Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 września 2023 r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, III Wydział Cywilny, w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Alicja Przybylska
Protokolant:	Sekretarz sądowy Katarzyna Zielińska

po rozpoznaniu w dniu 28 września 2023 r. w Szczecinie

na rozprawie sprawy

z powództwa M. K.

przeciwko Skarbowi Państwa – Naczelnikowi Pierwszego Urzędu Skarbowego w S.

o zapłatę

oddala powództwo;

odstępuje od obciążania powoda zwrotem kosztów procesu na rzecz pozwanego;

przyznaje od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie na rzecz adw. E. S. kwotę 4.428 zł (cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem złotych) tytułem pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu, w tym kwotę 828 zł (osiemset dwadzieścia osiem złotych) tytułem podatku VAT.

Sygn. akt III C 457/21

UZASADNIENIE

postanowienia o kosztach procesu

zawartego w punkcie II wyroku z dnia 28 września 2023 r.

M. K. wniósł przeciwko Skarbowi Państwa – Naczelnikowi Pierwszego Urzędu Skarbowego w S. pozew o zapłatę kwoty 40 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 29 czerwca 2020 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu według norm przepisanych tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną na skutek nieuprawnionego przechowywania przez Pierwszy Urząd Skarbowy w S. jego dokumentacji medycznej.

Wyrokiem z dnia 28 września 2023 r. Sąd oddalił powództwo i w punkcie II odstąpił od obciążania powoda kosztami procesu należnymi stronie pozwanej.

Przepis art. 98 § 1 k.p.c. stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Zgodnie z art. 102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Cytowany przepis statuujący zasadę słuszności jest przejawem tzw. prawa sędziowskiego i może być stosowany wówczas, kiedy okoliczności konkretnej sprawy dają po temu podstawy. Jego celem jest zapobieżenie wydaniu orzeczenia o kosztach procesu, które byłoby niesprawiedliwe. Hipoteza przepisu odwołująca się do występowania "wypadków szczególnie uzasadnionych", pozostawia sądowi orzekającemu swobodę oceny, czy fakty związane z przebiegiem procesu, jak i dotyczące sytuacji finansowej strony, stanowią podstawę do nieobciążania jej kosztami procesu. Do kręgu „wypadków szczególnie uzasadnionych” w rozumieniu tego przepisu należą okoliczności zarówno związane z samym przebiegiem procesu, jak i leżące na zewnątrz. Do pierwszych zalicza się np. charakter żądania poddanego rozstrzygnięciu, jego znaczenia dla strony, subiektywne przekonanie strony o zasadności roszczeń, przedawnienie, do drugich – sytuację majątkową i życiową strony, z zastrzeżeniem, że nie jest wystarczające powołanie się jedynie na trudną sytuację majątkową, nawet jeśli była podstawą zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia pełnomocnika z urzędu. Całokształt okoliczności, które mogłyby uzasadniać zastosowanie tego wyjątku, powinny być ocenione z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego.

W ocenie Sądu na gruncie niniejszej sprawy zaistniały szczególne okoliczności uzasadniające odstąpienie od orzeczenia o kosztach procesu zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania.

Przedmiotem procesu była odpowiedzialność strony pozwanej za krzywdę, której powód miał doznać na skutek nieuprawnionego przechowywania przez Pierwszy Urząd Skarbowy w S. jego dokumentacji medycznej. W toku procesu ustalono w sposób nie budzący wątpliwości, że przedmiotowa dokumentacja znajdowała się w posiadaniu ww. organu, pomimo braku podstawy prawnej do jej przechowywania. W ocenie Sądu przechowywanie przedmiotowej dokumentacji, nawet w sposób uniemożliwiający wgląd do niej przez innych pracowników niż osoba prowadząca sprawę i osoba ją zastępującą, wyczerpywało przesłanki do uznania, że doszło do przetwarzania wrażliwych danych osobowych powoda. Zgodnie z art. 4 pkt 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Radu (UE) (...) z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46WE „przetwarzanie" oznacza operację lub zestaw operacji wykonywanych na danych osobowych lub zestawach danych osobowych w sposób zautomatyzowany lub niezautomatyzowany, taką jak zbieranie, utrwalanie, organizowanie, porządkowanie, przechowywanie, adaptowanie lub modyfikowanie, pobieranie, przeglądanie, wykorzystywanie, ujawnianie poprzez przesłanie, rozpowszechnianie lub innego rodzaju udostępnianie, dopasowywanie lub łączenie, ograniczanie, usuwanie lub niszczenie. Zgodnie natomiast z art. 80 ust. 1 tego rozporządzenia każda osoba, która poniosła szkodę majątkową lub niemajątkową w wyniku naruszenia niniejszego rozporządzenia, ma prawo uzyskać od administratora lub podmiotu przetwarzającego odszkodowanie za poniesioną szkodę. W piśmie z dnia 14 maja 2020 r. kierowanym do powoda Dyrektor I. Administracji Skarbowej w S. wskazał, że przedmiotowa dokumentacja medyczna została włączona do akt prowadzonego postępowania karnego i znajdowała się w tych aktach do czasu zwrotu. Wskazał również wprost, że posiadanie tej dokumentacji i jej przechowywanie było nieuzasadnione. Powód, wytaczając powództwo w grudniu 2020 r., mógł mieć zatem podstawy do twierdzenia, że przysługują mu roszczenia z tytułu naruszenia ww. rozporządzenia w zakresie przetwarzania jego wrażliwych danych osobowych. Dopiero w piśmie z dnia 9 marca 2021 r. został poinformowany, że po przeprowadzeniu dodatkowego postępowania wyjaśniającego ustalono, że dokumentacja medyczna nie została wpięta do akt – była przechowywana w zamkniętej kopercie w szafie, do której dostęp miała jedynie osoba prowadząca postępowanie karno – skarbowe oraz osoba ją zastępująca. Poczynienie natomiast ustaleń co do doznania przez powoda krzywdy oraz jej rozmiaru wymagało zasięgnięcia opinii biegłego sądowego z zakresu psychologii i psychiatrii. Na podstawie przedmiotowych opinii Sąd ustalił, że powód od wielu lat leczy się psychiatrycznie z powodu zaburzeń opisanych szczegółowo w złożonych w sprawie opiniach. Analiza dokumentacji medycznej powoda oraz jego badanie wskazywały na stały charakter stwierdzonych trudności. Nie stwierdzono zatem istnienia wskaźników wskazujących na pogorszenie stanu zdrowia na skutek nieprawionego przechowywania przez pozwaną dokumentacji medycznej powoda. Nie bez znaczenia dla wydania rozstrzygnięcia o kosztach procesu jest również i sytuacja majątkowa powoda, która w znacznej mierze wynika z jego stanu zdrowia. Powód pomimo skończenia 33 lat nie zdobył dotychczas wykształcenia pozwalającego na podjęcie pracy zarobkowej, pozostaje na utrzymaniu matki. W tym stanie rzeczy obciążenie powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu nawet w wysokości minimalnej stawki, tj. w kwocie 3 600 zł byłoby sprzeczne z zasadami słuszności.

Mając powyższe na uwadze, Sąd w wydanym w sprawie wyroku odstąpił od obciążania powoda należnymi stronie pozwanej kosztami procesu.