezdolności do pracy. Tak ukształtowane żądanie nie mogło być rozpoznane przez tutejszy sąd nie tylko dlatego, że w sprawach rentowych w I instancji właściwy jest Sąd Okręgowy, ale i z tego względu, że zaskarżona decyzja nie zawierała rozstrzygnięcia w przedmiocie renty.

W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych sąd pełni rolę kontrolną. Postępowanie sądowe poprzedzone być musi postępowaniem przed organem rentowym, a jego zakres wyznacza zakres zaskarżonej decyzji. Innymi słowy w toku postępowania sądowego ubezpieczony może żądać jedynie korekty stanowiska zajętego przez organ rentowy i wykazywać swoją rację, odnosząc się do przedmiotu sporu objętego zaskarżoną decyzją, natomiast nie może dochodzić świadczeń, o których organ rentowy nie rozstrzygał. Występuje tu czasowa niedopuszczalność drogi sądowej – strona może wystąpić do sądu dopiero z odwołaniem od niekorzystnej dla siebie decyzji organu rentowego (ewentualnie w razie bezczynności tego organu, gdy złożyła wniosek, który terminowo nie został rozpoznany).

Żądanie rentowe niezgłoszone przed organem należało uznać za nowe i przekazać je do rozpoznania ZUS Oddziałowi w S. w oparciu o art. 464 § 1 k.p.c. obligujący sąd w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych w przypadku niedopuszczalności drogi sądowej do przekazania sprawy do rozpoznania innemu właściwemu organowi. Wobec powyższego orzeczono jak w puncie II wyroku.

Sygn. akt (...)

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Dominika Skarbek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: