Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

III C 110/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2024-03-18

Sygnatura akt III C 110/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2024 r.

Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie, w Wydziale III Cywilnym,

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SR Grzegorz Szacoń

Protokolant: Sekr. sądowy Agnieszka Majewska

po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2024 r., w S.,

na rozprawie,

sprawy z powództwa S. Z.,

przeciwko pozwanemu (...) Spółce Akcyjnej V. (...) w W.,

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. na rzecz powoda S. Z. kwotę 994,18 złotych (dziewięćset dziewięćdziesiąt cztery złote osiemnaście groszy) wraz z liczonymi w stosunku rocznym odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 8 września 2021 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. od powoda S. Z. kwotę 133,54 złotych (sto trzydzieści trzy złote pięćdziesiąt cztery grosze), tytułem kosztów procesu wraz z liczonymi w stosunku rocznym odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

IV.  nakazuje ściągnąć od powoda S. Z. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 899,37 złotych (osiemset dziewięćdziesiąt dziewięć złotych trzydzieści siedem groszy), tytułem kosztów sądowych wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa;

V.  nakazuje ściągnąć od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 551,23 złotych (pięćset pięćdziesiąt jeden złotych dwadzieścia trzy grosze), tytułem kosztów sądowych wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sędzia SR Grzegorz Szacoń

Sygn. akt III C 110/22

UZASADNIENIE

Powód – S. Z. pozwem datowanym na dzień 8 lutego 2022 roku i złożonym w Sądzie 9 lutego 2022 roku, wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 2.562,57 złotych tytułem należności głównej wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 8 września 2021 roku do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania, w tym kosztem opłaty od wniesionego pozwu, kosztami zastępstwa procesowego, opłaty skarbowej od złożonego pełnomocnictwa. W uzasadnieniu żądania pozwu strona powodowa wskazała, że w dniu 8 sierpnia 2021 roku miała miejsce kolizja, w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należący do P. T.. Sprawca kolizji legitymował się umową obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego przez niego pojazdu zawartą z pozwaną. Szkoda została zgłoszona w dniu 8 sierpnia 2021 roku. W toku postepowania likwidacyjnego, pozwana spółka przyjęła odpowiedzialność za przedmiotową szkodę. Uszkodzony pojazd jest własnością P. T.. W dniu 31 sierpnia 2021 roku zawarła ona z powodem umowę cesji przelewu wierzytelności. Na mocy powołanej umowy powód nabył przysługujące właścicielowi pojazdu w stosunku do pozwanej roszczenia o odszkodowanie z tytułu przedmiotowej szkody.

Powód wskazał w dalszym wywodzie, że wskutek zdarzenia powodującego szkodę w pojeździe marki V. (...) nr rej. (...) uszkodzeniu uległa lewa przednia cześć. Wszystkie elementy, których naprawa była technologicznie możliwa, a jej przeprowadzenie nie doprowadziłoby do obniżenia wartości uszkodzonego pojazdu zostały przez powoda zakwalifikowane do naprawy (naprawa blacharska, lakierowanie). Dopiero te elementy, których — obiektywnie — naprawić się nie dało lub ich naprawa poskutkowałaby obniżeniem się walorów użytkowych czy estetycznych pojazdu albo miałaby wpływ na bezpieczeństwo jego użytkowania zostały przez powoda wymienione. Wszystkie uszkodzone elementy pojazdu były elementami oryginalnymi, pochodzącymi od producenta pojazdu, ich stan techniczny i wizualny przed zdarzeniem powodującym szkodę był bardzo dobry. Elementy te nie stanowiły wcześniej przedmiotu żadnych napraw blacharskich. Wszelkie podjęte w uszkodzonym pojeździe czynności wykonywane były zgodnie z technologią producenta pojazdu.

Początkowo, pozwana określiła wysokość należnego poszkodowanemu odszkodowania na kwotę 1.569,83 zł, czym je zaniżyła. Ze sporządzonej przez powoda kalkulacji naprawy w systemie (...), wynika bowiem, iż koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zdarzenia szkodowego wynosił 9.514,46 zł. Po zakończeniu procesu naprawy i doręczeniu pozwanej faktur faktury VAT numer (...) z dnia 7 września 2021 roku wystawionej przez powoda, faktur zakupu części pozwana w dniu 20 września 2021 roku zwiększyła wysokość odszkodowania o kwotę 5.382,06 zł. Faktycznie poniesione koszty naprawy wynosiły 9.514,46 zł, co wynika z kalkulacji naprawy, faktury VAT wystawionej przez powoda, a także — pośrednio — z faktur VAT wystawionych przez dystrybutora części zamiennych. Pozwana wypłaciła odszkodowanie w łącznej wysokości 6.951,89 zł. Różnica pomiędzy kosztami naprawy pojazdu, a kwotą wypłaconą przez pozwaną stanowi wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie i wynosi 2562,57 zł ( 9.514,46 — 6951,89 zł = 2.562,57 zł ). Pozwana wskazała, że pokrywa silnika oraz kanał przewodu pozostają bez związku ze szkodą. Nadto nie uznała do lakierowania pokrywy silnika i zaniżyła stawki za roboczogodziny pracy blacharza — mechanika ze 121,50zł netto na 120zł netto i stawki za roboczogodziny pracy lakiernika ze 127,71 zł netto na 120zł netto. Nadto pozwana dokonała korekty z tytułu wzrostu wartości pojazdu wynikającej z naprawy uszkodzeń wcześniejszych na kwotę 101,88zł netto. Z powyższym stanowiskiem pozwanej powód w całości się nie zgadza. Należy podkreślić, że Stowarzyszenie (...) ustala średni poziom stawek za roboczogodzinę pracy warsztatów nieautoryzowanych, o wysokim standardzie usprzętowienia technicznego na terenie województwa (...) i publikuje je na internetowej stronie Stowarzyszenie pod adresem http//www.ekspertmoto. (...).pl/rzeczoznawstwo-informacje. W okresie, kiedy zaistniała szkoda stawki za roboczogodzinę blacharza / mechanika wynosiły 137,86zł netto, zaś lakiernika 146,59zł netto. Rzeczoznawcy samochodowi oraz wszystkie sądy w prowadzonych sprawach tego typu ustalają stawki na podstawie powyższych danych. Z powyższego wynika, że pozwana w sposób dowolny, w oderwaniu od obowiązujących zasad, kształtuje odszkodowanie, które niezasadnie zaniża. Warsztat powoda jest wyspecjalizowany w naprawie i lakierowaniu pojazdów w stopniu porównywalnym do autoryzowanych serwisów obsługi producenta pojazdu. Wszelkie prace przy samochodach wykonywane są przez wykwalifikowanych pracowników, przy użyciu specjalistycznego sprzętu i materiałów klasy tożsamej z używanymi w autoryzowanym serwisie obsługi. Prace lakiernicze warsztat powoda wykonuje wyłącznie w specjalistycznych komorach bezpyłowych, które gwarantują uzyskanie efektu lakierowania identycznego jak fabryce producenta pojazdu. Przyjęte przez powoda stawki za roboczogodzinę pracy i lakierowania odpowiadają powszechnie przyjmowanym stawkom średnim na rynku lokalnym w 2021 roku, w związku z czym brak było jakichkolwiek podstaw do ich obniżenia przez pozwaną.

Jeżeli zaś chodzi o proces naprawy przeprowadzonej przez powoda, to zakupione części zamienne odpowiadały jakością i stanem częściom zamontowanym w pojeździe poszkodowanego przed zdarzeniem szkodowym, tj. były częściami oryginalnymi, nowymi i nie naprawianymi. Tylko bowiem użycie tego rodzaju części zamiennych gwarantowało przywrócenie uszkodzonego pojazdu do stanu w jakim znajdował sie przed kolizją. Wobec zaś bardzo dobrego stanu części zakwalifikowanych do wymiany (braku oznak zużycia czy uszkodzeń), zastosowanie części nowych i oryginalnych nie doprowadziło do wzrostu wartości pojazdu, co stanowi o zasadności ich użycia w niniejszej sprawie.

Żądanie zapłaty odsetek znajduje uzasadnienie w treści art. 481 S 1 w zw. z 817 S 1 KC i art. 14 ustawy z dnia 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zgodnie z przywołanymi przepisami pozwana winna spełnić świadczenie z tytułu kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu w ciągu 30 dni od dnia zgłoszenia szkody. Zgłoszenie takie wpłynęło do pozwanej w 8 sierpnia 2021 roku, wobec czego pozwana powinna spełnić świadczenie do dnia 7 września 2021 roku, a od dnia 8 września 2021 pozostaje ona w zwłoce.

Pozwana – (...) Spółka Akcyjna V. (...) w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwana wskazała, że zaprzecza wszystkim wyraźnie nie przyznanym twierdzeniom strony powodowej. Potwierdziła, że przyjęła zgłoszenie szkody dotyczące uszkodzeń w pojeździe marki V. o nr rej (...) i z tego tytułu wypłaciła poszkodowanej odszkodowanie w łącznej kwocie 6.951,89 zł. Pozwana zaprzecza jakoby powodowi przysługiwały jakiekolwiek dalsze roszczenia w związku z ww. szkodą. Wypłata przez pozwaną ww. kwoty w całości wyczerpuje roszczenia powoda związane ze zdarzeniem drogowym z dnia 8 sierpnia 2021 r. Przedmiotowa szkoda została rozliczona na zasadzie kosztów naprawy i pozwana konsekwentnie kwestionuje wysokość kosztów naprawy ponad wypłacone odszkodowanie. Pozwana kwestionuje również wskazaną przez stronę powodową stawkę za roboczogodzinę za roboty lakiernicze i blacharskie. Zastosowane przez pozwaną stawki są prawidłowe. Faktura i kosztorys przedstawione przez powoda nie są zgodne z oceną techniczną pojazdu po szkodzie, a widniejące na nich koszty nie odpowiadają rzeczywistym kosztom przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody. Pozwana zwróciła uwagę, iż zgodnie z przepisami regulującymi odpowiedzialność odszkodowawczą, utrwaloną linią orzeczniczą oraz poglądami przedstawicieli doktryny - z uwagi na kompensacyjny charakter odszkodowania naprawa pojazdu przez poszkodowanego nie może być źródłem wzbogacenia. Strona pozwana przy tym konsekwentnie kwestionuje wartość szkody tak co do zakresu naprawy, przyjętych cen części oraz stawek robocizny. Strona pozwana zwraca w tym miejscu uwagę, że użycie do naprawy pojazdu V. części nowych oryginalnych — sygnowanych logo producenta pojazdu byłoby w istocie bezpodstawnym wzbogaceniem powoda. Istotą bowiem świadczenia. Strona pozwana zwraca przy tym uwagę, że w ostatnim czasie orzecznictwo zaczyna różnicować sytuację podmiotów będących właścicielami uszkodzonych pojazdów i dochodzących jako bezpośredni poszkodowani swoich roszczeń — od sytuacji, w których roszczeń dochodzą podmioty, które profesjonalnie i zawodowo trudnią się pozyskiwaniem roszczeń od osób poszkodowanych i ich dochodzeniem przed Sądem. Orzecznictwo zauważyło bowiem, że sytuacja tych dwóch podmiotów jest zupełnie inna, albowiem w przypadku dochodzenia roszczeń przez „podmiot profesjonalny” (czyli analogicznie jak w przedmiotowej sprawie) zupełnie znika kompensacyjna funkcja odszkodowania — a zamiast skompensowania poniesionego przez poszkodowanego uszczerbku dochodzi w istocie do rozwoju branży zarobkowej — dochodzenia teoretycznych odszkodowań od zakładów ubezpieczeń, na podstawie roszczeń, które w normalnych warunkach rynkowych w ogóle by nie powstały.

Pozwana wskazała także, że kwestionuje przy tym legitymację czynną powoda do dochodzenia przedmiotowego roszczenia. Pozwana w szczególności kwestionuje ważność cesji z uwagi na brak/fikcyjność causy.

Sąd ustalił - opierając się na niżej wskazanych dowodach - następujący stan faktyczny:

W dniu 8 sierpnia 2021 roku miała miejsce kolizja, w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należący do P. T..

Dowód:

- umowa cesji wierzytelności – k. 14 – 16;

- akta szkodowe na nośniku CD – k. 61;

- zeznanie świadka P. T. – k. 194.

Sprawca kolizji legitymował się umową obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego przez niego pojazdu.

Dowód:

- informacja o kosztach naprawy pojazdu – k. 17 – 20;

- akta szkodowe na nośniku CD – k. 61;

- zeznanie świadka P. T. – k. 194.

Szkoda została zgłoszona w dniu 8 sierpnia 2021 roku. W toku postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel przyjął odpowiedzialność za przedmiotową szkodę.

Dowód:

- informacja o kosztach naprawy pojazdu – k. 17 – 20;

- akta szkodowe na nośniku CD – k. 61;

- zeznanie świadka P. T. – k. 194;

- zeznanie powoda S. Z. – k. 195.

P. T. dniu 31 sierpnia 2021 roku zawarła z S. Z. umowę cesji wierzytelności. Na mocy tej umowy S. Z. nabył przysługujące właścicielowi pojazdu w stosunku do ubezpieczyciela roszczenia o odszkodowanie z tytułu przedmiotowej szkody.

Dowód:

- umowa cesji wierzytelności – k. 14 – 16;

- zeznanie świadka P. T. – k. 194;

- zeznanie powoda S. Z. – k. 195.

Wskutek zdarzenia powodującego szkodę w pojeździe marki V. (...) nr rej. (...) uszkodzeniu uległa lewa przednia cześć. Wszystkie elementy, których naprawa była technologicznie możliwa, a jej przeprowadzenie nie doprowadziłoby do obniżenia wartości uszkodzonego pojazdu zostały przez S. Z. zakwalifikowane do naprawy. S. Z. przeprowadził naprawę pojazdu w prowadzonym przez siebie warsztacie samochodowym.

Uszkodzone w pojeździe elementy były elementami oryginalnymi, pochodzącymi od producenta. Ich stan techniczny i wizualny przed kolizją był bardzo dobry. Elementy te nie stanowiły wcześniej przedmiotu żadnych napraw blacharskich.

Dowód:

- kalkulacja naprawy – k. 22 – 28;

- faktury na zakup części – k. 29 – 31;

- faktura za naprawę pojazdu – k. 32;

- zeznanie świadka P. T. – k. 194;

- zeznanie powoda S. Z. – k. 195.

Ubezpieczyciel określił wysokość odszkodowania na kwotę 1.569,83 złotych. Następnie, uwzględniając niezbędny do naprawy zakup części, dokonał dopłaty kwoty 5.382,06 złotych.

Koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zdarzenia szkodowego wynosi 7.946,07 złotych brutto. Pojazd posiadał przeciętny przebieg, był kompletny, sprawny technicznie i pozostawał w bieżącej eksploatacji.

W zakres naprawy nie wchodziła konieczność lakierownia słupka zawiasowego, który nie został uszkodzony. Pokrywa przednia, jak i zestaw do jej montażu nie zostały zakwalifikowane do lakierowania. Zaistniała konieczność wymiany konsoli akumulatora z uwagi na uszkodzenie kanału przewodów. Z uwagi na technologię naprawy zaistniała konieczność wymiany osłony tylnej błotnika.

Użyty do ponaprawczego pokrycia pojazdu lakier musiał odpowiadać cechom lakieru fabrycznego, co uzasadniało zastosowanie 15% narzutu na ten materiał.

Dowód:

- decyzja o przyznaniu odszkodowania – k. 62;

- decyzja o przyznaniu odszkodowania – k. 37;

- potwierdzenie przelewu – k. 38;

- zeznanie powoda S. Z. – k. 195;

- opinia biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej i szkód komunikacyjnych M. M. wraz z kosztorysem – k. 204 – 227;

- uzupełniająca pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej i szkód komunikacyjnych M. M. wraz z kosztorysem – k. 252 – 263.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione w części.

W kwestii zakresu szkody i odszkodowania obowiązują reguły wyrażone w przepisach ogólnych księgi III Kodeksu cywilnego, tj. przepisy art. 361 § 2 k.c. oraz art. 363 k.c. Zastosowanie w przedmiotowej sprawie znajdują także przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące ubezpieczeń majątkowych. W myśl przepisu art. 822 § 1 i 2 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony (§ 1). Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Wysokość odszkodowania winna odpowiadać rzeczywistym, uzasadnionym kosztom usunięcia skutków wypadku, ograniczona jest jedynie kwotą określoną w umowie ubezpieczenia (art. 824 § 1 k.c.). Zaś poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń (art. 822 § 4 k.c.).

W toku procesu niekwestionowanym było, iż sprawca szkody posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego ubezpieczyciela. Strona pozwana nie kwestionowała zasady swojej odpowiedzialności za szkodę powstałą w pojeździe i wypłaciła odszkodowanie.

Ogólne reguły odnoszące się do sposobów naprawienia szkody wyznacza art. 363 § 1 k.c., zgodnie z którym co do zasady powinno to nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź też przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Możliwość naprawienia szkody w postaci przywrócenia stanu poprzedniego została przez ustawodawcę ograniczona, gdyż poszkodowany nie może jej żądać, gdy przywrócenie stanu poprzedniego jest niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty. W literaturze przyjmuje się, że w warunkach gospodarki rynkowej pieniężna postać odszkodowania zwykle wystarczająco zaspokaja interesy poszkodowanego, umożliwiając mu np. nabycie zastępczych dóbr i usług, ale także podjęcie decyzji co do odmiennego wykorzystania uzyskanych środków. Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. tylko w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji. Powstanie tego roszczenia, a tym samym zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar (wyrok SN z 16 grudnia 2021 r., III CZP 66/20, LEX nr 3440561).

Legitymacja procesowa, to uprawnienie określonego podmiotu do występowania z roszczeniem przeciwko innemu podmiotowi, które znajduje oparcie, bądź w określonym stosunku materialnoprawnym łączącym owe strony, bądź w ustawie. Tylko przepis prawa materialnego, stanowiącego podstawę interesu prawnego, stwarza dla określonego podmiotu legitymację procesową strony. Strona jest zatem pojęciem materialnoprawnym, a nie procesowym, a przeto o tym, czy dany podmiot jest stroną postępowania cywilnego, tj. czy ma uprawnienie do wystąpienia z roszczeniem, przesądzają przepisy prawa materialnego, mające zastosowanie w konkretnym stanie faktycznym, nie zaś przepisy procesowe (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 stycznia 2010 r., II CSK 323/09). W procesie w charakterze stron mogą zatem występować tylko te podmioty, które są jednocześnie podmiotami stosunku prawnego będącego przedmiotem tego procesu. W każdym procesie sąd powinien zatem przede wszystkim rozstrzygnąć, czy strony procesowe są jednocześnie stronami spornego stosunku prawnego. Ustalenie braku tej zgodności jest stwierdzeniem braku legitymacji procesowej po stronie powoda lub pozwanego, prowadzącym do oddalenia powództwa. Stosownie do treści cytowanego przepisu 822 § 1 k.c. odszkodowanie przysługuje osobie trzeciej, wobec której odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony, a zatem tylko ubezpieczający i ta osoba trzecia, albo jej następcy prawni mają wobec siebie wynikające z tego stosunku uprawnienia i obowiązki, a co za tym idzie tylko one posiadają interes prawny do dochodzenia przed sądem określonych w ustawie praw.

Zgodnie z przepisem art. 509 § 1 i 2 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Treścią umowy przelewu wierzytelności jest przeniesienie przez wierzyciela swojej wierzytelności na osobę trzecią, a skutkiem tej umowy jest wyłączenie dotychczasowego wierzyciela ze stosunku zobowiązaniowego i zajęcie jego miejsca przez nabywcę wierzytelności. Sam stosunek zobowiązaniowy zmianie nie ulega, a w szczególności nie tworzy w jej miejsce odrębnej, nowej wierzytelności w stosunku do dłużnika. Przelew wywołuje bezpośrednie skutki wobec dłużnika, po stronie którego powstaje obowiązek świadczenia w stosunku do nabywcy wierzytelności. Z chwilą przejścia wierzytelności z majątku cedenta do majątku cesjonariusza, cesjonariusz uzyskuje przysporzenie kosztem cedenta. Umowa przelewu wierzytelności jest więc czynnością prawną przysparzającą, co aktualizuje problematykę przyczyny prawnej tego przysporzenia (kauzy). Przepis art. 510 § 1 k.c. stanowi, że umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Zgodnie natomiast z treścią § 2 tego przepisu, jeżeli zawarcie umowy przelewu następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, z zapisu zwykłego, z bezpodstawnego wzbogacenia lub z innego zdarzenia, ważność umowy przelewu zależy od istnienia tego zobowiązania.

Z przepisu art. 510 § 2 k.c. wynika zasada kauzalności materialnej samoistnej umowy przelewu wierzytelności, a przewidzianą przez ten przepis prawną przyczyną przelewu wierzytelności jest wykonanie już istniejącego między stronami zobowiązania (causa solvendi). Ważność zatem umowy przelewu wierzytelności zależy od istnienia i ważności tego zobowiązania, ponieważ kauza odzwierciedla istotę gospodarczą czynności stron.

Powód udowodnił w niniejszej sprawie skuteczne nabycie wierzytelności, z której wywodzi roszczenie. Sformułowania umowy cesji wskazują na zaistniałą sprzedaż wierzytelności. Nie ma zatem podstaw do uznania jej za nieważną. Fakt nabycia wierzytelności nie został podważony. Kwestia wzajemnych rozliczeń między stronami umowy cesji wierzytelności nie ma znaczenia na gruncie przedmiotowej sprawy, przy czym należy wskazać, że poszkodowana przedstawiła w zeznaniu, że nie partycypowała w kosztach naprawy pojazdu. Według niej w odniesieniu do zawartej umowy miał je pokryć powód (k. 194).

Ustalanie wysokości odszkodowania polega na obliczeniu takiej kwoty, która jednocześnie pokryje skutki wyrządzone szkodą i nie będzie powodować wzbogacenia w majątku poszkodowanego. Kwota ta ma pełnić funkcję naprawczą względem poszkodowanego i pozwolić mu na realne przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, a metodę obliczeniową należy dobierać odpowiednio do indywidualnego stanu faktycznego zaistniałego w danej sprawie.

W przedmiotowej sprawie powód wniósł o zasądzenie kwoty 2.562,57 złotych w związku z naprawą pojazdu i wskazał, że koszt naprawy pojazdu pozwalający na jego przywrócenie do stanu sprzed szkody wyniósł 9.514,46 złotych, a pozwany wypłacił łącznie 6.951,89 złotych, tj. kwotę niższą niż ta, którą poniósł powód. Celem określenia, czy roszczenie powoda jest zasadne niezbędne było przeprowadzenie w sprawie opinii biegłego.

Zlecona opinia ta pozwoliła na ustalenie, iż koszt naprawy pojazdu w odpowiednio wyposażonym warsztacie, przy zastosowaniu oryginalnych części serwisowych, wyniósł kwotę 7.946,07 złotych brutto.

Biegły składał opinię uzupełniającą z uwagi na konieczność korekty pierwotnych ustaleń o koszt wymiany dwóch dodatkowych elementów i rzeczywistego kosztu materiału lakierniczego. Obie opinie są wyczerpujące, uzasadnione i oparte na kosztorysach przygotowanych w oparciu o profesjonalny program kalkulacyjny. Mając na względzie, że odszkodowanie powinno wynieść kwotę 7.946,07 złotych, a wypłacono kwotę 6.951,89 złotych, pozostaje do dopłaty kwota 994,18 złotych.

Na marginesie powyższych rozważań należy wskazać, że zastosowanie oryginalnych części zamiennych sygnowanych przez producenta było uzasadnione i pozwoliło na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, a jednocześnie nie spowodowało wzbogacenia po stronie poszkodowanej. Strona pozwana nie przytoczyła żadnych twierdzeń ani nie zaoferowała żadnych dowodów, które dyskwalifikowałyby powyższe działania. Ponadto zarówno sprawca szkody jak i ubezpieczyciel nie są uprawnieni do ingerowania w to, w jakim warsztacie poszkodowany dokona naprawy pojazdu. Koszty naprawy podlegają pokryciu, o ile były celowe i ekonomicznie uzasadnione, w celu przywrócenia stanu poprzedniego pojazdu. Poszkodowany nie jest również zobowiązany do dokonywania naprawy pojazdu w warsztacie, który oferuje najniższe ceny za tego rodzaju usługi. Ubezpieczyciel byłby zwolniony z obowiązku wypłaty odszkodowania jedynie w takim zakresie, w jakim poniesione koszty naprawy pojazdu prowadziłyby do wzbogacenia poszkodowanego - jednakże ciężar wykazania tej okoliczności, tj. wzbogacenia poszkodowanego, spoczywa na pozwanym, który z faktu tego wywodzi skutki prawne. Faktu tego pozwany w toku procesu nie wykazał.

Roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego znajduje swoje oparcie w treści art. art. 359 § 1 k.c. oraz art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 817 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zgodnie z treścią przepisu art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Dłużnik popada w opóźnienie jeśli nie spełnia świadczenia pieniężnego w terminie, w którym stało się ono wymagalne także wtedy, gdy kwestionuje istnienie lub wysokość świadczenia. Ubezpieczyciel, stosownie do treści przepisu art. 817 § 1 k.c., obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku, a jeśli tego nie czyni, popada w opóźnienie uzasadniające naliczenie odsetek ustawowych od należnej wierzycielowi sumy. Świadczenie ubezpieczyciela ma zatem charakter terminowy, a spełnienie świadczenia w terminie późniejszym niż wynikający z art. 817 k.c. może być usprawiedliwione jedynie wówczas, gdy ubezpieczyciel wykaże istnienie przeszkód w postaci niemożliwości wyjaśnienia okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności albo wysokości świadczenia, mimo działań podejmowanych z wymaganą od niego starannością profesjonalisty, według standardu, którego reguły wyznaczane są przez prawo ubezpieczeniowe. W niniejszej sprawie takich przeszkód nie można stwierdzić, stąd zasądzenie odsetek zgodnie z żądaniem pozwu.

Sąd obciążył stronę powodową kosztami procesu przyjmując za podstawę, wyrażoną w art. 100 k.p.c., zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu, zgodnie z którą w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.

Powód poniósł koszty procesu w łącznej kwocie 1.117 złotych, na którą składa się opłata od pozwu w kwocie 200 złotych i wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w kwocie 900 złotych. Zważywszy, że żądanie pozwu zostało uwzględnione w zakresie kwoty stanowiącej 38% dochodzonego roszczenia, powodowi należy się zwrot poniesionych kosztów w takim samym stosunku, tj. kwota 424,46 złotych.

Pozwany poniósł koszty w kwocie 917 złotych (900 złotych wynagrodzenia pełnomocnika i 17 złotych opłaty od pełnomocnictwa). Należy mu się zwrot 62% ich sumy, czyli kwota 568,54 złotych. Bilans obu należności nakazuje zasądzić od powoda na rzecz pozwanego kwotę 133,54 złotych.

Koszty sądowe w postaci wydatków na opinie biegłego (1.090,90 złotych i 359,70 złotych) zostały stosunkowo rozdzielone, według wskazanych współczynników, w jakich strony wygrały sprawę. Stąd powód musi zwrócić na rzecz Skarbu Państwa 899,37 złotych z ogólnej sumy kosztów sądowych, a pozwany 551,23 złotych.

Wobec powyższego orzeczono, jak w formule sentencji przedmiotowego wyroku.

SSR Grzegorz Szacoń

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Wioletta Rucińska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Grzegorz Szacoń
Data wytworzenia informacji: