Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

UZASADNIENIE

Decyzją z 8 grudnia 2023r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał E. B. jednorazowe odszkodowanie za 15% uszczerbku na zdrowiu stanowiącego następstwo choroby zawodowej stwierdzonej decyzją Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w S. nr PS.H.. (...).33.2018 w kwocie 16 995 zł (w tym kwocie 11 330 zł wypłaconej na mocy wcześniejszej decyzji odszkodowawczej i kwocie 5665 zł wobec ustalenia w toku postępowania sądowego dodatkowych 5% uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonej).

E. B. wniosła o zmianę tej decyzji poprzez przyznanie jej odszkodowania z uwzględnieniem stawki za 1% uszczerbku na zdrowiu obowiązującej w dacie rozstrzygnięcia organu (1269 zł).

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Decyzją z 20 września 2022r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał E. B. prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu choroby zawodowej stwierdzonej decyzją Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w S. z 15 listopada 2019r. nr PS.H.. (...).33.2018 (niedowładu mięśni wewnętrznych krtani z wrzecionowatą niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą dysfonią) w kwocie 11330 zł za 10% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ustalonego orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z 19 września 2022r.

Niesporne, nadto decyzja organu rentowego z 20 września 2022r. – k. 20 akt odszkodowawczych (pl. VII akt organu), orzeczenie komisji lekarskiej ZUS – k. 19 tego pliku, decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej – k. 3-5 tego pliku

Organ wypłacił ubezpieczonej wskazane odszkodowanie jeszcze we wrześniu 2022r.

Niesporne, nadto adnotacje na decyzji – k. 20 akt odszkodowawczych

E. B. wniosła odwołanie od tej decyzji kwestionując przyjętą przez organ wartość uszczerbku na jej zdrowiu.

Rozpoznający sprawę w wyniku tego odwołania Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie wyrokiem z 18 października 2023r. sygn. akt IXU 588/22 zmienił wymienioną decyzję w ten sposób, że przyznał E. B. prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wskazanej w decyzji choroby zawodowej w wysokości odpowiadającej 15 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Wyrok ten niezaskarżony przez żadną ze stron jest prawomocny od 26 października 2023r.

Niesporne, nadto odwołanie – k. 3 akt IX U 588/ 22 tutejszego sądu, wyrok – k. 103 tych akt, zarządzenie o prawomocności – k. 108 tych akt

Wykonując wyrok sądu organ rentowy wydał decyzję zaskarżoną w niniejszej sprawie.

Niesporne

Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie nie podlegało uwzględnieniu.

Wysokość jednorazowego odszkodowania należnego ubezpieczonej z powodu choroby zawodowej była przedmiotem toczącego się przed tutejszym sądem postępowania w sprawie IX U 588/22 zainicjowanego odwołaniem E. B. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z 20 września 2022r. znak (...) przyznającej ubezpieczonej świadczenie za 10% uszczerbku na zdrowiu.

Wymienione postępowanie zostało zakończone prawomocnym wyrokiem zmieniającym decyzję organu rentowego poprzez przyznanie odwołującej się odszkodowania za 15 % uszczerbku na zdrowiu. W wyroku tym nie została wskazana kwota odszkodowania, choć zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, powinna być określona.

Z tego względu organ rentowy wydał decyzję określającą kwotę odszkodowania.

Jako że decyzja ta w istocie nie była nowym rozstrzygnięciem o odszkodowaniu, a tylko realizacją wyroku zmieniającego poprzednie rozstrzygnięcie, to musiała odnosić się do stawek z daty wydania pierwszej decyzji odszkodowawczej.

Zgodnie z 12 ust. 5 ustawy z 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jednolity Dz. U 2022.2189), do ustalenia wysokości odszkodowania przyjmuje się przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w dniu wydania decyzji odszkodowawczej. W decyzji z 20 września 2022r. organ prawidłowo zastosował wskazana regulację przyjmując za 1% uszczerbku stawkę 1133 zł ustaloną na okres 1 kwietnia 2022r. – 31 marca 2023r. w obwieszczeniu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 23 lutego 2022 r. w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (M.P.2022.287).

Gdyby sąd wyrokiem zmieniającym tę decyzję, zamiast przyznawać prawo do odszkodowania w wysokości odpowiadającej 15 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, zasądził na rzecz ubezpieczonej konkretną kwotę, dokonałby wyliczenia właśnie w oparciu o przepisy obowiązujące w dacie wydawania decyzji, której prawidłowość badał, a zatem z uwzględnieniem stawki objętej wskazanym wyżej obwieszczeniem (nie zaś obowiązującej w dacie wyrokowania stawki 1269 zł określonej w obwieszczeniu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 16 lutego 2023r. w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej /M.P.2023.252/). Specyfika postępowań sądowych w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych – badanie prawidłowości wydawanych przez organy rentowe decyzji – rodzi bowiem konieczność orzekania w oparciu o przepisy obowiązujące w dacie wydawania tych decyzji.

Stąd wykonując wyrok sądu organ również powinien (co uczynił) odnieść się do regulacji z daty wydania pierwszej decyzji. W istocie bowiem nie rozstrzygał już ponownie o świadczeniu, a korygował swoje wcześniejsze rozstrzygnięcie w zakresie kwoty tak, by korespondowało to z wyrokiem sądu. Gdyby pierwsza decyzja organu była prawidłowa, to przyznawałaby E. B. odszkodowanie za 15 % uszczerbku na zdrowiu wedle stawki 1133 zł. Wedle tej stawki powinna zatem nastąpić wypłata całego odszkodowania.

Niekorzystne dla odwołującej się skutki błędnej decyzji organu (oczekiwanie na należne, a niewypłacone o czasie odszkodowanie za 5 z 15% uszczerbku na zdrowiu) może być kompensowane odsetkami, a nie zastosowaniem wyższej stawki za 1% uszczerbku na zdrowiu.

Zgodnie z art. 85 ust 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. 2024.497) zwanej dalej ustawą systemową, jeżeli ZUS – w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych – nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności.

Okoliczność, iż ubezpieczeni (w tym E. B.) mogą w oparciu o tę regulację dochodzić odsetek od tej części odszkodowania, o której ostatecznie orzekł dopiero sąd, przeczy możliwości przyjęcia przy wypłacie tej części odszkodowania wyższej stawki (wprowadzonej przepisami w toku sporu sądowego).

Mając na uwadze powyższe sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako nieuzasadnione.

Sąd orzekający nie podziela wyrażonego w wydanym jednoosobowo postanowieniu Sądu Najwyższego z 13 grudnia 2023r. (...) 60/23 poglądu, że jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy przysługuje pracownikowi w wysokości określonej w obwieszczeniu obowiązującym w dacie stwierdzenia uszczerbku na zdrowiu, a gdy związek zdarzeń z wypadkiem przy pracy ustalił orzeczeniem sąd, odszkodowanie powinno być określone według stawek obowiązujących w dacie wyrokowania. Pomijając rozważania, jak pogląd ten przekładałby się na realia niniejszej sprawy, wskazać należy, iż Sąd Najwyższy uzasadnienie swojego stanowiska ograniczył wyłącznie do powołania wcześniejszych swoich orzeczeń. Wszystkie one jednak wydane zostały w innym stanie prawnym - pod rządami ustawy z 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. 1983.30.144), w której nie było regulacji analogicznej do zawartej w art. 12 ust. 5 obecnej ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, a zatem się zdezaktualizowały.

Stanowisko wyrażone w postanowieniu nie koresponduje zresztą chociażby z wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z 8 maja 2012r. II UK 250/11. Tam Sąd Najwyższy wskazał bowiem, że do ustalenia wysokości jednorazowego odszkodowania w przypadku nieterminowego wydania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzji przyznającej to prawo przyjmuje się przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w dniu, w którym najpóźniej powinno nastąpić wydanie decyzji

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...),

3.  (...)