Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2019 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział III Cywilny

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Rejonowego Anna Szarek

Protokolant – stażysta Anna Ziemniewicz

po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2019 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) 1 Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego z siedzibą w W.

przeciwko R. G.

o zapłatę

I oddala powództwo;

II zasądza od powoda (...) 1 Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego z siedzibą w W. na rzecz pozwanego R. G. kwotę 2 417 (dwóch tysięcy czterystu siedemnastu) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt III C 1899/19

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 13 grudnia 2019 roku

/w postępowaniu uproszczonym/

(...) 1 Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny w W., pozwem z dnia 26 lipca 2012 roku wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym, wniósł o zasądzenie od R. G. kwoty 14 639,56 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty z tytułu należności wynikających z umowy o pożyczkę gotówkową nr (...) zawartej przez pozwanego z pierwotnym wierzycielem (...) Bank (...) Spółką Akcyjną w W. w dniu 28 października 2010 roku podając, że należność z tego tytułu nabył na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 29 maja 2012 roku.

Postanowieniem 8 marca 2019 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie, wobec prawidłowego wniesienia przez pozwanego sprzeciwu od nakazu zapłaty z dnia 12 września 2012 roku, przekazał sprawę tutejszemu Sądowi.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości podnosząc zarzut braku legitymacji procesowej powoda i niewykonania istnienia oraz wysokości roszczenia dochodzonego pozwem.

W pismach z dnia 14 czerwca 2019 roku, 25 listopada 2019 roku i 4 grudnia 2019 roku strony nie modyfikowały swych zasadniczych stanowisk procesowych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 października 2010 roku R. G. zawarł z (...) Bank (...) Spółką Akcyjną w W. umowę pożyczki nr (...) z pakietem ubezpieczeniowym, na podstawie której Bank udzielił mu pożyczki w kwocie 12 736,85 zł. W par. 2 ust. 1 umowy postanowiono, że od pożyczkobiorcy pobierana jest prowizja za udzielenie pożyczki w kwocie 526,32 zł i składka ubezpieczeniowa za cały okres kredytowania w wysokości 2 210,53 zł z tytułu przystąpienia do ubezpieczenia, o którym mowa w Deklaracji zgody stanowiącej integralną część umowy. Stosownie do par. 4 ust. 1 wypłata pożyczki nastąpi jednorazowo w dniu 28 października 2010 roku przelewem na rachunek bankowy (...) SA (...) oraz że nastąpi to pod warunkiem, że przed wypłatą pożyczki (...) S.A. nie uzyska informacji mogących mieć negatywny wpływ na podjętą decyzję kredytową, w szczególności dotyczących podanych przez pożyczkobiorcę wysokości dochodów i zobowiązań finansowych (ust. 2). Niedokonanie przez (...) S.A. wypłaty pożyczki w terminie, o którym mowa w ust. 1, z przyczyn, o których mowa w ust. 2, oznacza odstąpienie (...) SA od umowy (ust. 3).

W par. 5 ust. 2 umowy postanowiono, że szacunkowa łączna kwota wszystkich kosztów wraz z odsetkami, opłatami i prowizjami, które pożyczkobiorca zobowiązany jest ponieść w związku z zawartą umową, wynosi 9 966,93 zł.

Umowa była oprocentowana według zmiennej stopy procentowej obowiązującej w (...) S.A., która w dniu zawarcia umowy wynosiła 18,99 % w stosunku rocznym. Odsetki miały być liczone od aktualnego stanu zadłużenia, za faktyczny okres wykorzystania pożyczki (par. 6 ust. 1 zdanie pierwsze i ust. 3).

Zgodnie z par. 7 ust. 1 pożyczkobiorca jest zobowiązany do spłaty pożyczki wraz z odsetkami w 60 ratach miesięcznych, w wysokości i terminach ustalonych w planie spłaty, który stanowi integralną część umowy. Plan spłaty jest wręczany pożyczkobiorcy przy zawieraniu umowy albo wysyłany przesyłką poleconą na adres wskazany przez pożyczkobiorcę. Wpłaty na rachunek zaliczane są na poczet należności w następującej kolejności: określone w umowie koszty, prowizje i opłaty, odsetki od zadłużenia przeterminowanego, odsetki zaległe, zadłużenie przeterminowane z tytułu pożyczki, odsetki bieżące, zadłużenie z tytułu pożyczki (ust. 4).

W par. 9 ust. 1 umowy postanowiono, że w przypadku niespłacenia raty w terminie (...) pobiera od kwoty zaległej raty pożyczki odsetki według zmiennej stopy procentowej obowiązującej w (...) S.A. w okresie utrzymywania się zaległości dla kredytów przeterminowanych i kredytów postawionych po upływie terminów wypowiedzenia w stan natychmiastowej wykonalności. W dniu zawarcia umowy stopa procentowa dla kredytów przeterminowanych wynosiła 20 % w stosunku rocznym.

Stosownie do par. 12 ust. 1 pkt 1 umowy (...) S.A. mógł wypowiedzieć umowę w części dotyczącej warunków spłaty w przypadku wystąpienia zaległości w spłacie dwóch pełnych rat pożyczki. Termin wypowiedzenia wynosił 30 dni i był liczony od dnia następnego po dniu doręczenia wypowiedzenia pożyczkobiorcy przez pracownika (...) S.A. lub dniu odebrania przez pożyczkobiorcę przesyłki poleconej zwierającej wypowiedzenie, nadanej za zwrotnym potwierdzeniem odbioru lub upływie 14 dni następujących po dniu pierwszego awizowania nieodebranej przesyłki poleconej zawierającej wypowiedzenie, nadanej za zwrotnym potwierdzeniem odbioru (ust. 2 pkt 1, 2 i 3). W następnym dniu po upływie terminu wypowiedzenia umowy w części dotyczącej warunków spłaty całość zadłużenia z tytułu umowy staje się zadłużeniem wymagalnym i przeterminowanym, od którego (...) S.A. nalicza i pobiera odsetki według stopy procentowej, o której mowa w par. 9 (par. 13 ust. 1).

Dowód:

- umowa pożyczki z dnia 28 października 2010 roku (k. 139 – 141),

- deklaracja zgody na objęcie grupowym ubezpieczeniem na życie (k. 142).

Pismem z dnia 4 lutego 2011 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W. wezwała R. G. do zapłaty kwoty 857,84 zł z tytułu zaległej należności, w terminie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia z jednoczesnym oświadczeniem, że w przypadku niedokonania wpłaty w.w. zaległości w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma wypowiada umowę pożyczki nr (...) z dnia 28 października 2010 roku w zakresie warunków spłaty. Poinformowała przy tym, że zadłużenie na dzień 4 lutego 2011 roku wynosi łącznie 13 433,21 zł, w tym 12 736,85 zł z tytułu kapitału, 656,36 zł z tytułu odsetek i 40 zł z tytułu kosztów. Pismo zostało wysłane do R. G. w dniu 16 lutego 2011 roku na podany we wniosku o pożyczkę z dnia 28 października 2010 roku oraz w deklaracji zgody na objęcie grupowym ubezpieczeniem z dnia 28 października 2010 roku adres do korespondencji: ul. (...), S. i po dwukrotnej awizacji zwrócone jako niepodjęte w terminie.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty i wypowiedzenie umowy z dnia 4 lutego 2011 roku ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru (k. 145, 146, 147).

W dniu 29 maja 2012 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W. wystawiła wyciąg z ksiąg bankowych nr (...), w którym stwierdziła, że na dzień 29 maja 2012 roku figuruje w księgach wymagalne zadłużenie wobec R. G. z tytułu umowy pożyczki z ubezpieczeniem nr (...) w kwocie 14 427,14 zł, na które składa się niespłacona należność główna w kwocie 12 171,85 zł i odsetki w wysokości 2 255,29 zł naliczone do 29 maja 2012 roku włącznie od kwoty niespłaconej należności głównej.

Dowód:

- wyciąg z ksiąg bankowych nr (...) (k. 144).

(...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W. zawarła w dniu 29 maja 2012 roku z (...) 1 Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym Niestandaryzowanym Funduszem Sekurytyzacyjnym w W. umowę sprzedaży wymagalnych wierzytelności przysługujących Bankowi wobec osób fizycznych m.in. z tytułu pożyczek gotówkowych. Najpóźniej w dniu przypadającym 30 dnia po dniu przeniesienia strony miały podpisać aneks do umowy, który będzie wskazywał cenę ostateczną portfela wierzytelności oraz ostateczną wysokość portfela wierzytelności. Bank oświadczył, że do każdego z dłużników przysługują mu na dzień 29 lutego 2012 roku w odniesieniu do każdego z dłużników bezsporne i wymagalne wierzytelności pieniężne wynikające z różnych tytułów, w tym z tytułu dokonanych przez zbywcę czynności bankowych, określone szczegółowo w Załączniku nr 1 do umowy, który zostanie sporządzony w formie elektronicznej na płycie CD.

W dniu 26 czerwca 2012 roku został zawarty aneks nr (...)do powyższej umowy. Bank przekazał nabywcy pisemny wykaz wraz z płytą CD zabezpieczoną hasłem zawierającą ostateczny wykaz wierzytelności i dłużników oraz dane dotyczące wierzytelności i dłużników, aktualne na dzień przeniesienia. W wykazie tym ujęto wierzytelność wobec R. G. wynikającą z umowy pożyczki gotówkowej z ubezpieczeniem nr (...) z dnia 28 października 2010 roku w kwocie 12 736,85 zł.

Dowód:

- umowa sprzedaży wierzytelności z dnia 29 maja 2012 roku (k. 68 – 74),

- aneks nr (...) do umowy sprzedaży z dnia 26 czerwca 2012 roku wraz wyciągiem z załącznika nr 1 do aneksu z dnia 26 czerwca 2012 roku do umowy z dnia 29 maja 2019 roku (k. 75 – 76, 86 – 87).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Strona powodowa wywodziła swoje roszczenie z umowy pożyczki gotówkowej z ubezpieczeniem nr (...) zawartej przez pozwanego z (...) Bank (...) Spółką Akcyjną w W. w dniu 28 października 2010 roku. Obowiązkiem powoda było zatem wykazanie istnienia, wysokości i wymagalności należności dochodzonej pozwem oraz swej legitymacji procesowej czynnej.

Sąd za pozbawiony podstaw uznał zarzut pozwanego, że kwota pożyczki nie została mu wypłacona. Zauważyć bowiem należy, że pozwany nie kwestionował autentyczności swojego podpisu na umowie pożyczki z dnia 28 października 2010 roku i w konsekwencji nie powołał też żadnych dowodów na okoliczność, że przedłożona przez powoda umowy nie została przez niego z pierwotnym wierzycielem zawarta. Pozwany nie wykazał również, by od umowy tej odstąpił, bądź też, że kierował do pierwotnego wierzyciela jakiekolwiek pisma wzywającego do wykonania umowy. W tej sytuacji, kierując się zasadami logiki i doświadczenia życiowego stwierdzić należy, że po zawarciu umowy kwota pożyczki została pozwanemu wypłacona. W przeciwnym razie podejmowałby on starania o to, by kwota pożyczki została mu zgodnie z umową wypłacona, a w przypadku gdyby do tego nie doszło dążyłby do wyjaśnienia przyczyn braku wypłaty tej kwoty.

Zasadny okazał się natomiast podniesiony przez pozwanego zarzut, że powód, na którym spoczywał obowiązek w tym zakresie, nie wykazał swojej legitymacji procesowej czynnej.

Z umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 29 maja 2012 roku wynika, że przedmiotem umowy były wymagalne wierzytelności przysługujące (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej w W. wobec dłużników ujęte następnie w załączniku nr 1 do Aneksu z dnia 26 czerwca 2012 roku do umowy z dnia 29 maja 2012 roku. Obowiązkiem powoda było zatem wykazanie, że zarówno na dzień 29 maja 2012 roku jak i 26 czerwca 2012 roku wierzytelność przysługująca (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej w W. wobec pozwanego z tytułu umowy pożyczki z dnia 28 października 2010 roku w kwocie 12 736,85 zł istniała i była wymagalna.

Z treści par. 7 ust. 1 umowy pożyczki z dnia 28 października 2010 roku wynika, że pożyczkobiorca zobowiązany był do spłaty pożyczki w 60 ratach miesięcznych, w wysokości i terminach ustalonych w planie spłaty, który stanowi integralną część umowy, natomiast w par. 12 ust. 1 pkt 1 umowy postanowiono, że pożyczkodawca może wypowiedzieć umowę w części dotyczącej warunków spłaty w przypadku wystąpienia zaległości w spłacie dwóch pełnych rat pożyczki. W piśmie z dnia 4 lutego 2011 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W. wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 857,84 zł, w tym 258,86 zł z tytułu kapitału, 558,98 zł z tytułu odsetek i 40 zł z tytułu kosztów w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma oraz oświadczyła, że wypowiada umowę w przypadku niedokonania spłaty w.w. zaległości w podanym terminie. Obowiązkiem strony powodowej było zatem wykazanie, w jakiej wysokości i w jakich terminach pozwany zgodnie ze stanowiącym integralną część umowy pożyczki planem spłaty, o którym mowa w par. 1 ust. 1 umowy, obowiązany był dokonywać spłaty rat pożyczki, a w konsekwencji, że na dzień sporządzenia pisma z dnia 4 lutego 2011 roku kwoty wskazane w w.w. piśmie były – zgodnie z planem spłaty – wymagalne, a ponadto że stanowiły równowartość co najmniej dwóch pełnych rat pożyczki. Tymczasem powód nie przedłożył planu spłaty, który umożliwiłby Sądowi ustalenie terminów wymagalności i wysokości poszczególnych rat pożyczki, a w konsekwencji również ustalenie, że na dzień sporządzenia powyższego pisma pozwany zalegał ze spłatą co najmniej dwóch pełnych rat pożyczki.

Z wyciągu z ksiąg bankowych nr (...) z dnia 29 maja 2012 roku oraz z twierdzeń samego powoda wynika, że na dzień 29 maja 2012 roku do spłaty pozostał kapitał w kwocie 12 171,85 zł. Tymczasem pozwanemu na podstawie umowy z dnia 28 października 2010 roku została udzielona pożyczka w kwocie 12 736,85 zł. Oznacza to, że od dnia 28 października 2010 roku pozwany spłacił 565 zł kapitału, przy czym z przedstawionego przez powoda materiału dowodowego nie wynika, kiedy zostało to uczynione, to jest czy przed sporządzeniem pisma z dnia 4 lutego 2011 roku, czy już po tej dacie, a jeśli po tej dacie, to czy miało to miejsce w terminie 7 dni od dnia otrzymania przez pozwanego pisma z dnia 4 lutego 2011 roku czy po upływie tego terminu. Nie wynika również z przedłożonego przez powoda materiału dowodowego, że na dzień 4 lutego 2011 roku pozwany zalegał ze spłatą dwóch pełnych rat pożyczki i tym samym że zaktualizowało się uprawnienie pierwotnego wierzyciela do wypowiedzenia pozwanemu umowy pożyczki. Dodatkowo wskazać należy, że kwota pożyczki w wysokości 12 736,85 zł wraz z podanymi w par. 5 umowy szacunkowymi kosztami, odsetkami, opłatami i prowizjami w łącznej kwocie 9 966,93 zł wynosiła łącznie 22 703,78 zł. Gdyby kwotę tę podzielić na 60 równych rat wysokość jednej raty wynosiłaby 378,39 zł, a wysokość dwóch pełnych rat 756,78 zł. Brak jest jednak możliwości ustalenia terminu płatności pierwszej raty i kolejnych. Dodatkowo uwzględniając okoliczność, że pozwany spłacił 565 zł kapitału oraz biorąc pod uwagę treść par. 7 ust. 4 umowy, zgodnie z którym wpłaty zaliczane są w pierwszej kolejności na koszty, prowizje i odsetki, a w ostatniej kolejności na kapitał, nie sposób – wobec braku możliwości ustalenia jaką część poszczególnych rat stanowił kapitał, a jaką odsetki – ustalić ile rat kapitałowo-odsetkowych i kiedy pozwany spłacił, a w konsekwencji, że na dzień 4 lutego 2011 roku istniały podstawy do wypowiedzenia mu umowy pożyczki na podstawie par. 12 ust.1 pkt 1 umowy.

Wobec braku wykazania przez powoda faktu skutecznego wypowiedzenia pozwanemu umowy pożyczki brak jest podstaw do ustalenia, że należność wynikająca z umowy z dnia 28 października 2010 roku była na dzień 29 maja 2012 roku wymagalna i w konsekwencji, że została skutecznie nabyta przez powoda. W tej sytuacji stwierdzić należy, że powód nie wykazał swojej legitymacji procesowej czynnej.

Podkreślenia wymaga, że fakt nabycia wierzytelności przez powoda i związane z tym ewentualne trudności dowodowe nie mogą stawiać go w sytuacji korzystniej od pierwotnego wierzyciela poprzez łagodzenie spoczywającego na nim ciężaru dowodu. Zgodzić się należy z pozwanym, że nabycia wierzytelności w drodze cesji nie można domniemywać, a co za tym idzie okoliczność ta powinna wynikać wprost z dokumentów. Ponadto sama umowa sprzedaży wymagalnych wierzytelności nie jest wystarczającym dowodem na okoliczność, że przelewana wierzytelność istnieje w określonej wysokości oraz że jest wymagalna.

Dopiero po wykazaniu przez powoda swej legitymacji procesowej czynnej oraz istnienia, wysokości i wymagalności należności dochodzonej pozwem na pozwanym dążącym do zwolnienia się ze spoczywającego na nim obowiązku spłaty zadłużenia spoczywałby obowiązek wykazania, że spłacił zadłużenie w całości bądź że spłacił je w wyższej wysokości niż twierdził sam powód.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 par. kpc, zgodnie z którą strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić stronie przeciwnej poniesione przez nią koszty celowej obrony. Na zasądzoną z tego tytułu kwotę składa się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w kwocie 2 400 zł ustalone na podstawie par. 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz.U. z 2013 r., poza. 490) w brzmieniu obowiązującym w chwili wniesienia pozwu oraz wydatek na opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.