III C 795/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2024-07-26
Sygn. akt III C 795/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 26 lipca 2024 roku
Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział III Cywilny
w składzie:
Przewodniczący – Sędzia Sądu Rejonowego Anna Szarek
Protokolant – stażysta Joanna Piotrowska
po rozpoznaniu w dniu 19 lipca 2024 roku w Szczecinie
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) spółki komandytowej w Ł.
przeciwko K. K.
o zapłatę
I oddala powództwo;
II zasądza od powódki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) spółki komandytowej w Ł. na rzecz pozwanej K. K. kwotę 617 (sześciuset siedemnastu) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
Sygn. akt III C 795/23
UZASADNIENIE
wyroku z dnia 26 lipca 2024 roku
Pozwem złożonym w dniu 20 stycznia 2023 r. w trybie art. 505 [37] k.p.c. powódka – (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) Spółka Komandytowa w Ł., reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, wniosła o zasądzenie od pozwanej K. K. kwoty 2 427,44 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu żądania pozwu powódka wskazała, że pozwana zawarła z poprzednikiem prawnym powódki umowę pożyczki w dniu 19 lutego 2022 r. i numerze (...). Pozwana nie wywiązała się z warunków umowy i nie zwróciła pożyczki. Powód nabył wierzytelność wobec pozwanej w drodze dwóch umów cesji. Pomimo pisemnego wezwania do zapłaty pozwana nie zwróciła pożyczki. Na dochodzoną kwotę składają się niespłacony kapitał w wysokości 2.266,26 zł oraz odsetki umowne w wysokości 20,12 zł i odsetki za opóźnienie w kwotach 100,83 zł i 42,23 zł.
W odpowiedzi na pozew pozwana, reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
W uzasadnieniu pozwana podniosła zarzuty: braku legitymacji czynnej powoda, niewykazania zawarcia umowy pożyczki, niewykazania wypłaty kwoty pożyczki oraz abuzywności postanowień umownych dotyczących prowizji.
W dalszym toku procesu stanowiska stron nie uległy zmianie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
W nieustalonej dacie sporządzono wydruk umowy pożyczki o numerze (...), w której jako pożyczkodawcę wskazano (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w B., a jako pożyczkobiorcę K. K.. W umowie tej wskazano, że na jej podstawie pożyczkobiorca może dokonywać wypłat do wysokości przyznanego limitu.
W nieustalonej dacie sporządzono wydruk umowy ramowej pożyczki (...), w której jako pożyczkodawcę wskazano (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w B., a jako pożyczkobiorcę K. K..
Przedmiotem tej umowy było ustalenie warunków umowy ramowej pożyczki i warunków przyszłych umów pożyczek.
W nieustalonej dacie sporządzono wydruk umowy pożyczki refinansującej o numerze (...), w której jako pożyczkodawcę wskazano (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w B., a jako pożyczkobiorcę K. K.. W umowie tej wskazano, że kwota pożyczki wynosi 2.285,38 zł i jest przeznaczona na spłatę pożyczki wobec (...) sp. z o.o. Pożyczkobiorca zobowiązał się również do zapłaty 413 zł prowizji.
Dowód:
- wydruk – k. 76-77,
- wydruk – k. 19-20,
- wydruk – k. 21,
- raport weryfikacyjny – k. 22.
18 lutego 2022 r. z rachunku (...) na rachunek (...) przelano 421,25 zł. W tytule przelewu wskazano refinansowanie pożyczki (...).
22 lutego 2022 r. z rachunku (...) na rachunek (...) przelano kwotę 1.821.000,22 zł tytułem „Spłata pożyczek tytułem refinansowania od 11 lutego 2022 r. do 20 lutego 2022 r.”.
22 lutego 2022 r. z rachunku (...) na rachunek (...) przelano kwotę 1.821.000,00 zł tytułem „Spłata pożyczek tytułem refinansowania od 11 lutego 2022 r. do 20 lutego 2022 r.”.
Dowód:
- potwierdzenia przelewu – k. 23, 80, 80v,
- wydruk – k. 78-79.
Pismami z 12 i 20 kwietnia 2022 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w B. wezwała K. K. do zapłaty kwoty 2.299,88 zł tytułem pożyczki o numerze (...).
Dowód:
- pisma z 12 i 20 kwietnia 2022 r. – k. 24v,
- potwierdzenie nadania przesyłek – k. 24,
- wydruk – k. 78-79.
16 maja 2022 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w B., jako cedenta, zawarła z DeltaWise OU w T. w Estonii, jako cesjonariuszem, umowę cesji wierzytelności o numerze 2A/ (...).
Na podstawie tej umowy cedent nabył wierzytelności wymienione w załączniku A do umowy. W wydruku oznaczonym jako załącznik A do umowy (...) wskazano pożyczkę (...).
Umowa została zawarta z podpisami złożonymi w formie elektronicznej.
Dowód:
- umowa z 16 maja 2022 r. – k. 12-13,
- dokumenty rejestrowe - k. 11,
- wydruk – k. 26.
Pismem z 19 maja 2022 r. DeltaWise OU w T. w Estonii zawiadomiła K. K. o zawartej umowie przelewu wierzytelności.
Dowód:
- zawiadomienie o cesji – k. 25,
- potwierdzenie nadania – 25.
1 października 2021 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) Spółka Komandytowa w Ł., jako cedent, zawarła z DeltaWise OU w T. w Estonii jako cesjonariuszem, ramową umowę przelewu wierzytelności.
Umowa została zawarta z podpisami złożonymi w formie elektronicznej po stronie cedenta.
4 sierpnia 2022 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) Spółka Komandytowa w Ł., jako cedent, zawarła z DeltaWise OU w T. w Estonii jako cesjonariuszem, umowę przelewu wierzytelności.
Na podstawie tej umowy cedent nabył wierzytelności wymienione w załączniku 2 do umowy. W wydruku oznaczonym jako załącznik 2 do umowy z 4 sierpnia 2022 r. wskazano pożyczkę (...).
Umowa została zawarta z podpisami złożonymi w formie elektronicznej.
Dowód:
- umowa z 1 października 2021 r. – k. 14-16v,
- umowa z 4 sierpnia 2022 r. – k. 17-17v,
- oświadczenie o zapłacie ceny – k. 18,
- wydruk k. 26v.
Pismem z 25 sierpnia 2022 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) Spółka Komandytowa w Ł. wezwała K. K. do zapłaty kwoty 2.430,42 zł.
Dowód:
- wezwanie do zapłaty – k. 31.
Sąd zważył co następuje:
(...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) Spółki Komandytowej w Ł. przeciwko K. K. okazało się nieuzasadnione.
Przedmiotowe roszczenie powód wywodził z umowy pożyczki o numerze (...), zawartej pomiędzy pozwaną, a pożyczkodawcą, a także z trzech umów cesji zawartych pomiędzy pierwotnym wierzycielem – pożyczkodawcą, a nabywcą wierzytelności, a następnie tym nabywcą z kolejnym nabywcą - powodem w niniejszej sprawie.
Podstawą prawną żądania pozwu stanowiły: przepisy art. 3 ust 1 i 2 pkt 1 Ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U.2016.1528 j.t.), art. 720 k.c. oraz 509 § 1 k.c. Zgodnie z art. 3 ust 1 i 2 pkt 1 Ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki. Natomiast art. 720 § 1 k.c. stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Podstawowym obowiązkiem pożyczkodawcy jest wydanie drugiej stronie przedmiotu pożyczki, natomiast obowiązkiem pożyczkobiorcy jest zwrot przedmiotu pożyczki w umówionym terminie. Art. 509 § 1 k.c. stanowi zaś, że wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (§ 2).
Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił na podstawie dowodów z wymienionych wyżej dokumentów prywatnych, złożonych przez powoda, których to autentyczność nie była w toku procesu kwestionowana przez strony, nie wzbudziła również wątpliwości Sądu oraz wydruków komputerowych. Pozwana kwestionowała jedynie moc dowodową poszczególnych dokumentów i wydruków, podnosząc szereg zarzutów przeciwko każdemu z dowodów, które przedłożył powód.
Zdaniem Sądu materiał dowodowy sprawy nie daje podstaw do przyjęcia, aby pomiędzy pozwaną a poprzednikiem prawnym powoda doszło do zawarcia umowy pożyczki, z której powód wywodzi swoje roszczenie oraz aby pożyczkodawca wywiązał się ze swojej części zobowiązania, a także aby powód nabył wierzytelność od pożyczkodawcy.
Zgodnie z zasadami rozkładu ciężaru dowodu (art. 6 k.c. i 232 k.p.c.) i mając na uwadze podstawę prawną żądania pozwu stwierdzić należy, że na stronie powodowej spoczywał obowiązek wykazania, że jego poprzednik prawny zawarł z pozwaną umowę pożyczki, z której wywodzi swoje roszczenia, że kwota pożyczki została przeniesienia na pożyczkobiorcę, natomiast na pozwanej ciążył obowiązek wykazania, że zwróciła pożyczkodawcy kwotę pożyczki. W dalszej kolejności powód zobowiązany był wykazać, że skutecznie nabył dochodzoną pozwem wierzytelność. Podkreślić jednak należy, że reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, wynikającym z przywołanych przepisów, powód jest zobowiązany do wykazania wszystkich okoliczności uzasadniających jego roszczenie tak co do zasady jak i wysokości. Pozwany zaś, który odmawia uczynienia zadość żądaniu powoda, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje (vide wyrok Sądu Najwyższego z 3 października 1969 r., II PR 313/69, Legalis 14124 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82, Legalis 23098). Art. 6 k.c. rozumiany być musi również w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał. (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r., IV CSK 299/06, Legalis 161055 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., II CSK 293/07, Legalis 162518). W niniejszej jednak sprawie ciężar dowodu aktualizował się w pierwszej kolejności po stronie powodowej, która zobowiązana była wykazać fakt zawarcia umowy pożyczki, a następnie jej dokładną treść, w tym wysokość pożyczki i odsetek, ewentualnie innych opłat a także, że wypełnił swoją część zobowiązania i oddał pożyczkodawcy kwotę pożyczki do dyspozycji. Powód spoczywającemu na nim ciężarze dowodu nie podołał.
Zgodnie z art. 60 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli). Zgodnie zaś z art. 61 § 1 i § 2 oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej (§1). Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią (§2).
Artykuł 60 k.c. wyraża zasadę swobody formy, wedle której wola osoby skierowana na wywołanie zamierzonego skutku prawnego związanego z dokonywaną czynnością prawną, może być uzewnętrzniona w każdy dowolny sposób, ujawniający ją tak, że staje się dostatecznie zrozumiała dla adresata. W konsekwencji ujawnienie woli osoby dokonującej czynności prawnej może nastąpić także w sposób dorozumiany, przez jakiekolwiek zachowanie się, uzewnętrzniające tę wolę w sposób obiektywnie zrozumiały, które wyraża wolę wywołania skutków prawnych, objętych treścią czynności prawnej. Złożenie oświadczenia może być zarówno jednostkową czynnością, jak i całym procesem zachowań podmiotu składającego to oświadczenie, o ile w oparciu o całokształt okoliczności można podmiotowi składającemu oświadczenie przypisać zamiar wywołania określonych skutków prawnych, czyli gdy zachowanie to niesie za sobą określony komunikat mający wywołać skutki prawne (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2017 r., sygn. akt IV CSK 179/16, Legalis 1587604). Aby jednak mówić, że doszło do czynności prawnej polegającej na zawarciu umowy konieczne jest w pierwszej kolejności ustalenie, że doszło do złożenia dwóch zgodnych oświadczeń woli, a następnie, że oświadczenia te były skuteczne. Czym innym jest bowiem ustalenie, że doszło do faktu złożenia oświadczenia woli, a czym innym ustalenie, że oświadczenie to było skuteczne. O fakcie złożenia oświadczenia woli decydują w szczególności okoliczności, czy składający oświadczenie w ogóle wyraził swoją wolę – w zasadzie w dowolnej formie, o ile forma ta w wystarczający sposób wolę tę ujawniła oraz czy oświadczenie to doszło do adresata w rozumieniu art. 61 §2 k.c. Natomiast o skuteczności złożonego oświadczenia decydują w szczególności takie okoliczności, jak zdolność do czynności prawnych, forma czy należyte umocowanie.
W ocenie Sądu materiał dowodowy sprawy nie daje podstaw do przyjęcia, aby pozwana złożyła oświadczenie woli w jakiejkolwiek formie, skutkujące zawarciem umowy pożyczki ramowej o numerze (...) i pożyczki refinansującej o numerze (...). Brak jest bowiem dowodu, aby pozwana w ogóle wyraził swoją wolę i aby oświadczenie to zostało złożone powodowi w rozumieniu art. 61 §2 k.c. Sąd podziela w tym zakresie zarzut pozwanej, że w oparciu o zaproponowany przez powoda materiał dowodowy nie sposób ustalić, aby doszło do zawarcia tej konkretnej umowy pożyczki, z której powód wywodzi swoje roszczenie, a ścisłej rzecz ujmując, aby pozwana dopełniła pełnej i prawidłowej rejestracji w systemie teleinformatycznym poprzednika prawnego powoda, w ramach której wyraziła również wolę zawarcia umowy pożyczki. Takim wystarczającym dowodem nie jest potwierdzenie przelewu – k. 23. Niewyjaśnionym pozostaje bowiem kto jest właścicielem rachunków wskazanych w tym potwierdzeniu. Ponadto w tytule przelewu wskazano „refinansowanie pożyczki (...)”, taka zaś umowa się w ogóle w sprawie nie pojawia. Nie ma podstaw do powiązania tego przelewu z umową pożyczki o numerze (...), z której powód wywodzi swoje roszczenia, ani z umową pożyczki (...). Dalej w umowie (...) opłata za refinansowanie miała wynosić 413 zł, a w złożonym potwierdzeniu przelewu jest kwota4,25 zł. Bez znaczenie jest również wskazanie w tytule przelewu numer PESEL pozwanej. Jest to jedynie dowód tego, że osoba, która dokonała tego przelewu posiadała ten numer. Co więcej powód twierdził, że pozwana dokonała rejestracji w jego systemie i zawarła umowę ramową pożyczki i umowę pożyczki refinansującej w dniu 19 lutego 2024 r. Taka tez jest data na złożonych wydrukach. Tymczasem przelew mający stanowić wyrażenie woli zawarcia umowy został dokonany 18 lutego 2019 r., czyli wcześniej, Skoro zatem umowa miała zostać zawarta 19 lutego 2024 r., to złożenie oświadczenia woli jej zawarcia nie mogło nastąpić wcześniej, tj. w dacie dokonania przelewu, zanim pozwana w ogóle dokonała rejestracji w serwisie powoda.
Jakkolwiek powód słusznie podniósł, że umowa pożyczki nie wymaga formy pisemnej, jednakże, jak już zostało wskazane, aby jednak mówić, że doszło do czynności prawnej polegającej na zawarciu umowy konieczne jest w pierwszej kolejności ustalenie, że doszło do złożenia dwóch zgodnych oświadczeń woli, a następnie, że oświadczenia te były skuteczne. Materiał dowodowy sprawy nie pozwala na poczynienie takich ustaleń. Pomimo, że zawarcie umowy mogłoby przybrać postać elektroniczną, to powód nie wykazał, aby pozwana w jakikolwiek sposób złożyła oświadczenie, które wyrażałoby jej wolę w sposób wystarczający i żeby powód mógł zapoznać się z jego treścią.
Wszystkie powyższe dowody doprowadziły Sąd w pierwszej kolejności do oddalenia powództwa, wobec niewykazania przez powoda podstawowego faktu jego roszczeń – zawarcia umowy.
Nawet przy odmiennej ocenie powyższej okoliczności w ocenie Sądu powód nie wykazał również spełnienia swojej części umowy i wypłaty pożyczki zgodnie z umową. Powód wyjaśnił co prawda, że brak przelewu na pożyczoną (refinansowaną) kwotę wynika z tego, że powód dokonał zbiorczego przelewu na rzecz pierwotnego pożyczkodawcy, ale materiał dowodowy tego nie potwierdza. Niewystarczający jest w tym zakresie wydruk – k. 78-79. Nie wiadomo bowiem kto i w jakich okolicznościach go sporządził, zatem aby była to osoba należycie umocowana do składania oświadczeń w imieniu powoda, w tym aby mogła ona oświadczyć, że zbiorczy przelew obejmuje także kwotę pożyczki z umowy (...). Skoro powód nie wykonał swojej części zobowiązania, to nie może domagać się od pozwanej zwrotu pożyczki, której ta faktycznie nie otrzymała.
Sąd zwraca również uwagę, że fakt sprzedaży wierzytelności nie może stawiać nabywcy wierzytelności w pozycji korzystniejszej niż posiadał dotychczasowy wierzyciel. Fakt zawarcia umowy cesji nie implikuje istnienia wierzytelności będącej przedmiotem umowy przelewu. Nie może być bowiem tak, że okoliczność zawarcia umowy cesji zwalnia powoda z obowiązku dowiedzenia istnienia źródła roszczenia, jego ukształtowania co do wysokości, wymagalności i stawia go w sytuacji bardziej korzystnej niż znajdowałby się pierwotny wierzyciel. Nie sposób również ustalić faktu istnienia wierzytelności jedynie w oparciu o dokument oznaczony jako załącznik do umowy cesji, gdyż w istocie jest to jedynie wydruk zawierający tabelkę, w której zamieszone są dane pozwanej i inne informacje. Wydruk ten w nie potwierdza istnienia wierzytelności objętej umową cesji. Jeśli jest podpisany, to stanowi on dokument prywatny i dowodzi jedynie tego, że osoba która go podpisała złożyła oświadczenie o treści ujętej w tym dokumencie. Jest to dowód, że na rachunku poprzednika prawnego powoda odnotowana była określona wierzytelność, nie zaś, że wierzytelność ta istnieje co do zasady jak i wysokości.
Sama zaś legitymacja czynna powoda również nie została w ocenie Sądu wykazana.
Strona powodowa twierdziła, że nabyła wierzytelność wobec pozwanej na podstawie umowy cesji z 16 maja 2022 r. (zawartej między pożyczkodawcą, a spółką zagraniczną) oraz z umów ramowej i aktu cesji z 1 października 2021 r. i 4 sierpnia 2022 r. (zawartych między ww. spółką, a powodem). Cesja miała zatem charakter kaskadowy i powód musiał wykazać skuteczność każdej z umów.
Odnośnie do umowy z 16 maja 2022 r. wskazać należy, że podpisy zarówno cedenta jak i cesjonariusza miały zostać złożone w sposób elektroniczny. Powód nie złożył jednak tej umowy w formie elektronicznej, a jedynie jej wydruk. Sąd nie ma zatem jakiejkolwiek możliwości zweryfikowania, czy podpisy te zostały faktycznie i skutecznie złożone, a w zasadzie czy w ogóle zostały złożone.
Analogicznie przedstawia się kwestia podpisu cedenta przy umowie z 1 października 2021 r. oraz podpisów cedenta i cesjonariusza na umowie z 4 sierpnia 2022 r.
Odnośnie do wszystkich umów wskazać należy, że nie precyzują one przenoszonych tych wierzytelności wskazując, iż są one wymienione w listach – załącznikach.
Na wstępie wskazać należy, że przedstawiony przez powoda dowód objęcia umową cesji także wierzytelności przysługującej pożyczkodawcy wobec pozwanej nie stanowi dokumentu prywatnego, a tym bardziej urzędowego. Jest to jedynie wydruk nie zawierający żadnych podpisów, nie wiadomo przez kogo sporządzony. Nie został nawet poświadczony za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem. Nie sposób więc na jego podstawie ustalić, czy został on sporządzony przez osobę do tego uprawnioną, na jakiej podstawie, w jakich okolicznościach i czy odpowiadają zawartym umową.
Dowód ten nie jest zatem wystarczający do przyjęcia, iż powód skutecznie nabył wierzytelność, której dochodzi od pozwanej. Wbrew stanowisku powoda, wyciąg z załącznika do umowy cesji nie stanowi dowodu dokonania cesji wierzytelności przysługującej względem pozwanej. Żaden zapis umowy sprzedaży wierzytelności nie zawiera postanowienia o zrównaniu załącznika z wykazem przenoszonych wierzytelności z wydrukiem z wyciągu z tego załącznika do umowy w wersji elektronicznej.
Zgodnie z art. 509 k.c., aby wierzytelność mogła być przedmiotem przelewu, musi być w dostateczny sposób oznaczona, zindywidualizowana – poprzez dokładne określenie stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność.
W toku procesu nie jest obojętne ani od kogo ani na podstawie jakiego zdarzenia prawnego powód nabył uprawnienia wynikające z będącej przedmiotem sporu umowy, ponieważ zarówno strona pozwana jak i Sąd jednocześnie uprawnieni i zobowiązani są do zbadania, czy istotnie czynność prawna (umowa), na którą powód się powołuje skutkowała przeniesieniem na niego spornej wierzytelności. Stąd też w okolicznościach faktycznych sprawy, z uwagi na stanowisko procesowe strony pozwanej, fakt posiadania przez powoda danych osobowych pozwanej i informacji o zawartej przez niego umowie pożyczki nie może stanowić wystarczającej podstawy do uznania, że powód nabył będącą przedmiotem sporu wierzytelność. Zgodnie z treścią przepisu art. 231 k.p.c. sąd może uznać za ustalone fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych faktów (domniemanie faktyczne). Dokonywanie ustaleń faktycznych w drodze przewidzianego cytowanym przepisem domniemania faktycznego polega na tym, że sąd wyprowadza wniosek o istnieniu określonego faktu na podstawie innych lub innego udowodnionego faktu. Możliwość zastosowania domniemania faktycznego nie może być jednak interpretowana jako złagodzenie wynikającego z art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. obowiązku dowodzenia przez stronę faktów, z których wywodzi ona skutki prawne. Zastosowanie tego domniemania winno zatem mieć miejsce wtedy, gdy brak jest bezpośrednich środków dowodowych albo istnieją znaczne utrudnienia dowodowe dla wykazania faktu, a jednocześnie jego ustalenie jest możliwe przy zastosowaniu reguł logicznego rozumowania przy uwzględnianiu zasad wiedzy i doświadczenia życiowego. Pogląd ten jest ugruntowany zarówno w orzecznictwie Sądu Najwyższego jak i sądów powszechnych (por. między innymi: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2012 roku, V CSK 486/11, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2010 roku, I CSK 11/10, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2010 roku, II CSK 119/10, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2002 roku, IV CKN 718/00, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 28 kwietnia 2015 roku, I ACa 1551/14, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 11 marca 2015 roku, I ACa 874/14, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 lutego 2014 roku, V ACa 744/13, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 17 stycznia 2014 roku, I ACa 663/13, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 15 stycznia 2013 roku, VI ACa 1103/12, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 7 września 2012 roku, I ACa 145/12, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 9 lipca 2009 roku, V ACa 245/09). Tymczasem taka sytuacja w okolicznościach faktycznych sprawy nie zachodzi. Powód nie wskazywał, aby zachodziły jakiekolwiek trudności ze złożeniem przez niego dokumentów, które niewątpliwe potwierdziłyby nabycie tej konkretnej wierzytelności. Dokumenty takie nie zostały przedłożone przez stronę powodową, na której spoczywał ciężar dowodu co do tych okoliczności. Zgodnie zaś z zasadą kontradyktoryjności, rządzącą procesem cywilnym, rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 kpc).
Podsumowując powyższe Sąd doszedł do przekonania, że powód nie wykazał faktu zawarcia umowy pożyczki, ani też, że wypłacił pozwanej z tego tytułu jakiekolwiek środki, ani też aby nabył roszczenia pożyczkodawcy z tej umowy, a z faktów tych powód wywodzi skutki prawne. Zgodnie z przywołanymi ogólnymi zasadami rozkładu ciężaru dowodu (art. 6 k.c. i 232 k.p.c.) ciężar dowodu wykazania tych okoliczności spoczywał na powodzie. Ciężarowi temu powód nie podołał, co przesądziło o oddaleniu powództwa.
O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w pkt 2 wyroku zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu zawartą w przepisie art. 98 §1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i przepisem art. 108 §1 k.p.c., zgodnie z którym sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji. Mając na uwadze, że powód przegrał proces w całości Sąd zasądził koszty postępowania na rzecz strony pozwanej.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Sądu Rejonowego Anna Szarek
Data wytworzenia informacji: