Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XI GC 901/19 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2020-02-05

Sygn. akt XI GC 901/19

UZASADNIENIE

Pozwem z 29 kwietnia 2019 roku (...) D. wniósł o zasądzenie od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwoty 4422,04 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi: od kwoty 2210,39 zł od dnia 19 grudnia 2018 roku i od kwoty 2211,65 zł od dnia 7 grudnia 2018 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Na uzasadnienie pozwu wskazał, że 4 grudnia 2014 r. powód ustanowił na rzecz pozwanej odpłatną służebność przesyłu w zakresie działek objętych aktem notarialnym, na których posadowione zostały linie elektroenergetyczne eksploatowane przez pozwaną. Wskutek wszczętego postępowania w sprawie określenia wysokości zobowiązania podatkowego za okres 2013-2017, zmianie uległy stawki wynagrodzenia z tytułu ustanowionej służebności, wobec czego powód dokonał korekty wystawionych na rzecz pozwanej faktur VAT, wnosząc o ich uregulowanie. Powód niniejszym pozwem dochodzi zapłaty wynagrodzenia w wysokości poniesionych (zapłaconych) podatków od nieruchomości za grunty pod liniami elektroenergetycznymi.

W dniu 27 maja 2019 roku Referendarz Sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (sygn. akt (...)).

Pozwana w sprzeciwie od ww. nakazu, którym zaskarżyła go w całości, wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu wg norm przepisanych. Podniosła, że postanowienia umowy o ustanowienie służebności przesyłu powinny być interpretowane w kontekście poprzedzających ją umową wykonawczą i umową ramową o współpracy. Powołując się w szczególności na postanowienia umowy wykonawczej, pozwana wskazała, że strony mając świadomość zakwestionowania uzgodnionych przez nich stawek przez organy podatkowe, przewidziały mechanizm korekty wynagrodzenia rocznego w razie określenia pozwanej jako podatnika albo obciążania powoda wyższym podatkiem. Zarzuciła przedwczesność powództwa, gdyż w ocenie pozwanej wydanie decyzji ostatecznej przez organ podatkowy nie uprawniało jeszcze powoda do wystawienia faktury korekty, a wolą stron było wykorzystanie środków kontroli przewidzianych nie tylko w postępowaniu administracyjnym, ale i sądowo-administracyjnym.

Postanowieniem z dnia 9 października 2019 roku wydanym na rozprawie tut. Sąd umorzył postępowanie w części co do kwoty 2210,39 zł wraz z odsetkami od tej kwoty wobec cofnięcia powództwa w tym zakresie przez powoda na skutek częściowego spełnienia roszczenia w toku procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 16 sierpnia 2012 r. (...) zawarł z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P. ramową umowę o współpracy nr (...), na mocy której strony ustaliły zasady i warunki współdziałania stron w zakresie prowadzonych przez pozwaną lub inny podmiot działający w imieniu pozwanej eksploatacji, konserwacji, remontów i modernizacji linii i urządzeń elektroenergetycznych stanowiących własność pozwanej, a pozostawionych na gruntach powoda.

Zgodnie z § 1 ust. 2 umowy strony wyraziły wolę ustanowienia przez powoda - jako właściciela nieruchomości - odpłatnej służebności przesyłu dla linii i urządzeń posadowionych na gruntach pozostających w jego zarządzie, a umowa miała określać zasady i warunki współdziałania pomiędzy stronami do czasu ustanowienia tej służebności (§ 1 ust. 3 umowy).

Strony ustaliły, że z tytułu umożliwienia pozwanej dostępu do linii i urządzeń elektroenergetycznych dla wykonywania tych czynności powodowi przysługiwać będzie wynagrodzenie jednorazowe za okres od roku 2006 do roku 2011, a za okres od 2012 roku wynagrodzenie roczne ustalone według zasad określonych w § 4 i 5 umowy (§ 3 umowy).

Wielkość powierzchni dla ustalenia wynagrodzenia rocznego określać miał wykaz stanowiący załącznik nr 1 do umowy, wykonany na podstawie inwentaryzacji istniejących pasów technicznych oraz wymaganych zgodnie z polskimi normami (§ 4 ust. 1 umowy).

W § 4 umowy strony przyjęły zasady ustalania powierzchni dla potrzeb wyliczenia rocznego wynagrodzenia.

Strony postanowiły, że oświadczenie Nadleśniczego sporządzone w formie wykazu o wysokości deklarowanych w poszczególnych gminach kwotach podatku od nieruchomości podatku leśnego oraz podatku rolnego odpowiednich dla kategorii gruntów stanowić będzie załącznik nr 2 do umowy (§ 4 ust. 4 umowy).

Strony uzgodniły, że roczne wynagrodzenie należne powodowi za 1m 2 gruntu skalkulowane zostanie na podstawie równowartości podatku od nieruchomości lub podatku leśnego i rolnego, zależnej od kategorii „gruntów” wynikających z ewidencji gruntów i budynków, zadeklarowanych przez powoda w deklaracjach złożonych właściwemu organowi podatkowemu za dany rok podatkowy dla powierzchni określonej zgodnie z §4 umowy (§ 5 ust. 1 umowy). Miało być płatne w terminie 30 dni od doręczenia faktury VAT (ust. 4).

Nadto w terminie 3 miesięcy od daty zawarcia niniejszej umowy strony zobowiązały się do zawarcia umów wykonawczych, na mocy których określone zostaną zasady utrzymywania urządzeń przez pozwaną posadowionych na gruntach powoda. Strony postanowiły, że w terminie 2 lat od podpisania poszczególnych umów wykonawczych nadleśnictwa powoda ustanowią na rzecz pozwanej na gruntach objętych tymi umowami służebności przesyłu. Umowa została zawarta na czas określony, tj. do momentu ustanowienia przez powoda na rzecz pozwanej ostatniej służebności przesyłu w formie prawnie przewidzianej.

Załącznik do umowy stanowiła inwentaryzacja linii i urządzeń oraz wzór zapisów w akcie notarialnym ustanowienia służebności przesyłu.

Bezsporne, a nadto dowód:

- ramowa umowa z dnia 16 sierpnia 2012 r. wraz z załącznikami k. 26-33;

- zeznania świadka E. K. k.252-253,

- zeznania świadka B. M. k.253-254,

- zeznania świadka A. K. k.259-260.

W dniu 16 listopada 2012 roku (...) D. zawarł z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. ((...)) umowę wykonawczą, której przedmiotem było ustalenie szczegółowych zasad i warunków współdziałania w zakresie prowadzenia przez pozwaną eksploatacji, konserwacji, remontów i modernizacji linii i urządzeń elektroenergetycznych stanowiących własność pozwanej, posadowionych na gruntach pozostających w zarządzie powoda oraz prowadzenia uzgodnień budowy na tych gruntach przez pozwaną nowych linii i urządzeń elektroenergetycznych. Zgodnie z § 1 ust. 2 umowy strony wyraziły wolę ustanowienia przez powoda - jako właściciela nieruchomości - odpłatnej służebności przesyłu dla linii i urządzeń posadowionych na gruntach pozostających w jego zarządzie, a umowa miała określać zasady i warunki współdziałania pomiędzy stronami do czasu ustanowienia tej służebności (§ 1 ust. 3 umowy).

Strony ustaliły, że z tytułu umożliwienia pozwanej dostępu do linii i urządzeń elektroenergetycznych dla wykonywania tych czynności powodowi przysługiwać będzie wynagrodzenie jednorazowe za okres od roku 2006 do roku 2011, a za okres od 2012 roku wynagrodzenie roczne ustalone według zasad określonych w § 4 i 5 umowy (§ 3 umowy).

Wielkość powierzchni dla ustalenia wynagrodzenia rocznego określać miał wykaz stanowiący załącznik nr 1 do umowy, wykonany na podstawie inwentaryzacji istniejących pasów technicznych oraz wymaganych zgodnie z polskimi normami (§ 4 ust. 1 umowy).

W § 4 ust. 2 umowy strony określiły zasady przy ustalaniu powierzchni dla potrzeb wyliczenia wynagrodzenia.

Strony postanowiły, że oświadczenie Nadleśniczego sporządzone w formie wykazu o wysokości deklarowanych w poszczególnych gminach kwotach podatku od nieruchomości podatku leśnego oraz podatku rolnego odpowiednich dla kategorii gruntów stanowić będzie załącznik nr 2 do umowy (§ 4 ust. 3 umowy).

Strony uzgodniły, że roczne wynagrodzenie należne powodowi za 1m 2 gruntu skalkulowane zostanie na podstawie równowartości podatku od nieruchomości lub podatku leśnego i rolnego, zależnej od kategorii „gruntów” wynikających z ewidencji gruntów i budynków, zadeklarowanych przez powoda w deklaracjach złożonych właściwemu organowi podatkowemu za dany rok podatkowy dla powierzchni określonej zgodnie z §4 umowy (§ 5 ust. 1 umowy).

W przypadku gruntów zakwalifikowanych jako użytki rolne, do wyliczenia wynagrodzenia rocznego strony przyjęły, że odpowiednio na każdy 1km długości linii elektroenergetycznej przypada powierzchnia 40m 2. Wynagrodzenie to miało być należne powodowi począwszy od roku 2012 (§ 5 ust. 1 umowy), przy czym nie przysługiwało za tereny stanowiące grunty pod wodami oraz grunty zakwalifikowane jako nieużytki (§ 5 ust. 2 umowy). Wysokość opodatkowania gruntów miała być określona na podstawie oświadczeń Nadleśnictw, o których mowa w § 4 ust. 3 umowy, uzgodnionych z pozwaną (§ 5 ust. 3 umowy).

Stosownie do treści §5 ust. 4 umowy, strony zadeklarowały, że w granicach obowiązującego prawa podejmować będą działania zmierzające do kwalifikacji gruntów jako gruntów leśnych, opodatkowanych podatkiem leśnym.

Strony ustaliły, że w przypadku, gdy właściwy organ podatkowy wyda decyzję administracyjną, wykonalną lub natychmiast wykonalną, określającą pozwaną jako zobowiązanego z tytułu podatku od nieruchomości w zakresie gruntów objętych umową i w rezultacie tej decyzji pozwana zapłaci ten podatek, to roczne wynagrodzenie powoda skorygowane zostanie o kwotę podatku zapłaconego przez pozwaną (§ 5 ust. 5 umowy). Strony zdecydowały, że w tej sytuacji, zostaną przeprowadzone kolejno następujące czynności: pozwana pisemnie powiadomi powoda o otrzymanej decyzji administracyjnej i uregulowaniu zobowiązania podatkowego, załączając do pisma kserokopię decyzji oraz dowód uiszczenia przez pozwaną kwoty podatku wynikającej z tej decyzji, w terminie 14 dni od daty otrzymania pisma, powód dokona aktualizacji załączników nr 1 i 2 do umowy, zgodnie z § 4 ust. 4 umowy, niezwłocznie po przeprowadzeniu aktualizacji wystawi fakturę korygującą do faktury VAT, wystawionej zgodnie z §6 ust. 1 umowy.

Według postanowień umowy, w przypadku, gdy właściwy organ podatkowy wyda ostateczną decyzję administracyjną, od której wniesione zostaną wszelkie przewidziane prawem zwyczajne środki odwoławcze, obciążającą powoda inną wartością niż kwota zadeklarowanego podatku dla pasów gruntów wyszczególnionych w załączniku nr 1 do umowy, roczne wynagrodzenie powoda ulegnie skorygowaniu o wartość wynikającą z tej decyzji, z tym zastrzeżeniem, że zasada konieczności wykorzystania środków odwoławczych nie obowiązywała w sprawach, w których ich wniesienie byłoby oczywiście nieuzasadnione (§5 ust. 7 umowy).

Strony ustaliły, że w takim przypadku powód będzie przedstawiać pozwanej w terminie 4 dni od daty doręczenia decyzji administracyjnej (wydanej w I bądź II instancji) opinię co do braku zasadności składania środków odwoławczych wraz ze stosownym uzasadnieniem, a w terminie kolejnych 4 dni pozwana przekaże powodowi swoje stanowisko w tej sprawie, przy czym brak stanowiska pozwanej we wskazanym terminie miał być równoznaczny ze stanowiskiem negatywnym, tj. brakiem zasadności składania odwołania od decyzji administracyjnej (§ 5 ust. 8 umowy). W przypadku niekorzystnego rozstrzygnięcia dla powoda w postępowaniu wszczętym na skutek wniesienia środka zaskarżenia, co do którego stanowisko pozwanej było pozytywne, miała ona zwrócić powodowi poniesione koszty postępowania w wysokości określonej w orzeczeniu kończącym sprawę, przy czym zasada zwrotu kosztów postępowania nie obowiązywała w przypadkach, w których odwołanie/skarga zostaną sporządzone z pominięciem argumentów/zarzutów proponowanych przez pozwaną bądź w przypadkach istotnych braków formalnych środka zaskarżenia albo innych ewidentnych błędów i zaniechań, które skutkowały odrzuceniem/oddaleniem odwołania/skargi (§ 5 ust. 10 umowy).

W myśl §5 ust. 11 i 12 umowy, korekta rocznego wynagrodzenia, o której mowa w ust. 7, wymagała aktualizacji załączników nr 1 i 2 do umowy zgodnie z § 4 ust. 4 oraz wystawienia przez powoda faktury korygującej do faktury VAT, wystawionej zgodnie z §6 ust. 1 umowy, przy czym czynności te winny być przeprowadzone w terminie 14 dni od daty uzyskania przez powoda decyzji administracyjnej, o której mowa w ust. 7 - gdy powód nie skorzysta ze środków odwoławczych lub w terminie 14 dni od daty niekorzystnego rozstrzygnięcia dla powoda w postępowaniu wszczętym na skutek wniesienia środka zaskarżenia.

Strony uzgodniły, że na okoliczność obciążenia z tytułu wynagrodzenia, o którym mowa w § 5 ust. 1, powód wystawiać będzie kwartalne faktury VAT w terminie 7 dni od daty uzgodnienia z pozwaną załączników nr 1 i 2 do umowy, nie później jednak niż do dnia kończącego drugi miesiąc danego kwartału, z terminem płatności przypadającym na ostatni dzień tego kwartału), a do kwoty wynagrodzenia zostanie doliczony podatek VAT w wysokości obowiązującej w świetle przepisów podatkowych w dniu wystawienia faktury (§ 6 ust. 1 i 2).

Umowa została zawarta na czas określony niezbędny do ustanowienia służebności przesyłu dla wszystkich objętych nią gruntów. Strony postanowiły, że w przypadku ustanowienia ostatniej służebności przesyłu, umowa wykonawcza ulegnie rozwiązaniu (§12 ust. 3 umowy).

Załącznik do umowy stanowiło oświadczenie (...) o wysokości deklarowanych stawek podatkowych za rok 2012 dla gruntów pod liniami i urządzeniami elektroenergetycznymi (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Oddział (...) S. (...) W. (...) a także zestawienie zapłaconych podatków za okres od 1 stycznia 2006 roku do 31 grudnia 2011 roku oraz wynagrodzenie za ograniczenia w prowadzeniu gospodarki leśnej za okres od 1 stycznia 2006 roku do 2 marca 2011 roku. Załącznikiem była również inwentaryzacja linii i urządzeń elektroenergetycznych.

Bezsporne, a nadto dowód:

- umowa wykonawcza z załącznikami k. 34-45;

- zeznania świadka E. K. k.252-253,

- zeznania świadka B. M. k.253-254.

W dniu 4 grudnia 2014 roku (...) D. ((...)) oraz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. ((...)) zawarły w formie aktu notarialnego umowę, na mocy której powód ustanowił na czas nieoznaczony na rzecz pozwanej odpłatną służebność przesyłu.

Strony ustaliły, że z tytułu umożliwienia pozwanej dostępu do linii i urządzeń elektroenergetycznych oraz z tytułu ustanowienia służebności powodowi przysługuje wynagrodzenie w wysokości odpowiadającej wartości podatków i opłat poniesionych przez niego od części nieruchomości, z której korzystanie jest ograniczone w związku z obciążeniem nieruchomości służebnością oraz wykonywaniem służebności przesyłu, której powierzchnia jest określona w załączniku nr 1 do umowy. Pozwana zobowiązała się do zapłaty wynagrodzenia corocznie z dołu w okresach kwartalnych na podstawie faktur VAT wystawionych przez powoda, przy czym wynagrodzenie kwartalne miało stanowić jedną czwartą wynagrodzenia rocznego (§7 lit. b). Do ustalonego wynagrodzenia doliczony miał być podatek od towarów i usług w wysokości obowiązującej w dniu wystawienia faktury VAT zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami (§ 7 lit. e). Strony przyjęły, że wysokość rocznego wynagrodzenia z tytułu służebności ustalana będzie na podstawie oświadczenia (...) D. o wysokości zadeklarowanych w danych roku podatkowym podatkach i opłatach od części nieruchomości, na których ustanowiona została służebność przesyłu, a oświadczenie to - w formie wykazu - przesyłane będzie pozwanej w terminie do dnia 15 lutego każdego roku kalendarzowego, z zastrzeżeniem, że prawa pozwanej do bieżącej weryfikacji zgodności oświadczenia ze stanem faktycznym (§ 7 lit. f) umowy).

Strony postanowiły, że w przypadku, gdy właściwy organ podatkowy wyda decyzję administracyjną, wykonalną lub natychmiast wykonalną, określającą pozwaną jako zobowiązanego z tytułu podatku od nieruchomości w zakresie gruntów, na których ustanowiona została służebność przesyłu i w rezultacie tej decyzji pozwana zapłaci ten podatek, roczne wynagrodzenie powoda zostanie skorygowane o kwotę podatku zapłaconego przez pozwaną. Określono, że w tej sytuacji przeprowadzone zostaną kolejno następujące czynności: pozwana pisemnie powiadomi powoda o otrzymanej decyzji administracyjnej i uregulowaniu zobowiązania podatkowego, załączając do pisma kserokopię decyzji oraz dowód uiszczenia przez nią kwoty podatku wynikającej z tej decyzji, w terminie 14 dni od daty otrzymania tego pisma, powód dokona aktualizacji oświadczenia, a następnie wystawi fakturę korygującą do faktury VAT wystawionej zgodnie z §7 lit. a), b) (§ 8 pkt 1 umowy).

Strony uzgodniły, że w przypadku, gdy właściwy organ podatkowy wyda ostateczną decyzję administracyjną, od której wniesione zostaną wszelkie przewidziane prawem zwyczajne środki odwoławcze, zmieniającą wysokość zapłaconego podatku w danym roku podatkowym od gruntów, na których ustanowiona została służebność przesyłu, pozwana zobowiązuje się do wyrównania powodowi kwoty zapłaconego podatku za okres ustalony decyzją, a roczne wynagrodzenie powoda ulegnie skorygowaniu o wartość wynikającą z decyzji z terminie 30 dni od dnia powiadomienia przez niego na piśmie o tym fakcie pozwanej. Do powiadomienia miała być załączona kopia ostatecznej decyzji administracyjnej potwierdzona przez powoda za zgodność z oryginałem (§ 8 pkt 2) umowy). W takim przypadku powód miał przedstawiać pozwanej w terminie 4 dni od daty doręczenia decyzji administracyjnej (wydanej w I bądź II instancji) opinię co do braku zasadności składania środków odwoławczych wraz ze stosownym uzasadnieniem, przy czym zasada konieczności wykorzystania środków odwoławczych nie obowiązywała w sprawach, w których ich wniesienie byłoby oczywiście nieuzasadnione. W myśl postanowień umowy, w terminie kolejnych 4 dni pozwana miała przekazać powodowi swoje stanowisko w tej sprawie, a brak jej stanowiska we wskazanym terminie był równoznaczny ze stanowiskiem negatywnym, tj. brakiem zasadności składania odwołania od decyzji administracyjnej (§8 pkt 4).

W przypadku niekorzystnego rozstrzygnięcia dla powoda w postępowaniu wszczętym na skutek wniesienia środka zaskarżenia, co do którego stanowisko pozwanej było pozytywne, miała ona zwrócić powodowi poniesione koszty postępowania w wysokości określonej w orzeczeniu kończącym sprawę, przy czym zasada zwrotu kosztów nie obowiązywała w przypadkach, w których odwołanie/skarga zostały sporządzone z pominięciem argumentów/zarzutów proponowanych przez pozwaną bądź w przypadkach istotnych braków formalnych środka zaskarżenia albo innych ewidentnych błędów i zaniechań, które skutkowały odrzuceniem/oddaleniem odwołania/skargi (§ 8 pkt 5).

Korekta rocznego wynagrodzenia, o której mowa w ust. §8 pkt 2) i 3), wymagała aktualizacji załączników numer 1 (inwentaryzacja linii i urządzeń elektroenergetycznych pozwanej, zlokalizowanych na gruntach zarządzanych przez powoda) oraz wystawienia przez powoda faktury korygującej do faktury wystawionej. Czynności te miały być przeprowadzone w terminie 14 dni od daty uzyskania przez powoda decyzji administracyjnej, o której w pkt 5, gdy powód nie skorzysta ze środków odwoławczych lub w terminie 14 dni od daty niekorzystnego rozstrzygnięcia dla powoda w postępowaniu wszczętym na skutek wniesienia środka zaskarżenia (§ 8 pkt 6 umowy).

Dowód:

- umowa ustanowienia służebności k. 46-88;

- zeznania świadka E. K. k.252-253,

- zeznania świadka B. M. k.253-254,

(...) W. na początku 2018 roku wszczął postępowanie podatkowe w sprawie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w sprawie podatku od nieruchomości za grunty na terenie (...) D. w obrębie (...) W. za rok 2013. Postanowieniem z dnia 16 lutego 2018 r. organ podatkowy wezwał powoda do przedłożenia w terminie 7 dni poświadczonej za zgodność z oryginałem kserokopii „umowy wykonawczej” wraz z załącznikami zawartej z pozwaną za lata 2013-2017 dotyczącej korzystania z gruntów pod napowietrzne linie energetyczne, poświadczonych za zgodność kserokopii z oryginałem aktów notarialnych o ustanowieniu służebności przesyłu wraz z załącznikami, innych zdaniem stron dokumentów obrazujących nr działek, ich położenia, powierzchnie pod napowietrznymi liniami energetycznymi za lata 2013-2017, gruntów położonych w obrębie (...) W., w celu dokonania ich oględzin oraz kontroli.

Bezsporne, a nadto dowód:

- postanowienie z dnia 16 lutego 2018 r. k. 89;

- zeznania świadka E. K. k.252-253,

- zeznania świadka B. M. k.253-254.

Pismem z dnia 26 lutego 2019 r. powód poinformował pozwaną o treści postanowienia z dnia 16 lutego 2018 r., zwracając się z prośbą o zajęcie stanowiska w powyższej sprawie oraz wyrażenie opinii w przedmiocie udostępnienia dokumentów.

Dowód:

- pismo z dnia 26 lutego 2018 r. k. 90.

Pismem z dnia 26 marca 2018 r.(...) W. wezwał powoda do złożenia prawidłowej deklaracji w sprawie podatku od nieruchomości za rok 2013.

Dowód:

- wezwanie z dnia 26 marca 2018 r. k. 91.

Pismem z dnia 28 marca 2018 r. powód poinformował pozwaną o treści wezwania (...) W. z dnia 26 marca 2018 r. z prośbą o zajęcie stanowiska w powyższej sprawie oraz wyrażenie opinii w sprawie dokonania korekty deklaracji.

Dowód:

- pismo z dnia 28 marca 2018 r. k. 92;

Pismem z dnia 3 kwietnia 2018 r. pozwana powołując się na treść umowy ramowej, wskazała na możliwość prowadzenia działalności leśnej pod liniami przesyłowymi, wobec czego winny zostać złożone wnioski o nadanie użytkom symbolu (...). Nadto pozwana wskazała na możliwość wykazania przez powoda faktu prowadzenia działalności leśnej pod liniami np. w formie relacji zdjęciowej, a także nadesłania (...) W. opinii wskazującej na możliwość prowadzenia tego typu działalności. Finalnie pozwana wskazała, iż jedynie współkorzysta z gruntów należących do powoda, zaś zgodnie z załącznikiem do umowy powierzchnia całkowita położona w Gminie W. wynosi 2871 m 2.

Dowód:

- pismo z dnia 3 kwietnia 2018 r. k. 93-94.

Postanowieniem z dnia 5 kwietnia 2018 r. (...) W. wszczął z urzędu postępowanie w sprawie określenia należnej od powoda wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za 2013 rok.

Dowód:

- postanowienie z dnia 5 kwietnia 2018 r. k. 95.

Decyzją z dnia 24 kwietnia 2018 r. (...) W. określił wysokość zobowiązania w podatku od nieruchomości za 2013 wobec powoda w łącznej wysokości 1809 zł tytułem należności za grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej na terenie (...) W., bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków.

Dowód:

- decyzja z dnia 24 kwietnia 2018 r. k. 98-103;

- zeznania świadka E. K. k.252-253,

- zeznania świadka B. M. k.253-254.

Pismem z dnia 8 maja 2018 r. powód wniósł do (...) w S. (dalej jako SKO) odwołanie od decyzji (...) W. z dnia 24 kwietnia 2018 r. w sprawie określenia zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za 2013 r. w wysokości 1809 zł.

Dowód:

- odwołanie z dnia 8 maja 2018 r. k.104-108.

Pismem z dnia 1 czerwca 2018 r. (...) W. wezwał powoda do złożenia prawidłowej deklaracji w sprawie podatku od nieruchomości za 2014 rok za przedmiotowe grunty oznaczone w ewidencji jako lasy, pod napowietrznymi liniami energetycznymi, w terminie 7 dni pod rygorem pociągnięcia podatnika do odpowiedzialności karnej skarbowej (art. 54 k.k.s.) w razie niedopełnienia tego obowiązku.

Dowód:

- wezwanie z dnia 1 czerwca 2018 r. k. 156;

- zeznania świadka E. K. k.252-253,

- zeznania świadka B. M. k.253-254,

Pismem z dnia 15 czerwca 2018 r. powód przesłał pozwanej kopię decyzji (...) W. w sprawie określenia zobowiązania podatkowego za rok 2013 wraz z kopią odwołania do SKO. Wskazał, że prowadzenie dalszych postępowań sądowych przy uwzględnieniu dotychczasowych wyroków sądowych może okazać się bezskuteczne. Wniósł o złożenie deklaracji pokrycia kosztów poniesionych w związku z wnoszeniem kolejnych skarg w przedmiotowej sprawie.

Dowód:

- pismo z dnia 15 czerwca 2018 r. k. 96.

Pismem z dna 21 czerwca 2018 r. pozwana ustosunkowując się do decyzji organu z dnia 24 kwietnia 2018 r. w zakresie podatku za 2013 rok, „zarekomendowała i uznała za zasadne złożenie od powyższej decyzji skargi do (...) w S.”. Powołując się na postanowienia umowy ramowej, podniosła, że warunkiem zwrócenia (...) kwoty zapłaconego podatku będzie wyczerpanie drogi sądowo-administracyjnej.

Dowód:

- pismo z dnia 21 czerwca 2018 r. k. 97.

Decyzją z dnia 31 lipca 2018 r. (...) w S. utrzymało w mocy decyzję (...) W. z dnia 24 kwietnia 2018 roku w sprawie określenia wysokości podatku od nieruchomości za 2013 roku.

Dowód:

- decyzja z dnia 31 lipca 2018 r. k. 110-114.

Pismem z dnia 2 sierpnia 2018 r. (...) W. wezwał powoda do zapłaty w terminie 7 dni łącznej kwoty 2604,60 zł, pod rygorem egzekucji. Na wskazaną kwotę składały się kwota 1820,60 zł tytułem należności podatkowych za 2013 rok oraz kwota 784 zł tytułem odsetek.

Dowód:

- upomnienie z dnia 2 sierpnia 2018 r. k. 128;

- zeznania świadka E. K. k.252-253,

- zeznania świadka B. M. k.253-254.

Z kolei decyzją z dnia 6 sierpnia 2018 r. (...) W. określił wysokość zobowiązania wobec powoda w podatku od nieruchomości za grunty pod liniami napowietrznymi za 2014 w kwocie 1809 zł, powołując się m.in. na ugruntowane orzecznictwo sądów administracyjnych w tym przedmiocie.

Dowód:

- decyzja z dnia 6 sierpnia 2018 r. k. 158-170;

- zeznania świadka E. K. k.252-253,

- zeznania świadka B. M. k.253-254.

Pismem z dnia 9 sierpnia 2018 r. powód przesłał pozwanej kopię ww. decyzji (...) W. w sprawie określenia zobowiązania podatkowego za rok 2014, wnosząc o zajęcie stanowiska w sprawie.

Dowód:

- pismo z dnia 9 sierpnia 2018 r. k. 157.

Również pismem z dnia 9 sierpnia 2018 r. pozwana ustosunkowując się do doręczonej decyzji (...) w S. z dnia 31 lipca 2018 r., utrzymującej decyzję organu I instancji w zakresie podatku za 2013 rok, „zarekomendowała i uznała za zasadne złożenie od powyższej decyzji skargi do (...) w S.”. Przedstawiła argumentację w przedmiocie niezajęcia wskazanych gruntów leśnych w związku z prowadzoną działalnością. Powołując się na postanowienia umowy ramowej, podniosła, że warunkiem zwrócenia (...) kwoty zapłaconego podatku będzie wyczerpanie drogi sądowo-administracyjnej.

Dowód:

- pismo z dnia 9 sierpnia 2018 r. k. 115-120.

Z kolei pismem z dnia 20 sierpnia 2018 r. pozwana ustosunkowując się do decyzji (...) W. z dnia 6 sierpnia 2018 r. w zakresie podatku za 2014 rok „ zarekomendowała i uznała za zasadne złożenie od powyższej decyzji skargi do (...) w S.”. Powołując się na postanowienia umowy ramowej, podniosła, że warunkiem zwrócenia (...) kwoty zapłaconego podatku będzie wyczerpanie drogi sądowo-administracyjnej. Przedstawiła argumentację w przedmiocie niezajęcia wskazanych gruntów leśnych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą .

Dowód:

- pismo z dnia 20 sierpnia 2018 r. k. 171-176.

Również dnia 20 sierpnia 2018 r. powód wniósł odwołanie do SKO od decyzji organu I instancji z dnia 6 sierpnia 2018 r. w zakresie podatku za 2014 rok.

Dowód:

- odwołanie z dnia 20 sierpnia 2018 r. k. 177-178.

28 sierpnia 2018 r. powód wniósł skargę na decyzję SKO z dnia 31 lipca 2018 r. do (...) w S. w zakresie podatku za 2013 rok, wnosząc o jej uchylenie i uznanie, iż zobowiązanie podatkowe w wysokości 1809 zł nie występuje.

Dowód:

- skarga z dnia 28 sierpnia 2018 r. k. 121-124;

W odpowiedzi na ww. skargę (...) w S. wniosło o jej oddalenie, wskazując na niezasadność skargi.

Dowód:

- odpowiedź na skargę k. 125-127;

Decyzją z dnia 22 października 2018 r. SKO utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji z dnia 6 sierpnia 2018 r. w zakresie podatku za 2014 rok.

Dowód:

- decyzja SKO k. 179-183.

Pismem z dnia 31 października 2018 r. (...) W. wezwał powoda do zapłaty kwoty 2457,60 zł w terminie 7 dni, pod rygorem wszczęcia egzekucji. Na wskazaną kwotę składały się kwoty 1820,60 zł tytułem należności podatkowych za 2014 rok oraz 637 zł tytułem odsetek.

Miała miejsce sytuacja, że w stosunku do (...) R. zostało w analogicznej sytuacji wszczęte postępowanie karne skarbowe.

Dowód:

- upomnienie z dnia 31 października 2018 r. k. 191.

- zeznania świadka E. K. k.252-253,

- zeznania świadka B. M. k.253-254.

Pismem z dnia 6 listopada 2018 r. powód przesłał pozwanej decyzję SKO utrzymującą decyzję organu I instancji w zakresie podatku za 2014 rok. Poinformował pozwaną, iż nie będzie zaskarżał ww. decyzji, uznając, że prowadzenie dalszych postępowań sądowych w świetle utrwalonego orzecznictwa sądów administracyjnych jest niecelowe i bezzasadne. Nadto doręczył pozwanej kopię upomnienia organu podatkowego, wskazując, iż należności w nim ustalone zostaną uiszczone w terminie 7 dni, a następnie zostanie wystawiona korekta faktury VAT za rok 2014.

Dowód:

- pismo z dna 6 listopada 2018 r. k. 184;

- zeznania świadka E. K. k.252-253,

- zeznania świadka B. M. k.253-254,

Dnia 7 listopada 2018 r. powód wystawił na rzecz pozwanej szereg faktur VAT korygujących należności za 2014 rok:

- fakturę VAT korygującą nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 28 lutego 2014 r., na kwotę 552,92 zł brutto;

- fakturę VAT korygującą nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 30 maja 2014 r., na kwotę 552,91 zł brutto;

- fakturę VAT korygującą nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 29 sierpnia 2014 r., na kwotę 552,91 zł brutto;

- fakturę VAT korygującą nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 28 listopada 2014 r., na kwotę 552,91zł brutto.

Dowód:

- faktury VAT k. 192, 193, 194,

- dowody nadania i doręczenia k. 196,

- zeznania świadka B. M. k.253-254.

Pismem z dnia 14 listopada 2018 r. , nawiązując do przesłanej pozwanej w dniu 3 sierpnia 2018 r. kopii decyzji SKO oraz powołując się na postanowienia w akcie notarialnym, powód przesłał pozwanej zaktualizowane oświadczenie o wysokości deklarowanych stawek podatkowych za 2013 rok. Nadto powód poinformował pozwaną o otrzymanym upomnieniu, wskazując, iż należność została zapłacona, wobec czego zostanie doręczona pozwanej korekta faktury VAT za rok 2013 r.

Dowód:

- pismo z dnia 14 listopada 2018 r. k. 129;

- oświadczenie na dzień 14 listopada 2018 r. k. 129v.

- potwierdzenie nadania i doręczenia k. 130;

Pismem z dnia 16 listopada 2018 r. pozwana podniosła, iż niezłożenie skargi do WSA od decyzji SKO z dnia 22 października 2018 roku, co wprost wynika z umowy ramowej o współpracy, umowy wykonawczej i umowy o ustanowienie służebności, jest działaniem sprzecznym z przyjętym w nich trybem działania. W ocenie pozwanej zmiana kwalifikacji podatkowej gruntów pod napowietrznymi liniami energetycznymi i ich opodatkowanie podatkiem od nieruchomości na podstawie decyzji SKO, od której powód nie złożył skargi do WSA, nie stanowi podstawy do zwrotu wynagrodzenia powodowi. W związku z tym faktury korygujące należy uznać za przedwcześnie wystawione.

Dowód:

- pismo z dnia 16 listopada 2018 r. k. 185-190.

Dnia 19 listopada 2018 r. powód wystawił na rzecz pozwanej szereg faktur VAT korygujących:

- fakturę VAT korygującą nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 8 lutego 2013 r., na kwotę 552,60 zł brutto;

- fakturę VAT korygującą nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 31 maja 2013 r., na kwotę 552,60 zł brutto;

- fakturę VAT korygującą nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 30 sierpnia 2013 r., na kwotę 552,60 zł brutto;

- fakturę VAT korygującą nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 29 listopada 2013 r., na kwotę 552,60 zł brutto.

Dowód:

- faktury VAT k. 146, 148, 150, 153;

- dowody nadania i doręczenia k. 147, 149, 151-152, 154;

- zeznania świadka B. M. k.253-254.

Wyrokiem z dnia 21 listopada 2018 r. (...) w S. w sprawie I SA/SZ 724/18 oddalił skargę powoda na decyzję SKO z dnia 31 lipca 2018 r. w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2013 rok.

Dowód:

- wyrok WSA z dnia 21 listopada 2018 r. k. 135-141v.

Pismem z dnia 26 listopada 2018 r. pozwana odmówiła zapłaty skorygowanych faktur VAT w zakresie wynagrodzenia za 2013 rok, wskazując na wystawienie jej w sposób niezgodny z postanowieniami umów łączących strony.

Dowód:

- pismo z dnia 26 listopada 2018 r. k. 131-133.

Pismem z dnia 5 grudnia 2018 r. powód doręczył pozwanej kopię wyroku (...) z dnia 21 listopada 2019 r., wnosząc o pilne zajęcie stanowiska.

Dowód:

- pismo z dnia 5 grudnia 2018 r. k. 134.

Pismem z dnia 14 grudnia 2018 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 2211,65 zł tytułem wystawionych faktur VAT z dnia 7 listopada 2018 r. w terminie 14 dni.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 14 grudnia 2018 r. k. 197;

- dowód nadania k. 198-199.

Pismem z dnia 17 grudnia 2018 r. pozwana poinformowała powoda o uznaniu za zasadne złożenie skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego od wyroku WSA z dbnia 21 listopada 2018 r.

Dowód:

- pismo z dnia 17 grudnia 2018 r. k. 142;

Pismem z dnia 20 grudnia 2018 r. pozwana odmówiła zapłaty za skorygowane faktury VAT, wskazując wystawienie ich z naruszeniem postanowień umownych.

Dowód:

- pismo z dnia 20 grudnia 2018 r. k. 200.

Dnia 2 stycznia 2019 r. powód sporządził skargę kasacyjną od wyroku WSA z dnia 21 listopada 2018 r. w sprawie I SA/SZ 724/18.

Dowód:

- skarga z dnia 2 stycznia 2019 r. k. 143-145;

Pismem z dnia 4 stycznia 2019 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 2210,39 zł w terminie 14 dni tytułem wystawionych faktur VAT.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 4 stycznia 2019 r. wraz z dowodem nadania i doręczenia k. 155.

Dnia 15 stycznia 2019 r. powód wystawił na rzecz pozwanej notę odsetkową nr 47, na łączną kwotę 15,24 zł z terminem zapłaty wynoszącym 7 dni.

Dowód:

- nota odsetkowa z dnia 15 stycznia 2019 r. k. 201;

- dowód nadania k. 202;

W odpowiedzi na powyższą notę pozwana pismem z dnia 29 stycznia 2019 r. podtrzymała stanowisko, że uregulowała wynagrodzenie z tytułu korzystania z gruntów (...) na terenie RD G., odpowiadające podatkom od tych gruntów, które powinno być zapłacone przez (...) przy uwzględnieniu rodzaju gruntów zgodnie z ich klasyfikacją w ewidencji gruntów.

Pozwana odmówiła zapłaty faktur korygujących o numerach (...), (...), (...), (...) z dnia 7 listopada 2018 r. oraz o numerach (...), (...), (...), (...) z dnia 19 listopada 2018 r. Pozwana w konsekwencji nie uwzględniła przesłanej noty odsetkowej nr 47.

Dowód:

- pismo pozwanej k.203.

23 maja 2019 r. NSA oddalił skargę kasacyjną powoda od wyroku WSA z dnia 21 listopada 2018 r. w sprawie I SA/SZ 724/18.

Dowód:

- wyrok (...) 321/19 k.247.

Pozwana w toku procesu przed tutejszym sądem częściowo uregulowała sporną należność w kwocie 2210,39 zł wraz z odsetkami od tej kwoty.

Bezsporne.

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o treść przedłożonych do akt dowodów z dokumentów. Żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości, wyciągając jedynie częściowo odmienne wnioski. Podstawą ustalenia stanu faktycznego były również zeznania świadków E. (...), które sąd ocenił jako wiarygodne, w pełni korespondujące z materiałem dokumentarnym. Sąd posiłkowo oparł się także na zeznaniach świadka A. K. w zakresie, w którym korespondowało ono z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Treść zeznań tego świadka nie pozwoliła na dokonanie wykładni obowiązującej umowy stron, albowiem uczestniczył on jedynie w zawieraniu pierwszej, ramowej umowy o współpracy i nie miał wiedzy w przedmiocie późniejszych umów pomiędzy stronami, w których redagowaniu czy zawieraniu nie brał udziału. Z tego powodu świadek albo nie był w stanie wyjaśnić znaczenia spornych postanowień umowy, albo jego interpretacja polegała jedynie na przypuszczeniach czy domysłach.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo (w zakresie, w jakim powód nie cofnął pozwu, a postępowanie nie zostało umorzone) okazało się zasadne w całości.

W rozpoznawanej sprawie powód dochodził od pozwanej należności obejmującej pozostałą do zapłaty kwotę wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu. Dla porządku wskazać należy, że sformułowane przez powoda żądanie początkowo obejmowało kwotę 4.422,04 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi: od kwoty 2210,39 zł od dnia 19 grudnia 2018 roku i od kwoty 2211,65 zł od dnia 7 grudnia 2018 roku do dnia zapłaty. Z uwagi na częściową zapłatę przez pozwaną na rzecz powoda w toku procesu, powód cofnął częściowo pozew co do kwoty 2210,39 zł wraz z odsetkami od tej kwoty. Skutkowało to wydaniem postanowienia w przedmiocie umorzenia postępowania w tym zakresie. Ostatecznie zatem roszczenie obejmowało zapłatę kwoty 2211,65 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 grudnia 2018 roku do dnia zapłaty.

Powód konsekwentnie wskazywał, że jego roszczenie opiera się o treść zawartej z pozwaną w dniu 4 grudnia 2014 roku w formie aktu notarialnego umowy ustanowienia służebności przesyłu (a nie umowy wykonawczej, która regulować miała współpracę stron do czasu zawarcia umowy przesyłu, czy też ramowej umowy o współpracy). Pozwana zgodnie z art. 6 k.c. nie wykazała bowiem dalszego obowiązywania umowy wykonawczej, a mianowicie nie przytoczyła choćby, że któraś ze służebności nie została ustanowiona (co tamowałoby rozwiązanie umowy wykonawczej na podstawie jej § 12 ust. 3).

Na mocy wspominanej umowy z dnia 4 grudnia 2014 r. o ustanowieniu służebności obciążył nieruchomość na rzecz pozwanej jako przedsiębiorstwa energetycznego w sposób wskazany w treści art. 305 1 k.c. za wynagrodzeniem określonym w treści umowy. Możliwość zawarcia tego rodzaju umów przewidziana została w art. 39a ustawy z dnia 28 września 1991 roku o lasach (Dz.U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59). W świetle ust. 1 tego przepisu nadleśniczy może za zgodą dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych obciążyć, za wynagrodzeniem, nieruchomości pozostające w zarządzie Lasów Państwowych służebnością przesyłu, z uwzględnieniem zasad gospodarki leśnej. Kwestie wynagrodzenia, w tym jego wysokość z uwagi na sposób wyliczenia, w okolicznościach sprawy determinuje treść art. 39a ust. 2. Zgodnie z nim wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej ustala się w wysokości odpowiadającej wartości podatków i opłat ponoszonych przez (...) od części nieruchomości, z której korzystanie jest ograniczone w związku z obciążeniem tą służebnością.

Okoliczność zawarcia przez strony w dniu 4 grudniu 2014 roku umowy o ustanowienie służebności przesyłu była w sprawie bezsporna. Przedmiotu sporu nie stanowiło również uprawnienie powoda do żądania wynagrodzenia z tego tytułu, ani możliwość skorygowania kwoty wynikającej z deklaracji powoda w przypadku stwierdzenia w decyzji administracyjnej przez organ podatkowy wyższego obciążenia podatkowego.

Spór pomiędzy stronami koncentrował się natomiast wokół kwestii konieczności wyczerpania przez powoda drogi sądowo-administracyjnej od ostatecznej decyzji administracyjnej stwierdzającej przez organ podatkowy wyższego obciążenia podatkowego, a co za tym idzie także określenia daty wymagalności roszczenia.

Z literalnego brzmienia umowy wynika, że wynagrodzenie należne powodowi na gruncie postanowienia § 6 odpowiadać miało wysokości podatków i opłat poniesionych przez powoda od części nieruchomości, z której korzystanie jest ograniczone w związku z obciążeniem nieruchomości służebnością przesyłu (opisanej w § 5 umowy). Powyższe potwierdza również treść § 7 lit. f umowy, w którym strony ustaliły, iż wysokość rocznego wynagrodzenia z tytułu służebności przesyłu ustalana będzie na podstawie oświadczenia powoda o wysokości zadeklarowanych w danym roku podatkowym podatkach i opłatach od części nieruchomości, na których ustanowiona będzie służebność przesyłu.

Postanowienia § 8 stanowią z kolei regulację o charakterze zabezpieczającym interesy powoda (ustanawiającego służebność przesyłu), statuując niejako klauzulę pozwalającą na to, aby w sytuacji, gdy organ podatkowy ustali wyższy obowiązek podatkowy - niż wynika to z deklaracji składanych przez powoda, na podstawie których ustalane było należne mu wynagrodzenie - obciążyć pozwaną kwotą stwierdzoną właśnie w wydanej decyzji administracyjnej, celem pokrycia powstałej różnicy. W treści § 8 pkt 2 strony bowiem wprost uzgodniły, że wydanie ostatecznej decyzji administracyjnej, od której wniesione zostaną wszelkie przewidziane prawem zwyczajne środki odwoławcze, zmieniającej wysokość zapłaconego podatku od gruntów, na których ustanowiona została służebność przesyłu, prowadzi do powstania po stronie pozwanej zobowiązania do wyrównania powodowi kwoty zapłaconego podatku za okres ustalony decyzją. Przyjąć zatem należało w tym kontekście, że nadrzędnym celem stron było takie ukształtowanie wynagrodzenia, które zwróci powodowi pełną uiszczoną kwotę podatku.

Przepisy art. 65 § 1 k.c. i 2 k.c. stanowią, że oświadczenie woli należy tak tłumaczyć jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje (§ 1); w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu (§ 2). W orzecznictwie przyjmuje się tzw. kombinowaną metodę wykładni oświadczeń woli. Wyrażono ją w szczególności w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 1995 r., w sprawie III CZP 66/95 (publ. (...) 1995, Nr 5, poz. 168, LEX nr 9220). Opiera się ona na założeniu, że najistotniejsze znaczenie ma rzeczywista wola stron, a dopiero, jeżeli nie sposób jej ustalić, bada się obiektywnie przyjęte znaczenie danego oświadczenia. W konsekwencji sąd w pełni podziela pogląd wyrażony przez Sąd Okręgowy w Szczecinie w wyrokach o sygn. akt VIII Ga 670/18, VIII Ga 553/17, VIII Ga 429/16, w sprawach toczących się już pomiędzy stronami, a obejmujących roszczenia, których źródła oraz sposób wyliczenia (jako odnoszących się do podatku związanego z nieruchomością) były analogiczne z roszczeniem będącym przedmiotem rozpoznawanej sprawy, iż kompleksowa (całościowa) analiza zapisów tak skonstruowanej umowy prowadzi do wniosku, że celem tych postanowień umownych – na gruncie niniejszej sprawy w szczególności § 8 pkt 2 umowy z dnia 4 grudnia 2014 roku - było wyrównanie powodowi uszczerbku i skorygowanie wynagrodzenia w odniesieniu do wartości podatku wynikającej z ostatecznej decyzji administracyjnej.

Również z aksjologicznego punktu widzenia brak jest uzasadnienia dla sytuacji, w której powód, który obciąża swoją nieruchomość na rzecz innego podmiotu, ma ponosić koszty wyższego podatku od nieruchomości – jako związanego z zastosowaniem stawki dla gruntów, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, skoro nie on jest podmiotem wykonującym tego rodzaju działalność - podmiotem takim jest pozwana, której status przedsiębiorcy energetycznego doprowadził do przyjęcia takiej wysokości stawki, a w konsekwencji obciążenia powoda wyższą kwotą podatku. Kwestia ta była przedmiotem wielu wypowiedzi w judykaturze, a podsumowanie dotychczasowego orzecznictwa administracyjnego stanowi uchwała NSA (7) z dnia 9 grudnia 2019 r. w sprawie II FPS 3/19 (publ. na orzeczenia.nsa.gov.pl). Zgodnie z nią przedsiębiorca przesyłowy, który zawarł z (...) (...) umowę o ustanowienie służebności przesyłu na gruntach Skarbu Państwa, nie jest podatnikiem podatku od nieruchomości od tych gruntów w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2018 roku. Co istotne, NSA w uchwale tej zwrócił m.in. uwagę na przepis art. 39a ust. 2 ustawy o lasach, podkreślając, że to unormowanie ma na celu zapewnienie stosownej rekompensaty finansowej jednostce organizacyjnej Lasów Państwowych, jako podatnikom podatku od nieruchomości w wysokości niezależnej od treści obowiązującej umowy, na co wskazuje zwrot legislacyjny „ustala się w wysokości”. Ma ono zatem gwarantować podatnikowi środki na zapłatę danin i nie stwarza możliwości do niedozwolonego modyfikowania treści obowiązku podatkowego i podmiotu obarczonego obowiązkiem zapłaty podatku od nieruchomości. W świetle powyższej uchwały składu 7 sędziów NSA chybiona jest argumentacja pozwanej w sprzeciwie na uzasadnienie oddalenia powództwa, związana z nowelizacją przepisów z dniem 1 stycznia 2019 roku, gdyż nie odnosi się do stanu faktycznego, ani prawnego niniejszej sprawy.

Odnosząc się do zarzutu konieczności zaskarżenia ostatecznych decyzji na drodze sądowo-administracyjnej, zauważyć w tym miejscu należy, że postanowienia umowy przewidywały współpracę stron odnośnie zaskarżania decyzji administracyjnych, a nadto określały pewną chronologię w ramach tej współpracy. Trzeba przy tym uwzględnić, że w postępowaniu podatkowym o faktycznym wymiarze podatków lub opłat decydują ostatecznie właściwe organy, a w przypadku skorzystania ze środków zaskarżenia – sądy administracyjne. Tym samym w umowie, uwzględniając tę specyfikę, stworzono mechanizm, który realizował wymogi wyrażone w art. 39a ust. 2 ustawy. Takie działanie było możliwe, skoro ustawodawca wprost nie przewidział, w jakim trybie należy ostatecznie weryfikować wysokość wynagrodzenia należnego powodowi, a jedynie ustanowił, na jakim poziomie określić to wynagrodzenie. W tym sensie przewidziany w umowie stron mechanizm korekty wynagrodzenia, związany z wynikiem ewentualnej procedury odwoławczej od decyzji podatkowej, służył urzeczywistnieniu regulacji art. 39a ust. 2 ustawy o lasach, a mianowicie stwarzał możliwość pobrania od pozwanej wynagrodzenia odpowiadającego rzeczywistej (faktycznie poniesionej) wysokości podatków i opłat związanych z ustanowioną na jej rzecz służebnością.

