Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 lutego 2020 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Mariusz Zawicki

Protokolant: Agata Trawka

po rozpoznaniu w dniu 3 lutego 2020 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) w W.

przeciwko (...) spółka akcyjna w S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.413 (dwanaście tysięcy czterysta trzynaście) złotych i 32 (trzydzieści dwa) grosze z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 10.878,48 złotych dnia 25 września 2019 roku;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.648 (trzy tysiące sześćset czterdzieści osiem) złotych i 43 (czterdzieści trzy) grosze tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt: XI GC 1673/19

Sprawa rozpoznana w postępowaniu uproszczonym.

UZASADNIENIE

W dniu 25 września 2019 r. powódka (...) w S. wniosła pozew przeciwko (...) spółce akcyjnej w S. o zapłatę kwoty 13615,46 zł z ustawowymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 10878,48 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 1362,36 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zwrot kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu podała, że na kwotę zadłużenia składają się następujące kwoty: kwota 10.878,48 zł wynikająca z w/w faktur VAT, kwota 666,33 zł wynikająca z noty odsetkowej, kwota 696,03 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych oraz kwota 1.374,62 zł z tytułu rekompensaty kosztów odzyskiwania należności naliczona od ośmiu faktur Vat zapłaconych po terminie.

W dniu 8 października 2019 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie XI Wydział Gospodarczy wydal nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym zasądził od pozwanej na rzecz powódki żądaną pozwem kwotę.

W zakreślonym terminie pozwana wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym zaskarżyła nakaz w całości, wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu. W uzasadnieniu podniosła, że powódka, która zajmuje się świadczeniem usług pocztowych, nie przedstawiła dowodów nadania, ani tym bardziej dowodów doręczenia, większości dokumentów, które załączone zostały przez nią do pozwu. Podniosła, że niemal wszystkie dokumenty od pozwanej adresowane były na zły adres, niezgodny z tym widniejącym w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego i podała, że w okresie od 7 lutego 2014 roku do 11 marca 2019 roku siedziba powódki mieściła się przy Alei (...) w S., a przez tym terminem znajdowała się ona przy ul. (...) w S., zaś po nim przy ul. (...) (...) w S.. Informacja ta widnieje w KRS Pozwanej. Pozwana podniosła także, że zasądzanie na rzecz powódki aż ośmiokrotności ustawowych kosztów osobno za każdą z faktur jest bezzasadne, albowiem wszystkie kroki związane z ewentualnym odzyskiwaniem należności podejmowane były przez powódkę zbiorczo dla wszystkich faktur, nie generowały więc osobnych kosztów.

W toku procesu strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka zawarła z pozwaną dwie umowy: w dniu 1 stycznia 2007 r. oraz w dniu 1 lutego 2012 r. Przedmiotem tych umów było świadczenie przez powódkę na rzecz pozwanej usług pocztowych. W § 1 wymieniono rodzaj usług pocztowych opłacanych z dołu:

- w obrocie krajowym i zagranicznym ekonomicznych i priorytetowych: przesyłek listowych nierejestrowanych, przesyłek listowych rejestrowanych, paczek pocztowych,

- w obrocie krajowym: a przesyłek reklamowych, paczek pocztowych PLUS ekonomicznych i priorytetowych, przesyłek pobrań i owych ekonomicznych i priorytetowych, przesyłek pocztowych na warunkach szczególnych i priorytetowych,

- przesyłek (...) w obrocie krajowym, w tym nadchodzących do Nadawcy z opłatą przerzuconą na adresata i przesyłek E. w obrocie zagranicznym,

- wydane, na podstawie upoważnienia określonego w załączniku nr 1 koperty i opakowania do usługi (...)

- przesyłek rejestrowanych zwracanych do Nadawcy po wyczerpaniu możliwości ich doręczenia lub wydania odbiorcy,

- odbiór przesyłek z siedziby Nadawcy w ramach usługi Poczta (...).

Strony w umowie z 2012 roku ustaliły, że podstawą obliczania należności za przesyłki będzie w okresie rozliczeniowym, ustalona na podstawie cenników usług pocztowych suma opłat za nadane i zwrócone przesyłki. Należność miała być ustalana w fakturach VAT wystawianych w terminie do 7 dni po zakończeniu okresu rozliczeniowego. Termin płatności faktury wynosił 14 dni od jej wystawienia, a okresem rozliczeniowym był miesiąc kalendarzowy. Strony umówiły się, że Poczta Polska będzie naliczać odsetki za opóźnienie w płatności. W § 7 zapisano, że strony zobowiązują się do niezwłocznego, wzajemnego, pisemnego powiadamiania się o zmianach dotyczących określonych w umowie nazw, adresów, bez konieczności sporządzania aneksu do niniejszej umowy. Zapisano też, że korespondencję doręczoną na adresy do korespondencji wskazane w ust. 2, każda ze stron uzna za prawidłowo doręczoną w przypadku nie powiadomienia drugiej strony o zmianie swego adresu, a każda ze stron przyjmuje na siebie odpowiedzialność za wszelkie negatywne skutki wynikłe z powodu nie wskazania drugiej stronie aktualnego adresu. W ust 2. strony ustaliły, że ich aktualne adresy do korespondencji są następujące: (...) S.A. (...) w S. Al. (...) (...)-(...) S., a nadawca: (...) S.A., ul. (...) (...)-(...) S.. W umowie zapisano, że może być rozwiązana przez każdą ze stron w formie pisemnej, z obowiązkiem dokonania płatności za czynności będące w toku wynikające z wykonania umowy: w terminie natychmiastowym, w przypadku niedotrzymania warunków niniejszej umowy, lub w przypadku zmiany w trakcie obowiązywania umowy przepisów podatkowych i przepisów prawnych regulujących działalność pocztową, jeżeli wejście w życie tych przepisów uniemożliwi realizację umowy oraz z zachowaniem 1 miesięcznego okresu wypowiedzenia, ze skutkiem na ostatni dzień miesiąca kalendarzowego, bez podania powodów.

Obie umowy zostały rozwiązane przez powódkę bez zachowania okresu wypowiedzenia z powodu zaległości w płatnościach pozwanej.

Dowód:

- umowa (...) nr (...) z dnia 1 lutego 2012 r. wraz z załącznikami k.18-33,

- odpis z KRS pozwanej k.102-125,

- pismo powódki z dnia 4 lutego 2014 r., (...)/ (...)n/ (...) wraz z załącznikiem k.40-42,

- pismo powódki z dnia 20 marca 2018 r., (...) (...)- (...) wraz z załącznikiem i potwierdzeniem odbioru k.34-39,

- pismo powódki z dnia 1 marca 2019 r. (...) (...)- (...) k.43,

- umowa nr (...) z dnia 1 stycznia 2007 r. wraz z załącznikami i aneksami nr (...) k.44-70,

- pismo powódki z dnia 18 lutego 2019 r. (...) (...) k.71,

- zeznania świadka D. O. k.138-138 v.

W związku z realizacją w/w umów, powódka wystawiła na pozwaną następujące faktury vat:

- nr (...) z dnia 3 października 2018 r. na kwotę 66930,60 zł z terminem płatności przypadającym na 17 października 2018 r.,

- nr (...) z dnia 30 listopada 2018 roku na kwotę 1632,20 zł z terminem płatności 19 grudnia 2018 r. ,

- nr (...) z dnia 30 listopada 2018 r. na kwotę 3191,40 zł z terminem płatności 19 grudnia 2018 r.,

- nr (...) z dnia 30 listopada 2018 roku na kwotę 1662 zł z terminem płatności 25 grudnia 2018 r.,

- nr (...) z dnia 31 grudnia 2018 roku na kwotę 995,07 zł, z terminem płatności 18 stycznia 2019 roku,

- nr (...) z dnia 31 grudnia 2018 roku na kwotę 645 zł z terminem płatności 18 stycznia 2019 roku,

- nr (...) z dnia 31 stycznia 2019 roku na kwotę 897,90 zł z terminem płatności 19 lutego 2019 roku,

- nr (...) z dnia 31 stycznia 2018 roku na kwotę 515,20 zł, z terminem płatności 19 lutego 2019 roku,

- nr (...) z dnia 28 lutego 2019 roku na kwotę 683,88 zł, z terminem płatności 19 marca 2019 r.,

- nr (...) z dnia 25 lutego 2019 roku na kwotę 1748,32 zł z terminem płatności 19 marca 2019 roku.

Dowód:

- faktury k.72-80, 82,

Nadto powódka wystawiła na pozwaną noty odsetkowe z tytułu uregulowania niektórych faktur po terminie:

- z dnia 2 stycznia 2019 r. nr (...) na kwotę 624,78 zł z tytułu zapłaty za fakturę (...) z dnia 3 października 2018 r. na kwotę 36930,60 zł zapłaconą w dniu 21 grudnia 2018 roku tj. 65 dni po terminie płatności przypadającym na 17 października 2018 r.,

- z dnia 30 lipca 2019 r. nr (...) na kwotę 41,55 zł z tytułu zapłaty za fakturę (...) z dnia 3 października 2018 r. na kwotę 2455,92 zł zapłaconą w dniu 21 grudnia 2018 roku tj. 65 dni po terminie płatności przypadającym na 17 października 2018 r.,

- z dnia 19 września 2019 r. nr (...) na kwotę 696,03 zł z tytułu zapłaty za faktury:

- (...) z dnia 5 grudnia 2018 r. na kwotę 2006,11 zł zapłaconą w dniu 20 grudnia 2018 roku tj. 279 dni po terminie płatności przypadającym na 19 grudnia 2018 r. (odsetki na kwotę 145,68 zł),

- (...) z dnia 5 grudnia 2018 r. na kwotę 3 244,30 zł z terminem płatności 19 grudnia 2018 zapłaconą w dniu 24 września 2019 roku tj. 279 dni pod terminie (odsetki 235,59 zł),

- (...) z dnia 11 grudnia 2018 roku na kwotę 36,90 zł z terminem płatności25 grudnia 2018 r. zapłaconą 24 września 2019 roku tj. 271 dni pod terminie (odsetki 2,60 zł),

- (...) z dnia 4 stycznia 2019 r. na kwotę 995,07 zł z terminem płatności 18 stycznia 2019 roku zapłaconą w dniu 24 września 2019 roku tj. 249 dni pod terminie (odsetki 64,49 zł),

- (...) z dnia 4 stycznia 2019 roku na kwotę 697,90 zł z terminem płatności 18 stycznia 2019 roku zapłaconą w dniu 24 września 2019 roku tj. 249 dni po terminie (odsetki 45,23 zł),

- (...) z dnia 5 lutego 2019 r. na kwotę 897,90 zł z terminem płatności 19 lutego 2019 roku zapłaconą w dniu 24 września 2019 roku tj. 217 dni pod terminie (odsetki 50,71 zł)

- (...) z dnia 5 lutego 2019 roku na kwotę 568,10 zł z terminem płatności 19 lutego 2019roku zapłaconą w dniu 24 września 2019 roku zapłaconą 217 dni pod terminie (odsetki 32,09 zł)

- (...) z dnia 5 marca 2019 roku na kwotę 683,88 zł z terminem płatności 19 marca 2019 roku zapłacona w dniu 24 września 2019 roku tj. 189 dni pod terminie płatności (odsetki 33,64 zł)

- (...) z dnia 5 marca 2019 roku na kwotę 748,32 zł z terminem płatności 19 marca 2019 roku zapłaconą w dniu 24 września 2019 roku tj. 189 dni pod terminie (odsetki 86 zł),

Dowód:

- nota odsetkowa nr (...) wraz z fakturą VAT nr (...) z wykazem wyciągów bankowych k.91-93,

- nota odsetkowa nr (...) wraz z wykazem wyciągów bankowych k.94-95,

- nota odsetkowa nr (...) k.96,

Powódka pismem z dnia 23 lipca 2019 roku wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 11503,26 zł w terminie 10 dni, od dnia wystawienia wezwania.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 23 lipca 2019 r. wraz z raportem k.87-88,

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne.

Podstawą żądania był umowa o świadczenie usług pocztowych na podstawie art. 14 pkt 1 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie wynikał z przedłożonych przez powódkę dokumentów, których prawdziwość nie była kwestionowana. Pozwana nie zaprzeczyła, że strony łączyła umowa załączona do pozwu i nie kwestionowała faktu wykonania usługi. Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do tego, czy powódka doręczyła pozwanej dokumenty stanowiące załączniki do pozwu i dowody w sprawie, a w szczególności noty odsetkowe. Pozwana podnosiła, że powódka doręczała je na adres, który nie był adresem ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym. Zarzucała brak wymagalności roszczenia w zakresie odsetek naliczonych w notach odsetkowych, a nadto podnosiła, że domaganie się aż ośmiokrotności ustawowych kosztów z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności jest bezzasadne.

W § 7 umowy z 2012 roku zapisano, że strony zobowiązują się do niezwłocznego, wzajemnego, pisemnego powiadamiania się o zmianach dotyczących określonych w umowie nazw, adresów, bez konieczności sporządzania aneksu do niniejszej umowy, a w przypadku nie powiadomienia drugiej strony o zmianie swego adresu korespondencję doręczoną na adresy do korespondencji wskazane w ust. 2 umowy, każda ze stron uzna za prawidłowo doręczoną. W umowie pozwana (...) S.A. wskazała, że jej adres do korespondencji to ul. (...) (...)-(...) S..

Pozwana nie kwestionowała realizacji usług pocztowych co do rodzaju ilości i ceny. Zarzucała powódce, że doręczała jej noty odsetkowe na poprzedni adres prowadzenia działalności gospodarczej. W sprawie brak jest jednak dokumentów świadczących, że pozwana pisemnie powiadomiła powódkę o zmianie adresu do korespondencji. Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Tak więc należało uznać, że pozwana nie wykazała faktu nie doręczenia jej faktur, not odsetkowych czy wezwania do zapłaty.

Natomiast powódka przedłożyła umowę i faktury, które albo nie zostały przez pozwaną zapłacone lub zostały zapłacone, lecz po terminie, noty odsetkowe ze wskazaniem numeru faktur, terminów ich płatności i terminów, w których zostały faktycznie opłacone oraz wezwanie do zapłaty wysłane na wskazany w umowie adres do korespondencji pozwanej.

Faktury są dokumentami prywatnymi. W judykaturze ugruntowany jest pogląd, iż również dokument prywatny jako jeden z dowodów wymienionych w kodeksie postępowania cywilnego podlega ocenie tak jak inne dowody i może stanowić podstawę ustaleń faktycznych i wyrokowania. O materialnej mocy dowodowej dokumentu prywatnego, zależącej od jego treści, rozstrzyga sąd według ogólnych zasad oceny dowodów (art. 233 §1 k.p.c.). Podobnie jak w przypadku innych dowodów sąd ocenia, czy dowód ten ze względu na jego indywidualne cechy i okoliczności obiektywne zasługuje na wiarę czy nie (por. Wyrok Sadu Najwyższego z dnia 30 czerwca 2004r sygn. akt IV CK 474/03 opubl. OSNC z 2005r Nr 6 poz. 113, Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 września 1985r , sygn. akt IV PR 200/85opubl. OSNCP 1986 nr 5, poz.84 , Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2000r sygn. akt I CKN 804/98, nie publ.). Celem potwierdzenia wartości zamówień w fakturach wskazano zestawienia ilościowo- wartościowe nadanych przez pozwanego przesyłek, z których wynika zgodność treści faktur stanowiących podstawę żądania z cennikiem i faktem wykonania usług pocztowych.

Sąd uznał zatem, że wysokość roszczenia obejmującego kwotę 10878,48 zł wynikającą z niezapłaconych faktur VAT, została udowodniona. Należy też zauważyć, że pozwana w istocie nie kwestionowała tych wartości, ograniczając się w sprzeciwie do wskazania, iż powódka doręczyła pozwanej dokumenty stanowiące załączniki do pozwu i dowody w sprawie, a w szczególności noty odsetkowe na niewłaściwy adres.

Zgodnie z art. 7 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych z dnia 8 marca 2013 r. zmienionej ustawą z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (…) (Dz.U.2015.1830) w transakcjach handlowych - z wyłączeniem transakcji, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny - wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki: 1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie; 2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie.

Mając na uwadze powyższe, uznać należało za zasadne żądanie powódki w zakresie zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 10878,48 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W ocenie Sądu także zarzut pozwanej w zakresie niewymagalności roszczenia z tytułu odsetek nie zasłużył na uwzględnienie. Jeśli chodzi o noty odsetkowe, to sposób kapitalizacji odsetek i wyliczenia kwot wynika bezpośrednio z tych dokumentów. Kapitalizacja odsetek obejmuje:

- w przypadku noty odsetkowej z dnia 2 stycznia 2019 r. nr (...) na kwotę 624,78 zł zawiera ona wyliczenie, że faktura (...) z dnia 3 października 2018 r. na kwotę 36930,60 zł została zapłacona w dniu 21 grudnia 2018 roku tj. 65 dni po terminie płatności przypadającym na 17 października 2018 r.,

- w przypadku noty odsetkowej z dnia 30 lipca 2019 r. nr (...) na kwotę 41,55 zł zawiera ona wyliczenie, że faktura (...) z dnia 3 października 2018 r. na kwotę 2455,92 zł została zapłacona w dniu 21 grudnia 2018 roku tj. 65 dni po terminie płatności przypadającym na 17 października 2018 r.,

- w przypadku noty odsetkowej z dnia 19 września 2019 r. nr (...) na kwotę 696,03 zł zawiera wyliczenie, że wskazane w niej faktury opisane wyżej zostały zapłacone

od 189 do 279 dni pod terminach płatności faktur, a data na która naliczono odsetki to 24 września 2019 r. .

Biorąc pod uwagę powyższe zasądzeniu podlegała też kwota 1362,36 zł stanowiąca sumę należności z trzech not odsetkowych załączonych do pozwu. Oddaleniu natomiast podlegało żądanie zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od tej kwoty, albowiem powód żądał odsetek zarówno od należności głównej jak i od skapitalizowanych odsetek.

Ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. z 2016 r., poz. 684 tekst jednolity ze zm.) wprowadza instytucję ryczałtowej rekompensaty z odzyskiwanie należności. Zgodnie z art. 10 ust. 1 wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności. Powódka wnosiła o zasądzenie ośmiokrotności ustawowych kosztów osobno za każdą z faktur stanowiących załączniki do pozwu. Sąd uznał, że zasadne jest zasądzenie jedynie kwoty 172,48 zł z tytułu zapłaconej po terminie należności za fakturę (...) z dnia 5 marca 2019 roku. Co do pozostałych kwoty powództwo podlegało oddaleniu.

Podstawy prawnej powództwa w wyżej wymienionym zakresie upatrywać należało w treści art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Zgodnie z przywołanym przepisem wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o którym mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, bez wezwania, przysługuje od dłużnika z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności równowartość kwoty 40 euro przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne. Jak zauważono w judykaturze rekompensata za koszty odzyskiwania przysługuje wierzycielowi bez konieczności wykazania, że koszty te zostały poniesione. Roszczenie o rekompensatę w wysokości 40 euro powstaje po upływie terminów zapłaty ustalonych w umowie lub ustalonych zgodnie z art. 7 ust. 3 i art. 8 ust. 4 wskazanej ustawy ( vide uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2015 r., sygn. akt III CZP 94/15).

Tytułem wyjaśnienia wskazać należy, że ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych została wprowadzona do polskiego porządku prawnego w związku z implementacją dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych (Dz. Urz. UE L 48 z 23.02.2011, str. 1). Celem wskazanej dyrektywy, a zarazem implementującej ją ustawy jest zwalczanie opóźnień w płatnościach między przedsiębiorcami. Ustawa ta ma niejako zatem mobilizować przedsiębiorców do dokonywania płatności w terminie, gdyż w przypadku opóźnień w płatnościach narażają się oni na poniesienie dodatkowych kosztów, w tym w szczególności obowiązku zapłaty ryczałtowo ustalonej ustawą kwoty 40 euro tytułem kosztów odzyskiwania należności. Podkreślenia jednak wymaga, że choć wymieniona ustawa nakłada na dłużnika obowiązek ich uiszczenia, bez względu na to czy wierzyciel jakiekolwiek koszty z tego tytułu poniósł, to jednak możliwość ich zasądzenia.

Rozstrzygając o przedmiocie żądania powódki Sąd zwrócił również uwagę na fakt, że z naprowadzonych przez strony w toku postępowania dowodów nie wynika aby powód w jakikolwiek sposób reagował na opóźnienia w regulowaniu należności przez pozwaną (brak upomnień, monitów i niepodejmowanie innych działań, które miałyby doprowadzić do zaspokojenia roszczenia). Analizując zatem współpracę stron, sąd doszedł do wniosku, że powód zdawał sobie sprawę z opóźnień w płatności, nie miały one dla niego znaczenia albowiem nie odnosił się on w żaden sposób.

Zgodnie z przywoływanym stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w uchwale z dnia 11 grudnia 2015 r. rekompensata za koszty odzyskiwania należności w wysokości 40 euro przysługuje wierzycielowi bez konieczności wykazania, że koszty te zostały poniesione. Podkreślenia wymaga jednak, że z treści tej uchwały nie wynika aby rekompensata przysługiwała zawsze, nawet jeżeli koszty te nie zostały poniesione i obiektywnie nie mogły zostać poniesione. Już z samej definicji wynika, że rekompensata nie jest świadczeniem samoistnym i przysługuje za coś. Jej zasadniczym celem z reguły jest wyrównanie poniesionej szkody, co z kolei oznacza, że jeżeli szkoda taka nie została poniesiona to nie można mówić o obowiązku jej zrekompensowania. Podkreślić w tym miejscu także należy, że o ile faktem jest, że ustawa nie przewiduje żadnych dodatkowych warunków formalnych dla aktualizacji roszczenia o zapłatę kwoty 40 euro, to przyjęcie, że należy się ona w każdej sytuacji w przypadku wystąpienia opóźnienia w zapłacie od każdej z wystawionych przez wierzyciela faktur VAT może prowadzić do poważnych nadużyć. Powyższe dostrzegł także Sąd Najwyższy, wyjaśniając w uzasadnieniu do ww. uchwały, że każdorazowo przy ocenie zasadności żądania należy mieć na uwadze dolegliwość dla dłużnika takiej sankcji i celowym jest zbadanie, czy w okolicznościach konkretnej sprawy wierzyciel nie nadużył przyznanego mu prawa, biorąc pod uwagę art. 5 k.c. W ocenie Sądu taka sytuacja miała miejsce w przedmiotowej sprawie. Pozwana poruszyła problem nadużycia prawa w odpowiedzi na pozew.

Zgodnie z art. 5 k.c. nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego (zd. 1). Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony (zd. 2).

W zakresie oceny zgodności żądania strony powodowej z zasadami współżycia społecznego Sąd wziął pod uwagę fakt, że powód nie poniósł wymiernej szkody na skutek działania / zaniechania pozwanej , zaś pomiędzy opóźnieniami, a wystawieniem przez pozwaną noty obciążeniowej upłynęło kilka miesięcy.

Okoliczności te wskazują, że powód albo nie miał wówczas wątpliwości co do dokonania płatności przez pozwaną w terminie, albo nie wyrażała woli ich dochodzenia. Powszechnym jest przy tym, że racjonalny przedsiębiorca w wypadku opóźnienia w płatności, nie zwleka kilku miesięcy z dochodzeniem przysługujących mu roszczeń, a czyni to zwyczajowo już przy wystawieniu kolejnej faktury VAT.

Choć zasadniczym celem regulacji z art. 10 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych jest niewątpliwie motywacja dłużnika do terminowej zapłaty należności, to nie może ona stanowić źródła osiągania dodatkowych dochodów, do czego zdaje się zmierza powód, a co ocenić należy jako niedopuszczalne w świetle art. 5 k.c. Wykorzystywanie obowiązujących przepisów i ich literalne, dosłowne, bezrefleksyjne stosowanie między stale współpracującymi podmiotami wskazuje na naruszenie zasad współżycia społecznego. Jeśli uchybienie terminowi płatności nie wpływa w jakikolwiek sposób na funkcjonowanie przedsiębiorstwa sprzedawcy, to nie zachodzą podstawy do rygorystycznego żądania rekompensat przewidzianych w ustawie.

Takie twierdzenia w odpowiedzi na pozew podniosła pozwana, wskazując, że opóźnienie nie zachwiało kondycją powoda i nie zagroziło jego funkcjonowaniu. Okolicznościom tym powód nie zaprzeczył. Podzielić należy argumentację wyartykułowaną s sprzeciwie (karta 97), że wszystkie kroki związane z ewentualnym odzyskaniem należności podjęto zbiorczo – dla wszystkich faktur, nie dla każdej z osobna.

Reasumując, w świetle przytoczonych wyżej okoliczności, w tym w szczególności braku wymiernej szkody po stronie wierzyciela oraz niewielkiego okresu opóźnienia, stwierdzić należało, że powód występując z niniejszym powództwem nadużył prawa i w związku z tym jego działanie w tym zakresie nie może być przedmiotem ochrony. Uwzględnienie żądania pozwu byłoby nie tylko rażąco niesprawiedliwie, ale przede wszystkim sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Odnieść należy się do przyczyn ustanowienia spornej rekompensaty. Kwota ta miała pokrywać co do zasady koszty dochodzenia wierzytelności a zatem sporządzenia wezwań do zapłaty, korespondencji. W sprawie niniejszej, dokonano jednej czynności. Taka czynność nie może być warta kwoty 360 euro. Z tych też przyczyn powództwo podlegało oddaleniu.

O odsetkach orzeczono na zasadzie art. 481 k.c. oraz art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 98 § 1 k.p.c. i 100 k.p.c. Powódka wygrała sprawę w 91 %, a przegrała w 9 %.

Na koszty poniesione przez powódkę składa się opłata od pozwu w kwocie 750 zł, opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3600 zł ustalone na podstawie § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w stawce minimalnej adekwatnie do wartości przedmiotu sporu pełnomocnika – łącznie 4367 zł, z czego 91 % daje kwotę 4367 zł. Koszty poniesione przez pozwaną to koszt zastępstwa procesowego w kwocie 3600 zł i opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł - łącznie 3617 zł, z czego 9 % daję kwotę 325,53 zł. Skompensowanie wskazanych kwot oznacza, że pozwana winna zwrócić powódce kwotę 3648,43 zł i taką kwotę Sąd zasądził w punkcie 3 wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.(...)

2. (...)

3. (...)