Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia, 11 sierpnia 2022 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie III Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sebastian Otto

po rozpoznaniu w dniu 11 sierpnia 2022r., w S.

na posiedzeniu niejawnym w trybie art. 15zzs (2) ustawy z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

sprawy z powództwa A. H. (1)

przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 1260,75 zł (tysiąc dwieście sześćdziesiąt złotych siedemdziesiąt pięć groszy) wraz z liczonymi w stosunku rocznym odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 4 października 2019 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 7,60 zł (siedem złotych sześćdziesiąt groszy) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt III C 431/21

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 7 kwietnia 2021 roku A. H. (2) wniosła o zasądzenie od (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 2 189,75 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 3 października 2019 roku i kosztami procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania pozwu A. H. (2) podniosła, że w wyniku kolizji z dnia 2 sierpnia 2019 roku doszło do uszkodzenia należącego do S. B. pojazdu marki B. (...) o nr rejestracyjnym (...). Tego samego dnia poszkodowany zawarł z firmą (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. umowę najmu pojazdu zastępczego marki F. (...) o nr rej. (...). Strony ustaliły dobową stawkę najmu na kwotę 170 złotych brutto. Pojazd został wydany poszkodowanemu 2 sierpnia 2019 roku i zwrócony w dniu 26 sierpnia 2019 roku (25 dni). Poszkodowany upoważnił (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. do bezgotówkowego rozliczenia najmu pojazdu zastępczego z towarzystwem ubezpieczeniowym udzielającym ochrony sprawcy szkody oraz do dochodzenia roszczeń w tym zakresie i odbioru odszkodowania. Koszt najmu pojazdu zastępczego wyniósł 4 496 złotych brutto. Sprawca szkody był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej za szkody związane z ruchem pojazdu mechanicznego w (...) Spółce Akcyjnej w W.. Ubezpieczyciel przyjął odpowiedzialność za szkodę i na podstawie zgłoszenia z dnia 2 września 2019 roku wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie za szkodę w pojeździe oraz z tytułu najmu pojazdu zastępczego w kwocie 2 306,25 złotych. Kwota ta nie zaspokoiła roszczeń z tytułu najmu pojazdu zastępczego. W dniu 21 grudnia 2020 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przeniosła wierzytelność z tego tytułu oraz z tytułu kosztów podstawienia i odstawienia pojazdu z autoryzowanej stacji obsługi na powódkę. Powódka żąda zapłaty odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego liczonych od dnia 3 października 2019 roku, tj. po upływie 30 dni od daty zgłoszenia szkody.

W odpowiedzi na pozew (...) Spółka Akcyjna w W. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Ubezpieczyciel przyznał, że ponosi odpowiedzialność za szkodę powstałą w pojeździe należącym do S. B. na skutek zdarzenia z dnia 2 sierpnia 2019 roku, a także że uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego wynosił 25 dni i obejmował okres wskazany przez powoda. Podniósł natomiast, że umowa przelewu wierzytelności na rzecz powódki jest nieważna, ponieważ nie wynika z jej treści odpłatność świadczenia po stronie cesjonariusza. Powódka nie posiada zatem legitymacji procesowej czynnej w niniejszej sprawie. Wypłacona natomiast tytułem zwrotu kosztów najmu kwota 2 306,25 złotych brutto wyczerpuje spoczywający na ubezpieczycielu obowiązek naprawienia szkody w ramach odpowiedzialności cywilnej za szkody związane z ruchem pojazdu mechanicznego. Poszkodowanego poinformowano o możliwości wynajęcia pojazdu zastępczego za pośrednictwem ubezpieczyciela bez dodatkowych kosztów oraz o stawkach najmu, do wysokości których ubezpieczyciel refunduje koszty najmu w przypadku organizacji pojazdu zastępczego we własnym zakresie. Ubezpieczyciel oferował wynajęcie pojazdu zastępczego tej samej klasy, co pojazd, który uległ uszkodzeniu, za kwotę 75 złotych netto i taką stawkę (w kwocie brutto) przyjął do rozliczenia należnego powodowi świadczenia z tego tytułu. Nadto pozwany zaprzeczył zasadności żądania pozwu w zakresie kosztów usługi podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego, podnosząc, że umowa najmu nie przewiduje tego rodzaju kosztów.

A. H. (2) podtrzymała żądanie pozwu, podnosząc, że jej uprawnienie do żądania zapłaty wynika ze złożonej umowy przelewu wierzytelności, a stawka dobowa najmu w kwocie 170 złotych brutto nie jest wygórowana.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

2 sierpnia 2019 roku doszło do kolizji, w której uszkodzony został należący do S. B. pojazd marki B. (...) o nr rejestracyjnym (...).

W dniu zdarzenia sprawca kolizji legitymował się umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody związane z ruchem pojazdu mechanicznego w (...) Spółce Akcyjnej w W..

Niesporne, a nadto dowód:

- zeznania świadka S. B. k. 86.

W dniu 2 sierpnia 2019 roku S. B. zawarł z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. umowę najmu pojazdu zastępczego marki F. (...) o nr rej. (...). Dobowa stawka najmu wynosiła 170 złotych brutto. Umowa została zawarta na następujących warunkach: brak limitu kilometrów. Dodatkowe koszty związane między innymi z podstawieniem i zwrotem pojazdu w inne miejsce niż miejsce zawarcia umowy ustala się na podstawie cennika dostępnego do OWU lub biurze.

S. B. upoważnił (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. do bezgotówkowego rozliczenia kosztów najmu pojazdu w towarzystwie ubezpieczeniowym, które udzielało ochrony ubezpieczeniowej w zakresie odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody. Jednocześnie upoważnił ww. spółkę do zorganizowania wszelkich spraw w zakresie wynajmu pojazdu zastępczego w jego imieniu oraz do odbioru od towarzystwa ubezpieczeniowego kosztów najmu.

Dowód:

- umowa najmu nr (...) k. 8 - 11,

- oświadczenie k. 22,

- upoważnienie k. 12,

- zeznania świadka S. B. k. 86.

S. B. wynajmował pojazd zastępczy w okresie od dnia 2 sierpnia 2019 roku do dnia 276 sierpnia 2019 roku (25 dni).

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. wystawiła fakturę (...) nr (...), która obejmowała należności z następujących tytułów:

- koszty najmu pojazdu zastępczego w kwocie 4 250 złotych brutto,

- koszty podstawienia pojazdu w kwocie 123 złotych brutto,

- koszty odbioru pojazdu w kwocie 123 złotych brutto.

Dowód:

- faktura k. 13.

W dniu 3 września 2019 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. zgłosiła szkodę (...) Spółce Akcyjnej w W. i wniosła o zapłatę kwoty 4 496 złotych, zgodnie z wystawioną faktura (...) nr (...).

Dowód:

- wiadomość e – mailowa k. 14 – 15.

Decyzją z dnia 5 września 2019 roku (...) Spółka Akcyjna w W. przyznała odszkodowania z tytułu kosztów najmu pojazdu w kwocie 2 306,25 złotych, przy przyjęciu 25 dni najmu wg stawki 75 złotych netto za dobę ( 92,25 złotych brutto), za którą proponowano poszkodowanemu najem pojazdu zastępczego.

W dniu 6 września 2019 roku wypłacono (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. kwotę 2 306,25 złotych.

Dowód:

- decyzja z dnia 05.09.2019 r. k. 16 – 17,

- potwierdzenie przelewu k. 18.

Na podstawie umowy z dnia 16 grudnia 2020 roku S. B. przelał na (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. wierzytelność przysługującą mu wobec (...) Spółki Akcyjnej w W. z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego wynikającą z faktury nr (...).

Dowód:

- umowa cesji wierzytelności k. 20 – 21.

Na podstawie umowy z dnia 21 grudnia 2020 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przelała na A. H. (2) wierzytelność przysługującą mu wobec (...) Spółki Akcyjnej w W. z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego wraz z kosztami podstawienia i odbioru pojazdu wynikającą z faktury nr (...).

Dowód:

- umowa cesji wierzytelności k. 23 - 25.

Pismem z dnia 22 grudnia 2020 roku A. H. (2) wezwała (...) Spółkę Akcyjną w W. do zapłaty kwoty 2 189,75 złotych tytułem uzupełnienia odszkodowania z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Ubezpieczyciel odmówił uzupełnienia odszkodowania.

Dowód:

- pismo z dnia 22.12.2020 r. wraz z załącznikami k. 26 – 30,

- pismo z dnia 05.01.2021 r. z załącznikami k. 31 – 36.

Dobowa stawka najmu pojazdu zastępczego, odpowiadającego klasie pojazdu marki B. (...), na okres 25 dni na warunkach określonych w umowie z dnia 2 sierpnia 2019 roku, wynosiła w 2019 roku od 99 do 117 złotych netto.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego L. C. k. 99 – 101,

- uzupełniająca opinia biegłego sądowego L. C. k. 156 - 158

Tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego ubezpieczyciel wypłacił (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. kwotę 2 306,25 złotych.

Dowód:

- podsumowania zgłoszenia szkody k. 56 – 57,

- lista wypłaconych odszkodowań k. 58.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione w części co do kwoty 1 260,75 złotych i odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od tej kwoty w stosunku rocznym od dnia 4 października 2019 roku do dnia zapłaty.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowią przepisy art. 822 § 1 i 2 k.c., art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (teks jednolity: Dz. U. z 2018 roku, poz. 473 ze zmianami) oraz art. 436 § 1 k.c. i 415 k.c.

Przepis art. 822 § 1 i 2 k.c. stanowi, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony (§ 1 ). Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie natomiast z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Stosownie zaś do treści przepisu art. 436 § 1 k.c. odpowiedzialność przewidzianą w przepisie art. 435 k.c. ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. Jednakże gdy posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w posiadanie zależne, odpowiedzialność ponosi posiadacz zależny. Przepis art. 415 k.c. stanowi natomiast, że kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Okoliczności kolizji z dnia 2 sierpnia 2019 roku nie były pomiędzy stronami sporne. Również legitymacja bierna pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. do występowania w niniejszym procesie nie budziła wątpliwości. Zgodnie z treścią przepisu art. 19 ust. 1 zdanie pierwsze przywołanej wyżej ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…), poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Było bowiem okolicznością niekwestionowaną, iż sprawca szkody posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego ubezpieczyciela.

Powódka natomiast wywodzi uprawnienie do żądania zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego z umowy cesji wierzytelności z dnia 21 grudnia 2020 roku, na podstawie której, stosownie do treści przepisu art. 509 par. 1 i 2 k.c., nabyła wierzytelność przysługującą poszkodowanemu wobec ubezpieczyciela. Wbrew stanowisku strony pozwanej nie sposób uznać, że przedmiotowa umowa jest nieważna. Zgodnie z art. 509 par. 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Zgodnie natomiast z par. 2 tego przepisu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Umowa przelewu ma charakter konsensualny, a zatem przelew dochodzi do skutku - wierzytelność przechodzi na nabywcę - już w momencie zawarcia umowy ( solo consensu). Umowa przelewu nie jest umową odpłatną, odpłatność nie jest bowiem jej cechą. Nie ma zatem przeszkód, aby do przelewu doszło bez świadczenia drugiej strony. Konsekwencją przelewu jest zmiana podmiotowa po stronie wierzyciela, polegająca na tym, że dotychczasowy wierzyciel traci to stanowisko, a w jego miejsce wchodzi nabywca wierzytelności, który uzyskuje ją w takim samym kształcie, w jakim przysługiwała ona zbywcy. Powódka ma zatem legitymację do dochodzenia w niniejszej sprawie roszczeń przysługujących poszkodowanemu z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego i kosztów podstawie i odstawienia tego pojazdu.

Pozwany nie kwestionował zasady swojej odpowiedzialności za szkodę powstałą w pojeździe należącym do S. B. i wypłacił tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego kwotę 2 306,25 złotych. Nie budziło bowiem wątpliwości, iż do przedmiotowego zdarzenia drogowego doszło na skutek zawinionego działania uczestnika ruchu drogowego posiadającego polisę w zakresie odpowiedzialności cywilnej za szkody związane z ruchem pojazdu mechanicznego u pozwanego ubezpieczyciela.

Przedmiotem sporu była natomiast kwestia wysokości dobowej stawki najmu pojazdu zastępczego oraz zasadności żądania zapłaty koszty podstawie pojazdu zastępczego i jego zwrotu.

W tym miejscu wskazać należy, że świadczenie ubezpieczyciela z tytułu umowy ubezpieczenia majątkowego ma charakter odszkodowawczy i ta funkcja kompensacyjna determinuje podstawową treść pojęciową, zakres i poziom odszkodowania. Odpowiedzialność natomiast zakładu ubezpieczeń jest szczególną postacią odpowiedzialności cywilnej, a prawo ubezpieczeń majątkowych jest częścią prawa odszkodowawczego. Pojęcie szkody w ubezpieczeniach jest zatem takie samo jak w innych działach prawa odszkodowawczego, zasada odszkodowania nie może być bowiem traktowana w oderwaniu od ogólnych zasad odszkodowawczych, które znalazły wyraz i zostały uregulowanie w kodeksie cywilnym. Dotyczy to samych pojęć szkody i odszkodowania. Wskazać przy tym należy, że zakład ubezpieczeń obowiązany jest do naprawienia szkody tylko w formie wypłaty odpowiedniej sumy pieniężnej, nie zaś wedle wyboru poszkodowanego także przez przywrócenie stanu poprzedniego, co wyłącza stosowanie w tych okolicznościach art. 363 § 1 k.c.

Niesporne było, że uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego wynosił 25 dni. Poszkodowany wynajął pojazd zastępczy za dobową stawkę w kwocie 170 złotych brutto, powołując się na średnie stawki najmu pojazdu tej samej klasy, co pojazd uszkodzony. Pozwany ubezpieczyciel zastosował natomiast stawkę w kwocie 92,25 złotych brutto (75 złotych netto), wskazując, że za jego pośrednictwem możliwe było wynajęcie pojazdu zastępczego w kwocie 75 złotych netto. Nie przedstawił jednak ani w toku postępowania likwidacyjnego ani w toku niniejszego procesu chociażby projektu umowy najmu, której zawarcie ubezpieczyciel mógłby zaoferować poszkodowanemu. Na podstawie opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i rekonstrukcji wypadków L. C., Sąd ustalił że dobowa stawka najmu pojazdu zastępczego, odpowiadającego klasie pojazdu marki B. (...), na okres 25 dni, w wersji bez limitu kilometrów wynosiła w 2019 roku od 99 do 117 złotych netto. Biegły, w odpowiedzi na zarzuty do opinii podniesione przez stronę powodową, wyjaśnił, że przedział dobowych stawek najmu pojazdów zastępczych ustala na podstawie własnej bazy danych, którą prowadzi od 2000 roku. Baza ta zawiera ceny wynajmu profesjonalnych wypożyczalni. Po odrzuceniu cen skrajnych w (...) biegły przedstawia sądowi zakres cen i dołącza przykładowe firmy, w niniejszej sprawie były to firmy (...). Z treści umowy najmu wynika, że był to standardowy najem bezgotówkowy z kaucją i be limitu kilometrów. Cena wskazana natomiast przez ubezpieczyciela na poziomie 75 złotych netto nie jest ceną rynkową. Jednocześnie wskazać należy, że nieskorzystanie przez poszkodowanego z oferty najmu pojazdu u podmiotów preferowanych przez ubezpieczyciela nie może stanowić podstawy do obniżenia należnego powodowi z tego tytułu świadczenia do stawek, które oferują współpracujące z ubezpieczycielem podmioty, zwłaszcza w sytuacji, gdy stawki te znacząco odbiegają znacząco od średnich stawek za tego typu usługi. Obowiązek minimalizowania szkody nie może być równoznaczny z ograniczeniem możliwości wyboru podmiotu, z którym poszkodowany zawrze umowę najmu, do podmiotów wskazanych przez ubezpieczyciela. Wystarczające do uznania, że poszkodowany z obowiązku tego się wywiązał i ma prawo do zwrotu poniesionych na poczet najmu pojazdu zastępczego wydatków, jest ustalenie, że poniesione przez niego wydatki nie przekraczają średnich stawek dobowych najmu pojazdów zastępczych tej samej klasy co pojazd uszkodzony i są ekonomicznie uzasadnione. Na ubezpieczycielu ciąży obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika. Nie jest celowe nadmierne rozszerzanie odpowiedzialności odszkodowawczej i w konsekwencji - gwarancyjnej ubezpieczyciela, co mogłoby prowadzić do wzrostu składek ubezpieczeniowych. Z obowiązku tego należy wywieść wniosek, że ekonomicznie uzasadnione koszty najmu pojazdu zastępczego zamykają się w wysokości średniej dobowej stawki najmu pojazdu zastępczego w wersji bez limitu kilometrów obowiązującej w dacie powstania szkody. Kwota ta pozwoliłaby bowiem poszkodowanemu na wynajęcie pojazdu zastępczego tej samej klasy, co pojazd uszkodzony. Stawka ta wynosi w ocenie Sądu 108 złotych netto (132,84 złotych brutto). Wydatki z tego tytułu przekraczające stawkę w ww. kwocie nie mogą być zatem uznane za ekonomicznie uzasadnione i tym samym wykraczają poza zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela.

Reasumując powyższe rozważania, należy uznać za uzasadnione wydatki na poczet kosztów najmu pojazdu zastępczego do kwoty 3 321 złotych brutto (25 dni x 132,84 zł = 3 321 zł). Pozwany wypłacił z tego tytułu kwotę 2 306,25 złotych, a zatem do zapłaty pozostała kwota 1 014,75 złotych (3 321 zł – 2 306,25 zł = 1 014,75 zł).

W ocenie Sądu w granicach odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, a zatem i ubezpieczyciela udzielającego mu ochrony ubezpieczeniowej w tym zakresie, mieści się również wyrównanie szkody obejmującej koszty podstawienia pojazdu zastępczego i jego odbioru. Jak wynika z treści umowy najmu pojazdu zastępczego, poszkodowany zobligowany był również i do poniesienia wydatków z tego tytułu. Wydatki te należy uznać za konieczne i uzasadnione, do szkody doszło bowiem w pewnej odległości o siedziby wynajmującego. Wydatki te wyniosły łącznie 246 złotych, zgodnie ze złożoną fakturą.

Mając powyższe na uwadze, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1 260,75 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi w stosunku rocznym od dnia 4 października 2019 roku do dnia zapłaty i oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

Na zasądzoną kwotę składają się: koszty najmu pojazdu w kwocie 1 014,75 złotych i zwrot kosztów podstawienia i odbioru pojazdu w kwocie 246 złotych.

Roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego znajduje oparcie w treści art. art. 359 § 1 k.c., art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych (…). Zgodnie z treścią przepisu art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Dłużnik popada w opóźnienie jeśli nie spełnia świadczenia pieniężnego w terminie, w którym stało się ono wymagalne także wtedy, gdy kwestionuje istnienie lub wysokość świadczenia ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2003 r., sygn. II CK 146/02). Zgodne z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Zgodnie z ust. 2 tego przepisu w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. W terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania. Świadczenie ubezpieczyciela ma zatem charakter terminowy, a spełnienie świadczenia w terminie późniejszym niż wynikający z art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) może być usprawiedliwione jedynie wówczas, gdy ubezpieczyciel wykaże istnienie przeszkód w postaci niemożliwości wyjaśnienia okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności albo wysokości świadczenia, mimo działań podejmowanych z wymaganą od niego starannością profesjonalisty, według standardu, którego reguły wyznacza przepis art. 355 § 2 k.c.

W rozważanym przypadku powódka domaga się zapłaty odsetek od dnia następnego po upływie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody, co miało miejsce 3 września 2019 roku. Skoro zgłoszenie szkody miało miejsce 3 września 2019 roku, pozwany winien spełnić świadczenie najpóźniej do dnia 3 października 2019 roku. Pozwany nie podniósł przy tym ani nie udowodnił, aby w terminie zakreślonym przepisem art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) , nie było możliwe wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia. Skoro zatem pozwany nie spełnił świadczenia z tytułu naprawienia szkody w pełnej wysokości z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego do dnia 3 października 2019 roku, od dna następnego , tj. 4 października 2019 roku pozostaje w opóźnieniu, co uzasadnia żądanie zapłaty odsetek za opóźnienie od tego dnia.

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych przez obydwie strony oraz zawartych w aktach szkody złożonych w formie elektronicznej, co do prawdziwości i wiarygodności których nie powziął zastrzeżeń. Sąd uznał również za wiarygodne zeznania świadka S. B., ponieważ nie naprowadzono wobec niego przeciwdowodów.

Ustalenia natomiast co do okoliczności wymagających wiadomości specjalnych, tj. co do dobowej stawki najmu pojazdu zastępczego Sąd poczynił na podstawie opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej L. C.. Żadna ze stron nie podważała prawdziwości ani wartości dowodowej dokumentów zawartych w aktach sprawy i aktach szkodowych, na których biegły oparł swoje ustalenia, a i Sąd nie stwierdził okoliczności podważających ich wartość dowodową. Biegły odniósł się do zarzutów podniesionych przez stronę powodową w sposób, który pozwala na przyjęcie, że opinia jest jasna i nie zawiera sprzeczności. Sąd postanowieniem z dnia 28 marca 2022 r. pominął zatem wniosek strony powodowej o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego sądowego, jako zmierzający do przedłużenia postępowania. Dlatego też Sąd, mając na uwadze, że opinia została sporządzona zgodnie ze zleceniem, a także że jej treść wskazuje, że twierdzenia i wnioski biegłego znajdują oparcie w materiale dowodowym sprawy i nie stoją w sprzeczności z zasadami logiki, uznał opinię za przydatną do poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 100 k.p.c., który stanowi, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu.

Powódka poniosła następujące koszty procesu: 200 złotych tytułem opłaty od pozwu, 100 złotych tytułem opłaty od zażalenia, 352 złotych tytułem wykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego, czyli łącznie 652 złotych.

Pozwany poniósł następujące koszty procesu: 900 złotych tytułem wynagrodzenia pełnomocnika w osobie radcy prawnego.

Żądanie pozwu zostało uwzględnione w zakresie kwoty stanowiącej 57,50 % dochodzonego roszczenia, wobec czego pozwany winien zwrócić powódce kwotę stanowiącą 57,5 % poniesionych przez nią kosztów procesu, tj. kwotę 374,90 złotych (
652 x 57,50 % = 374,90 zł). Powódka winna natomiast zwrócić pozwanemu 42,50 % poniesionych przez niego kosztów procesu, tj. kwotę 382,50 złotych (90 zł x 42,50% = 382,50 zł).

Mając powyższe na uwadze, Sąd w punkcie III wyroku zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 7,60 zł tytułem kosztów procesu (382,50 zł – 374,90 zł = 7,60 zł).