Jak wynika z § 8 pkt 2-4 umowy, po otrzymaniu decyzji administracyjnej (I lub II instancji) zmieniającej wysokość zapłaconego podatku powód w ciągu 4 dni przekazywał opinię co do braku zasadności składania środków odwoławczych pozwanej, która w ciągu 4 dni mogła przekazać powodowi swoje stanowisko w sprawie. Brak stanowiska pozwanej w tym terminie równoznaczny był z „brakiem zasadności składania odwołania od decyzji administracyjnej”. Zasadna konieczności wykorzystania środków odwoławczych miała natomiast nie obowiązywać w sprawach, w których ich wniesienie byłoby oczywiście nieuzasadnione. Pozwana, przedstawiając własny kierunek interpretacji umowy, nie zdołała w przekonujący sposób podważyć literalnej wykładni postanowień tej umowy. Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w świetle omawianych postanowień umowy daje podstawę do przyjęcia, że powód składając odwołania do (...) od obu decyzji podatkowych za 2013 i 2014 rok, wniósł tym samy „przewidziane prawem zwyczajne środki odwoławcze”, a na skutek utrzymania zaskarżonych decyzji przez organ II instancji, decyzje te stały się ostateczne (§ 8 pkt 2). W obu przypadkach powód poinformował pozwaną o wydanych rozstrzygnięciach organów I i II instancji. Zwraca uwagę, że pozwana ustosunkowując się nawet do ostatecznej decyzji SKO (jako organu II instancji) każdorazowo rekomendowała wniesienie skargi do SKO (a nie WSA). Pozwana w zakresie konieczności wyczerpania drogi sądowo-administracyjnej powoływała się przy tym na postanowienia nieobowiązujących już ramowej umowy o współpracy i umowy wykonawczej. Jeszcze raz podkreślenia wymaga, że po zapoznaniu się z obiema decyzjami SKO, pomimo wewnętrznej sprzeczności w opiniach pozwanej w zakresie zaskarżenia tych decyzji, pozwana expressis verbis nie rekomendowała zaskarżenia decyzji SKO do sądów administracyjnych; w przypadku drugiej decyzji SKO, co do której powód uznał za niecelowe zaskarżenie do WSA, jej argumentacja w zakresie bezzasadności orzeczenia organu II instancji, była bardzo lakoniczna, niepoparta szerszymi wywodami. W ocenie sądu taki zabieg pozwanej mógł być nawet celowy, bowiem w sytuacji gdyby powód zaskarżył deyczję do WSA, pozwana w świetle postanowień umowy mogła uniknąć ponoszenia zwrotu kosztów powoda w postępowaniu sądowo-administracyjnym, powołując się na rekomendację zaskarżenia decyzji do SKO (a nie WSA).

Niemniej jednak powód zaskarżył decyzję SKO w zakresie podatku za 2013 roku do (...) w S., a następnie wniósł skargę kasacyjną do NSA (który to skargę powoda oddalił). Natomiast powód odstąpił od zaskarżania późniejszej decyzji SKO w zakresie podatku za 2014 rok, słusznie zresztą uznając, że prowadzenie dalszych postępowań sądowych w świetle dotychczasowego orzecznictwa sądów administracyjnych jest niecelowe i bezzasadne. O powyższym poinformował pozwaną, zachowując tym samym tryb przewidziany § 8 pkt 4 umowy. Co istotne, w odpowiedzi na powyższe pozwana zarekomendowała wniesienie skargi do SKO (a nie do WSA), przedstawiając lakoniczną argumentację na poparcie swojego stanowiska. Podkreślenia wymaga, że powód został wezwany do uiszczenia należności podatkowych za 2014 rok pod rygorem wszczęcia egzekucji administracyjnej, jak również pociągnięcia do odpowiedzialności karno-skarbowej. Jak wynika z zeznań świadków – pracowników (...) D., w analogicznej sprawie wszczęto postępowanie karnoskarbowe wobec (...) R.. W takiej sytuacji należy zgodzić się z powodem, że nie obowiązywała go zasada wykorzystania środków odwoławczych, gdyż jego wniesienie istotnie było w takim przypadku oczywiście nieuzasadnione (§ 8 pkt 4 umowy). Reasumując, w świetle powyższych wywodów faktury korygujące wobec pozwanej miały być wystawione w razie wydania ostatecznych decyzji organów podatkowych, to jest takich, od których wniesiono zwyczajne środki odwoławcze ( w postaci odwołania do SKO), albo od których odwołanie już nie służy. Skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego na decyzję ostateczną organu podatkowego, czy też skarga kasacyjna do NSA nie są „zwyczajnym środkiem odwoławczym” od decyzji ostatecznej. Przy czym każdorazowo pozwana rekomendowała „wniesienie skargi do SKO”.

Co istotne, zarówno w przypadku podatku za 2013, jak i za 2014 rok powód został obciążony przez organ odsetkami od zaległości podatkowej, które – co bezsporne - również uregulował. Uprawnienie do żądania tego rodzaju należności znajduje podstawę w treści § 8 pkt 2 umowy, w którym wskazane zostało, że w przypadku wydania ostatecznej decyzji administracyjnej zmieniającej wysokość podatku, pozwana zobowiązana jest do wyrównania powodowi kwoty zapłaconego podatku za okres ustalony decyzją. Skoro w świetle zaprezentowanej wyżej argumentacji przywołane postanowienie umowne prowadzić miało do wyrównania powstałego po stronie powodowej uszczerbku z uwagi na wydanie decyzji administracyjnej, to niewątpliwie ubytek ten obejmował również należności wynikające z opóźnienia w zapłacie, którymi obciążony został powód jako płatnik podatku od nieruchomości. Co więcej, z przywołanego postanowienia umowy wynika w sposób niebudzący wątpliwości, że pozwana zobowiązana była do pokrycia uszczerbku za cały okres ustalony decyzją, a więc również odsetek naliczonych w odniesieniu do tego właśnie okresu.

Powyższe daje zatem podstawę do przyjęcia, że odsetki naliczone przez organ podatkowy od powstałej zaległości, na mocy § 8 pkt 2 umowy, stanowiły element należnego powodowi wynagrodzenia.

W konsekwencji powyższego żądanie powoda co do kwoty 2211,65 zł po ograniczeniu powództwa okazało się w całości zasadne.

O odsetkach od ww. kwoty należności głównej Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. przy uwzględnieniu, że termin zapłaty określony w spornych fakturach, a wynikający z § 8 pkt 2 umowy, wynosił 30 dni.

W tym stanie rzeczy Sąd orzekł jak w pkt I sentencji wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w treści art. 98 k.p.c. Pozwaną należało uznać za przegrywającą spór zarówno w zakresie w jakim powództwo zostało uwzględnione, jak i w części, w której postępowanie zostało umorzone z uwagi na częściowe cofnięcie pozwu, gdyż wywołane było to częściową wpłatą strony pozwanej dokonaną już po wytoczeniu powództwa. Mając na uwadze powyższe, przyjąć należało, że powód wygrał spór w całości. Na koszty poniesione przez powoda (który jako Skarb Państwa był podmiotem zwolnionym od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych i opłaty skarbowej) złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości stawki minimalnej - 900 zł (ustalone zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych).

W pkt III sentencji wyroku Sąd, mając na względzie treść art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, obciążył pozwaną jako przegrywającą sprawę opłatą od pozwu, od której zwolniony był powód.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...) S..

3.  (...)

4.  (...)

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Gabriela Wierzgacz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: