Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

POSTANOWIENIE

Dnia 12 maja 2022 roku

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie I Wydział Cywilny

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Kuryłas

Protokolant: sekretarz sądowy Kamila Żebryk

po rozpoznaniu w dniu 12 maja 2022 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy

z wniosku M. S.

z udziałem M. P., B. K.

o stwierdzenie nabycia spadku po T. S. (1)

1.  stwierdza, że spadek po T. S. (1) zmarłym w dniu 14 maja 2020 roku w S., ostatnio stale zamieszkałym w S.

na podstawie testamentu notarialnego z dnia 2 marca 2018 roku nabyła z

dobrodziejstwem inwentarza:

- żona M. S.

- w całości,

2.  ustala, że każdy z uczestników postępowania ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sędzia Agnieszka Kuryłas

Sygn. akt I Ns 417/20

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni M. S. wnioskiem z dnia 18 grudnia 2020 roku wniosła o wydanie postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po jej mężu T. S. (1), zmarłym w dniu 14 maja 2020 roku w S., ostatnio stale zamieszkałym w S.. Jako uczestniczki postępowania wskazała dwie córki spadkodawcy: M. P. i B. K.. Do wniosku dołączyła testament notarialny sporządzony przez T. S. (1) z dnia 2 marca 2018 roku, sporządzony przed notariuszem D. P., repertorium (...), w którym spadkodawca powołał do całości spadku M. S., wydziedziczył zaś dwie swoje córki M. P. i B. K.. Następnie do pisma z dnia 15 marca 2021 r. (k.15) wnioskodawczyni dołączyła testament notarialny sporządzony przez T. S. (1) z dnia 9 maja 2017 roku, sporządzony przed notariuszem D. P., repertorium (...).

W odpowiedzi na wniosek (k. 39) z dnia 20 lipca 2021 roku uczestniczka postępowania M. P. zakwestionowała skuteczność dokonanego w testamencie wydziedziczenia. Oświadczyła, że nigdy uporczywie nie naruszała zasad współżycia społecznego wobec swojego ojca T. S. (1) oraz , że nigdy nie zaistniała sytuacja, żeby zapomniała o ojcu i nie interesowała się nim.

Również uczestniczka postępowania B. K. w odpowiedzi na wniosek (k. 57) podważyła skuteczność wydziedziczenia. W uzasadnieniu wskazała, iż miała dobry kontakt ze swoim ojcem.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. S. (1), syn H. i J., urodził się (...) w miejscowości B., był dwukrotnie żonaty, w tym za drugim razem 12 czerwca 1999 roku poślubił M. G. z domu G., uprzednio (...). Miał dwoje dzieci z pierwszego związku małżeńskiego: córkę M. P. i córkę B. K.. T. S. (1) zmarł 14 maja 2020 roku w S. jako mąż M. S.. Innych dzieci w tym pozamałżeńskich, przysposobionych ani wcześniej zmarłych nie miał. Wcześniej nie toczyła się żadna sprawa spadkowa po T. S. (2), ani nikt nie zwracał się do notariusza o poświadczenie dziedziczenia po zmarłym. Nikt nie składał oświadczeń spadkowych po jego śmierci, ani nie zrzekał się dziedziczenia. Również nikt nie został uznany za niegodnego dziedziczenia.

W dniu 9 maja 2017 r. T. S. (1) sporządził przed notariuszem D. P. testament (repertorium (...)), w którym do całości spadku powołał jako jedyną spadkobierczynię żonę M. S.. Wskazał przy tym, iż w przypadku, gdyby ona nie chciała lub nie mogła dziedziczyć to wówczas dziedziczyć po nim będą jego córki: B. K., M. P. oraz wnuki jego żony: D. G. i P. G.- w udziałach po ¼ części.

Następnie w dniu 2 marca 2018 roku T. S. (1) sporządził przed notariuszem D. P. testament (repertorium (...)), w którym oświadczył, iż odwołuje w całości swój testament, sporządzony w dniu 9 maja 2017 r. w formie aktu notarialnego przed D. P., rep. (...). Kolejno oświadczył, że powołuje do całości spadku jako jedyną spadkobierczynię żonę M. S.. Wskazał, że gdyby ona nie chciała lub nie mogła dziedziczyć, to wówczas dziedziczyć będą wnuki jego żony: D. G. i P. G. - w udziałach po ½ części. Ponadto T. S. (1) wydziedziczył córki: B. K. i M. P.. Jako podstawę wydziedziczenia wskazał, że „uporczywie naruszają zasady współżycia społecznego, co przejawia się tym, że od kiedy wyjechały za granicę, nie kontaktują się ze spadkodawca, nawet z okazji świąt, nie interesują się jego zdrowiem, nie interesują się jego sytuacją rodziną i finansową, nie wspomagają finansowo mimo, że same mają dobrą sytuację finansową, nie zapraszają ojca do siebie, nawet na uroczystości rodzinne, a na jego urodziny, święta nigdy nie przyjeżdżają, a na co dzień odwiedzają go tylko i pomagają wnuki jego żony, a córki wstyd o tym mówić, ale o nim zapomniały.”

Dowód:

- odpis skrócony aktu zgonu T. S. (1) k. 5

- odpis skrócony aktu małżeństwa k. 6

- testament w formie aktu notarialnego z 2 marca 2018 roku, repertorium (...) k. 6

- testament w formie aktu notarialnego z 9 maja 2017 roku, repertorium (...) k. 16

- zapewnienie spadkowe M. S. k. 113

Sąd zważył, co następuje:

W przedmiotowej sprawie wnioskodawczyni M. S. domagała się stwierdzenia, iż nabyła w całości spadek po T. S. (1) na podstawie testamentu notarialnego z dnia 2 marca 2018 roku, sporządzonego przed notariuszem D. P., repertorium (...). Natomiast uczestniczki postępowania M. P. i K. K. kwestionowały skuteczność dokonanego w testamencie wydziedziczenia.

Zgodnie z treścią przepisu art. 1025 § 1 KC sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia. W świetle treści cytowanego przepisu legitymację do złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku ma każda osoba, która jest zainteresowana w wywołaniu skutków prawnych związanych z prawomocnym stwierdzeniem nabycia spadku, w szczególności skutków określonych w art. 1025 § 2 KC i 1027 KC.

Stosownie zaś do treści art. 922 § 1 KC prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej. Przepis art. 924 KC stanowi, że spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 KC).

Otwarcie spadku po T. S. (1) nastąpiło w dniu 14 maja 2020 roku, wobec czego zastosowanie znajdą przepisy obowiązujące na ten dzień.

Jak stanowi art. 926 § 1 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą (art. 926 § 2 k.c.). Kodeks cywilny przewiduje zatem dwa tytuły powołania do spadku – przepisy ustawy oraz wolę spadkodawcy, wyrażoną w ważnym, odpowiadającym wymogom formalnym testamencie, przy czym przyznaje pierwszeństwo porządkowi dziedziczenia określonemu przez spadkodawcę w testamencie. Dziedziczenie testamentowe wyłącza dziedziczenie przez spadkobierców ustawowych, gdyż spadkobierca za pomocą testamentu, a więc rozrządzenia na wypadek śmierci, wskazuje wyraźnie osoby, które powołuje do spadku po sobie (art. 941 k.c.). Wola spadkodawcy ma w tej sytuacji znaczenie decydujące.

Stosownie do treści przepisu art. 670 KPC zdanie pierwsze, sąd spadku bada z urzędu, kto jest spadkobiercą i stosownie do treści przepisu art. 677 KPC stwierdza nabycie spadku przez spadkobierców, choćby były nimi inne osoby niż te, które wskazali uczestnicy. W postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku sąd związany jest wnioskiem jedynie co do osoby spadkodawcy, zaś krąg uczestników tego postępowania oraz jego wynik – wyznaczają stosownie do wyników postępowania - przepisy ustawy.

Zgodnie z treścią przepisu art. 931 § 1 i 2 KC w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.

W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice (art. 932 § 1 KC), a w przypadku braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom (art. 932 § 3 KC). Jeżeli natomiast jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych (art. 932 § 5 KC).

W świetle treści cytowanych przepisów należące do kręgu spadkobierców ustawowych osoby fizyczne ustawa dzieli na dwie grupy, dochodzące do dziedziczenia w ustalonej kolejności. W pierwszej grupie dziedziczy małżonek i zstępni zmarłego, w drugiej grupie zaś małżonek, rodzice, rodzeństwo i zstępni rodzeństwa spadkodawcy, dziadkowie i ich zstępni oraz pasierbowie. Druga grupa spadkobierców dochodzi do dziedziczenia w razie braku zstępnych, dopóki więc żyje chociażby jeden zstępny (dziecko, wnuk, prawnuk, przysposobiony) zmarłego, to wyłącza on od dziedziczenia drugą grupę spadkobierców ustawowych, o ile nie zostanie pozbawiony tytułu powołania do spadku, na przykład na skutek uznania za niegodnego.

Spadkodawca T. S. (1) w chwili otwarcia spadku był żonaty z M. S. i pozostawił dwójkę dzieci: córkę M. P. i córkę B. K..

Przepis art. 941 KC stanowi, że rozrządzić majątkiem na wypadek śmierci można jedynie przez testament. Do rozporządzeń testamentowych należy w szczególności: powołanie spadkobiercy (art. 959 i nast. KC), wyłączenie osoby należącej do kręgu spadkobierców ustawowych od dziedziczenia (jeżeli równocześnie brak jest testamentowego powołania spadkobierców, mamy wówczas do czynienia z tzw. testamentem negatywnym) oraz wydziedziczenie (art. 1008 i nast. KC).

W przedmiotowej sprawie spadkodawca T. S. (1) sporządził przed śmiercią dwa testamenty notarialne: 9 maja 2017 roku, w którym do całości spadku powołał jako jedyną spadkobierczynię żonę M. S., a gdyby ona nie chciała lub nie mogła dziedziczyć, dziedziczyć będą jego córki: B. K., M. P. oraz wnuki jego żony: D. G. i P. G.- w udziałach po ¼ części oraz 2 marca 2018 roku, w którym oświadczył, iż odwołuje w całości swój testament, sporządzony w dniu 9 maja 2017 r. oraz powołał do całości spadku jako jedyną spadkobierczynię żonę M. S., a gdyby ona nie chciała lub nie mogła dziedziczyć, to wówczas dziedziczyć będą wnuki jego żony: D. G. i P. G.- w udziałach po ½ części, ponadto w testamencie z 2 marca 2018 roku T. S. (1) wydziedziczył córki: B. K. i M. P..

Testament jest czynnością prawną służącą osobie fizycznej do uregulowania głównie swojej sytuacji majątkowej po jej śmierci. Przy wykładni testamentów zasadnicze znaczenie ma przepis art. 948 § 1 i 2 KC, zgodnie z którym testament należy tak tłumaczyć, ażeby zapewnić możliwie najpełniejsze urzeczywistnienie woli spadkodawcy. Jeżeli testament może być tłumaczony rozmaicie, należy przyjąć taką wykładnię, która pozwala utrzymać rozporządzenia spadkodawcy w mocy i nadać im rozsądną treść.

Zgodnie z art. 943 KC spadkodawca może w każdej chwili odwołać zarówno cały testament, jak i jego poszczególne postanowienia. Natomiast zgodnie z art. 946 KC odwołanie testamentu może nastąpić bądź w ten sposób, że spadkodawca sporządzi nowy testament, bądź w ten sposób, że w zamiarze odwołania testament zniszczy lub pozbawi go cech, od których zależy jego ważność, bądź wreszcie w ten sposób, że dokona w testamencie zmian, z których wynika wola odwołania jego postanowień.

T. S. (1) sporządzając testament z 2 marca 2018 roku odwołał poprzedni, wobec czego jako podstawę dziedziczenia po spadkodawcy przyjąć należy testament z 2 marca 2018 r. W ocenie Sądu testament ten został sporzą­dzony w sposób zgodny z przepisami kodeksu cywilnego, a więc może być podstawą powołania do spadku.

Jest to testament zawierający tak zwane podstawienie. Zgodnie z art. 963 KC można powołać spadkobiercę testamentowego na wypadek, gdyby inna osoba powołana jako spadkobierca ustawowy lub testamentowy nie chciała lub nie mogła być spadkobiercą (podstawienie). W przedmiotowej sprawie T. S. (1) wskazał, iż do całości spadku jako jedyną spadkobierczynię powołuje żonę M. S., a gdyby ona nie chciała lub nie mogła dziedziczyć, to wówczas dziedziczyć będą wnuki jego żony: D. G. i P. G.- w udziałach po ½ części. Powyższy zapis nie budzi zastrzeżeń Sądu. Z uwagi zaś na okoliczność, iż M. S. może dziedziczyć po swoim mężu, albowiem żyła w chwili otwarcia spadku, a także nie odrzuciła spadku po nim, Sąd nie znalazł podstaw, aby wzywać do udziału w sprawie w charakterze uczestników postępowania D. G. i P. G..

Ponadto w treści testamentu z 2 marca 2018 roku T. S. (1) zawarł oświadczenie o wydziedziczeniu swoich córek M. P. i B. K.. Wobec czego ocenić należy, jakie skutki prawne wywołuje oświadczenie o wydziedziczeniu.

Przepis art. 1008 KC stanowi, że spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku:

1) wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;

2) dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;

3) uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Stosownie do treści przepisu art. 1009 KC przyczyna wydziedziczenia uprawnionego do zachowku powinna wynikać z treści testamentu.

W świetle treści cytowanych przepisów wydziedziczenie może nastąpić tylko w ważnym testamencie oraz tylko z przyczyn enumeratywnie wymienionych w art. 1008 KC Testament natomiast może się ograniczać jedynie do wydziedziczenia (testament negatywny). Przyczyna wydziedziczenia, aby było ono skuteczne, musi istnieć w każdym razie w dacie sporządzenia testamentu, nie może być wybaczona i powinna wynikać z treści testamentu. Brak choćby tylko jednej z wyżej wymienionych przesłanek czyni wydziedziczenie nieważnym.

W ocenie Sądu, testament T. S. (1) z 2 marca 2018 roku jest ważny. Zawiera on bowiem rozrządzenie tylko jednego spadkodawcy (art. 942 KC), brak było podstaw do przyjęcia, że testament został sporządzony w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, lub też pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści, czy też pod wpływem groźby (art. 945 § 1 KC). Żadna ze stron nie negowała bowiem powyższego, w tym nie wskazywano, aby spadkodawca w chwili sporządzania testamentu leczył się psychiatrycznie bądź też działał pod wpływem groźby, czy też błędy. Ponadto przedmiotowy testament zawiera również przyczynę wydziedziczenia, która mieści się w podstawie unormowanej w art. 1008 pkt 1 KC – wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego.

W zakresie zaś kwestionowania przez uczestniczki postępowania skuteczności dokonanego w testamencie wydziedziczenia wskazać należy, że w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku Sąd nie bada, czy zachodziły przesłanki do pozbawienia spadkobiercy ustawowego prawa do zachowku. Okoliczność ta jest przedmiotem badania w postępowaniu o zapłatę zachowku.

Według treści cytowanego przepisu art. 1008 KC wydziedziczenie oznacza pozbawienie przez spadkodawcę w testamencie osoby należącej do kręgu uprawnionych do zachowku prawa do zachowku. Wskazać jednakże należy, że skuteczne wydziedziczenie wywołuje szersze skutki prawne , niż wynikałoby to z brzmienia przepisu art. 1008 KC. Wydziedziczony nie tylko traci uprawnienie do zachowku, ale także nie może uzyskać przymiotu spadkobiercy ustawowego. Wniosek taki uzasadnia się rozumowaniem argumentum a minori ad maius, ponieważ wydziedziczony nie powinien nie tylko uzyskać prawa do zachowku, ale w ogóle jakichkolwiek korzyści majątkowych ze spadku w drodze dziedziczenia ex lege po określonym spadkodawcy. Wydziedziczenie zatem, co do zasady, mieści w sobie implicite wyłączenie od dziedziczenia ustawowego.

Z uwagi na powyższe, mając na względzie treść powołanych wyżej przepisów sąd w pkt 1 postanowienia stwierdził, że spadek po T. S. (1) zmarłym w dniu 14 maja 2020 roku w S., ostatnio stale zamieszkałym w S. na podstawie testamentu notarialnego z dnia 2 marca 2018 roku nabyła z dobrodziejstwem inwentarza żona M. S. - w całości.

Jak bowiem wskazano powyżej może ona i chce być spadkobiercą po T. S. (1). W tym należy podkreślić, iż zgodnie z treścią art. 1015 § 2 KC wobec braku oświadczenia spadkobiercy testamentowego w ustawowym terminie co do przyjęcia bądź odrzucenia spadku oraz przy zważeniu chwili otwarcia spadku, M. S. nabyła spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów w postaci odpisów skróconych aktów stanu cywilnego spadkodawcy oraz uczestników postępowania, których prawdziwość i wiarygodność nie budzi wątpliwości oraz zapewnień spadkowych wnioskodawczyni, które były spójne i co do wiarygodności których Sąd nie powziął zastrzeżeń. Powyższego nie negowała żadna ze stron. Uczestniczki postępowania mimo prawidłowego zawiadomienia o terminie rozprawie w dniu 12 maja 2022 roku, nie stawiły się na nią.

W zakresie zaś przedstawianych przez uczestniczki postępowania twierdzeń o dobrych relacjach ze swoim ojcem, wskazać należy, iż nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, wobec czego Sąd je pominął, jak bowiem wskazano- żadna ze stron nie wskazywała, aby spadkodawca był w chwili sporządzania testamentu w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, lub też pod wpływem błędu czy też groźby. Zaś kwestia zawartego w testamencie oświadczenia spadkodawcy o wydziedziczeniu uczestniczek pozostaje poza kognicją sądu prowadzącego postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku, a zatem nie podlega badaniu w niniejszym postępowaniu. Wykazywanie wystąpienia przesłanek wydziedziczenia określonych w art. 1008 KC bądź ich brak powinno mieść miejsce w ewentualnym postępowaniu o zapłatę zachowku toczącym się w trybie procesowym.

Zdaniem Sądu przesłuchanie świadków na okoliczności wskazywane przez uczestniczki postępowania zmierzałoby do przedłużenia postępowania, stąd też na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 i 5 KPC wniosek ten został oddalony, z uwagi na to, iż zawnioskowane dowody miały wykazać fakty nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2, 3 i 5 KPC pominął również przy ustalaniach dowody dotyczące relacji pomiędzy spadkodawcą a uczestniczkami postępowania (k. 42-55, 59-61, 73-76), w tym wspólne zdjęcia, akt notarialny, w którym T. S. (1) udzielił pełnomocnictwa swojej córce M. P., postanowienia Prokuratury Rejonowej S. – N. z 20 maja 2020 r. o umorzeniu śledztwa w sprawie psychicznego i fizycznego znęcania się nad T. S. (1), dokumentów sporządzonych w języku niemieckim dotyczących spraw meldunkowych. Zdaniem Sądu powyższe dowody zmierzały do przedłużenia postępowania, nadto były nieistotne dla rozstrzygnięcia i nieprzydatne do udowodnienia danego faktu.

Kolejno w punkcie 2 sentencji postanowienia Sąd orzekł o kosztach postępowania. Zasady orzekania o kosztach postępowania nieprocesowego zostały unormowane w przepisie art. 520 § 1 – 3 KPC Zgodnie z treścią przepisu art. 520 § 1 KPC każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Zgodnie natomiast z § 2 tego przepisu, jeżeli jednak uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania lub interesy ich są sprzeczne, sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości. To samo dotyczy zwrotu kosztów postępowania wyłożonych przez uczestników. Jeżeli natomiast interesy uczestników są sprzeczne, sąd może włożyć na uczestnika, którego wnioski zostały oddalone lub odrzucone, obowiązek zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez innego uczestnika. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio, jeżeli uczestnik postępował niesumiennie lub oczywiście niewłaściwie (§ 3 KPC) .

Wedle zasady wyrażonej w przepisie art. 520 § 1 KPC koszty postępowania nieprocesowego nie podlegają rozliczeniu pomiędzy uczestnikami tego postępowania, lecz każdy z uczestników ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie. Reguła ta doznaje ograniczeń, jeżeli uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania lub interesy ich są sprzeczne (art. 520 § 2 KPC), a także, gdy interesy uczestników są sprzeczne lub jeżeli uczestnik postępował niesumiennie lub oczywiście niewłaściwie (art. 520 § 3 KPC). O sprzeczności interesów można mówić wówczas, gdy prowadzone postępowanie zbliżone jest do procesu w tym sensie, że uwzględnienie stanowiska jednego z uczestników powoduje pozbawienie określonych praw innych uczestników. Przykładowo można wskazać: sprawy o zasiedzenie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2011 r., III CZ 27/11) czy zniesienie współwłasności, w których sporne jest uprawnienie do żądania zniesienia współwłasności, sprawy o stwierdzenie nabycia spadku, w których występuje spór co do ważności testamentu. W takich postępowaniach uczestnik, którego stanowisko procesowe nie zostało uwzględnione, w praktyce przegrywa sprawę. Sprzeczność interesów zachodzi także w sprawach z zakresu prawa rodzinnego, jeżeli wnioskodawca oczekuje uwzględnienia wniosku, a będący w opozycji uczestnik chce oddalenia takiego wniosku (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 sierpnia 2011 r., II CZ 55/11). Różny natomiast stopień zainteresowania wynikiem postępowania ma miejsce najczęściej w sprawach o dział spadku i zniesienie współwłasności, gdyż w sprawach tych zakres interesów poszczególnych uczestników jest uzależniony od wielkości ich udziałów, a także od innych roszczeń rozpoznawanych w sprawach tego rodzaju: roszczeń z tytułu posiadania rzeczy, pobranych pożytków, dokonanych nakładów czy spłaconych długów spadkowych.

W sprawie niniejszej, której przedmiotem było stwierdzenie nabycia spadku po T. S. (1) nie zachodziła sprzeczność interesów wnioskodawczyni i uczestników postępowania. Nie zachodziła również taka sytuacja, aby stopień zainteresowania wnioskodawczyni i uczestniczek postępowania wynikiem sprawy był różny, a w szczególności aby wnioskodawczyni w większym stopniu była nim zainteresowana ze względu na przysługującą mu wierzytelność wobec spadkodawcy.

Sędzia Agnieszka Kuryłas