III C 976/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2024-10-22
Sygnatura akt III C 976/21
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 22 października 2024 roku
Sąd Rejonowy Szczecin- Centrum w Szczecinie – Wydział III Cywilny
w składzie: Przewodniczący: Sędzia Małgorzata Janik-Białek
Protokolant: stażysta Maja Hamanowska
po rozpoznaniu w dniu 22 października 2024 roku w Szczecinie
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki jawnej z siedzibą w P.
przeciwko (...) spółce akcyjnej w W.
o zapłatę
I. oddala powództwo;
II. zasądza od powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki jawnej z siedzibą w P. na rzecz pozwanego (...) spółki akcyjnej w W. kwotę 1.417 złotych (tysiąc czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 900 (dziewięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;
III. nakazuje pobrać od powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki jawnej z siedzibą w P. na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie kwotę 1.551,64 złotych (tysiąc pięćset pięćdziesiąt jeden złotych sześćdziesiąt cztery grosze) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.
Sędzia Małgorzata Janik- Białek
UZASADNIENIE
wyroku z 22 października 2024 r.
Pozwem wniesionym w dniu 18 października 2021 r. powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) spółki akcyjnej w W. kwoty 4.474,91 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 10 września 2021 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kosztami opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
W uzasadnieniu swojego stanowiska procesowego strona powodowa wskazała, że w dniu 7 września 2021 r. doszło do zdarzenia komunikacyjnego, w następstwie którego uszkodzeniu uległ pojazd poszkodowanego P. S. marki A. o nr rej. (...). Pojazd sprawcy zdarzenia posiadał w chwili kolizji obowiązkowe ubezpieczenie OC u strony pozwanej. Pozwany uznał swoją odpowiedzialność za zdarzenie co do zasady i w wyniku postępowania likwidacyjnego wypłacono odszkodowanie za szkodę w pojeździe w łącznej kwocie 9.128,51 zł. Poszkodowany nie zgodził się z ustalonym przez pozwanego odszkodowaniem i z uwagi na to, że nie posiada wiadomości specjalnych w zakresie techniki motoryzacyjnej, postanowił zlecić sporządzenie kalkulacji profesjonaliście. Powód na wniosek poszkodowanego zlecił weryfikację otrzymanej kalkulacji oraz sporządzenie nowego kosztorysu naprawy niezależnemu rzeczoznawcy samochodowemu. Rzeczoznawca ten sporządził kalkulację naprawy w dniu 20 sierpnia 2021 r. i stwierdził, że rzeczywisty koszt naprawy pojazdu poszkodowanego opiewa na kwotę 13.603,42 zł, a zatem o kwotę 4.474,91 zł wyższą aniżeli wynika to z kosztorysu pozwanej. Mając powyższe na uwadze, poszkodowany zdecydował się w dniu 9 września 2021 r. na zbycie wierzytelności za przedmiotową szkodę na rzecz powoda. Powód wniósł w dniu 14 września 2021 r. odwołanie od decyzji pozwanego zakładu ubezpieczeń i przesłał prywatny kosztorys. Pozwany nie zmienił jednak swojego stanowiska. Tym samym powództwo stało się uzasadnione i konieczne.
Zarządzeniem z dnia 11 stycznia 2022 r. Sąd zobowiązał pełnomocnika powódki do wyjaśnienia rozbieżności między datą zdarzenia szkodowego wskazaną w treści pozwu (7 września 2021 roku), a datą zdarzenia szkodowego, którego dotyczy umowa cesji wierzytelności z dnia 9 września 2021 roku (6 sierpnia 2021 roku) – w terminie 7 dni, pod rygorem stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapały w postępowaniu upominawczym.
W piśmie z dnia 9 marca 2022 r. powód wskazał, że w pozwie nastąpiła omyłka pisarska, a prawidłowa data szkody widnieje w umowie cesji i jest to 6 sierpnia 2021 r.
W dniu 15 czerwca 2022 r. Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym uwzględniono dochodzone przez powoda roszczenie w całości.
W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany (...) Spółka Akcyjna w W. zaskarżył ww. nakaz zapłaty w całości i wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Zdaniem strony pozwanej powództwo, jako bezzasadne, zasługuje na oddalenie. W pierwszej kolejności pozwany przyznał, że ubezpieczał odpowiedzialność cywilną sprawcy szkody, co do której doszło w dniu 6 sierpnia 2021 r. w samochodzie A. o nr rej. (...), należącym do P. S.. Pozwany przyznał także, że przedmiotowa szkoda została mu zgłoszona i w związku z tym została wyliczona szkoda na sumę 9.128,51 zł i taką też kwotę wypłacono poszkodowanemu, przekazując jednocześnie informację o możliwości naprawy samochodu w jedynym z zakładów naprawczych skupionych w sieci naprawczej (...). Pozwany wskazał także, że poszkodowany przystąpił do faktycznej naprawy samochodu jeszcze w sierpniu 2021 r., bowiem na czas naprawy wypożyczył samochód zastępczy na koszt (...) S.A. Skoro dokonano faktycznej naprawy pojazdu, to istotna staje się kwestia faktycznych kosztów już przeprowadzonej restytucji.
W piśmie z dnia 28 marca 2023 r. (k. 70) powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie i poinformował, że od dnia 14 grudnia 2022 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w W. została przekształcona w (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością spółkę jawną z siedzibą w P., a zgodnie z art. 553 ksh, spółce przekształconej przysługują wszelkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej.
Strony w dalszym toku procesu nie modyfikowały swoich zasadniczych stanowisk w sprawie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny :
W dniu 6 sierpnia 2021 r. doszło do kolizji, w której uszkodzony został pojazd marki A. o nr rej. (...), należący do P. S.. Sprawca tego zdarzenia drogowego posiadał wówczas obowiązkowe ubezpieczenie OC w (...) S.A w W.. Szkoda została zgłoszona przez poszkodowanego do ubezpieczyciela w dniu 9 sierpnia 2021 r., co skutkowało nadaniem szkodzie numeru (...) celem przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego.
Bezsporne, a nadto dowód:
- akta szkody (płyta CD) k. 67.
W wyniku ww. zdarzenia szkodowego w pojeździe marki A. o nr rej. (...) uszkodzeniu uległy: lampa, zderzak, lewy błotnik i klapa bagażnika. Nie spowodowało to wystąpienia szkody całkowitej – pojazd był nadal jezdny.
Dowód:
- zeznania świadka P. S. k. 104,
- akta szkody (płyta CD) k. 67.
W wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego (...) S.A. ustalił wysokość szkody na kwotę 9.128,52 zł, która obejmuje:
- części zamienne 6.930,68 zł,
- prace blacharskie i mechaniczne 338,74 zł,
- materiały lakiernicze 501,84 zł,
- materiały drobne, dodatkowe 25,09 zł,
Powyższa kwota odszkodowania została obliczona w systemie A. i przekazana poszkodowanemu do wypłaty w dniu 19 sierpnia 2021 r.
Bezsporne, a nadto dowód:
- akta szkody (płyta CD) k. 67,
- ustalenie wysokości szkody k. 9-11,
- decyzja (...) S.A. z dnia 19 sierpnia 2021 r. k. 12.
Wypłacona przez (...) S.A. kwota pozwoliła P. S. na naprawę samochodu A. o nr rej. (...) w wybranym przez niego zakładzie zajmującym się pracami blacharsko-lakierniczymi. Poszkodowany nie skorzystał z żadnego zakładu proponowanego przez ubezpieczyciela. Zarówno wizualnie jak i technicznie pojazd został przywrócony do stanu sprzed szkody, pomimo tego, że do naprawy użyto części nieoryginalnych.
Dowód:
- zeznania świadka P. S. k. 104.
W dniu 20 sierpnia 2021 r. została sporządzona kalkulacja naprawy na zlecenie poszkodowanego P. S., z której wynika, iż koszty naprawy uszkodzonego pojazdu marki A. o nr rej. (...) oscylują w granicach kwoty 13.603,42 zł.
Dowód:
- kalkulacja naprawy k. 13-15.
Na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności, sporządzonej w dniu 9 września 2021 r., poszkodowany P. S. zbył na rzecz (...) Sp. z o.o. Sp. komandytowej w W. wierzytelność z tytułu odszkodowania należnego w związku ze szkodą z dnia 6 sierpnia 2021 r. z polisy OC sprawcy, powstałą w pojeździe marki A. nr rej. (...), likwidowaną przez (...) S.A. pod numerem szkody (...)
Dowód:
- umowa sprzedaży wierzytelności k. 16-18.
Pismem datowanym na ten sam dzień P. S. zawiadomił (...) S.A. o zawarciu umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 9 września 2021 r.
Dowód:
- zawiadomienie k. 19.
W dniu 14 września 2021 r. (...) sp. z o.o. sp. komandytowa również poinformowała (...) S.A. o przelewie wierzytelności z 9 września 2021 r., a jednocześnie wniosła o ponowne przeanalizowanie sprawy. Pismem tym skierowano również do (...) S.A. ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty 4.474,90 zł tytułem dalszego odszkodowania za szkodę w pojeździe.
Dowód:
- odwołanie od decyzji wraz z wezwaniem do zapłaty k. 20.
P. S. obecnie nie jest już właścicielem samochodu marki A. o nr rej. (...). Pojazd został sprzedany. Naprawa pojazdu nie miała wpływu na jego wartość rynkową w momencie jego zbywania.
Dowód:
- zeznania świadka P. S. k. 104.
Hipotetyczny koszt naprawy pojazdu, przy zastosowaniu cen części oryginalnych oraz stawek za roboczogodzinę prac naprawczych w stawce 100 zł, wynosi 13.618,08 zł.
Dowód:
- opinia biegłego sądowego k. 107-113.
Na mocy uchwały nr 2 z dnia 7 grudnia 2022 r., podjętej przez wspólników (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w W. nastąpiło jej przekształcenie w spółkę jawną pod firmą (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka jawna z siedzibą w P., co znalazło odzwierciedlenie we wpisie do Krajowego Rejestru Sądowego- Rejestru Przedsiębiorców numer KRS (...).
Niesporne
Sąd zważył, co następuje :
Powództwo podlegało oddaleniu w całości.
Podstawę prawną żądania pozwu stanowią art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 361 § 1 k.c. i art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zw. z art. 817 § 1 k.c.
Zgodnie z art. 822 § 1 i 2 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Przepisy kodeksu cywilnego (art. 361-363 k.c.) precyzują, iż zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. W sytuacji gdy poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Ponadto w myśl art. 19 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Jak stanowi art. 34 wyżej wskazanej ustawy, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.
Zwrócić uwagę należy na to, że szkoda jest kategorią dynamiczną. Od chwili jej powstania do momentu naprawienia zmianie może ulec zarówno postać, jak i wielkość doznanego uszczerbku. Poszkodowany nie może oczekiwać, że rozmiar szkody i wysokość należnego mu odszkodowania pozostaną zawsze na niezmienionym poziomie, a przyznając odszkodowanie, zgodnie z art. 316 § 1 KPC sąd jest zawsze zobowiązany do uwzględnienia stanu rzeczy istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy. Jeżeli naprawa auta nie jest już możliwa na skutek jego sprzedaży, wówczas odszkodowanie wyliczone na podstawie metody kosztorysowej nie zostanie przeznaczone na pokrycie kosztów restytucji naturalnej, a jego wypłata doprowadzi do niesłusznego wzbogacenia poszkodowanego ( vide: wyrok SN z 8.12.2022 r., (...) 726/22, L.; wyrok SN z 10.6.2021 r., (...) 1/21, L.; postanowienie SN z 11.9.2020 r., IV CNP 26/19, L.).
W dniu 11 września 2024 r. Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów Izby Cywilnej podjął uchwałę (sygn. III CZP 65/23), z której wynika, iż w przypadku, gdy naprawa pojazdu przez poszkodowanego stała się niemożliwa, w szczególności w razie zbycia lub naprawienia pojazdu, nie jest uzasadnione ustalenie wysokości odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych jako równowartości hipotetycznych kosztów naprawy.
Powyższe stanowisko jest odpowiedzią na istniejący dotychczas dualizm w orzecznictwie odnośnie sposobu wyliczania wysokości odszkodowania. Uchwała zapadła na skutek wniosku złożonego przez Rzecznika (...) w dniu 12 grudnia 2023 r. Rzecznik (...) ma kompetencję do występowania do Sądu Najwyższego z wnioskiem o podjęcie uchwały mającej na celu wyeliminowanie występujących w orzecznictwie sądowym rozbieżności i w związku z tym skierowano prośbę o podjęcie uchwały mającej na celu rozstrzygnięcie istniejących w orzecznictwie sądów rozbieżności w wykładni przepisów prawa będących podstawą ich orzekania, zawierającej odpowiedź na pytanie: „Czy w przypadku wyrządzenia szkody w pojeździe mechanicznym, stanowiącej szkodę częściową, gdy przed ustaleniem wysokości odszkodowania naprawa stała się niemożliwa w wyniku następczych działań poszkodowanego, co ma miejsce na przykład w razie zbycia pojazdu w stanie uszkodzonym lub jego uprzedniego naprawienia, odszkodowanie należne poszkodowanemu w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego powinno być ustalone jako równowartość hipotetycznie określonych kosztów przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego?”.
Rzecznik (...) w uzasadnieniu swojego wniosku skierowanego do Sądu Najwyższego wskazał, że „w przypadku tak zwanej szkody częściowej w orzecznictwie zasadniczo przyjmuje się, że ubezpieczyciel ma obowiązek zapłaty kwoty pieniężnej obliczonej tzw. metodą kosztorysową, czyli odpowiadającej równowartości kosztów restytucji samochodu. Dopuszczalne jest jednak, aby wysokość odszkodowania była obliczona metodą kosztów rzeczywistych, jak również metodą kosztorysową (in abstracto).
Dotychczas w judykaturze zazwyczaj przyjmowano linię orzeczniczą, która uznawała za słuszne hipotetyczne koszty naprawy i abstrahowano przy tym, czy pojazd w ogóle został naprawiony lub nastąpiło zbycie na rzecz innego podmiotu. W opozycji do tej koncepcji wciąż pozostawało orzecznictwo poddające pod wątpliwość brak wpływu na szkodę faktu, iż pojazd został już naprawiony, czy też sprzedany. W tym zakresie Sąd Najwyższy zauważał, że szkoda jest kategorią dynamiczną. Tak też wskazywano w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3 lipca 2019 r. (III CSK 308/18), iż od chwili powstania szkody do momentu jej naprawienia zmianie może ulec postać i wielkość doznanego uszczerbku. Zgodnie z zasadą kompensacji szkody odszkodowanie nie może przerastać wielkości szkody, co - wobec jej dynamicznego charakteru - oznacza niemożność przekroczenia wielkości szkody istniejącej w chwili jej naprawienia. Ustalając tę wielkość w postępowaniu sądowym, w celu określenia adekwatnego do niej odszkodowania, Sąd powinien więc uwzględnić stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy (art. 316 k.p.c.). W okolicznościach sprawy analizowanej przez Sąd Najwyższy uszczerbek w majątku poszkodowanego wynikający ze zdarzenia, za które odpowiedzialność ponosił ubezpieczyciel, na tę datę wyrażał się w pomniejszeniu majątku powoda w związku z pokryciem przez niego z własnych środków kosztów naprawy samochodu oraz, ewentualnie, w tzw. szkodzie handlowej, wyrażającej się w zmniejszeniu wartości sprzedażnej pojazdu, czyli zmniejszeniu kwoty, za którą pojazd mógłby zostać sprzedany, gdyby był „bezwypadkowy”.”
Mając na uwadze wspomniany powyżej dynamiczny charakter szkody oraz dowód z zeznań poszkodowanego w niniejszej sprawie, Sąd stanął na stanowisku, że nie jest zasadne ustalenie wysokości szkody metodą kosztorysową. Skoro poszkodowany naprawił swój pojazd za odszkodowanie wypłacone przez pozwany zakład ubezpieczeń i, jak sam twierdzi, naprawa ta doprowadziła jednocześnie do przywrócenia pojazdu technicznie i wizualnie do stanu sprzed szkody, to nie ma wątpliwości, iż pozwany ubezpieczyciel spełnił swój obowiązek wynikający z obowiązku kompensacji szkody. Istotny przy tym jest fakt, iż poszkodowany nie poniósł żadnej straty finansowej w momencie zbycia tego pojazdu, gdyż z jego zeznań wynika, że sprzedał ten samochód za kwotę rynkową.
W związku z powyższym Sąd nie znajduje podstaw do tego, by pozwany zakład ubezpieczeń ponosił koszty przewyższające odszkodowanie wypłacone w postępowaniu likwidacyjnym bowiem kwota odszkodowania została ustalona w sposób prawidłowy i pozwoliła poszkodowanemu na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody z zachowaniem jego wartości handlowej.
Pomimo tego, że uchwale Sądu Najwyższego z dnia 11 września 2024 r. (sygn. III CZP 65/23) nie nadano mocy zasady prawnej, to zważyć należy na to, że jest ona istotną wskazówką w wykładni prawa. Sam Rzecznik (...), który skierował wniosek skutkujący wydaniem przedmiotowej uchwały, w pozytywny sposób skomentował to rozstrzygnięcie, wskazując, że „stoi ono w opozycji do dominującej linii orzeczniczej Sądu Najwyższego, jak i sądów powszechnych, lecz jest bardzo istotne z punktu widzenia praktyki obrotu na rynku ubezpieczeniowym. Wprowadza bowiem zasadę pewności prawa oraz przecina istniejące dotychczas wątpliwości prawne na temat możliwości dochodzenia hipotetycznych kosztów naprawy w konkretnych stanach faktycznych”.
Nie można bowiem wszystkich spraw, w których rozstrzyga się o wysokości odszkodowania, sprowadzać do stwierdzenia, iż w każdym przypadku hipotetyczne koszty naprawy należy uznać za słuszne. Ustalone różnorodne fakty w sprawach o zapłatę odszkodowania sprawiają, iż każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie. Skoro w niniejszej sprawie sam poszkodowany czuje się usatysfakcjonowany kwotą wypłaconą przez ubezpieczyciela, naprawił swój pojazd i jednocześnie zbył go za rynkową cenę, to nieuzasadnione jest dalsze odszkodowanie, gdyż w takim stanie rzeczy uwzględnienie roszczenia prowadziłoby jedynie do nadmiernego obciążenia ubezpieczyciela kwotą nieadekwatną do wysokości szkody i tym samym wzbogacenia po stronie poszkodowanej.
Powyższe potwierdzają również liczne inne argumenty wyrażone przez Sąd Najwyższy chociażby w uzasadnieniu postanowienia z 17 lipca 2020 r. (sygn. V CNP 43/19), gdzie wskazywano, że roszczenie odszkodowawcze obliczone w toku sprawy metodą kosztorysową, np. w zaaprobowanej przez Sąd opinii biegłego, nie ulega petryfikacji, tzn. nie staje się trwałym składnikiem majątku osoby poszkodowanej, którego byt i wielkość byłyby niezależne od zachodzących później zdarzeń. Jeśli w czasie miarodajnym dla określenia wielkości szkody, a w konsekwencji również należnego odszkodowania, okaże się, że szkoda będąca normalnym następstwem zdarzenia komunikacyjnego ma wielkość inną niż określona wcześniej jako równowartość (nieponiesionych wszak jeszcze) kosztów restytucji, Sąd powinien uwzględnić ten fakt i zgodnie z zasadą kompensacji zasądzić świadczenie w wysokości pokrywającej uszczerbek majątkowy istniejący w dacie zamknięcia rozprawy.
Ponadto o niemożliwości zastosowania metody kosztorysowej wskazywano również w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 2021 r. (sygn. IV CNPP 1/21), podkreślając, że żądanie odszkodowania wyliczonego metodą kosztorysową jest wykluczone, jeżeli przywrócenie stanu poprzedniego (naprawa pojazdu) nie jest możliwe. Nie sposób niemożliwości tej powiązać wyłącznie z brakiem pierwotnie istniejącej możliwości, w chwili powstania uszkodzeń pojazdu. Na tle art. 363 par. 1 k.c. nie budzi wątpliwości, że roszczenie o dokonanie restytucji naturalnej jest wyłączone także w razie następczej niemożliwości przywrócenia stanu poprzedniego, gdyż w przeciwnym wypadku byłoby to roszczenie o świadczenie niemożliwe.
Podkreślenia wymaga, że szkoda jest zjawiskiem dynamicznym i mają na nią wpływ zdarzenia, które wystąpiły po szkodzie. Naprawienie szkody, następujące w postępowaniu sądowym, obejmuje natomiast pokrycie tego uszczerbku, który istnieje w dacie zamknięcia rozprawy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2022 r., sygn. II CSKP 726/22).
Mając powyższe na uwadze Sąd wziął pod uwagę stan szkody, który istniał w dacie zamknięcia rozprawy, jak i najnowsze stanowisko Sądu Najwyższego (uchwała z 11 września 2024 r., sygn. III CZP 65/23), co skutkowało oddaleniem powództwa w całości.
Stan faktyczny sprawy został ustalony w oparciu o dokumenty przedłożone przez strony postępowania, w tym akta szkody zapisane na nośniku cyfrowym– płycie CD, które nie wzbudziły wątpliwości Sądu co do ich wiarygodności czy też prawdziwości, a przy tym strony postępowania nie zgłaszały zastrzeżeń w tym zakresie. Jednakże kluczowym materiałem dowodowym w niniejszej sprawie były zeznania świadka (poszkodowanego) P. S., które umożliwiły Sądowi wydanie ostatecznego rozstrzygnięcia o oddaleniu powództwa, gdyż na ich podstawie ustalono fakt naprawienia uszkodzonego pojazdu i przywrócenia go do stanu sprzed szkody za kwotę wypłaconą dotychczas przez pozwany zakład ubezpieczeń po zakończeniu postępowania likwidacyjnego. Ponadto pojazd ten został przez poszkodowanego zbyty i jak świadek zeznał, naprawa po przebytej szkodzie nie miała wpływu na wartość rynkową tego samochodu. Natomiast przeprowadzony dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej K. M., w obliczu konieczności oddalenia powództwa, nie wpłynął na rozstrzygnięcie, gdyż opinia ta obrazuje jedynie hipotetyczny koszt naprawy uszkodzonego pojazdu, a Sąd stanął na stanowisku, iż w niniejszej sprawie nie zachodzą okoliczności uzasadniające konieczność wypłaty odszkodowania uzupełniającego, którego dochodziła strona powodowa.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 98 par. 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).
Zgodnie z przepisem art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radcę prawnego zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.
Stronie pozwanej należy się tytułem zwrotu kosztów procesu kwota 1 417 zł, na którą składają się:
1) zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego w kwocie 500 zł,
2) wynagrodzenie pełnomocnika powoda, które zgodnie z przepisem art. § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 roku, poz. 265) wynosi 900 zł,
3) opłata skarbowa od złożonego dokumentu pełnomocnictwa procesowego w kwocie 17 zł.
O nieuiszczonych kosztach sądowych, na które składa się kwota 1.551,64 zł tytułem wyłożonego tymczasowo przez Skarb Państwa wynagrodzenia biegłego sądowego K. M., Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 roku, poz. 300 ze zm.). Zważywszy że, stosownie do treści przywołanego przepisu, przy rozstrzyganiu o obowiązku ponoszenia kosztów sądowych należy stosować zasady obowiązujące przy zwrocie kosztów procesu, kosztami tymi należało obciążyć powoda jako stronę przegrywająca sprawę, o czym Sąd orzekł w punkcie III wyroku.
W powołaniu powyższej argumentacji orzeczono jak w sentencji.
Sędzia Małgorzata Janik-Białek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: