IX P 457/23 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2025-04-08

sygn. akt IX P 457/23

UZASADNIENIE

Powódka A. S. (1) pozwem z dnia 27 listopada 2023 r. (zmodyfikowanym pismem z 26 lutego 2024 r.) skierowanym przeciwko (...) z siedzibą w W. Oddział w S., domagała się odszkodowania w kwocie 9 010,20 zł za niezgodne z prawem rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia, na podstawie przepisu art. 53 § 1 pkt 1 lit. b Kodeksu pracy wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 29 listopada 2023 r., tj. dnia wniesienia pierwotnego powództwa oraz o zasądzenie kosztów postępowania. W piśmie z dnia 26 lutego 2024 r. powódka dodatkowo domagała się zasądzenia od pozwanej 3003,40 zł należnej jej tytułem odprawy rentowej, w związku z przyznaniem renty z tytułu niezdolności do pracy (k. 28-30).

W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazała, iż jako osoba w wieku przedemerytalnym jest pracownikiem chronionym przed rozwiązaniem stosunku pracy, a nadto była długotrwale niezdolna do pracy i z tego względu przebywała na zwolnieniu lekarskim, a następnie korzystała ze świadczeń rehabilitacyjnych a jej nieobecność w pracy była niezawiniona. Powódka wskazała, że wypłacane jej świadczenia z tytułu zwolnienia lekarskiego nie obciążają pracodawcy. Powódka wskazała, że pozwany błędnie wskazał datę rozpoczęcia niezdolności do pracy z tytułu tego samego schorzenia. Powódka wskazała, że niezdolność do pracy z tego samego schorzenia rozpoczęła się 18 kwietnia 2023 r. i że od tej daty należy liczyć 14 dni pobierania wynagrodzenia do 2 maja 2023 r., 182 – dniowy okres zasiłkowy do 31 października 2023 r., następnie 3 miesiące pobierania świadczenia rehabilitacyjnego do 31 stycznia 2024 r.

W odpowiedzi na pozew pozwana (...) w W. Oddział w S. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, że na podstawie art. 30 § 1 pkt 3 k.p. i art. 53 § 1 pkt 1b k.p rozwiązała z powódką bez zachowania okresu wypowiedzenia umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony zawartej w dniu 31 sierpnia 2012 r. Podstawą faktyczną wypowiedzenia miała być niezdolność do pracy wskutek choroby trwająca dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące. Pozwana podniosła, że ustalone okresy niezdolności do pracy zostały ustalone prawidłowo co do okresu pobierania zasiłku chorobowego i następnie świadczenia rehabilitacyjnego, gdyż przerwa między zwolnieniami lekarskimi wyniosła każdorazowo mniej niż 60 dni. Pozwana przyznała jednak, że niezdolność do pracy winna być liczona od 21 marca 2022 r. Pozwana wskazała, że w piśmie o rozwiązaniu umowy o pracę brakuje dwóch dat niezdolności do pracy, a mianowicie 24 marca 2023 r. i 29 marca 2023 r. Pozwana podniosła, że stanowisko powódki znajduje zastosowanie w przepisach, które utraciły moc lub zmieniły znaczenie, dlatego jej stanowisko jest tym bardziej niezasadne. Odnośnie odprawy rentowej, wskazała, że o fakcie przyznania powódce renty dowiedziała się dopiero z doręczonego pozwu, zatem nie mogła odprawy wypłacić wcześniej i prawa do odprawy nie kwestionuje.

Postanowieniem z dnia 12 sierpnia 2024 r. z uwagi na wypłatę powódce odprawy rentowej, po uzyskaniu przez pracodawcę informacji o przyznaniu powódce renty i cofnięcie w tej części powództwa ze zrzeczeniem się roszczenia, postępowanie w tej części zostało umorzone (k. 68 i k. 83).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. S. (1) była zatrudniona w (...) w W. Oddział w S. na podstawie umowy o pracę od dnia 28 maja 2007 r. do 10 listopada 2023 r. na stanowisku (...)(...) w pełnym wymiarze czasu pracy na czas nieokreślony.

Niesporne, a nadto dowód: świadectwo pracy – k. 4,

Od dnia 21 marca 2022 r. A. S. (1) była niezdolna do pracy, w związku z czym przebywała na zwolnieniu lekarskim, pobierając wynagrodzenie chorobowe, następnie korzystając z zasiłku chorobowego (wykorzystując pełen okres zasiłkowy) i ze świadczenia rehabilitacyjnego do dnia 24 grudnia 2023 r. Okres pobierania zasiłku chorobowego i okres 3 miesięcy pobierania świadczenia rehabilitacyjnego upłynął w dniu 28 września 2023 r.

W dniu 7 listopada 2023 r. pracodawca sporządził pismo zawierające oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z A. S. (1) bez wypowiedzenia z powodu długotrwałej niezdolności do pracy wskutek choroby – nieobecności trwającej dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz okres pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze trzy miesiące.

Powódka, z przerwami trwającymi krócej niż 60 dni między każdymi zwolnieniami przebywała na zwolnieniach lekarskich z powodu niezdolności do pracy w dniach od 21 marca 2022 r. do 26 marca 2022 r., od 8 kwietnia 2022 r. do 14 kwietnia 2022 r., od 15 kwietnia 2022 r. do 19 kwietnia 2022 r., od 20 kwietnia 2022 r. do 27 kwietnia 2022 r., od 22 czerwca 2022 r. do 26 czerwca 2022 r., od 27 czerwca 2022 r., do 1 lipca 2022 r., od 1 sierpnia 2022 r. do 5 sierpnia 2022 r. i od 26 września 2022 r. do 5 października 2022 r. Poniższe okresy niezdolności do pracy stanowią przyczyny rozwiązania umowy o pracę – od 21 października 2022 r. do 3 listopada 2022 r. włącznie, następnie od 4 listopada 2022 r. do 13 listopada 2022 r., następnie od 5 grudnia 2022 r. do 14 grudnia 2022 r., następnie od 3 lutego 2023 r. do 9 lutego 2023 r., następnie od 10 lutego 2023 r. do 17 lutego 2023 r., następnie od 30 marca 2023 r. do 14 maja 2023 r., następnie od 15 maja 2023 r. do 17 maja 2023 r., następnie od 18 maja 2023 r. do 23 maja 2023 r., następnie od 24 maja 2023 r. do 22 czerwca 2023 r., następnie od 23 czerwca 2023 r. do 30 czerwca 2023 r. oraz od 22 czerwca 2023 r. do 2 sierpnia 2023 r.

Niesporne, a nadto dowód: pismo o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia – k. 5 , Report absencji – k. 59, zaświadczenia lekarskie ZUS -k. 60-61, zaświadczenia ZUS o okresach niezdolności do pracy – k. 89, (...) – k. 6 akt osobowych powódki, Decyzja ZUS z dnia 21 lipca 2023 r. – k. 107 akt osobowych części B Powódki

Po wyczerpaniu pełnego okresu zasiłkowego pracownik działu kadr pozwanego pracodawcy K. W. poinformowała powódkę A. S. (1) o konieczności złożenia do ZUS wniosku o świadczenie rehabilitacyjne. Pracownik kadr K. W. przygotowała dla powódki wniosek o świadczenie rehabilitacyjne, wpisała do wniosku daty niezdolności do pracy powódki, których suma wynosiła pełen okres zasiłkowy 182 dni. Tak częściowo wypełniony wniosek wraz z instrukcją o dodatkowych dokumentach (załącznikach) powódka A. S. (2) złożyła w ZUS i otrzymała świadczenie rehabilitacyjne. Pracodawca miał wiedzę o przyznaniu powódce świadczenia rehabilitacyjnego bezpośrednio od ZUS, gdyż informacja o przyznaniu świadczenia jest umieszczana w skrzynce PUE pracodawcy lub przysyłana z ZUS w formie papierowej.

Dowód: wniosek o świadczenie rehabilitacyjne k. 106-105 cz. B akt osobowych; decyzja ZUS k. 107 cz. B akt osobowych; zeznania świadka K. W., k. 105-107; zeznania świadka P. B., k. 104-105; zeznania świadka O. K., k. 103-104;

Powódka już po wytoczeniu powództwa i wykorzystaniu świadczenia rehabilitacyjnego otrzymała decyzję ZUS o przyznaniu renty z tytułu niezdolności do pracy. Powódka poinformowała o przyznaniu renty pracodawcę i wówczas została jej wypłacona odprawa rentowa. Pozwany pracodawca nie otrzymał z ZUS informacji o przyznaniu powódce (byłemu pracownikowi) prawa do renty.

Niesporne a nadto dowód: zeznania świadka K. W., k. 105-107; zeznania świadka P. B., k. 104-105; zeznania świadka O. K., k. 103-104 ; przesłuchanie powódki k. 102 oraz k. 107.

Powódka do samego końca była przekonana, że jako osoba w wieku blisko przedemerytalnym jest pracownikiem chronionym i pracodawca nie miał prawa rozwiązać z nią umowy o pracę. Powódka przychodziła do kadr pracodawcy w czasie niezdolności do pracy m.in. w celu załatwienia formalności związanych ze świadczeniem rehabilitacyjnym oraz przynosząc decyzję o przyznanej rencie i nigdy nie pytała pracowników kadr pozwanego o okresy niezdolności do pracy. Nie zgłaszała także zastrzeżeń do tych okresów.

Dowód: zeznania świadka K. W., k. 105-107; zeznania świadka P. B., k. 104-105; zeznania świadka O. K., k. 103-104; zeznania powódki – k. 102.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo znajdujące podstawę prawną w przepisie art. 56 § 1 kodeksu pracy okazało się niezasadne. Zgodnie z treścią przywołanego przepisu pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie, o czym orzeka Sąd pracy.

Jak wynika z pisma pozwanej z dnia 7 listopada 2023 r. o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, podstawę rozwiązania z powódką stosunku pracy stanowił wskazany przepis art. 30 § 1 pkt 3 w związku z art. 53 § 1 pkt 1 lit. b k.p.

Zgodnie z przywołanym przepisem art. 53 § 1 pkt 1 lit. b k.p. pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa: dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.

Okres pobierania zasiłku chorobowego, o którym mowa w art. 53 § 1 pkt 1 lit. b k.p. określa ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2022 r. poz. 1732 z późn. zm.). Okres ten wynosi maksymalnie 182 dni. Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy (w brzmieniu obowiązującym w okresie pobierania świadczeń przez powódkę) do okresu zasiłkowego wlicza się wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy (również niemożności jej wykonywania z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 ustawy), a także okresy poprzedniej niezdolności do pracy, spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa między ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni.

W niniejszej sprawie okolicznością niesporną było, że w dniu 27 czerwca 2023 r. upłynęło 182 dni pobierania przez powódkę zasiłku chorobowego, zaś w dniu 28 września 2023 r. upłynął okres trzech miesięcy pobierania świadczenia rehabilitacyjnego. Oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę zostało powódce doręczone w dniu 10 listopada 2023 r, czyli po upływie powyższych terminów.

Jak już wspomniano, rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia w trybie art. 53 k.p. nie jest warunkowane zaistnieniem dodatkowych przesłanek ponad te, które zostały już omówione. Innymi słowy, dla oceny jego prawidłowości wystarczającym jest upływ 182 dni okresu zasiłkowego oraz 3 miesięcy pobierania świadczenia rehabilitacyjnego, zaś cechy osobiste pracownika, sposób świadczenia przez niego pracy, brak zawinienia i przyczyny nieobecności w pracy pozostają irrelewantne. Bez znaczenia zatem dla rozstrzygnięcia zapadłego w sprawie zatem pozostawało, na co zwracała uwagę strona powodowa, że A. S. (1), w okresie poprzedzającym długotrwałą niezdolność do pracy, była sumiennym i zaangażowanym w wykonywanie powierzonych jej obowiązków pracownikiem. Sąd przyjmuje ze zrozumieniem rozgoryczenie, jakie towarzyszy powódce w związku z takim sposobem zakończenia stosunku pracy, niemniej jednak analiza zgromadzonego materiału dowodowego daje podstawy do przyjęcia, że decyzja pracodawcy znajduje oparcie w przepisach prawa pracy i jako taka jest prawidłowa.

Reasumując, Sąd doszedł do przekonania, iż w dniu 7 listopada 2023 r. istniały wszystkie przesłanki do rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 53 § 1 pkt 1 lit. b k.p.: powódka była niezdolna do pracy dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące i jej niezdolność do pracy trwała nadal. Wobec prawidłowego zastosowania przez pracodawcę trybu rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia powództwo podlegało oddaleniu.

Przy konstruowaniu stanu faktycznego w sprawie Sąd opierał się na niekwestionowanych dowodach z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy i aktach osobowych powódki (świadectwo pracy, zestawienie zaświadczeń lekarskich, decyzje organu rentowego, pismo rozwiązujące umowę), a także zeznaniach powódki, które korespondowały z całokształtem zgromadzonego materiału dowodowego. Podkreślenia wymaga, że stan faktyczny był w sprawie niesporny. Istotą sporu była kwestia tego czy rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z osobą, która co do zasady jest pracownikiem chronionym może dojść do skutku oraz czy takie działanie pracodawcy odpowiada prawu. Powódka pismem zatytułowanym „odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę” podniosła, że do nabycia praw emerytalnych zostało jej 11 miesięcy, wobec czego wniosła o przywrócenie do pracy. W kolejnych pismach procesowych, pełnomocnik powódki wskazał inne żądanie, aczkolwiek nie jest to w tym momencie istotne. Powódka myli instytucję wypowiedzenia umowy o pracę od jednostronnego oświadczenia woli pracodawcy będącego rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia. Powódka uważa, że ochrona przedemerytalna przysługuje pracownikowi w każdej sytuacji w której następuje zakończenie łączącego pracownika z pracodawcą umowę o prace. Na wstępie należy podnieść, że według art. 30 § 1 k.p umowa o pracę rozwiązuje się na mocy porozumienia stron, z zachowaniem okresu wypowiedzenia, bez zachowania warunków wypowiedzenia, z okresem na jaki została zawarta. Rozwiązanie umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia jest to sytuacja, w której umowa o pracę rozwiązuje się wraz z upływem odpowiedniego okresu w którym pracownik co do zasady jeszcze musi świadczyć pracę, tj. 2 tygodnie dla stażu poniżej 6 miesięcy, miesiąc dla stażu co najmniej 6 miesięcy oraz 3 miesiące dla stażu co najmniej 3 lata. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia odnosi się do sytuacji, w której umowa o pracę rozwiązuje się natychmiast. Tak więc rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia i rozwiązanie umowy o pracę z zachowaniem warunków wypowiedzenia to dwie różne instytucje, a zatem nie wszystkie przepisy prawa pracy, które należy stosować dla jednego rodzaju rozwiązania będzie właściwe dla drugiego. A zatem jeżeli art. 39 k.p. głosi, że „Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku” to warto podkreślić, że niniejszy przepis odnosi się do sytuacji, w którym pracodawca wypowiada umowę o pracę, tzn. jeżeli rozwiązanie umowy o pracę miałoby nastąpić na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 k.p. Czyli, jeżeli powódce pracodawca by przedstawił rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem, który w przypadku powódki, wynosiłby 3 miesiące, to wtedy przepis o ochronie pracownika przed wypowiedzeniem znalazłby zastosowanie. W niniejszej sprawie jednak powódka otrzymała rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, czyli instytucji ujętej w art. 53 § 1 pkt 1 lit. b, a zatem przepis ochronie przedemerytalnej nie ma zastosowania z tego względu, że pracodawca nie wypowiedział powódce umowy o pracę, ponieważ nie musiała dłużej pracować u pozwanego do określonego dnia tylko jednostronnie ją rozwiązał ze skutkiem natychmiastowym, a przyczyna była jasno określona i znalazła zastosowanie w przepisach prawa.

Dla niniejszego rozstrzygnięcia marginalne znaczenie miały zeznania świadków, tj. O. K. oraz K. W.. Świadkowie opisały procedurę u pozwanej spółki składania wniosków zasiłkowych do ZUSu oraz przyczynę niewpisania wszystkich okresów niezdolności do pracy do rozwiązania umowy o pracę czy świadectwa pracy powódki. Ujęcie wszystkich okresów zatrudnienia w/w dokumentach świadczyłoby jedynie o tym, że powódka praktycznie bez przerwy przebywała na zwolnieniu lekarskim od 2022 r., co jest przydatne dla ustalenia pewnej tendencji nieobecności u powódki, aczkolwiek nie miało to większego znaczenia przy wyrokowaniu. Świadkowie wypowiadały się też odnośnie przyznania prawa do renty, odprawy rentowej i momentu otrzymania przez pracodawcę informacji o tym fakcie, co również nie miało większego znaczenia dla niniejszej sprawy, gdyż powódka skutecznie w tej części cofnęła pozew a postępowanie w tej części podlegało umorzeniu.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na koszty te złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika strony pozwanej w osobie radcy prawnego wynoszące 360 zł, zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w wersji obowiązującej w dacie orzekania. W punkcie II. wyroku sąd zasądził od A. S. (1) jako strony przegrywającej na rzecz (...) w S. kwotę 360 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W punkcie III wyroku rozstrzygnięto o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce w oparciu o stawkę wynikającą z § 8 pkt 3 § 15 ust. 1 pkt 2 oraz § 15 ust. 1 pkt 1 w związku z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu z 14 maja 2024 r. (Dz.U. z 2024 r. poz. 499) powiększoną o kwotę podatku od towarów i usług wyliczoną według stawki podatku obowiązującej dla tego rodzaju czynności na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług, przyznając radcy prawnemu L. B. od Skarbu Państwa ((...)) kwotę 810 zł. Na kwotę składa się wynagrodzenie za dochodzenie odprawy rentowej (600 zł * 0,75 czyli 450 zł) oraz kwota 360 zł za odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę.

Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 9 czerwca 2010 r. II PZ 20/10, stawka minimalna za czynności adwokata lub radcy prawnego powinna być taka sama zarówno w sprawie o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne (o przywrócenie do pracy), jak i w sprawie o odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę albo z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia. W każdej z tych spraw rodzaj i stopień zawiłości sprawy oraz wymagany i niezbędny nakład pracy pełnomocnika jest taki sam, niezależnie od wybranego przez pracownika lub uwzględnionego przez sąd pracy z urzędu alternatywnego roszczenia.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

8 kwietnia 2025 r. (...)

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Dominika Skarbek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: