Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 marca 2021 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Justyna Pikulik
Protokolant:	sekretarz sądowy Justyna Zarzecka

po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2021 r. w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Banku Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko M. P. (1)

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  nakazuje pobrać od powoda (...) Banku Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego Szczecin- Centrum w Szczecinie kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt III C 1857/18

UZASADNIENIE

Pozwem w elektronicznym postępowaniu upominawczym z dnia 28 marca 2018 roku powód (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wystąpił przeciwko pozwanemu M. P. (2) o zapłatę kwoty 15.954,61 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi do dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Powód wniósł także o zasądzanie kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że strony zawarły w dniu 31.08.2012 r. umowę pożyczki nr (...), w ramach której pozwany zobowiązał się do terminowej spłaty określonej sumy pieniężnej. W związku z nienależytym wykonywaniem przez pozwanego zaciągniętego zobowiązania, powstałe zadłużenie z dniem 1 lutego 2013 roku zostało postawione w stan pełnej wymagalności. Powód wskazał, że 06.12.2017 r. wzywał pozwanego do uregulowania zaległości, jednak bezskutecznie. Powód podał, że na potrzebę powództwa, w dniu 28 marca 2018 roku wystawił wyciąg z ksiąg rachunkowych banku nr (...). W treści dokumentu została wskazana wysokość oraz struktura zadłużenia ciążącego na pozwanym, jak również sprecyzowane i podane zostały szczegółowe wyliczenia należności odsetkowych stanowiących element zadłużenia. Powód podał, że na kwotę objętą pozwem, tj. 15.954,61 zł składają się następujące należności: niespłacony kapitał w kwocie 9.210,53 zł, odsetki umowne w kwocie 519,92 zł, odsetki umowne za opóźnienie w kwocie 5.859,27 zł, odsetki umowne w kwocie 364,79 zł.

Postanowieniem z dnia 8 maja 2018 roku referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin- Zachód w Lublinie, wobec stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty, przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu Szczecin – Centrum w Szczecinie.

Pismem z dnia 08.08.2018 r. powód (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. uzupełnił braki formalne pozwu.

Wobec niewskazania aktualnego adresu zamieszkania pozwanego, postanowieniem z dnia 19 listopada 2018 roku Sąd Rejonowy Szczecin- Centrum w Szczecinie zawiesił postępowanie w niniejszej sprawie.

Pismem z dnia 20 września 2019 roku pełnomocnik powódki złożył wniosek o ustanowenie kuratora procesowego dla pozwanego i złożył wniosek o podjęcie postępowania w sprawie.

Poszanowaniem z dnia 17 kwietnia 2020 roku postępowanie w sprawie zostało podjęte, a dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego M. P. (1) ustanowiono kuratora procesowego W. K..

W odpowiedzi na pozew kurator procesowy wniósł o oddalenie powództwa w całości, a także złożył wniosek o przyznanie wynagrodzenia.

Kurator wskazał, że nie kwestionuje zawarcia umowy i jej treści.

Kurator procesowy podniósł natomiast następujące zarzuty: przedawnienia roszczenia, wskazując, że pozew został wniesiony po upływie 3-letniego terminu przedawnienia, zarzut nieistnienia roszczenia, wskazując, że powód nie przedstawił jakiegokolwiek dowodu na okoliczność, że faktycznie wypłacił pozwanemu pożyczkę oraz zarzut niewykazania roszczenia co do wysokości, bowiem nie przedstawił dowodów na okoliczność wysokości roszczenia, tj. historii spłaty kredytu, a także sposobu i prawidłowości wyliczenia odsetek. Kurator zakwestionował też wyciąg z ksiąg rachunkowych banku, wskazując, że może on dowodzić wyłącznie tego, że pozwany ma zaksięgowane jakieś zadłużenie.

W piśmie procesowym z dnia 20 listopada 2020 roku pełnomocnik powoda (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. podtrzymał powództwo w całości, wskazując, że w dniu 4 września 2021 roku powód dokonał uznania na rachunki bankowe wskazane przez pozwanego. Podał, że ze względu na brak dokonywania wpłat, umowa została wypowiedziana i zobowiązanie pozwanego stało się wymagalne w dniu 4 lutego 2013 roku. Odnosząc się do zarzutu przedawnienia, pełnomocnik powoda wskazał, że dla ustalenia rzeczywistej wymagalności roszczenia nie będzie miała znaczenia chwila z której upływem wierzyciel może żądać dobrowolnego spełnienia świadczenia, ale właściwa będzie dopiero ta chwila, gdy uprawniony może domagać się sądowej ochrony przysługującego mu roszczenia, co oznacza, iż bieg przedawnienia należy liczyć od daty skutecznego wypowiedzenia umowy, to jest od dnia 1 lutego 2013 roku. Zdaniem strony powodowej, bieg przedawnienia został przerwany w momencie wystąpienia do Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z wnioskiem z dnia 11 marca 2013 roku o nadanie bankowemu tytułowi klauzuli wykonalności. Kolejno, bieg został przerwany w dniu 22 listopada 2016 roku przez wydanie postanowienia o umorzeniu postępowania prowadzonego pod sygnaturą akt II C 962/16 przez Sąd Rejonowy Szczecin P. i Zachód w S., a następnie bieg przedawnienia został przerwany wniesieniem pozwu do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 28 marca 2018 roku.

Odnosząc się do stanowiska pełnomocnika powódki, kurator procesowy pozwanego w piśmie z 11.01.2021 r. podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie, wskazując, iż wniosek powoda z dnia 11 marca 2013 roku jest jedynie kserokopią i brak jakiegokolwiek dowodu, że został on skutecznie złożony i uwzględniony, ani też dowodu na to kiedy faktycznie został skutecznie złożony i kiedy zakończyło się postępowanie nim wywołane. Bacząc na powyższe, zdaniem kuratora procesowego , nie sposób ustalić, że na skutek złożenia rzeczonego wniosku doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia objętego pozwem, ani też nie sposób ustalić, w jakiej dacie bieg terminu przedawnienia został przerwany i w jakiej dacie rozpoczął się jego ponowny bieg. Jeżeli chodzi o postanowienie z dnia 22 listopada 2016 roku, to kurator wskazał, że z jego treści nie wynika jakiego roszczenia dotyczy i brak jest jakichkolwiek podstaw do powiązania go z niniejszym postępowaniem, nadto nie sposób ustalić, kiedy zostało zainicjowane postępowanie, w którym zapadło to postanowienie. Kurator procesowy zwrócił uwagę, że podstawą prawną postanowienia po przekazaniu sprawy z epu był art. 505 [37] § 1 k.p.c., co oznacza, iż przyczyną umorzenia było wniesienie pozwu przez osobę nieuprawnioną, a w takiej sytuacji nie można mówić o skutecznym złożeniu pozwu, a tym bardziej przerwaniu biegu przedawnienia. Kurator procesowy wskazał także, że roszczenie nie zostało wykazane co do wysokości, ponieważ jeżeli umowa została wypowiedziana ze skutkiem na dzień 1 lutego 2013 roku, to proporcjonalna wartość składki do czasu trwania umowy powinna zostać zwrócona pozwanemu i zaliczona na poczet zadłużenia. Ze względu na to, że należność główna powinna być pomniejszona o co najmniej składkę na ubezpieczanie, należności odsetkowej nie sposób zweryfikować, co czyni ją niezasadną w całości.

W piśmie procesowym z dnia 05.02.2021 r. pełnomocnik powoda (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. wskazał, że kopie dokumentów mogą stanowić dowód w sprawie i nie są pozbawione mocy dowodowej. Zdaniem pełnomocnika strony powodowej obowiązek przedstawienia oryginałów dokumentów może wynikać tylko i wyłącznie na zarządzenie przewodniczącego.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 31 sierpnia 2012 roku (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zawarł z M. P. (2) umowę nr (...), której przedmiotem było udzielenie pożyczkobiorcy pożyczki w wysokości 9.210,53 złotych, którą pożyczkobiorca zobowiązał się spłacić wraz z należnymi odsetkami umownymi w 96 równych ratach płatnych nie później niż do dnia 27 każdego miesiąca na zasadach i warunkach określonych w dalszych postanowieniach umownych (§ 1 umowy). Oprocentowanie pożyczki było liczone wg stopy zmiennej. Oprocentowanie w całym okresie kredytowania stanowi sumę stawki WIBOR 3M i marży w wysokości 8,89 p.p. stałej w trakcie trwania umowy. Na dzień zawarcia umowy pożyczki oprocentowanie wyniosło 14% w stosunku rocznym (§ 2 umowy). Spłaty rat kapitałowo – odsetkowych pożyczkobiorca był zobowiązany dokonywać zgodnie z terminami i wysokością określoną w aktualnym harmonogramie spłat (§ 4 umowy), zaś harmonogram był integralna częścią umowy (§ 14 umowy).

Całkowita kwota pożyczki wyniosła kwotę 9.210,53 złotych, a całkowita kwota do zapłaty przez pożyczkobiorcę na dzień zawarcia umowy wyniosła kwotę 17.531,97 złotych, na co złożyła się kwota 9.210,53 złotych oraz całkowity koszt pożyczki w kwocie 8.321,44 zł. Na całkowity koszt pożyczki złożyły się odsetki umowne w wysokości 6.110,91 złotych oraz jednorazowa opłata z tytułu zwrotu kosztów ubezpieczenia na życie w wysokości 2210,53 złotych . (...) wyniosło 25,63% (§ 5 umowy).

Zgodnie z § 9 umowy pożyczki, jeżeli pożyczkobiorca zalega ze spłatą dwóch kolejnych rat pożyczki, bank pisemnie wzywa pożyczkobiorcę do zapłaty. Jeżeli należności nie zostaną uregulowane w terminie 7 dni od daty odbioru wezwania do zapłaty, bank ma prawo wypowiedzieć umowę.

W dniu 31 sierpnia 2012 roku M. P. (1) złożył dyspozycję uruchomienia pożyczki nr (...) w kwocie 9.210,53 złotych w następujący sposób: kwota 7.000 złotych w oddziale (...) Bank Spółki Akcyjnej oraz przelewu jednorazowej opłaty z tytułu zwrotu kosztów ubezpieczenia na życie w kwocie 2210,53 złotych. Środki, zgodnie ze złożoną dyspozycją, zostały wypłacone w dniu 4 września 2012 roku.

Dowód:

- umowa pożyczki nr (...) z 31.08.2012 k. 14-17;

- dyspozycja uruchomienia pożyczki, k. 74;

- historia rachunku kredytowego, k. 75.

M. P. (1) nie dokonał żadnej wpłaty tytułem rat kapitałowo – odsetkowych w związku z umową nr (...) z dnia 31 sierpnia 2021 roku.

Dowód:

- wydruk historii uznań rachunku (...) Banku S.A. nr (...) dedykowanego do spłaty umowy pożyczki nr (...), k. 83-146.

Pismem z dnia 1 października 2012 roku (...) Bank Spółka Akcyjna w W. poinformował M. P. (1), że nie odnotował wpływu wymagalnej płatności z tytułu umowy pożyczki nr (...), a zadłużenie wymagalne wg stanu na dzień sporządzenia pisma wynosi 159,43 złotych wraz z kwotą 20 złotych tytułem kosztów wysyłki pisma.

Pismem z dnia 26 listopada 2012 roku (...) Bank Spółka Akcyjna w W. wezwał M. P. (1) do zapłaty kwoty 342,08 złotych wraz z kwotą 40 złotych tytułem kosztów wysyłki pism, w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma.

Dowód:

-wezwanie do zapłaty z dnia 26 listopada 2012 roku, k. 81;

-pismo z dnia 1 października 2012 roku, k. 82.

Pismem z dnia 27 grudnia 2012 roku (...) Bank Spółka Akcyjna w W. wypowiedziała M. P. (2) umowę o pożyczkę nr (...), z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia liczonego od dnia doręczenia pisma.

W piśmie wskazano, że zadłużenie przeterminowane wynosi kwotę 544,67 złotych wraz z kwotą 40 złotych z tytułu sporządzenia i wysłania pisma zgodnie z (...) Banku Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.. Wypowiedzenie miało charakter warunkowy, co oznaczało, że jeżeli w okresie 30 dni, tj. do upływu okresu wypowiedzenia, zostanie dokonana spłata zadłużenia przeterminowanego, wypowiedzenie stanie się nieskuteczne i umowa będzie kontynuowana na dotychczasowych warunkach.

Wypowiedzenie zostało odebrane przez M. P. (1).

Pozwany nie spłacił zadłużenia, zatem umowa pożyczki została wypowiedziana ze skutkiem na dzień 1 lutego 2013 r.

Dowód:

- wypowiedzenie umowy pożyczki nr (...), k .76;

- potwierdzenie odbioru, k. 77

Dnia 11 marca 2013 roku (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wystawiła Bankowy Tytuł Egzekucyjny, w którym stwierdzono, że M. P. (1) posiada wymagalne zadłużenie w wysokości 10.028,34 złotych z tytułu umowy pożyczki nr (...) z dnia 31 sierpnia 2012 roku. W dokumencie wskazano, że na wymagalne zadłużenie składają się następujące kwoty: 9.210,53 złotych tytułem niespłaconego kapitału, 519,92 zł tytułem odsetek umownych, 197,89 zł tytułem odsetek od zobowiązania przeterminowanego oraz 100 złotych tytułem opłat umownych.

Dowód:

- Bankowy Tytuł Egzekucyjny z dnia 11 marca 2013 roku, k. 78.

Pismem z dnia 6 grudnia 2017 roku (...) Bank Spółka Akcyjna w W. wezwał M. P. (1) do zapłaty kwoty 15.672,37 złotych, w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma, pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Na powyższą sumę złożyły się kwoty: 9.210,53 złotych tytułem niespłaconego kapitału, 519,92 zł tytułem odsetek umownych, 5.577,13 zł tytułem odsetek karnych, 364,79 zł tytułem opłat.

Przesyłka została nadana w dniu 6 grudnia 2017 roku;

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 6 grudnia 2017 roku, k. 18;

- kopia koperty, k. 19

Dnia 28 marca 2018 roku (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wystawił wyciąg z ksiąg nr (...), w których stwierdzono, że M. P. (1) posiada wymagalne zadłużenie w wysokości 15.954,61 złotych z tytułu umowy kredytu nr (...) z dnia 31 sierpnia 2012 roku. W dokumencie wskazano, że na wymagalne zadłużenie składają się następujące kwoty: 9.210,53 złotych tytułem niespłaconego kapitału, 519,95 zł tytułem odsetek umownych, 5.859,37 zł tytułem odsetek umownych za opóźnienie, 364,79 zł tytułem odsetek umownych.

Dowód:

- wyciąg z ksiąg (...) Bank S.A. nr (...), k. 13

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwa nie zasługiwało na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie powód (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. domagał się od pozwanego M. P. (1) kwoty 15.954,61 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi do dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Powód, jak wynika z treści uzasadnienia żądania pozwu, wywodził swoje roszczenie z umowy pożyczki z dnia 31 sierpnia 2012 r., na podstawie której powodowy Bank udzielił pozwanemu pożyczki gotówkowej w kwocie 9.210,53 złotych, a pozwany pożyczkobiorca zobowiązał się ją spłacić wraz z należnymi odsetkami umownymi w 96 równych ratach płatnych nie później niż do dnia 27 każdego miesiąca na zasadach i warunkach określonych w dalszych postanowieniach umownych

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi przepis art. 720 § 1 k.c., zgodnie z treścią którego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W procesie związanym z wykonaniem umowy pożyczki, powód zobowiązany jest zatem udowodnić, stosownie do treści przepisu art. 6 k.c., że strony zawarły umowę tej kategorii, a także, że przeniósł na własność pozwanego oznaczoną w umowie kwotę środków pieniężnych. Pozwany winien natomiast winien wykazać wykonanie swego świadczenia w postaci zwrotu kwoty udzielonej pożyczki wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty, przy czym strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne (art. 232 k.p.c.).

Na powodzie, zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu wyrażoną w art. 6 k.c. – spoczywał zatem obowiązek wykazania, że pomiędzy nim a pozwanym doszło do skutecznego zawarcia umowy pożyczki i że na jej podstawie przeniesiono na własność pozwanego kwotę kwocie 9.210,53 złotych oraz że pozwany kwoty tej, zgodnie z umową, nie spłacił.

W przedmiotowej sprawie pozwany reprezentowany przez kuratora nie kwestionował samego faktu zawarcia w dniu 31 sierpnia 2012 r. umowy pożyczki z powodowym Bankiem.

Nie budziło też wątpliwości Sądu w świetle przedłożonego przez powoda dokumentu w postaci dyspozycji uruchomienia pożyczki ( k.74), że pozwany objętą umową pożyczki kwotę 9.210,53 zł otrzymał. Wobec braku wykazania przez pozwanego faktu spłaty pożyczki czy to w całości czy też w części, niewątpliwe także było, że pozwany zaciągniętej u powoda pożyczki nie spłacił.

Roszczenie powoda podlegało jednak oddaleniu z uwagi na to, że uległo ono przedawnieniu.

Zarzut przedawnienia roszczenia został skutecznie podniesiony przez kuratora reprezentującego pozwanego w niniejszym procesie.

W ocenie Sądu podniesiony przez pozwanego w odpowiedzi ma pozew zarzut przedawnienia roszczenia powoda okazał się skuteczny.

Sąd zauważa, że zgodnie z ugruntowanym w doktrynie i orzecznictwie poglądem, na wstępie rozpatrywać należy ewentualną zasadność zarzutu przedawnienia- winno to zostać uczynione przed rozpoznaniem zarzutów dotyczących materialnoprawnej podstawy odpowiedzialności pozwanego, oraz związanymi z nimi zarzutami procesowym. I tak m.in. w uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2006 r. sygn. akt III CZP 85/05, Lex nr 171726, publ. OSNC 2006/7-8/114, Biul.SN 2006/2/5, Wokanda 2006/3/1, Prok.i Pr.-wkł. 2006/10/27, wskazano, że skuteczne podniesienie zarzutu przedawnienia jest wystarczające do oddalenia powództwa bez potrzeby ustalenia, czy zachodzą wszystkie inne przesłanki prawnomaterialne uzasadniające jego uwzględnienie. W razie podniesienia zarzutu przedawnienia badanie tych przesłanek jest zbędne.

Zgodnie z art. 117 § 1 i 2 k.c., z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.

W przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdują przepisy sprzed nowelizacji. Z dniem bowiem 9 lipca 2018 r. weszła w życie ustawa z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 8 czerwca 2018 r.), która to ustawa zmieniła odpowiednio treść art. 117 – 125 k.c. i w przypadku roszczeń dochodzonych przeciwko konsumentom ustanowiła w art. 117 § 2 ¹ k.c. zasadę, że po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. Zgodnie z przepisem przejściowym – art. 5 ww. ustawy:

Art. 5. 1. Do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

2. Jeżeli zgodnie z ustawą zmienianą w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, termin przedawnienia jest krótszy niż według przepisów dotychczasowych, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Jeżeli jednak przedawnienie, którego bieg terminu rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, to przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.

3. Do przysługujących konsumentowi roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, których terminy przedawnienia są określone w art. 118 i art. 125 § 1 ustawy zmienianej w art. 1, stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym.

4. Roszczenia przedawnione przysługujące przeciwko konsumentowi, co do których do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy nie podniesiono zarzutu przedawnienia, podlegają z tym dniem skutkom przedawnienia określonym w ustawie zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy ma znaczenie art. 5 ust. 2 ww. ustawy, zgodnie z którym, jeżeli jednak przedawnienie, którego bieg terminu rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, to przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.

Należność dochodzona pozwem, a wynikająca z umowy z dnia 31 sierpnia 2012 r. stała się wymagalna w dniu 1 lutego 2013 r. Taką datę wymagalności roszczenia wskazał powód w pozwie, wynika ona z faktu, że umowa pożyczki łącząca powoda z pozwanym została wypowiedziana ze skutkiem na dzień 1 lutego 2013 r. Z tym dniem całość roszczenia została postawiona w stan natychmiastowej wymagalności i od tej daty rozpoczął bieg 3- letni termin przedawnienia roszczenia. Zgodnie zaś z brzmieniem art. 118 k.c. sprzed ww. nowelizacji, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Bank jest przedsiębiorcą, zaś pożyczki, których udziela swoim klientom związane są z prowadzeniem działalności gospodarczej. Zatem roszczenie banku wynikające z niespłaconej pożyczki przedawniają się po upływie 3 lat od dnia wymagalności.

Skoro zatem wierzytelność przeciwko pozwanemu, a wynikająca z umowy pożyczki z 31 sierpnia 2012 r. była wymagalna 1 lutego 2013 r., to roszczenie dochodzone pozwem uległo przedawnieniu przed datą wniesienia pozwu w niniejszej sprawie, tj. z dniem 1 lutego 2016 r. Tymczasem pozew w niniejszej sprawie został wniesiony w dniu 28 marca 2018 r., a zatem już po upływie terminu przedawnienia.

Zgodnie z art. 120 § 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Bieg przedawnienia roszczenia dochodzonego w niniejszym postępowaniu zaczął biec od dnia 1 lutego 2013 r. Termin przedawnienia należności dochodzonej pozwem upłynął przed wniesieniem pozwu w niniejszej sprawie, co miało miejsce 28 marca 2018 r. (art. 118 k.c.).

W ocenie Sądu, powód nie wykazał, aby ewentualnie zaistniało jakiekolwiek zdarzenie prawne powodujące przerwanie biegu terminu przedawnienia na podstawie art. 123 k.c. Przepis ten stanowi, że bieg przedawnienia przerywa się:

1) przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;

2) przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje;

3) przez wszczęcie mediacji.

Powód twierdził, że bieg przedawnienia w niniejszej sprawie został przerwany w momencie wystąpienia do Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z wnioskiem z dnia 11 marca 2013 roku o nadanie bankowemu tytułowi klauzuli wykonalności. Kolejno, według powoda, bieg został przerwany w dniu 22 listopada 2016 roku przez wydanie postanowienia o umorzeniu postępowania prowadzonego pod sygnaturą akt II C 962/16 przez Sąd Rejonowy Szczecin P. i Zachód w S., a następnie bieg przedawnienia został przerwany wniesieniem pozwu do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 28 marca 2018 roku. Na poparcie swoich twierdzeń powód przedłożył do akt sprawy jedynie dowód w postaci wydruku pisma z dnia 11 marca 2013 roku o treści: „wierzyciel: (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. (…)”, „Dłużnik M. P. (1)(…)”, „Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu”, „W imieniu wierzyciela (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W., pełnomocnictwo w załączeniu, wnoszę o: „nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu Nr (...)/ (...)/GF z dnia 11 marca 2013 roku z ograniczeniem odpowiedzialności dłużnika do kwoty 18.421,06 złotych (…)” ( vide wydruk z dnia 11 marca 2013 r., k. 78 verte – 79) oraz wydruk postanowienia Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 22 listopada 2016 roku (sygn. akt II C 962/19), w sprawie z powództwa (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. przeciwko M. P. (2) o zapłatę. W treści wskazano, że Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, wobec nieuzupełnienia braków formalnych pozwu, na podstawie art. 505 [37] § 1 k.p.c. w zw . z art. 130 § 1 k.p.c., umorzył postępowanie w sprawie ( vide wydruk postanowienia z dnia 22 listopada 2016 roku, k. 80).

W ocenie Sądu, żaden z tych dokumentów nie świadczy o tym, że w realiach rozpoznawanej sprawy rzeczywiście doszło do przerwania biegu przedawnienia.

Wskazać należy, że co do zasady wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu przerywa bieg przedawnienia (vide: Uchwała SN z dnia 16 stycznia 2004 r., III CZP 101/03, OSNC 2005, nr 4, poz. 58). Zgodnie z jednolitym stanowiskiem Sądu Najwyższego zarówno złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, jak i wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie takiego tytułu wykonawczego przerywa, na podstawie art. 123 § 1 pkt 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. bieg przedawnienia jako czynność przedsięwzięta bezpośrednio w celu egzekwowania roszczeń (vide uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2004 r., III CZP 101/03, OSNC z 2005 r., nr 4, poz. 58, wyroki 23 listopada 2011 r., IV CSK 156/11, OSNC - ZD z 2013 r., nr 1, poz. 7, z dnia 12 stycznia 2012 r., II CSK 203/11, OSP z 2014 r., nr 6, poz. 60, z dnia 17 grudnia 2004 r., II CK 276/04, z dnia 22 stycznia 2008 r., V CSK 386/07, z dnia 21 maja 2010 r., II CSK 614/09, z dnia 4 października 2012 r., I CSK 90/12 - nie publ.). Rozpoczęcie na nowo biegu przedawnienia następuje bądź z chwilą prawomocnego zakończenia postępowania klauzulowego, bądź z chwilą zakończenia postępowania egzekucyjnego, w tym jego umorzenia (art. 826 k.p.c.), a wyjątek stanowi umorzenie na podstawie art. 823 lub 825 pkt 1 k.p.c. albo zwrot wniosku, które niweczą materialnoprawne skutki przerwy przedawnienia (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2015 r., III CZP 103/14, OSNC z 2015 r., nr 12, poz. 137, wyroki z dnia 10 października 2003 r., II CK 113/02, OSP z 2004 r., nr 11, poz. 141, z dnia 23 stycznia 2007 r., V CSK 386/07, z dnia 14 kwietnia 2011 r., IV CSK 439/11, z dnia 19 listopada 2014 r., II CSK 196/14 - nie publ.).

W przedmiotowej sprawie nie sposób było ustalić, że bieg terminu przedawnienia został przerwany w związku ze złożeniem przez wierzyciela wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, albowiem przedłożony przez powoda został jedynie wydruk ww. wniosku, bez prezentaty Sądu, wskazującej, że taki wniosek do Sądu istotnie wpłynął, i bez potwierdzenia jego nadania na poczcie. Nie ma zatem pewności, że wniosek o treści wskazanej powyższej został do Sądu skutecznie złożony. Powód nie wskazał także, w jaki sposób powyższy wniosek został rozpoznany, czy został uwzględniony i została mu nadana klauzula wykonalności, a powód na tej podstawie rozpoczął przeciwko pozwanemu egzekucję, która zakończyła się np. umorzeniem postępowania z urzędu z przyczyny bezskuteczności egzekucji na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c., czy też wniosek z jakichś przyczyn uwzględniony nie został.

Nie da się także wykluczyć, że ww. wniosek został np. zwrócony i nie doszło do jego merytorycznego rozpoznania. Taka ewentualność wchodzi w grę, gdyż skoro powód uzyskałby klauzulę wykonalności na bankowy tytuł egzekucyjny, to miałby już podstawę do wszczęcia postępowania egzekucyjnego i nie musiałby występować z pozwem o całość roszczenia w niniejszej sprawie. Z uwagi na brak jakichkolwiek informacji co do „losów” wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, i z uwagi na brak dowodu, że został on w ogóle skutecznie wniesiony do sądu, nie można uznać, że spowodował on przerwanie biegu terminu przedawnienia.

Wątpliwości te uzasadnione są także tym, że powód twierdzi, że do ponownego przerwania biegu terminu przedawnienia doszło w związku wywiedzeniem powództwa o zapłatę do Sądu Rejonowego Szczecin- Centrum, w S., które to postępowanie zakończyło się w dniu 22 listopada 2016 roku wydaniem postanowienia o umorzeniu postępowania prowadzonego pod sygnaturą akt II C 962/16. Gdyby powód uzyskał klauzulę na bankowy tytuł egzekucyjny, mógłby prowadzić egzekucję i nie musiałby występować z powództwem o zapłatę.

W tym przypadku powołując się na przerwanie biegu przedawnienia, powód przedłożył jedynie kserokopię ww. postanowienia, co uniemożliwia ustalenie, jakiego roszczenia ww. postępowanie dotyczyło, w jakiej kwocie i z jakiego tytułu wynikającego w szczególności, w szczególności czy tożsamego z objętym nieniniejszym postępowaniem. Z treści ww. postanowienia z 22 listopada 2016 r. wynika jedynie, że toczyła się sprawa z powództwa powoda przeciwko pozwanemu i sprawa ta zakończyła się umorzeniem postępowania z uwagi na nieuzupełnienie braków formalnych pozwu. Nie pozwala natomiast na ustalenie, czy bieg przedawnienia został skutecznie przerwany dla rozpoznawanego w niniejszej sprawie roszczenia, a jeśli tak, to w jakiej dacie do tego przerwania doszło. Nie można tracić z pola widzenia, że powód w niniejszej sprawie był reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, zatem w niniejszej sprawie mógł zawnioskować o przeprowadzenie dowodu z konkretnych akt postępowania w sprawie o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności oraz z akt II C 962/16, co być może umożliwiłoby ustalenie, czy doszło do przetrwania biegu przedawnienia. Zaoferowany przez powoda materiał dowodowy w sprawie możliwości takiej w ocenie Sądu nie daje. Powyższe zaniechanie powoda nie mogło jednak doprowadzić do zastępowania przez Sąd niezbędnej inicjatywy dowodowej strony poprzez działanie Sądu z urzędu, gdyż naruszałoby to podstawową zasadę równości stron (vide postanowienie Sądu Najwyższego z 21 grudnia 1998r. sygn. akt III CKN 985/98, OSNC 1999/5/104). Przy rozpoznawaniu bowiem sprawy na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego rzeczą Sądu nie jest zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzania z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 kpc). Obowiązek przeprowadzenia dowodów spoczywa na stronach ( art. 3 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne ( art. 6 k.c.) (tak też wyrok Sądu Najwyższego z 17 grudnia 1996r. publ. OSNC 1997/6-7/76, wyrok Sądu Najwyższego z 5 listopada 1997r. publ. OSNC 1998/3/52, wyrok Sądu Najwyższego z 25 marca 1998r. publ. OSNC 1998/12/208).

Mając zatem na względzie, że powód nie wykazał w tym postępowaniu, że doszło do skutecznego przerwania biegu przedawnienia, Sąd uznał, że bieg przedawnienia rozpoczął w się w dniu 1 lutego 2013 r. i upłynął w dniu 1 lutego 2016 r., a zatem przed wniesieniem pozwu w niniejszej sprawie, co miało miejsce w dniu 28 marca 2018 r. Tym samym, roszczenie dochodzone pozwem jest przedawnione, co uzasadniało oddalenie powództwa.

Ustalenia faktyczne w sprawie Sąd oparł na dowodach z dokumentów zgromadzonych w sprawie, których wiarygodności i mocy dowodowej żadna ze stron nie kwestionowała. Nie wzbudziły one także żadnych wątpliwości ze strony orzekającego w sprawie Sądu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Przepis art. 98 § 1 k.p.c. stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty te w niniejszej sprawie złożyło się wynagrodzenie kuratora ustanowionego dla pozwanego w kwocie 1.400 zł, obliczonej na podstawie § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej
(Dz.U.2018.536) w związku z § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800) ( 3.600 zł x 40 %= 1.440 zł). Sąd postanowieniem z dnia 23 lutego 2021 r. przyznał kuratorowi pozwanego od Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego Szczecin- Centrum w Szczecinie wynagrodzenie w kwocie 1.400 zł za sprawowanie funkcji kuratora procesowego. Częściowo powód koszty wynagrodzenia już pokrył, uiszczając na ten cel zaliczkę w kwocie 500 zł. Do uiszczania pozostała zatem kwota 900 zł. O nieuiszczonych kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Przepis art. 113 ust. 1 stanowi, że kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

W związku z tym, Sąd w punkcie II wyroku nakazał pobrać od powoda (...) Banku Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego Szczecin- Centrum w Szczecinie kwotę 900 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych, tj. brakującej części wynagrodzenia kuratora procesowego.

Sygn. akt III C 1857/18

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować.

2.  Odpis wyroku wraz z odpisem uzasadnienia doręczyć pełnomocnikowi powoda r.pr. T. G.;

3.  Postanowienie o przyznaniu wynagrodzenia kuratorowi prawomocne z dniem 03.03.2021 r.

4.  Wypłacić kuratorowi wynagrodzenie, zgodnie z treścią prawomocnego postanowienia;

5.  Zarządzenie wykonać w terminie 5 dni;

6.  Akta przedłożyć z apelacją lub za 30 dni.

19.03.2021 r., Sędzia Justyna Pikulik

.